Νίκος Χριστοδούλου: Οι Κάννες είναι σαν να έχεις τρεις μέρες γενέθλια
Ο 24χρονος κινηματογραφιστής που από το Δήμο Θερμαϊκού βρέθηκε στις Κάννες και βραβεύτηκε για την ταινία του
Ο απόφοιτος του Τμήματος Σκηνοθεσίας του Μητροπολιτικού Κολλεγίου, Νίκος Χριστοδούλου, διακρίθηκε στο πρόσφατο Διεθνές Φεστιβάλ των Καννών με θέμα “Remember the Future”, λαμβάνοντας το Βραβείο “Best Student Film”.
Η ταινία ‘Inside’, για την οποία βραβεύτηκε, αποτελεί την πτυχιακή του εργασία που δημιούργησε για την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών του στο Τμήμα Σκηνοθεσίας του Μητροπολιτικού Κολλεγίου.
Λίγο καιρό μετά τη μεγάλη του επιτυχία ο Νίκος Χριστοδούλου, ο 24χρονος κινηματογραφιστής, μιλά στην parallaxi για την εμπειρία του στις Κάννες, τα όσα προηγήθηκαν και ακολούθησαν, ενώ παράλληλα δίνει συμβουλές σε νέους κινηματογραφιστές που μπαίνουν τώρα στο χώρο.
Έχεις πραγματοποιήσει κάτι που ονειρευόμαστε όλοι και όλες που βρισκόμαστε σ’ αυτόν τον χώρο: Να πας στις Κάννες. Πώς ένιωσες όταν ανακοινώθηκαν τ’ αποτελέσματα;
«Δεν, δεν το περιμένεις. Μπορεί κάποια στιγμή να το σκεφτείς, μπορεί να το ελπίζεις. Από τη στιγμή που είσαι υποψήφιος για κάτι, ξέρεις, πάντα έχεις μέσα σου αυτό το “Αχ και αν κέρδιζα θα ήταν πολύ ωραία” . Το πιο σημαντικό όμως για μένα είναι ότι δεν πήγα με την πρόθεση να κερδίσω. Απλώς πήγα και κέρδισα. Την ώρα που ήμουν μέσα με την κοπέλα μου και τους φίλους μου ήμουνα 100% χαρούμενος. Είπα ΟΚ και μέχρι εδώ να είμαι, αυτή η στιγμή για μένα είναι πάρα πολύ όμορφη εμπειρία, δηλαδή δεν χρειάζεται να νικήσω.
Δεν μου είναι κάτι αυτή τη στιγμή, είμαι κερδισμένος από μόνος μου, δηλαδή έχω κερδίσει τόσο πολλά πράγματα μέσα από ένα τεράστιο ταξίδι: φίλους, γνωρίζεις κόσμο, έχει πολλά από πίσω που συμβαίνουν. Και ξαφνικά ακούγεται “Best Student film” κι εγώ κάθομαι προς τα πίσω χαλαρός. Δεν έχω ιδέα, δεν έχω προετοιμάσει κάποιο λόγο, δεν έχω κάνει τίποτα. Και ξαφνικά παίζει η ταινία μέσα στο σινεμά. Και εντάξει, προφανώς σοκ, μένεις λίγο άφωνος, ανατριχιάζεις και βασικά μένεις κόκκαλο. Αυτό είναι η πρώτη σου αντίδραση. Λες αποκλείεται τώρα! Έχει γίνει;!
Μέχρι να το συνειδητοποιήσεις εντωμεταξύ δεν έχεις χρόνο, γιατί κατευθείαν μετά ξεκινάει το χειροκρότημα και πρέπει να σηκωθείς για να πας κάτω, οπότε κατευθείαν μπαίνεις σε μια διαδικασία που πρέπει να ζήσεις εκείνη την ώρα και λες ΟΚ το ‘χω πάμε να το κάνουμε και κατεβαίνεις. Λες δυο πράγματα για την ταινία σου, τους ευχαριστείς και γυρνάς πίσω στη θέση σου».
Η στιγμή που ανακοινώνονται τα αποτελέσματα μοιάζει με αιωνιότητα; Ή είναι τόσο γρήγορα που δεν έχεις χρόνο να το καταλάβεις;
«Μοιάζει με αιωνιότητα… Πρώτα παίζανε λίγο το τρέιλερ από την αρχή του θρίλερ και μετά έπεφτε ένα screen και έλεγε ποιος κέρδισε με μουσική από πίσω. Έτσι στο δικό μου πριν πέσει το screen παίζει κανονικά το τρέιλερ και μετά το screen κολλάει. Ένιωσα ότι ήταν μια αιωνιότητα και πραγματικά ένιωσα ότι δεν θα τελείωνε ποτέ. Λέω: «Αποκλείεται αυτό το πράγμα», αλλά στη συνέχεια όλα έγιναν πάρα πολύ γρήγορα. Με το που σηκώθηκα δεν κατάλαβα πότε ξαναγύρισα στη θέση μου με ένα βραβείο στα χέρια μου και τους δικούς μου να κλαίνε δεξιά αριστερά. Ήτανε τρομερή εμπειρία, είναι τρομερή εμπειρία και γενικά εύχομαι να την ζήσουν όλοι οι κινηματογραφιστές, πραγματικά».
Οι δικοί σου, οι δικοί σου άνθρωποι ήταν χαρούμενοι; Από τους συμφοιτητές, τους πρώην συμφοιτητές, ένιωσες γενικότερα κάποιο φθόνο, κάποιο περίεργο συναίσθημα;
«Με πήρανε τηλέφωνο, με πήραν αρκετοί τηλέφωνο, μου στείλανε μήνυμα, συμφοιτητές μου, καθηγητές μου, πολλοί άνθρωποι γενικά. Δυο τρεις μέρες είναι βασικά σαν να έχεις γενέθλια για τρεις μέρες συνεχόμενα. Έχεις συνέχεια μηνύματα στο κινητό σου και δέχεσαι συνέχεια τηλεφωνήματα. Ήθελα να ασχοληθώ λίγο με το Μιλάνο και έπρεπε να απαντάω και στα μηνύματα ταυτόχρονα. Και ξέρεις, δε θέλω να αφήσω κανέναν στην άκρη και να μη διαβάσω το μήνυμά του και προσπαθώ πάντα να είμαι σε όλα 100% τι να κάνω; Οπότε ναι! Είναι πολύ ωραία εμπειρία και είναι πολύ ωραίο το συναίσθημα. Ακόμα και άνθρωποι που ήταν δίπλα σου κάποτε, τώρα σου στέλνουν συγχαρητήρια και μπράβο σου και σε παίρνουν τηλέφωνο σίγουρα».
Το κλίμα στις Κάννες πώς ήταν;
«Το φεστιβάλ ήτανε πολύ ωραίο, δεν έχω ξαναζήσει κάτι τέτοιο από κοντά σε εκδήλωση και σίγουρα μου άρεσε πάρα πολύ που ήμουνα στη Γαλλία σε ένα από τα μεγαλύτερα μέρη του κινηματογράφου, βασικά. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση το πόσο θετικοί είναι όλοι οι άνθρωποι σε ένα τέτοιο φεστιβάλ, πόσο καλοδεχούμενοι, πόσο σου δείχνουν την αγάπη τους από τη στιγμή που σε βλέπουν. Δηλαδή δεν χρειάζεται να σε μάθουνε, είναι χαμογελαστοί όλοι, σε συγχαίρουν όλοι και είναι όλοι ίσοι μεταξύ τους. Δεν υπάρχει κάποιος που είναι καλύτερος από κάποιον άλλον. Είναι όλοι ίσοι και αυτό είναι νομίζω που μου έκανε περισσότερο εντύπωση και μου άρεσε περισσότερο και με έκανε να μείνω μέχρι τις 5 το πρωί. Εννοώ στο after-party. Υπάρχουν και αυτά! Έκανα πάρα πολλές γνωριμίες, γνώρισα πολλούς ανθρώπους, αγάπησα πολλούς ανθρώπους και είναι μια μοναδική εμπειρία που πρέπει να τη ζήσεις πιστεύω».
Και πριν τις Κάννες όταν σου είπαν ότι η ταινία σου πέρασε και θα προβληθεί, πως αντέδρασες;
«Ήταν nominated, προφανώς είναι τρελό συναίσθημα. Λες: «Αποκλείεται!», «Τώρα ψέματα μου λένε, θα πάω και δεν θα έχει τίποτα!» , «Δεν πρόκειται!» Εν τέλει πήγαμε. Καθίσαμε δυο μέρες στις Κάννες, μια μέρα για να τη δούμε και μια μέρα για το φεστιβάλ και ακόμα και μέχρι τελευταία στιγμή λες: «Τώρα αποκλείεται, δεν υπάρχει περίπτωση, δεν γίνεται αυτό το πράγμα», αλλά και μόνο που είσαι εκεί πέρα και σε έχει φέρει ένα φεστιβάλ κοντά του, σε έχει αγκαλιάσει να το πω έτσι, είναι απίθανο. Και έχω πάει και εγώ με δικούς μου ανθρώπους. Είναι απίστευτο συναίσθημα, δηλαδή είναι όντως απίστευτο συναίσθημα. Δεν ξέρω πώς να στο περιγράψω. Προσπαθώ να το περιγράψω όσο πιο απλά γίνεται, αλλά είναι απίστευτο συναίσθημα, πολύ όμορφο».
Ας προχωρήσουμε στα πιο τεχνικά και για τους κινηματογραφιστές. Πώς βρήκες χρηματοδότηση για να δημιουργήσεις την ταινία;
«Με δικά μου χρήματα την έκανα την ταινία, ήταν η πτυχιακή μου θεωρητικά. Το 2022 είχα μια πτυχιακή να κάνω, για την οποία έγραψα το σενάριο. Ήταν πάρα πολύ καλή κι έπρεπε να την ολοκληρώσουμε στην πανεπιστημιακή χρονιά στο Κολέγιο. Δυο τρεις μήνες πριν μου τυχαίνουν κάποιες αναποδιές και δεν μπορώ να εκτελέσω εκείνο το σενάριο και πρέπει να φέρω ένα καινούργιο. Οπότε στύβω το μυαλό μου και θυμάμαι ότι δούλευα ένα άλλο πολύ καιρό. Θεώρησα ότι είναι καλή ευκαιρία μ’ αυτό να κάνω την πτυχιακή μου. Οπότε εν τέλει το έκανα.
Μου πήρε λίγο παραπάνω χρόνο αλλά το έκανα πτυχιακή. Χρήματα έβαλα καθαρά από τη δικιά μου την τσέπη, δεν έψαξα για παραπάνω χρηματοδότηση. Θα μπορούσα ίσως αλλά πιστεύω ότι μπορείς να κάνεις πολύ μεγάλα πράγματα αν έχεις μια ωραία ιδέα, ένα ωραίο σενάριο, ανθρώπους που να είναι δίπλα σου και να ξέρουν να δουλεύουνε και να είναι ευχάριστοι στο γύρισμα, καλούς ηθοποιούς δηλαδή και χωρίς χρηματοδότηση αν το παλέψεις αρκετά. την πρώτη πτυχιακή μπορείς να την κάνεις σωστά χωρίς να χρειάζεσαι και πάρα πολλά χρήματα. Και ναι, προφανώς χρειάζεσαι χρήματα στον συγκεκριμένο χώρο, αλλά πιστεύω ότι είναι λίγο μύθος το ότι χρειάζονται πολλά λεφτά για να κάνεις κάτι μεγάλο».
Και τους συνεργάτες σου πώς τους επέλεξες; Πώς τους διάλεξες;
«Είμαι πολλά χρόνια στον κόσμο των βίντεο κλιπ, δηλαδή κάνω πολλά βίντεο κλιπ και είχα συνεργείο. Το μόνο πράγμα που μου ήταν δύσκολο αυτή τη φορά ήτανε οι ηθοποιοί. Ήταν από τα πιο δύσκολα κομμάτια, γιατί πραγματικά μια ταινία σου εξαρτάται πολύ από τους ηθοποιούς σου. Έτσι είχα κάποια άτομα με τα οποία ξαναδουλέψει στο παρελθόν: συμφοιτητές μου και φίλους, ακόμα και η κοπέλα μου ήταν στο set και με βοηθούσε σε όλα.
Σίγουρα το πιο δύσκολο ήταν οι ηθοποιοί. Μου πήρε τον περισσότερο χρόνο, αλλά πιστεύω ότι διάλεξα σωστά και βρήκα ανθρώπους που μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν στον ρόλο τους. Και το κυριότερο! Να πιστέψουν σε σένα. Γιατί; Είναι μια πτυχιακή. Ξεκινάς να κάνεις κάτι το οποίο εσύ απλά τους υπόσχεσαι ότι θα κάνεις τα πάντα για να την δώσεις παντού, να πάει παραέξω, να κάνεις το οτιδήποτε, διότι δεν έχεις την οικονομική δυνατότητα στην αρχή για να τους πληρώσεις. Καινούργιοι ηθοποιοί δύσκολο να σε εμπιστευτούν. Με τον Άρη, που παίζει και ενιαία τον πρωταγωνιστή, έχω ξαναδουλέψει.
Και τη μία κοπέλα, την Ελίζα, τη γνώρισα πρώτη φορά πέρσι και έκανα τα αδύνατα δυνατά για να με εμπιστευτεί και τα κατάφερα. Ήταν πολύ θετική σε όλα από την αρχή, ήθελε πολύ να ξεκινήσει και να συνεχίσει σε αυτόν τον χώρο. Και φέτος, αυτές τις μέρες δηλαδή, μπόρεσε και ήρθε από το Λονδίνο μαζί μας στις Κάννες. Ήταν συγκινημένη και έκλαιγε και μου έλεγε συνεχώς “Αποκλείεται φίλε. Έναν χρόνο. Και τώρα είμαστε εδώ. Αποκλείεται να γίνεται αυτό!» Και της λέω “Σου είπα, θα κάνω ό,τι μπορώ. Πιστεύω να σου είναι αρκετό”. Μου λέει “Προφανώς, τι εννοείς;”».
Πόση βοήθεια είχες από τους γονείς σου, τους καθηγητές σου; Ήταν αρκετά κοντά στην ιδέα ό,τι και να τους ζητούσες; Σε βοηθούσαν ανεξάρτητα από τις πεποιθήσεις τους;
Ναι. Πιστεύω ότι ένας γονιός, ανεξάρτητα από τις πεποιθήσεις του, θα πρέπει να υποστηρίζει το παιδί του σε όλες της διαδικασίες της ζωής του. Αν το παιδί σου πιστεύει σε κάτι, εσύ είτε το πιστεύεις είτε όχι, πρέπει να το υποστηρίξεις. Κατά τη γνώμη μου έτσι είναι ένας σωστός γονέας. Δεν με ρώτησαν καν, απλά μου είπανε : “Πες μας πώς θα σε βοηθήσουμε σε οτιδήποτε” . Σίγουρα πρώτα σε βοηθάνε ψυχολογικά και σε υποστηρίζουν ειδικά σε μέρες που λες “Μπορεί να μην είναι και πολύ καλή ταινία τελικά” κι εκείνοι να σε ενθαρρύνουν “Προχώρα εσύ, μην αγχώνεσαι, προχώρα” .
Οι καθηγητές μου επίσης ήταν δίπλα μου στην όλη διαδικασία από την πρώτη κιόλας μέρα. Όταν τους έλεγες κάτι για εδώ αυτοί σου έλεγαν κάτι για εδώ (δείχνει πιο πάνω βλ video). Οπότε ήταν πάρα πολύ όμορφο συναίσθημα, γιατί τους έλεγες να το πάω εκεί, αλλά με τις προτάσεις τους σε ωθούσαν να πετάξεις λίγο παραπάνω, ας πούμε. Και καλά κάνανε και τους ευχαριστώ πάρα πολύ και τους δύο και τον Μιχάλη Γουέμπερ και τον Ανέστη Ιωσηφίδη.
Και θα ήθελα να αναφέρω κάτι ακόμη για τους γονείς μου. Τέλη Μαΐου ήτανε όταν μου στείλανε email και μου ανακοίνωσαν πως είμαι υποψήφιος για βραβείο στις Κάννες 16 Ιουνίου. Τέλη Μαΐου για 16 Ιουνίου είναι πολύ κοντά και δεν πίστευα ότι θα προλάβω να κλείσω ξενοδοχείο, εισιτήρια, το ένα το άλλο, να συνεννοηθώ ή κάτι κάπως να γίνει. Παίρνω τον πατέρα μου τηλέφωνο και είχα αμφιβολίες. Εκείνος μου είπε απλά “Θα πας. Απλά πάνε”. Και εκεί πέρα είναι που καταλαβαίνεις τη σημασία των γονέων. Είμαι πολύ χαρούμενος που έχω αυτούς τους γονείς.
Για το μέλλον, τι σκέφτεσαι;
«Με ρωτούσαν για το μέλλον, τι σκέφτομαι ακόμα και τη μέρα εκείνη στο κοκτέιλ πάρτι, στο after-party. Σε όλους έλεγα εκείνη τη μέρα Champagne. Σίγουρα ήθελα να πιω σαμπάνια να ηρεμήσω λίγο, να χαλαρώσω. Με ρωτούσαν ακόμα και εκείνη τη μέρα που θα συνεχίσω, τι θα κάνω τώρα; Τι υπάρχει για το μέλλον και τους έλεγα ότι τώρα θέλω να διασκεδάσω λίγο. Δεν το περίμενα αλλά τις άλλες μέρες ξεκίνησα λίγο να ξαναμπαίνω στη διαδικασία. Θα ήθελα να ξανακάνω κάτι, να ξαναμπώ στον χώρο. Είχα από πριν πράγματα που ήθελα να κάνω. Ετοιμάζω διάφορα, δεν μπορώ να πω πολλά, αλλά θα πω σίγουρα ότι έχω μια με δύο ταινίες μικρού μήκους μέχρι το τέλος του 23 που θέλω να κάνω. Σίγουρα και από το 24 είναι βαρύ το πρόγραμμα, όμως προς το παρόν δεν μπορώ να αναφέρω αλλά ούτε κάποια άλλη στιγμή θα μπορέσω».
Στις Κάννες σε πλησίασαν παραγωγοί, μεγάλοι παραγωγοί ας πούμε από χώρες χώρες ή επειδή ήθελες να χαλαρώσεις, δεν μίλησες γι αυτό;
«Όχι βασικά. Θες να χαλαρώσεις, αλλά μιλάς μόνο για αυτό. Μετά από τη βράβευση δεν μιλάς για τίποτα άλλο. Γνώρισα composers από την Ιρλανδία, σκηνοθέτες από την Αμερική, σεναριογράφους από το Καζακστάν από παντού. Ήταν πολύ ωραίο το γεγονός το ότι γνώρισα ανθρώπους και όλοι ήταν χαμογελαστοί απέναντί μου και μπόρεσα να τους μιλήσω. Κάποιοι είχαν εταιρείες, κάποιοι ήταν από άλλες εταιρίες, υπήρχαν παραγωγοί, μίλησα με κάποιες παραγωγές.
Ναι, το καλό είναι ότι κανείς δεν σου κλείνει πόρτα, δηλαδή με το που μιλάς με ανθρώπους της παραγωγής, δεν είναι ότι αύριο θα πας να κάνεις ταινία και ούτε όμως ότι δεν μπορείς να επικοινωνήσεις ξανά και να τους φέρεις πιο κοντά σου. Οπότε σίγουρα για μένα το να πάρω το βραβείο και να φύγω από κει θα ήταν το χειρότερο πράγμα. Κατά τη γνώμη μου το Social event και οι σχέσεις που φτιάχνεις μετά από όλο αυτό το πράγμα είναι το πιο σημαντικό από το να κερδίσεις ένα βραβείο, εκεί είναι που κερδίζεις πραγματικά».
Σκέφτεσαι να μείνεις στην Ελλάδα ή να φύγεις λόγω ότι δεν έχουμε και την καλύτερη κινηματογραφική βιομηχανία;
«Ναι, δεν έχουμε. Δεν υποστηρίζουν αρκετά τον κινηματογράφο μας. Δεν υποστηρίζει η χώρα τον κινηματογράφο της αλλά ούτε και την τέχνη γενικότερα δεν υποστηρίζει. Από πολύ πολύ μικρός πριν μάθω τι γίνεται στη δική μας χώρα ήθελα να φύγω στο εξωτερικό. Οπότε ακόμα οι πεποιθήσεις μου είναι εκεί.
Είναι στο εξωτερικό και σίγουρα θα ήθελα να φύγω. Προφανώς την Ελλάδα δεν θέλω ποτέ να την αφήσω και θέλω πάντα να έρχομαι και να γυρνάω και να βλέπω την οικογένειά μου και τους φίλους μου για να είμαι εδώ πέρα και να κάνω διακοπές το καλοκαίρι, αλλά θα ήθελα να ζω και να δουλεύω στο εξωτερικό. Ναι, γιατί; Ο κόσμος του κινηματογράφου είναι όπως μια μεγάλη επιχείρηση εδώ στην Ελλάδα και τον βλέπουμε σοβαρά από την πρώτη μέρα.
Δεν είναι χαβαλές και άντε κάναμε τέχνη τώρα και κάτι έγινε, ας πούμε και άντε μπορούμε να το δείξουμε σε ένα κοινό, σε μια αίθουσα και τέλος. Δεν είναι έτσι, δηλαδή, στο εξωτερικό είναι πολύ ανοιχτόμυαλοι σε αυτό το κομμάτι και το υποστηρίζω και μακάρι να γίνει και στην Ελλάδα. Έτσι δεν το αποκλείω».
Τι ταινίες βλέπεις;
«Δύσκολη ερώτηση. Από τις αγαπημένες μου είναι το Fight Club, το Godfather . Είναι πολλές ακόμη και το Godfather 2 σίγουρα. Έχω πολλές ακόμη στο μυαλό μου, αλλά δεν μου “σκάνε” τώρα αυτή τη στιγμή. Σίγουρα οτιδήποτε έχει κάνει ο David Fincher, o Christopher Nolan: Inception, Interstellar σίγουρα όλα.
To Zodiac σίγουρα πολύ ωραία ταινία… Το Se7en είναι από τις αγαπημένες μου και είναι κοντά στο Fight Club βασικά αυτές οι δυο. Ναι, μου αρέσουν και λίγο πιο dark ταινίες.
Εντάξει έχω δει και Κουροσάβα, έχω δει και πιο βαρύ σινεμά σίγουρα και μου αρέσουνε αλλά μου αρέσει ο εκσυγχρονισμός, όχι το 100% όπως βγαίνουν πλέον οι ταινίες. Όταν ήμουνα μικρός αυτούς έβλεπα -Τσάρλι Τσάπλιν- και μου άρεσε πάρα πολύ. Μου αρέσει και το χιούμορ, μου αρέσει η κωμωδία, θα ήθελα να κάνω κωμωδία στο μέλλον, αλλά προσπαθώ να το κάνω λίγο πιο σοβαρό γιατί μου αρέσει πολύ ο Jordan Peele κινηματογράφος. Καταλαβαίνεις, Kubrick έβλεπα πάρα πολύ, το ίδιο και Xίτσκοκ -το Rear Window είναι από τις αγαπημένες μου ταινίες σίγουρα, όπως και το Rope. Κάτι θα θυμηθώ και θα το πω.
Μου αρέσει το μυστήριο. Μου αρέσει το να λύνεις παζλ με το μυαλό σου. Εκεί θέλω να καταλήξω. Παράδειγμα, αν με ρωτούσες ποιο είναι το αγαπημένο μου show, αυτή τη στιγμή είναι το Black Mirror και τα Twilight Zone και το παλιό και το καινούριο. Εκεί είναι που στοχεύω και αυτό είναι που μου αρέσει. Αυτός είναι ο καλύτερος κινηματογράφος για μένα. Οπότε σίγουρα στοχεύω προς τα κει. Μου αρέσει το weird wave, όχι το weird wave απαραίτητα προς Λάνθιμο».
Τι σε προβληματίζει; Ως νέος κινηματογραφιστής τώρα. Αν και ήδη έχεις κάνει μεγάλα βήματα, σίγουρα θα υπάρχουν κάποιοι προβληματισμοί.
«Υπάρχουν προβληματισμοί σίγουρα. Προφανώς είμαστε όλοι οι άνθρωποι που ζούμε στον ίδιο πλανήτη και σου δίνει ένα boost όλο αυτό, απλά μετά αρχίζεις και προβληματίζεσαι σε θέματα του ότι τώρα πρέπει να προσπαθήσω να ξεπεράσω τον εαυτό μου. Δηλαδή αν ποτέ καταφέρεις να κάνεις την ταινία άνετα και χαλαρά, σημαίνει ότι δεν έχεις ξεπεράσει τον εαυτό σου. Για μένα πρέπει να δυσκολευτείς και πρέπει να βγεις και εκτός από τα νερά σου για να καταφέρεις να κάνεις κάτι καινούργιο, διαφορετικό και να ξεπεράσεις τον εαυτό σου, δηλαδή πρέπει να είσαι τελειωμένος στο τέλος της ταινίας πρέπει να είσαι exhausted, να είσαι πολύ κουρασμένος από την διαδικασία και να έχεις βαρεθεί την ταινία σου. Άμα δεν έχεις βαρεθεί την ταινία σου, δεν την έχεις φτιάξει. Δηλαδή ξέρεις, έπαιζε στον κινηματογράφο και εγώ ήμουνα έτσι (κρύβει τα μάτια του). Οπότε ναι»
Τι θα συμβούλευες τους νέους επίδοξους κινηματογραφιστές που τώρα, ας πούμε, αρχίζουν και ασχολούνται ή προσπαθούν να βρουν ένα πάτημα σε αυτή τη βιομηχανία;
«Θα τους έλεγα ότι χρειάζεται ισορροπία, διότι μπορεί να πετάξεις και πολύ κοντά στον ήλιο και να καείς, αλλά μπορεί και να μην πετάξεις καθόλου. Οπότε, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να είσαι προσγειωμένος, αλλά να προσπαθείς να στοχεύεις τα αστέρια. Αυτή είναι η δικιά μου φιλοσοφία, διότι άμα κάνεις μόνο ένα από τα δυο δεν θα σε πάει κάπου».
Υπήρξε οποιοδήποτε πρόβλημα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων πριν ή μετά;
«Είτε κάνεις γύρισμα για τη σχολή σου, είτε κάνεις μεγάλο γύρισμα είτε κάνεις μέσα είτε κάνεις τεράστιο με 10 εκατομμύρια ευρώ από πίσω πάντα έχεις προβλήματα. Ναι, αυτό είναι το μόνο σίγουρο και θα το δεις σίγουρα όσο θα προχωράς ας πούμε στον χώρο. Και θα ανεβαίνεις και ανεβαίνεις και ανεβαίνεις… κάποια στιγμή μπορεί να έχεις πάρα πολλά λεφτά στη διάθεσή σου από έναν παραγωγό από πίσω σου, αλλά πάλι πάντα έχεις προβλήματα. Γιατί; Θεωρητικά η δουλειά μας πέρα από το καλλιτεχνικό κομμάτι, το να βρούμε τα πλάνα, το να κάνουμε το blocking, το να μιλήσουμε για όλα αυτά, για να ξέρουμε να τα κάνουμε είναι το πώς θα λύσουμε όλα τα προβλήματα του ΣΕΤ.
Είναι δικό μας θέμα, αυτό, είναι στους σκηνοθέτες, δηλαδή εμείς είμαστε αυτοί που θα λύσουμε τα προβλήματα, οπότε σίγουρα πάντα λύνουμε προβλήματα. Έχω κάνει ας πούμε 34 βίντεο κλιπ σήμερα και σε όλα είχαμε προβλήματα. Πάντοτε έχουμε προβλήματα. Πάντα πρέπει να λύνεις προβλήματα, πάντα λες “Αχ μακάρι να μην έχω προβλήματα και να πάνε όλα καλά”, αλλά πάντα έχεις προβλήματα. Και στη ζωή το έχω αυτό σαν φιλοσοφία: η ευτυχία δεν είναι το να μην έχεις προβλήματα, το να μάθεις να τα διαχειρίζεσαι. Το πώς τα διαχειρίζεσαι είναι το θέμα, οπότε με αυτό πορεύομαι και στη δουλειά μου. Αυτό θα έλεγα».
Κάποιο πρόβλημα που δεν θα περίμενες καθόλου να συναντήσεις, κάτι εξωφρενικό, που δηλαδή δεν θα πήγαινε ποτέ το μυαλό σου στο ότι θα προέκυπτε κάτι τέτοιο;
«Ότι θα προέκυπτε κάτι τέτοιο; Όχι, δεν ήταν κάτι το ακραίο, το πολύ ουάου που είχα σαν πρόβλημα. Μικρά προβληματάκια τα οποία είναι από κάθε department, γιατί όταν είσαι independent και ξεκινάς μόνος σου, κάνεις την δουλειά για 24 departments μαζί μόνος σου. Δηλαδή πρέπει να κανονίσεις εσύ τα locations, τι θα φοράνε, τον φωτισμό, τα props, τι αυτοκίνητο θα πάρεις, τις ώρες, τι θα φάνε; Οπότε ξαφνικά όσους κι αν έχεις δίπλα σου να σε βοηθάνε, εσύ αναγκάζεσαι να τα κάνεις αυτά. Οπότε προβλήματα μέσα από τα departments είχα περισσότερο και όχι κάτι πολύ ουάου που θα έλεγες εντάξει αποκλείεται».
Έχεις συνεργαστεί με κάποιον ή θα ήθελες να συνεργαστείς με κάποιον ή κάποια στο μέλλον;
«Προφανώς είμαι άνθρωπος που θέλω να δουλέψω στην Αμερική με τους καλύτερους και με τους πιο καλούς σε αυτό τον χώρο, γιατί με εξιτάρει ο χώρος από πάρα πολύ μικρός. Ήθελα πάντα να πάω και ήθελα πάντα να ασχοληθώ με αυτό. Αλλά το επόμενο βήμα -αυτή τη στιγμή σου λέω το που είναι τα δικά μου τα αστέρια- είναι ότι θέλω να συνεργαστώ με τους μεγαλύτερους, αλλά θα είμαι και λίγο πιο προσγειωμένος και θα σου πω ότι πρώτα γνώρισα πολλούς ωραίους ανθρώπους στο φεστιβάλ από άλλες χώρες που θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ και να μιλήσω και ήδη έχω κάνει συζητήσεις για διάφορα πρότζεκτ και με παραγωγούς και με σκηνοθέτες σεναριογράφους και ένα composer. Οπότε. Ναι, πιστεύω καλά θα πάει».
Ωραία θες να πεις κάτι τελευταίο να δώσεις ελπίδα ότι θα πάμε κι εμείς οι νεότεροι κάποια στιγμή στις Κάννες;
«Ναι, παιδιά. Θα πάτε. Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Είτε πας εκεί είτε πας αλλού σε άλλο φεστιβάλ, αν το πιστεύεις και το αγαπάς και το ακολουθείς, θα φτάσεις κάποια στιγμή, ακόμα και αν δεν φαίνεται ορίζοντας από τώρα. Σίγουρα είναι στον δρόμο σου και αυτό που λένε όλοι, πάντα κοιτά χαμηλά και το επόμενο σου βήμα, αλλά βλέπεις που πηγαίνεις σίγουρα. Γιατί ούτε εγώ το περίμενα ότι θα πάω, ούτε ήξερα τι και πως από την αρχή. Το μόνο που κάνεις είναι απλά να βάζεις το 100% σου σε κάθε βήμα. Κάνεις αυτό. Αν έβαζα 1% σε κάθε μου βήμα και κοιτούσα μόνο ευθεία, δεν θα με πήγαινε πουθενά.
Το να βάζεις το 100% σου σε κάθε βήμα που κάνεις για μένα είναι το πιο σημαντικό. Και να αφιερώσεις τον εαυτό σου σε αυτό το πράγμα δηλαδή. Κερδίζει ο εαυτός σου, εσύ κερδίζεις, δεν κερδίζει η ταινία σου. Κερδίζεις εσύ μέσα από όλο αυτό. Κερδίζεις από φεστιβάλ, από τις διασυνδέσεις, τους ανθρώπους, από το ότι έκανες κάτι πρωτότυπο έξω από τεχνικές, από το ότι κάθισες σε μια αίθουσα με πάρα πολύ καλούς ανθρώπους και γνωστούς filmmakers. Όλα αυτά είναι για μένα μικρά wins, τα οποία ο κόσμος βλέπει. Ο κόσμος βλέπει ένα βραβείο πίσω, αλλά πίσω από το βραβείο κρύβονται πολλά, πολλά, πολλά, πολλά άλλα πράγματα, οπότε θέλει υπομονή και αγάπη».