NYT: Αυτές είναι οι 100 καλύτερες ταινίες του 21ου αιώνα

To ενδιαφέρον με τη λίστα των 100 καλύτερων ταινιών των πρώτων 25 χρόνων του 21ου αιώνα που επελέγησαν μετά από ψηφοφορία που διεξήγαγε η εφημερίδα Τimes της Νέας Υόρκης, είναι ότι η πίτα μοιράστηκε, μπορείς να πεις δίκαια, με την έννοια ότι η εκατοντάδα δεν μονοπωλείται από αμερικανικό κινηματογράφο αλλά υπάρχουν ταινίες από κάθε γωνιά του κόσμου.

Μάλιστα, μια νοτιοκορεάτικη μάλιστα, η «Παράσιτα» (2019) του Μπονγκ Τζουν Χο κατακτά την πρώτη θέση!!

Επίσης, στην πρώτη εικοσάδα, επτά ταινίες είναι μη αγγλόφωνες παραγωγές: οι «Θέλω και τη μαμά σου» (Μεξικό, Αλφόνσο Κουαρόν, 18η θέση), «Τίγρης και δράκος» (Ταϊβάν/ Κίνα, Ανγκ Λι, 16η θέση), «Η πόλη του Θεού» (Βραζιλία, Φερνάντο Μεϊρέλες 15η θέση), «Ζώνη ενδιαφέροντος» (Αγγλία/ ΗΠΑ/ Πολωνία – σε γερμανική γλώσσα – Τζόναθαν Γκλέιζερ 12η θέση), «Ταξίδι στη Χώρα των θαυμάτων» (Ιαπωνία, Χαγιάο Μιγιαζάκι – κινούμενα σχέδια – 9η θέση), «Ερωτική επιθυμία» (Χονγκ Κονγκ/ Κίνα, Γουόνγκ Καρ Βάι, 4η θέση) και στην πρώτη, όπως είπαμε, τα «Παράσιτα».

Στην περίπτωση του «Ταξίδι στη Χώρα των θαυμάτων» έχει ενδιαφέρον το ότι «νίκησε» τον κολοσσό PIXAR, που έχει μεν ταινίες στην λίστα αλλά χαμηλότερα σε ιεραρχία.

Χαρμόσυνο μάλιστα και για τα «δικά μας» είναι το γεγονός ότι μια ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, η «Ευνοούμενη» (ίσως η καλύτερη ταινία του) συμπεριλαμβάνεται στην 100άδα έχοντας λάβη την 52η θέση.

Ωστόσο, από την λίστα, λείπει όλως περιέργως η ταινία «Poor things» του ιδίου σκηνοθέτη που είχε εξαιρετικό hype στην πρώτη προβολή της πριν από δύο χρόνια. Ε ναι, νιώθεις κάπως περίεργα βλέποντας την κωμωδία «Superbad» του Γκρεγκ Μοτόλα να βρίσκεται στην εκατοντάδα, (στη θέση 100 για την ακρίβεια) και πουθενά το «Poor things».

Η μεθοδολογία

Η μεθοδολογία των Times για την ψηφοφορία (που έγινε σε συνεργασία με το The Upshot — ένα τμήμα της εφημερίδας που επικεντρώνεται στα δεδομένα και την αναλυτική δημοσιογραφία) ήταν η εξής: εστάλησαν ψηφοδέλτια σε εκατοντάδες σκηνοθέτες, ηθοποιούς, κινηματογραφιστές και άλλους εκπροσώπους της κινηματογραφικής βιομηχανίας, από τους οποίους ζητήθηκε να υποβάλουν τις επιλογές τους για τις καλύτερες ταινίες του 21ου αιώνα.

Οι υποψήφιοι ψηφοφόροι έπρεπενα υποβάλουν έως και 10, ενώ όπως οι Times ανακοίνως αργότερα, κάποιοι υπέβαλαν λιγότερες.

Υπήρχε μόνο ένας κανόνας για την επιλογή ταινιών: Θα έπρεπε να είναι ταινίες μεγάλου μήκους που κυκλοφόρησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες από την 1η Ιανουαρίου 2000 και μετά.

Μεταξύ των ψηφοφόρων ήταν βραβευμένοι με Όσκαρ σκηνοθέτες όπως ο Πέδρο Αλμοδόβαρ (Γύρνα Πίσω), η Σοφία Κόπολα (Χαμένοι στην μετάφραση), ο Μπάρι Τζένκινς (Moonlight) και ο Γκιγιέρμο ντελ Τόρο (Ο λαβύρινθος του Πάνα), καθώς και καταξιωμένοι ηθοποιοί όπως ο Τζον Τορτούρο, η Τζούλιαν Μουρ και η φετινή νικήτρια στην κατηγορία του Όσκαρ Α γυναικείου ρόλου, Μάικι Μάντισον (Anora).

Αφού έριξαν την ψήφο τους, οι ψηφοφόροι, σε μια σειρά από αναμετρήσεις που ακολούθησαν είχαν το δικαίωμα να επιλέξουν ποια από τις δύο τυχαία επιλεγμένες ταινίες ήταν καλύτερη. Ακολούθησε ένας συνδυασμός των δεδομένων με τις καταμετρήσεις ψήφων και έτσι δημιουργήθηκε η λίστα με τις 100 κορυφαίες ταινίες.

Οι ψηφοφόροι ψηφίζουν ταινίες με τις οποίες οι ίδιοι έχουν σχέση

Θα πρέπει πάντως να επισημανθεί, ότι σε αυτού του τύπου τις λίστες, πρώτον, αρκετοί από τους ψηφοφόρους ψηφίζουν ταινίες με τις οποίες οι ίδιοι έχουν σχέση (ο Τσιγουετέλ Ετζιοφόρ π.χ. ψήφισε το «12 χρόνια σκλάβος» στο οποίο πρωταγωνιστεί), ή έχουν σχέση με ανθρώπους που έφτιαξαν τις ταινίες.

Η Τζία Κόπολα ας πούμε ψήφισε την ταινία «Αυτόχειρες παρθένοι» της… αδελφής της Σοφία. Σε κάθε περίπτωση, λίστες σαν αυτή των Times όπως και άλλων έγκριτων μέσων, επιβεβαιώνουν ότι οι διασημότητες και οι καλλιτέχνες έχουν και αυτοί γούστα που ενίοτε αντικατοπτρίζουν εκείνα των απλών θεατών και όχι απαραιτήτως των «ειδικών».

Για παράδειγμα, η χυδαία, σκατολογική κωμωδία «Borat» του Σάσα Μπάρον Κοέν που όμως είχε τεράστια επιτυχία στην εποχή της, βρίσκεται στην 53η θέση, πάνω από τον «Λαβύρινθο του Πάνα» του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο αλλά και τρεις ταινίες του Κρίστοφερ Νόλαν, τις «Inception», «Memento» και «Οπενχάιμερ»!

Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα, λές και πάλι καλά, όπως προσωπικά είπα βλέποντας το μεγαλειώδες φιλμ του Μίχαελ Χάνεκε «Amour» στην …75η θέση!

Η αναλυτική λίστα των New York Times

100

Superbad

Greg Mottola, 2007

99

Memories of Murder

Bong Joon Ho, 2005

98

Grizzly Man Werner Herzog, 2005

97

Gravity Alfonso Cuarón, 2013

96

Black Panther Ryan Coogler, 2018

95

The Worst Person in the World Joachim Trier, 2021

94

Minority Report Steven Spielberg, 2002

93

Michael Clayton Tony Gilroy, 2007

92

Gladiator Ridley Scott, 2000

91

Fish Tank Andrea Arnold, 2010

90

Frances Ha Noah Baumbach, 2013

89

Interstellar Christopher Nolan, 2014

88

The Gleaners & I Agnès Varda, 2001

87

The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring Peter Jackson, 2001

86

Past Lives Celine Song, 2023

85

Anchorman: The Legend of Ron Burgundy Adam McKay, 2004

84

Melancholia Lars von Trier, 2011

83

Inside Llewyn Davis Ethan Coen and Joel Coen, 2013

82

The Act of Killing Joshua Oppenheimer and Anonymous, 2013

81

Black Swan Darren Aronofsky, 2010

80

Volver Pedro Almodóvar, 2006

79

The Tree of Life Terrence Malick, 2011

78

Aftersun Charlotte Wells, 2022

77

Everything Everywhere All at Once Daniel Kwan and Daniel Scheinert, 2022

76

O Brother, Where Art Thou? Ethan Coen and Joel Coen, 2000

75

Amour Michael Haneke, 2012

74

The Florida Project Sean Baker, 2017

73

Ratatouille Brad Bird, 2007

72

Carol Todd Haynes, 2015

71

Ocean’s Eleven Steven Soderbergh, 2001

70

Let the Right One In Tomas Alfredson, 2008

69

Under the Skin Jonathan Glazer, 2014

68

The Hurt Locker Kathryn Bigelow, 2009

67

Tár Todd Field, 2022

66

Spotlight Tom McCarthy, 2015

65

Oppenheimer Christopher Nolan, 2023

64

Gone Girl David Fincher, 2014

63

Little Miss Sunshine Jonathan Dayton and Valerie Faris, 2006

62

Memento Christopher Nolan, 2001

61

Kill Bill: Vol. 1 Quentin Tarantino, 2003

60

Whiplash Damien Chazelle, 2014

59

Toni Erdmann Maren Ade, 2016

58

Uncut Gems Benny Safdie and Josh Safdie, 2019

57

Best in Show Christopher Guest, 2000

56

Punch-Drunk Love Paul Thomas Anderson, 2002

55

Inception Christopher Nolan, 2010

54

Pan’s Labyrinth Guillermo del Toro, 2006

53

Borat: Cultural Learnings of America for Make Benefit Glorious Nation of Kazakhstan Larry Charles, 2006

52

The Favourite Yorgos Lanthimos, 2018

51

12 Years a Slave Steve McQueen, 2013

50

Up Pete Docter, 2009

49

Before Sunset Richard Linklater, 2004

48

The Lives of Others Florian Henckel von Donnersmarck, 2007

47

Almost Famous Cameron Crowe, 2000

46

Roma Alfonso Cuarón, 2018

45

Moneyball Bennett Miller, 2011

44

Once Upon a Time … in Hollywood Quentin Tarantino, 2019

43

Oldboy Park Chan-wook, 2005

42

The Master Paul Thomas Anderson, 2012

41

Amélie Jean-Pierre Jeunet, 2001

40

Yi Yi Edward Yang, 2000

39

Lady Bird Greta Gerwig, 2017

38

Portrait of a Lady on Fire Céline Sciamma, 2019

37

Call Me by Your Name Luca Guadagnino, 2017

36

A Serious Man Ethan Coen and Joel Coen, 2009

35

A Prophet Jacques Audiard, 2010

34

Wall-E Andrew Stanton, 2008

33

A Separation Asghar Farhadi, 2011

32

Bridesmaids Paul Feig, 2011

31

The Departed Martin Scorsese, 2006

30

Lost in Translation Sofia Coppola, 2003

29

Arrival Denis Villeneuve, 2016

28

The Dark Knight Christopher Nolan, 2008

27

Adaptation Spike Jonze, 2002

26

Anatomy of a Fall Justine Triet, 2023

25

Phantom Thread Paul Thomas Anderson, 2017

24

Her Spike Jonze, 2013

23

Boyhood Richard Linklater, 2014

22

The Grand Budapest Hotel Wes Anderson, 2014

21

The Royal Tenenbaums Wes Anderson, 2001

20

The Wolf of Wall Street Martin Scorsese, 2013

19

Zodiac David Fincher, 2007

18

Y tu mamá también Alfonso Cuarón, 2002

17

Brokeback Mountain Ang Lee, 2005

16

Crouching Tiger, Hidden Dragon Ang Lee, 2000

15

City of God Fernando Meirelles, 2003

14

Inglourious Basterds Quentin Tarantino, 2009

13

Children of Men Alfonso Cuarón, 2006

12

The Zone of Interest Jonathan Glazer, 2023

11

Mad Max: Fury Road George Miller, 2015

10

The Social Network David Fincher, 2010

9

Spirited Away Hayao Miyazaki, 2002

8

Get Out Jordan Peele, 2017

7

Eternal Sunshine of the Spotless Mind Michel Gondry, 2004

6

No Country for Old Men Ethan Coen and Joel Coen, 2007

5

Moonlight Barry Jenkins, 2016

4

In the Mood for Love Wong Kar-Wai, 2001

3

There Will Be Blood Paul Thomas Anderson, 2007

2

Mulholland Drive David Lynch, 2001

1

Parasite Bong Joon Ho, 2019

Πηγή: Γιάννης Ζουμπουλάκης / Το Βήμα