Ο «Κορσές» είναι η νέα ταινία που αξίζει να δεις στον κινηματογράφο

Στα τέλη του 19ου αιώνα, η Αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστρίας (γνωστή και ως Σίσσυ) έχει πλέον φτάσει τα 40, ηλικία βαθέος γήρατος και υποχρεωτικής κοινωνικής απόσυρσης για τις γυναίκες εκείνης της εποχής. Μην έχοντας να δώσει τίποτε άλλο στο βασίλειο (αφού έχει εκπληρώσει το χρέος της με έναν αρσενικό απόγονο) το μόνο που της μένει να κάνει είναι να υπάρχει, να παρίσταται, να συμπληρώνει μια θέση στο τραπέζι. Να περιμένει να πεθάνει, σφιγμένη σωματικά και ψυχικά μέσα στους αδυσώπητους κορσέδες αλλά και το αυστηρό αυστριακό πρωτόκολλο, ψάχνοντας μάταια διέξοδο και διαφυγή. Στρυμωγμένη σε μια σκληρή και απάνθρωπη πραγματικότητα, παίζοντας το ρόλο του επίπλου ή του τροπαίου, αναγκασμένη να μην γνωρίζει την απόλαυση και την ηδονή, υποχρεωμένη να υφίσταται καθημερινά σεξισμό, βία, καταπίεση και παρενοχλήσεις παντός τύπου.

Η Μαρί Κρόιτσερ σκηνοθετεί αναθεωρώντας καλλιτεχνικά μοτίβα και ιστορικά σχήματα κάτι σαν κινηματογραφική βιογραφία που ξεκινά στη μέση όλων των γεγονότων, εξιστορώντας μια χρονική περίοδο η οποία φαινομενικά δεν έχει κάτι το αξιοσημείωτο αλλά μόλις αρχίσεις να βυθίζεσαι στην ανάπτυξη της (σε πολλά σημεία φανταστικής) πλοκής, καταλαβαίνεις πόσο ακριβής τελικά είναι η επιλογή της. Κόβοντας και ράβοντας με μαεστρία ένα σενάριο που λέει ξεκάθαρα αυτά που θέλει αλλά σε καμιά στιγμή δεν εκτροχιάζεται σε δραματικές ευκολίες, διδακτισμό ή λαμπερή ματαιοδοξία, η σκηνοθέτιδα ξεσκεπάζει σταδιακά ένα εντελώς επίκαιρο, μοντέρνο και βαθιά φεμινιστικό φιλμ που βρίσκει στις καλογυμνασμένες πλάτες, στο σπαρακτικά εκφραστικό βλέμμα και στις κοφτές, γεμάτες αγωνία ανάσες της Βίκι Κρίπς την ιδανική απεικόνιση μιας γυναίκας-συμβόλου, χωρίς αυτή να θέλει να είναι και ούτε να το έχει επιδιώξει ποτέ της. Μιας γυναίκας που δεν σταματά να αντιστέκεται, να σφίγγει η ίδια της, προς πείσμα δικό της και του κόσμου ολόκληρου, ακόμη περισσότερο τον κορσέ που της συνθλίβει τα πλευρά. Μιας ηρωίδας που επιτρέπει στον εαυτό της να θέλει, να απαιτεί, αυτό που κάποιος αποφάσισε ότι δεν αξίζει να αποκτήσει.

Σκηνές απαράμιλλης εκρηκτικότητας και συσσωρευμένης οργής διαδέχονται διακριτικά ενσταντανέ, αντηχώντας με ορμή στα μαρμάρινα δάπεδα ενός οριακά παρηκμασμένου κόσμου, μακριά από πολυελαίους, βαλς, φανταχτερά κουστούμια και περιπάτους στην ύπαιθρο. Η Κρόιτσερ κινηματογραφεί με θαυμαστή ωριμότητα ένα υγρό, σχεδόν μουχλιασμένο παλάτι, εντείνοντας βαθμιαία την αίσθηση του σφιξίματος που (κυριολεκτικά) σαν κορσές πνίγει την πρωταγωνίστρια και μαζί με αυτήν και εμάς. Η υποκειμενικότητα στην λήψη μένει μετέωρη, όπως και αποφάσεις-κλειδιά στην εξέλιξη της πλοκής, αφήνοντας λιγάκι και σε εμάς το τιμόνι και αποδεικνύοντας περίτρανα πώς μπορεί ένα κινηματογραφικό δημιούργημα να είναι σαφές, χωρίς ταυτόχρονα να επιβάλει τον τρόπο και τον στόχο του. Γιατί στόχος υπάρχει, είναι ολοκάθαρος σχεδόν από την πρώτη λιποθυμία της σπουδαίας ηθοποιού, η οποία βυθίζεται τόσο πολύ σε έναν ρόλο που φέρνει περίεργα στο νου (και χωρίς να γνωρίζεις απαραίτητα γιατί) εκείνες τις ολοκληρωτικές ερμηνείες της Μέριλ Στριπ της αρχής της καριέρας της.

Προσθέτοντας μέσα σε όλα, τόσο την παράξενα ταιριαστή μουσική της πολυτάλαντης Camille, την φρέσκια ματιά πάνω σε μια ιστορική προσωπικότητα που δεν φανταζόσουν ότι θα μπορούσε να γοητεύσει για ακόμη μια φορά, τους πανέξυπνους και κοφτερούς διαλόγους που μπορεί να διαρκούν μόνο λίγα δευτερόλεπτα και ένα διπλό φινάλε εξαγνισμού από τα στερεότυπα, τις κοινωνικές επιταγές και τα φυλετικά προτάγματα (κάτι που πρέπει να δεις για να καταλάβεις) τότε με πάσα βεβαιότητα μπορούμε να εκθειάσουμε το έργο της αυστριακής δημιουργού, να θαυμάσουμε την ανεπιτήδευτη και εσκεμμένα «αποκαθηλωμένη» περφόρμανς της Κρίπς, να χαράξουμε στην ψυχή μας την σιωπηλή κραυγή μιας γυναίκας (κάθε γυναίκας) για έναν πιο δίκαιο και ισότιμο κόσμο και να πούμε μετά βεβαιότητας ότι ο «Κορσές» είναι μια από τις σπουδαιότερες ταινίες της χρονιάς.

4/5 αστέρια