Όσκαρ 2022: Μια αμφίρροπη μάχη με νικητή τις πλατφόρμες
Ο Γ. Γκροσδάνης αναλύει τα φαβορί για το χρυσό αγαλματίδιο, λίγο πριν τη μεγάλη βραδιά.
Αν κάποιος ρωτούσε πριν από 20-25 μέρες ποιο είναι το φαβορί για την φετινή κούρσα των Όσκαρ η απάντηση θα ήταν το Netflix. Ωστόσο τα δεδομένα που ήρθαν από τις βραβεύσεις των κινηματογραφικών σωματείων ανακάτωσαν κάπως τα πράματα.
Όλα δείχνουν πως οι πλατφόρμες θα κυριαρχήσουν στα φετινά Όσκαρ αλλά δεν είναι απαραίτητο πως θα γίνει χάρη (μόνο) στο Netflix. Αυτό συμβαίνει σε συνδυασμό με το ότι η κινηματογραφική βιομηχανία δείχνει να προβληματίζεται τόσο από τις επιδόσεις των ταινιών στο box office αλλά και από τη φετινή οσκαρική σεζόν καθώς περισσότερο από κάθε άλλη φορά οι υποψήφιες ταινίες δείχνουν ένα χάσμα, το οποίο διευρύνθηκε σημαντικά και εξαιτίας της πανδημίας, σε σχέση με το τι επικρατεί στο ταμείο αλλά και ποιες ταινίες είναι αναγνωρίσιμες ή έχουν κάνει πραγματικά εισιτήρια.
Ο ίδιος προβληματισμός ισχύει και για το σώου της απονομής του οποίου η τηλεθέαση τα τελευταία χρόνια παραπαίει σε απελπιστικά χαμηλά επίπεδα. Η κινηματογραφική βιομηχανία λοιπόν ζει σε ένα σκηνικό μετάβασης. Ίσως για αυτό και η Ακαδημία προσπάθησε να ενσωματώσει στην φετινή απονομή διάφορες καινοτομίες όπως την δημοφιλέστερη ταινία που θα αναδειχθεί από τους φανατικούς σινεφίλ μέσω twitter ή να αποδομήσει το σύνολο των τιμώμενων επαγγελματιών και να απονείμει σημαντικά τεχνικά Όσκαρ όπως η φωτογραφία, το μοντάζ, το μακιγιάζ ή τη μουσική εκτός απονομής προκειμένου να εξασφαλίσει την σύντομη διάρκεια του τηλεοπτικού σώου, του οποίου το αυστηρό χρονοδιάγραμμα εκτιμάται ότι δεν θα ξεπεράσει τις τρεις ώρες. Η Αμάντα Πούλερ, η Ρετζίνα Χολ και η Γουάντα Σαϊκς, οι τρεις οικοδέσποινες της φετινής απονομής έχουν υποσχεθεί από την πλευρά τους ότι θα φροντίσουν να παρουσιάσουν ένα όσο το δυνατόν πιο ελκυστικό, διασκεδαστικό και πρωτότυπο πρόγραμμα. Τώρα πόσο διασκεδαστική και πρωτότυπη μπορεί να είναι πχ η ιδέα που είχε η Αμάντα Πούλερ να φέρει στα Όσκαρ τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον Πρόεδρο της δοκιμαζόμενης από την ρωσική εισβολή Ουκρανίας είναι μια άλλη συζήτηση.
Καλύτερη ταινία – σκηνοθεσία – σενάρια
Η Εξουσία του Σκύλου της Τζέιν Κάμπιον έχει τη μερίδα του λέοντος σε ότι αφορά τις υποψηφιότητες – 12 στο σύνολο. Όταν ανακοινώθηκαν οι υποψηφιότητες δεν υπήρχε αμφιβολία ότι η ταινία θα έδινε επιτέλους στα στελέχη του Netflix την χαρά της κορυφής που δεν είχαν γευτεί μέχρι τώρα παρά τις επίμονες προσπάθειες και το δυναμικό λανσάρισμα με δούρειο ίππο ταινίες σημαντικών δημιουργών (Σκορτσέζε, Φίντσερ, Κουαρόν, Μπάουμπαχ, κλπ). Ωστόσο τα σωματειακά βραβεία Ηθοποιών, Παραγωγών και Σεναριογράφων άλλαξαν άρδην αυτή τη βεβαιότητα πλασάροντας αντ’ αυτού μια μικρή, ανεξάρτητη παραγωγή που είναι διασκεύη μιας γαλλικής ταινίας του 2015 (Οικογένεια Μπελιέ), αγαπήθηκε στο περσινό Σάντανς και αποτελεί παραγωγή της πλατφόρμας της Apple TV. Ο λόγος για το CODA, το οποίο δεν γέμιζε το μάτι στην αρχή της οσκαρικής κούρσας κυρίως γιατί περιορίστηκε σε 3 μόλις υποψηφιότητες (β ανδρικού, διασκευασμένου σεναρίου και ταινίας).
Όπως φαίνεται το ψυχολογικό γουέστερν της Κάμπιον έχει προβληματίσει αρκετά κάποια μέλη της Ακαδημίας με το ιδιαίτερο βαρύ και δραματικό ύφος του. Το CODA σε αντίθεση με την Εξουσία του Σκύλου διαθέτει έναν αισιόδοξο τόνο και ένα μήνυμα ανθρωπιάς προσεγγίζοντας την καθημερινότητα μιας οικογένειας κωφών. Θεωρώντας πως το Όσκαρ Σκηνοθεσίας έχει κλειδώσει υπέρ της Κάμπιον (που έχει κερδίσει και το ανάλογο βραβείο του Σωματείου Σκηνοθετών και θα χτίσει ένα σερί παρουσίας γυναικών σκηνοθετών μετά και την περσινή οσκαρική νίκη της Κλοϊ Ζάο) τότε η μάχη των φετινών Όσκαρ θα κριθεί στο διασκευασμένο σενάριο. Εκεί η Εξουσία του Σκύλου θα αναμετρηθεί με το CODA, το οποίο έχει αρκετές πιθανότητες να κερδίσει το συγκεκριμένο βραβείο καθώς πήρε και το βραβείο του Σωματείου Σεναριογράφων. Ωστόσο η μάχη παραμένει ανοιχτή μέχρι τέλους καθώς η Τζεϊν Κάμπιον δεν ήταν υποψήφια στα βραβεία των Σεναριογράφων, κίνηση που θολώνει ελαφρώς τα νερά στην κατηγορία του διασκευασμένου σεναρίου Σε ότι αφορά το Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου αυτό θα κριθεί μεταξύ του Licorice Pizza του Πολ Τόμας Άντερσον (ο οποίος αν δεν κερδίσει ούτε εδώ θα μείνει χωρίς κάποιο Όσκαρ και κάτι παρόμοιο ισχύει και για το Μπελφαστ του Κένεθ Μπράνα) και του Don’t Look Up με τον Άνταμ ΜακΚέι να έχει τον πρώτο λόγο.
Ερμηνευτικά Όσκαρ
Σε ότι αφορά τα Όσκαρ των ηθοποιών αυτά λίγο πολύ έχουν κλειδώσει. Στον β γυναικείο οτιδήποτε άλλο εκτός από την Αριάν Ντε Μπος του West Side Story είναι έκπληξη. Το αουτσαϊντερ εδώ είναι ίσως η Κίρστεν Ντανστ της Εξουσίας του Σκύλου. Η βράβευση της Ντε Μπος έχει ενδιαφέρον και από την άποψη των στατιστικών. Κι αυτό γιατί το West Side Story είχε κερδίσει και το 1961 τον β γυναικείο με την σπουδαία Ρίτα Μορένο για τον ίδιο ρόλο. Το να κερδίσουν δύο ηθοποιοί το Όσκαρ για τον ίδιο κινηματογραφικό ρόλο έχει συμβεί μόλις άλλες δύο φορές: α) το 1972-74 όταν ο Μάρλον Μπράντο και ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο ερμήνευσαν τον χαρακτήρα του Δον Κορλεόνε στο Νονό 1 και Νονό 2 και β) το 2008-2019 όταν οι Χιθ Λέτζερ και Γιοακίμ Φίνιξ είχαν ερμηνεύσει τον ρόλο του Τζόκερ στο Dark Knight και στο Joker αντίστοιχα. Το ίδιο κλειδωμένο μοιάζει να είναι και το Όσκαρ στον β΄ ανδρικό με τον Τροϊ Κότσουρ του CODA να είναι σχεδόν σίγουρος νικητής (έχει πάρει και το SAG) με μοναδική αντιπρόταση τον Κόντι Σμιτ-ΜακΦι της Εξουσίας του Σκύλου, ο οποίος είχε πάρει την Χρυσή Σφαίρα. Αν ο Κότσουρ κερδίσει θα γίνει ο δεύτερος κωφός ηθοποιός που κατακτάει το Όσκαρ (μετά την συμπρωταγωνίστρια του στο CODA Μάρλι Μάτλιν, η οποία είχε κερδίσει το Όσκαρ Α γυναικείου το 1986 για τα Παιδιά ενός Κατώτερου Θεού).
Η ίδια βεβαιότητα για το που θα καταλήξει το Όσκαρ υπάρχει και στον Α ανδρικό. Όλα δείχνουν πως ο Γουίλ Σμιθ θα αποκτήσει επιτέλους το δικό του χρυσό αγαλματάκι μετά από δύο χαμένες ευκαιρίες. Η υπερφίαλη προσωπική καμπάνια που έκανε παίρνοντας αμπάριζα τα τηλεοπτικά πάνελ και τα κοινωνικά δίκτυα με διάφορες εκκεντρικές δηλώσεις του (όπως πάντα) αλλά κυρίως η προσεγμένη ερμηνεία του ως πάτερ φαμίλιας που τα δίνει όλα για να αναδείξει το ταλέντο των παιδιών του και να τις δει να γίνονται δύο σπουδαίες πρωταθλήτριες στο τένις – τις διάσημες Βένους και Σερένα Γουίλιαμς – στην Μέθοδο των Γουίλιαμς δίκαια θα τον οδηγήσουν αγκαλιά με το Όσκαρ. Αν υπάρχει κάποιο αουτσάιντερ εδώ αυτό είναι ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, ο σκληροτράχηλος καουμποϊ της Εξουσίας του Σκύλου, ο οποίος προτείνεται για δεύτερη φορά αλλά με ελάχιστες πιθανότητες νίκης.
Το πραγματικό ντέρμπι των ηθοποιών θα γίνει μάλλον στον Α γυναικείο. Όπως και πέρυσι η κατηγορία επιφυλάσσει εκπλήξεις και αρκετές επιλογές με πιθανότητες. Η Νικόλ Κίντμαν ως Λούσιλ Μπολ στο Being the Ricardos ξεκίνησε την κούρσα θεαματικά κερδίζοντας την Χρυσή Σφαίρα. Τα Όσκαρ γοητεύονται από την αυτοαναφορικότητα και την αναπάρασταση της μυθολογίας του Χόλυγουντ και το έχουν αποδείξει αρκετές φορές. Ωστόσο η Κιντμαν – για κάποιους – έχει κερδίσει ένα Όσκαρ (το 2002 για μια υπέροχη ερμηνεία στις Ώρες του Στήβεν Ντάλντρι) και αυτό είναι ίσως αρκετό. Το Σωματείο Ηθοποιών ανακάτεψε αρκετά την τράπουλα πλασάροντας μπροστά την Τζέσικα Τσαστεϊν για τον βιογραφικό ρόλο της τηλευαγγελίστριας Τάμι Φεϊ. Η ταινία της Τσαστεϊν είναι υποψήφια και στο μακιγιάζ, γεγονός που ενισχύει και το πλασάρισμα της πρωταγωνίστριας για την τελική νίκη (το μακιγιάζ είναι πράγματικά καθοριστικής σημασίας στον χαρακτήρα που παίζει η Τσαστεϊν). Συνεπώς αν το Eyes of Tammy Faye κερδίσει στην αρχή της απονομής το Όσκαρ μακιγιάζ αυτό μοιάζει με προάγγελος και για την Τσαστεϊν. Αν όμως η Ακαδημία ήθελε να κάνει την απόλυτη ανατροπή – όπως έκανε πέρυσι με την Φράνσις Μακ Ντόρμαντ– και να αναδείξει μια καθαρά δική της επιλογή, ένα πραγματικό dark horse, αυτή θα μπορούσε η Κρίστεν Στιούαρτ για την ερμηνεία της ως πρίγκίπισσα Νταϊνα στο Σπένσερ. Η Στιούαρτ ξεκίνησε πριν από αρκετούς μήνες ως ένα από τα πιο δυνατά χαρτιά της κούρσας ωστόσο στην πορεία δεν δικαίωσε τις προσδοκίες. Έχασε στις Σφαίρες, βρέθηκε εκτός των SAG Awards αλλά ανέκτησε κάποιο χαμένο έδαφος με την παρουσία της στην πεντάδα των Όσκαρ. Θα μπορέσει άραγε να κάνει την μεγάλη έκπληξη;
Μουσική – Τραγούδι
Από τις αδικημένες κατηγορίες της φετινής απονομής είναι η μουσική κι αυτό γιατί ο νικητής θα πάρει το Όσκαρ του εκτός χρόνου της κανονικής απονομής. Η Ακαδημία πειραματίζεται με στόχο την ενίσχυση του τηλεοπτικού σώου της απονομής θεωρώντας (λανθασμένα κατά την προσωπική μου άποψη) τη μουσική, το μοντάζ, τον ήχο, το μακιγιάζ αδιάφορα γεγονότα για τα Όσκαρ που θα μπορούσαν να μείνουν εκτός της απονομής και να δοθούν λίγο πριν ξεκινήσει η τηλεοπτική μετάδοση του σώου. Το αν θα δικαιωθεί από αυτή την επιλογή της θα φανεί φυσικά στους δείκτες τηλεθέασης. Σε ότι αφορά πάντως το φαβορί της κατηγορίας αυτό είναι ο συνθέτης του Dune, ο Χανς Τσίμερ, ο οποίος – μετά το 1993 όταν κέρδισε το Όσκαρ για το animation της Ντίσνει Ο Βασιλιάς των Λιονταριών και αρκετές χαμένες υποψηφιότητες για μερικά από τα ωραιότερα σκορ του – ήρθε μάλλον η ώρα να λάβει το σπουδαίο βραβείο για μια ολοκληρωμένη εργασία του για το σινεμά. Και εδώ πιθανό αουτσαϊντερ είναι η Εξουσία του Σκύλου και συγκεκριμένα ο Τζόνι Γκρίνγουντ, ο οποίος πειραματίστηκε όμορφα αλλάζοντας τον ήχο του γουέστερν.
Σε ότι αφορά το τραγούδι οι πιθανότητες είναι μοιρασμένες ανάμεσα σε δύο υποψηφιότητες. Η πρώτη αφορά το No Time to Die της Μπίλι Εϊλις, το τραγούδι από την ομώνυμη ταινία της σειράς Τζειμς Μποντ. Η δεύτερη είναι το ισπανόφωνο Dos Oruguitas του Λιν Μανουέλ Μιράντα από το Ενκαντο, το animation της Pixar. Σημειώστε πως αν κερδίσει το Dos Oruguitas θα γίνει το δεύτερο ισπανόφωνο τραγούδι που κερδίζει Όσκαρ (μετά το Al Otro Lado del Rio του Χορχέ Ντρέξλερ από τα Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας) ενώ ο Μιράντα θα μπει στο κλειστό κλαμπ εκείνων των καλλιτεχνών που έχουν καταφέρει να κερδίσουν στη διάρκεια της καριέρας τους τα EGOT δηλ. τα βραβεία Emmy, Grammy, Oscar και Tony.
Φωτογραφία – Ήχος – Μοντάζ – Κουστούμια – Διεύθυνση Παραγωγής – Εφέ
Μαζέψαμε εδώ όλα τα λεγόμενα τεχνικά Όσκαρ γιατί όπως φαίνεται θα καταλήξουν τα περισσότερα σε μια ταινία. Το Dune συγκέντρωσε 10 υποψηφιότητες μένοντας ελαφρά πίσω από την Εξουσία του Σκύλου. Η ταινία του Ντενίς Βιλνέβ αποτελεί μια από τις δημοφιλείς και η πλέον εμπορική ταινία από όσες προτάθηκαν στα φετινά Όσκαρ. Αν και οι πιθανότητες διάκρισης στις μεγάλες κατηγορίες είναι από ανύπαρκτες έως μηδαμινές, στις τεχνικές κατηγορίες η ταινία φαίνεται πως θα έχει τον πρώτο λόγο. Εκτός από την μουσική για την οποία είπαμε δυο πράματα, το Dune αναμένεται να κερδίσει τα Όσκαρ Φωτογραφίας, Μοντάζ, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, Ήχου, Οπτικών Εφέ. Οι πιθανότητες να σπάσει κάπου αυτό το σερί του Dune μοιάζουν ελάχιστες και θα λειτουργήσουν μόνο αν η Ακαδημία αποφασίσει να αναδείξει ως ταινία της χρονιάς την Εξουσία του Σκύλου, που έχει επίσης παρουσία στις περισσότερες τεχνικές κατηγορίες ή αν τα μέλη της κρίνουν σε κάποια επιμέρους κατηγορία ότι το υλικό κάποιας άλλης ταινίας που έχουν μπροστά τους αξίζει βράβευσης. Μια τέτοια περίπτωση είναι πχ στο μοντάζ η Μέθοδος των Γουίλιαμς. Άλλη μια ταινία που φαίνεται πως θα ξεχωρίσει εδώ είναι η Κρουέλα, η οποία έχει τον πρώτο λόγο στα Κουστούμια (στοιχείο με το οποίο άλλωστε παίζει και η ιστορία της ταινίας).
Διεθνής Ταινία – Animation
Σε ότι αφορά την Διεθνή ταινία της χρονιάς αυτή χωρίς αμφιβολία είναι το γιαπωνέζικο Drive My Car του Ρισούκε Χαμαγκούτσι. Η ταινία από την Ιαπωνία αγαπήθηκε αρκετά από τα μέλη της Ακαδημίας (δίκαια θα λέγαμε) καθώς την πρότειναν σε άλλες τρεις σπουδαίες κατηγορίες (ταινίας, σκηνοθεσίας και σεναρίου) στις οποίες ωστόσο η πιθανότητα κάποιας νίκης είναι απειροελάχιστη. Να σημειωθεί πως η Ιαπωνία αποτελεί μια από τις αγαπημένες χώρες της Ακαδημίας καθώς έχει φτάσει στην πεντάδα 17 φορές και έχει κερδίσει μάλιστα τέσσερις από αυτές. Η τελευταία νίκη της ήταν το 2008 για το φιλμ Departures του Γιοχίρο Τακίτα.
Τέλος στα animation το latin Ενκάντο της Pixar είναι το αδιαμφισβήτητο φαβορί. Πάντως και στις δύο κατηγορίες υπάρχει ένα αουτσαϊντερ με αρκετό ενδιαφέρον. Ο λόγος για το documentary animation Flee που εκπροσωπεί τη Νορβηγία στα φετινά Όσκαρ αλλά έχει καταφέρει να βρεθεί επίσης στις πεντάδες για το animation της χρονιάς αλλά και για το καλύτερο ντοκιμαντέρ, ένα ξεχωριστό κατόρθωμα ειδικά για μια ξενόγλωσση ταινία από την Σκανδιναβία.