Ο Pier Paolo στις στάχτες του χρόνου

Το αφιέρωμα στην Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης από το Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου έως και τις 19 του μηνός είναι μια άτυπη πρόσκληση για να γνωρίσουμε και να ξαναδούμε με ψυχραιμία τον δημιουργό, τον άνθρωπο και τον ιδεολόγο Πιερ Πάολο Παζολίνι, έναν ανήσυχο πολίτη της Ευρώπης, που έδρασε σε χρόνια ταραγμένα, εξεγερμένα, πλούσια σε ιδέες και πάθη της δεκαετίας ’60 -70, έναν άνθρωπο εξίσου «εξεγερμένο», ακραίο και ασυμβίβαστο, έναν δημιουργό που πρόσφερε με το έργο του μια ρεαλιστική και συμβολική αποτύπωση της πραγματικότητας. «Μου είπαν ότι έχω τρία είδωλα: τον Χριστό, τον Μαρξ και τον Φρόιντ. Αυτά είναι φόρμουλες. Το μόνο μου είδωλο είναι η πραγματικότητα», δήλωνε.

Από την αρχή του ’60 έως τα μέσα του ’70 ο Παζολίνι έπλασε την κινηματογραφική του ταυτότητα, παράλληλα με άλλες δραστηριότητες όπως ποίηση, λογοτεχνία, ακτιβισμό, συμμετέχοντας στα κινήματα της εποχής, , μιλώντας έξω από τα δόντια για διαχρονικές παθογένειες της Ιταλικής και Ευρωπαϊκής ζωής.

Ενέπνευσε, ενόχλησε, ταρακούνησε ιδεολογικά σκηνοθέτες και θεωρητικούς, έζησε μέσα σε μια αχλύ θρύλου για τις ιδιαιτερότητές του, έγινε βορά του κίτρινου τύπου με παρρησία και γενναιότητα. Τράβηξε νωρίς τις διαχωριστικές γραμμές του, συγκρούστηκε με το κατεστημένο, πολιτικό και κοινωνικό, ό,τι κι αν αυτό σημαίνει σήμερα που οι λέξεις έχουν κονιορτοποιηθεί σαν έννοιες, υπερασπίστηκε τη διαφορετικότητα, τη σεξουαλικότητα, ανέπτυξε μια ταυτότητα πολύ πέρα και έξω από τα ως τότε κοινωνικά στεγανά ενός «δημιουργού».

Ο θάνατος του Πιερ Πάολο Παζολίνι ήταν σοκαριστικός. Δολοφονήθηκε άγρια τα ξημερώματα της 2ας Νοεμβρίου του 1975, στην παραλία της Όστια, έξω από τη Ρώμη, σε ηλικία 53 ετών. Ο νεαρός escort Πίνο Πελόζι αφου μπήκε στο αυτοκίνητό του Παζολίνι, του ζήτησε να οδηγήσει αυτός, ο Παζολίνι κατέβηκε, κι αυτός πέρασε με μεγάλη ταχύτητα πάνω από το σώμα του σκηνοθέτη. Πολλοί σκέφτηκαν ότι έμοιαζε σαν να είχε προετοιμάσει τον θάνατό του. Ο 17χρονος Πίνο Πελόζι ομολόγησε, όμως, 30 χρόνια αργότερα, το 2005, ο Πελόζι απέσυρε την ομολογία του, δηλώνοντας πως, αφού ήταν πλέον νεκροί όλοι όσοι απειλούσαν τον ίδιο και την οικογένειά του, ήρθε η ώρα να πει την αλήθεια. Το έγκλημα ήταν πολιτικό και όχι σεξουαλικό. Κατονόμασε τους δράστες, νεοφασίστες, μαφιόζους και παρακρατικά αποβράσματα της Ιταλίας. Το δημοσιογραφικό ρεπορτάζ που ξεκίνησε έδειξε ότι αιτία της βάρβαρης δολοφονίας του υπήρξαν οι αποδείξεις που είχε στην κατοχή του ο Παζολίνι για πρόσωπα της ιταλικής πολιτικής σκηνής που είχαν άμεσες διασυνδέσεις με τον κόσμο της Μαφίας. Άλλωστε είχε ήδη κάνει κάποιες δηλώσεις σε συνεντεύξεις των ΜΜΕ της εποχής γι’ αυτό κι είχε ήδη δημιουργήσει θόρυβο.

Η Ταινιοθήκη της Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδας, την πρεσβεία της Ιταλίας, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο στην Αθήνα, του Ιstituto Luce Cinecittà (Ρώμη) και της Cineteca di Bologna αποφάσισε να ξεκινήσει την φετινή σεζόν με 5 εμβληματικές ταινίες του Παζολίνι, νιώθοντας τις πολλές ομοιότητες της εποχή μας με τα χρόνια που αυτές πρωτοπαρουσιάστηκαν. Γιατί ο κινηματογράφος ως Τέχνη δεν αρκεί μόνο για την διασκέδαση μας, αλλά για την εμψύχωσή μας σε καιρούς που πολλές βεβαιότητες κατακερματίζονται και το μέλλον δυσοίωνο.

*Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης, 15-19 Σεπτεμβρίου, Αίθουσα Σταύρος Τορνές, Αποθήκη 1, τηλ: 2310 378 400