Rolling Stone: Αυτά είναι τα 10 καλύτερα soundtrack ταινιών όλων των εποχών

Από τον Έλβις που γυρίζει με τα ρούχα της φυλακής στο Jailhouse Rock μέχρι τον Prince που βάζει την Apollonia στην πλάτη της μοτοσικλέτας του στο Purple Rain, το ροκ εν ρολ και ο κινηματογράφος είναι αχώριστοι εδώ και σχεδόν 60 χρόνια. Η λίστα του Rolling Stone συμπεριέλαβε 100 soundtrack άλμπουμ που είναι χτισμένα γύρω από πρωτότυπα τραγούδια (hey, Superfly), καθώς και επιμελημένες από ειδικούς συλλογές («σε βλέπουμε, Quentin» όπως λένε οι ίδιοι οι συντάκτες του Rolling Stone)- μερικά σπουδαία soundtrack διαθέτουν φρέσκα κομμάτια, άλλα είναι φοβερά mixtapes.

Η ποιότητα της ταινίας δεν παίζει ρόλο

Και ενώ σπουδαίες ταινίες και σπουδαία soundtracks μπορεί να συμβαδίζουν (για παράδειγαμ το Ξεφάντωμα με τους Beatles – A Hard Day’s Night), μερικές φορές μπορεί μια κακή ταινία να είναι γεμάτη από ιστορικές μελωδίες, οπότε «η πραγματική ποιότητα της εν λόγω ταινίας δεν είχε ιδιαίτερη σημασία στη λίστα του Rolling Stone».

«Πριν ξεκινήσουμε τη λίστα μας, μερικές προειδοποιήσεις» γράφουν οι συντάκτες του μουσικού περιοδικού. «Δεν συμπεριλάβαμε καμία πρωτότυπη κινηματογραφική μουσική ή μιούζικαλ. Αυτές είναι διαφορετικές κατηγορίες με τη δική τους πλούσια ιστορία. Περιοριστήκαμε σε συλλογές τραγουδιών που μπορούν να σταθούν έξω από την ταινία και να λειτουργήσουν από μόνα τους ως σπουδαία LP, παραμένοντας άρρηκτα συνδεδεμένα με την ταινία που σαρώνουν, ενώ έχουν ζωή και έξω από αυτήν».

«Δεν συμπεριλάβαμε καμία πρωτότυπη κινηματογραφική μουσική ή μιούζικαλ. Αυτές είναι διαφορετικές κατηγορίες με τη δική τους πλούσια ιστορία» – Rolling Stone

Η λίστα από κάτω προς τα πάνω

10. «Wild Style» (1983)

«Το «Wild Style » αποτέλεσε μια σημαντική ανακάλυψη στην εποχή που δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου hip-hop άλμπουμ, πόσο μάλλον hip-hop soundtracks. Η ταινία, για έναν φιλόδοξο νεαρό γκραφιτά στη Νέα Υόρκη, τον οποίο υποδύεται ο Lee Quiñones, ήταν μια πρώιμη ματιά στην κουλτούρα των B-boy, προβάλλοντας την υποκουλτούρα που έβραζε στο Μπρονξ εδώ και 10 χρόνια: Ο Grandmaster Flash έκανε ένα σεμινάριο DJ στην κουζίνα του, ο Quiñones και άλλοι έφτιαχναν Technicolor pop art με σπρέι, και οι πρωτοπόροι του breaking Rock Steady Crew έσκιζαν το λινέλαιο.

Φυσικά, υπήρχαν και κορυφαία, χωρίς κασκαντέρ-διπλάσια κατορθώματα MC ανδρείας: οι Cold Crush Brothers δίνουν ραπ μάχη με τους Fantastic Freaks στο γήπεδο μπάσκετ, οι Busy Bee και Rodney Cee τα έχουν βάλει στο Dixie, και ο freakazoid κοσμοναύτης Rammellzee παρουσιάζει το εκκεντρικό του στυλ στη μεγάλη κορύφωση στο αμφιθέατρο του East River Park.

9. «American Graffiti» (1973) / Νεανικά Συνθήματα

Ο Τζορτζ Λούκας αξιοποίησε τις αναμνήσεις του από το πώς μεγάλωσε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 στην Καλιφόρνια για μια από τις καλύτερες ταινίες ενηλικίωσης εφήβων όλων των εποχών, εξερευνώντας το hangover της Αμερικής της δεκαετίας του ’50 – την εποχή λίγο πριν η δολοφονία του Κένεντι και οι Beatles διαλύσουν τις ψευδαισθήσεις της.

Τα 41 τραγούδια του soundtrack εμφανίζονται όλα στην ταινία ως diegetic μουσική, που αναβλύζει από τα στερεοφωνικά των αυτοκινήτων, επιλέγεται στο jukebox του εστιατορίου ή παίζεται στο χορό από τους Herby and the Heartbeats.

Αυτό το λεπτομερές πανόραμα του κλασικού ροκ εν ρολ (Fats Domino, Chuck Berry, Buddy Holly, Del Shannon) και του ντου-γουοπ (The Platters, The Flamingos, The Spaniels) δένεται μεταξύ τους με παρεμβολές τύπου ραδιοφωνικής εκπομπής από τον άγριο DJ Wolfman Jack – μια αρκετά μεταμοντέρνα ιδέα το 1973.

8. «The Graduate» (1968) / Ο Πρωτάρης

Η ευφυής χρήση αρκετών τραγουδιών των Simon and Garfunkel από τον σκηνοθέτη Mike Nichols στο χρονικό της μετα-κολλεγιακής αποξένωσης έδωσε στη σύγχρονη ποπ της δεκαετίας του ’60 πρωτοφανή θέση σε ένα σοβαρό χολιγουντιανό blockbuster.

Ο μακροχρόνιος παραγωγός του Miles Davis Teo Macero ανέλαβε το τιμόνι του soundtrack, το οποίο ήταν μοιρασμένο ανάμεσα σε τραγούδια των S&G από την ταινία, όπως τα «Mrs. Robinson» και «April Come She Will», και σε μουσική του συνθέτη Dave Grusin (μερικά από τα οποία, όπως το easy-listening jazz-pop dollop «Sunporch Cha-Cha-Cha», είναι μια κιτς διασκέδαση).

Ένα τραγούδι που υπάρχει στο soundtrack αλλά όχι στην ταινία, το «The Big Bright Green Pleasure Machine», είναι μια αφηρημένη ατάκα στην οποία οι στίχοι του Simon σατιρίζουν μια ψυχεδελική διαφημιστική διαφήμιση, ενώ η ακουστική απόδοση του «Sound of Silence» στο τέλος είναι μια από τις πιο όμορφες στιγμές της folk pop.

7. «Pulp Fiction» (1994)

Κανείς δεν μπορεί να αναδείξει τη συγκαλυμμένη απειλή, τον camp παραλογισμό και την ιδρωμένη σεξουαλικότητα ενός ποπ τραγουδιού όπως ο Κουέντιν Ταραντίνο, και κανείς δεν ανανεώνει τα παλιά τραγούδια τόσο ανεξίτηλα. Εδώ, τα κλασικά surf όπως το «Misirlou» του Dick Dale και το «Surf Rider» των Lively Ones γίνονται μίλια πιο βαθιά από beach jams. («Το να έχεις το “Misirlou” ως εναρκτήριο τραγούδι, είναι τόσο έντονο», είπε ο Ταραντίνο το 1994. «Απλά ρίχνει ένα γάντι στο οποίο η ταινία πρέπει να ανταποκριθεί»).

Σε ένα νεύμα στο Saturday Night Fever, το «You Never Can Tell» του Chuck Berry γίνεται ένα φρικιαστικό τελετουργικό φλερτ. Το «Let’s Stay Together» του Al Green αποκτά μια κακόγουστη χροιά καθώς ο γκάνγκστερ του Ving Rhames προσφέρει μια δωροδοκία στον πυγμάχο του Bruce Willis.

Το «Son of a Preacher Man» του Dusty Springfield αποκτά μια υποβόσκουσα ερωτική ένταση κατά τη διάρκεια της περίφημης συνομιλίας του John Travolta και της Uma Thurman μέσω ενδοσυνεννόησης. Και η διασκευή του Neil Diamond στο «Girl, You’ll Be A Woman Soon» των Urge Overkill δεν θα ξανακουστεί ποτέ χωρίς την εικόνα του χαρακτήρα της Thurman να τραγουδάει μαζί της, να σνιφάρει και να πέφτει νεκρός, έστω και για μια στιγμή.

6. «Superfly» (1972)

«Δεν χρειαζόταν να φύγω από τη γειτονιά μου για να περιβάλλομαι από τα πράγματα για τα οποία μιλάει το Super Fly », είπε κάποτε ο Curtis Mayfield για τη μουσική επένδυση του κλασικού blaxploitation του Gordon Parks για έναν έμπορο κόκας από το Χάρλεμ που προσπαθεί να γίνει τίμιος.

Το ομότιτλο κομμάτι – όλο γλιστερό groove και τα μεγαλειώδη, ψυχολογικά αιχμηρά φωνητικά του Mayfield – είναι ένα παγωμένο κλασικό κομμάτι, όπως και η άλλη επιτυχία του διάσημου soundtrack, το wah-wah-laced «Freddie’s Dead». Και το «Pusherman» (με sampler από ράπερς από τον Ice-T μέχρι τον Eminem) είναι ένα αριστούργημα πρωτοπρόσωπης αφηγηματικής φαντασίας funk, ενώ τα big-band-noir instrumentals έδειξαν ότι ο Mayfield, που για πολύ καιρό είχε αναγνωριστεί ως ένας από τους μεγαλύτερους τραγουδοποιούς της R&B, ήταν επίσης ένας από τους πιο ταλαντούχους συνθέτες και ενορχηστρωτές της.

5. «Saturday Night Fever» (1977) / Πυρετός το Σαββατόβραδο

Λίγα soundtracks έχουν καθορίσει ένα είδος- αυτό το έκανε. Κυκλοφόρησε το 1977, την ώρα που η disco έφτασε στο σημείο καμπής της λαϊκίστικης λαμπρότητας/εμπορικής κοροϊδίας, και συνδύασε αποδεδειγμένες club επιτυχίες (το «Disco Inferno» των Trammps, το «Open Sesame» των Kool and the Gang) με μια σειρά από τραγούδια των Bee Gees που προορίζονταν για το δικό τους επερχόμενο άλμπουμ.

Από το «Stayin’ Alive» και το «More Than a Woman» μέχρι το «Boogie Shoes» των KC and the Sunshine Band, οι κορυφές αυτού του διπλού άλμπουμ μπορούν ακόμα να μετατρέψουν οποιαδήποτε γαμήλια πίστα σε ένα κοχλάζον καζάνι χαράς και αμηχανίας.

Το διπλό LP διακίνησε πάνω από 15 εκατομμύρια αντίτυπα, καθιστώντας το το soundtrack με τις περισσότερες πωλήσεις στην ιστορία, μέχρι που το The Bodyguard έκλεψε τον τίτλο.

4. «A Hard Day’s Night» (1964) / Ξεφάντωμα με τους Beatles

Από το βροντερό εναρκτήριο ακόρντο, το «A Hard Day’s Night» μεταπηδά σε μια τυπική μέρα στην τρελή ζωή των Beatles – κυνηγημένοι στο δρόμο από κορίτσια που ουρλιάζουν, χτυπιούνται στις κιθάρες τους στα παρασκήνια, μοιράζονται το αλαζονικό χαμόγελο τεσσάρων παλικάριων από το Λίβερπουλ που συνειδητοποιούν πόσο καλοί είναι και ανυπομονούν να το δείξουν στον κόσμο.

Πέρα από το γεγονός ότι αποτελούν μέρος του εξαιρετικά επιτυχημένου κινηματογραφικού τους ντεμπούτου, κάθε τραγούδι στο soundtrack του Hard Day’s Night γράφτηκε από τους Beatles.

Αυτό σημαίνει όχι μόνο το εμβληματικό ομώνυμο τραγούδι, αλλά και την πρώτη προσπάθεια του John Lennon στη σύνθεση μπαλάντας («If I Fell»), το «And I Love Her» με το clave-abette, το «Tell Me Why», ένα κοριτσίστικο γκρουπ, και το εμβληματικό «Can’t Buy Me Love», το οποίο κατείχε την πρώτη θέση κατά τη διάρκεια της εβδομάδας του 1964 που τα singles των Beatles μονοπωλούσαν ολόκληρο το Top Five.

3. «The Harder They Come» (1972)

«Κανείς δεν θα την έπαιρνε», θα πει αργότερα ο σκηνοθέτης »του «The Harder They Come”, Perry Henzell, όταν προσπάθησε να εξασφαλίσει τη διανομή της ιστορίας του για έναν επίδοξο τραγουδιστή της reggae που παγιδεύεται στο έγκλημα και τη διαφθορά.

«Δεν είχαν ακούσει ποτέ για τη μουσική reggae, και κανείς δεν ενδιαφερόταν για τους μαύρους της Τζαμάικα». Όμως η ταινία έγινε cult επιτυχία, με ένα soundtrack που θα καθόριζε τη reggae για το παγκόσμιο κοινό.

Ο Jimmy Cliff ήταν ο πρωταγωνιστής τόσο της ταινίας όσο και του LP, το οποίο περιλάμβανε το νέο του ομώνυμο κομμάτι, καθώς και παλαιότερα διαμάντια όπως το «Many Rivers to Cross».

2. «Help!» (1965) / Βοήθεια… οι Beatles!

Η δεύτερη ταινία των Beatles ήταν μια ελαφριά φάρσα του Swinging London, αλλά η πραγματική δράση βρίσκεται στο soundtrack. Ήταν ένας τρυφερός αποχαιρετισμός στη moptop γλυκύτητα, ανοίγοντας το δρόμο για τον πρωτοποριακό πειραματισμό του Rubber Soul.

Το άλμπουμ κορυφώνεται ψηλότερα και από το A Hard Day’s Night, επίσης, με μερικά από τα πιο μυαλωμένα σπουδαία τραγούδια των Beatles – όπως το ομώνυμο κομμάτι, το «You’ve Got to Hide Your Love Away», το «Yesterday» και το «Ticket to Ride» – που περιβάλλονται από το R&B burner «The Night Before» του Paul McCartney και χαριτωμένα, υπέροχα κομμάτια όπως το «I’ve Just Seen a Face», ένα ακόμα υποτιμημένο κομμάτι που ακούγεται κάτι σαν τους Simon and Garfunkel να επιχειρούν bluegrass.

1. «Purple Rain» (1984)

Στον πυρήνα του, το Purple Rain είναι στην πραγματικότητα ένα συνηθισμένο μελόδραμα για έναν μουσικό που αγωνίζεται και έχει προβλήματα με το κορίτσι του – ωστόσο, αυτός ο μουσικός τυχαίνει να είναι ο Prince στο απόγειο της ιστορικής δημιουργικής του πορείας.

Η πλοκή επικεντρώνεται γύρω από το Kid που γράφει τα New Wave-R&B-psychedelic-funk ποπ τραγούδια που τελικά θα άλλαζαν τον κόσμο πέρα από την οθόνη: το χωρίς μπάσο avant-pop αριστούργημα «When Doves Cry», το σπαρακτικό industrial-soul κρεσέντο «The Beautiful Ones» και, ω ναι, το επικό-πέρα από το επικό «Purple Rain».

Με τέτοια κυρίαρχη δύναμη στην κουλτούρα, ο Prince πέρασε τον Αύγουστο του 1984 με την πρώτη ταινία, το πρώτο single και το πρώτο άλμπουμ. Ευχαριστούμε για τη funky εποχή.

*To άρθρο δημοσιέυθηκε στο rollingstone.com