Απόστρατος: Ένα ταξίδι συμφιλίωσης μέσα στο χρόνο

Μία ελληνική ταινία, γυρισμένη στην Ελλάδα της κρίσης και των μνημονίων, θα αφήσει το στίγμα της στο 60ο ΦΚΘ. “Ο Απόστρατος” σε σκηνοθεσία Ζαχαρίας Μαυροειδής προβάλλεται σήμερα Τετάρτη 6/11 στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης στις 22:30.

Ο Άρης, ένας νεαρός μεταξύ εικοσιτέλος και τριαντακάτι, αποφασίζει να αφήσει την άνετη ζωή του στη Γλυφάδα και να μείνει «προσωρινά» στο σπίτι του στρατιωτικού παππού του (που έχει πεθάνει), στου Παπάγου. Βρισκόμαστε στο 2012. Η Ελλάδα ζει σε ρυθμούς μνημονίων και ο Άρης που έχει μπλέξει με προσωπικά χρέη, με μια επένδυση σε μηχανές που φτιάχνουν εσπρέσο και την αναζήτηση μιας νέας γκόμενας και ελπίζει να κάνει την καλή, να βγάλει κάποια χρήματα και να φύγει κάποια στιγμή σχετικά σύντομα στο εξωτερικό. Όλα λοιπόν προσωρινά και fingers crossed για να πάνε καλά τα πράγματα.

Το αφημένο στο χρόνο και στη σκόνη σπίτι του παππού κρύβει βέβαια τις δικές του ιστορίες και βέβαια κάποια κομμάτια από τη καθημερινότητα και τη ρουτίνα του παππού, ο οποίος μπορεί να έφυγε αλλά βρίσκεται νοερά πάντα εδώ. Η στρατιωτική στολή, το σπαθί, το ξυραφάκι, η μούχλα στους τοίχους, η βιβλιοθήκη και τα χειρόγραφα ημερολόγια, το παλιό αθάνατο ψυγείο και άλλα πολλά είναι μερικά από τα στοιχεία που φανερώνουν στοιχεία από τη ζωή του παππού. Υπάρχει βέβαια και ένας γείτονας, ο Βάσσος που μοιάζει να ξέρει κάποιες λεπτομέρειες παραπάνω για τον παππού και το ποιος ήταν. Το παρελθόν του παππού εισβάλλει στη ζωή του Άρη και τον οδηγεί στην αναζήτηση μιας ιστορίας που μπορεί να κρύβει και αλήθειες για τον ίδιο τον Άρη.

Ο Ζαχαρίας Μαυροειδής φτιάχνει μια σχετικά απλή ταινία που ωστόσο μιλάει για πολλά πράγματα απ’ όσα έχουν απασχολήσει και θα έπρεπε να απασχολούν τον ελληνικό κινηματογράφο. Εμφύλιος, νεότητα, ελληνική κρίση, υπαρξιακή κρίση, ελληνική οικογένεια, σχέση Αριστεράς – Δεξιάς, αγώνας για την ενηλικίωση ή στασιμότητα σε μια μόνιμη εφηβεία. Όλα αυτά υπάρχουν μέσα στον Απόστρατο αλλά το μαγικό ραβδί του Μαυροειδή δεν τα σχολιάζει με στόμφο παρά με χιούμορ χωρίς ωστόσο να χάνει την σοβαρότητα στην ανάλυση τους. Καθόλου τυχαίο το σκηνοθετικό εύρημα που παίζει με τα βασικά στοιχεία – σύμβολα της ταινίας καθώς και τους ρόλους που επιβάλλουν οι κοινωνικές νόρμες, τα ρούχα, τα σπίτια, το lifestyle της κάθε εποχής.

Οι στολές του παππού γίνονται αποκριάτικα κουστούμια και μπορεί να αποκτήσουν μια νέα πρόσκαιρη ισχύ για κάποιον περαστικό φαντάρο που περνάει από του Παπάγου. Ο Μαυροειδής για όλα αυτά μιλάει απλά, χωρίς καμία διάθεση διδακτισμού ή εγκεφαλικής ανάλυσης και φιλοσοφίας. Ξανανοίγει το βιβλίο της ελληνικής ιστορίας και πιάνει δύσκολα θέματα όπως ο Εμφύλιος, που έχουν συμβεί πριν 80 χρόνια αλλά φαίνεται ακόμα να πονάνε και να δέχονται νέο φωτισμό από τις νεότερες γενιές που στο όνομα της κρίσης αναζητούν και εκεί κάποια σύμβολα που μπορεί να τους ανήκουν.

Ο Απόστρατος έχει μια πρωτότυπη ιστορία, καταφέρνει να μιλήσει με τους θεατές και βέβαια να απλοποιήσει δύσκολα θέματα προσεγγίζοντας τα με αγάπη και ανθρωπιά. Εξαιρετικές οι ερμηνείες των ηθοποιών, μοναδική μικρή ένσταση η κάπως περιορισμένη παρουσία της μαμάς Γιώτας Φέστα (ίσως να ήταν χρήσιμη μια λίγο μεγαλύτερη ανάπτυξη του ρόλου της).