Το προσφυγικό δράμα μέσα από 9 σπουδαίες ταινίες

Πείνα, φτώχεια, πόλεμοι και οικονομική κρίση είναι μερικά από τα αυτά που οδηγούν καθημερινά χιλιάδες ανθρώπους στην ξενιτιά, στο να εγκαταλείψουν την χώρα τους ώστε να αποκτήσουν μια καλύτερη ζωή μακριά από τόσα δεινά.

Οι παρακάτω ταινίες αποτελούν εξαιρετικό παράδειγμα και μια ρεαλιστική αποτύπωση της πραγματικότητας στον σύγχρονο κόσμο.

Συγκλονιστικές ιστορίες που αναδεικνύουν η κάθε μία ξεχωριστά την προσπάθεια των πρωταγωνιστών/τριών να επιβιώσουν και να σμίξουν με τις οικογένειές τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Όλες στην πλατφόρμα του Cinobo.

1. Το Λιμάνι της Χάβρης (2011) σε σκηνοθεσία Άκι Καουρισμάκι 

Ο Άκι Καουρισμάκι στα καλύτερά του, έφυγε δικαίως από το Φεστιβάλ Καννών αγκαλιά με τρία βραβεία (και μια μπίρα). Μινιμαλιστής όπως πάντα, αισθηματίας όπως πάντα. Πιο πολιτικός από ποτέ. Πάντα τρυφερός απέναντι στους ανθρώπους, το όπλο που τελικά νικά τη μελαγχολία του.

Ένας μεσήλικας μποέμ τύπος που κάποτε φιλοδοξούσε να γίνει συγγραφέας στο Παρίσι, έχει αποτραβηχτεί στο λιμάνι της Χάβρης. Ένα παιχνίδι της μοίρας τον φέρνει κοντά με έναν ανήλικο πρόσφυγα από την Αφρική, τον οποίο αναζητά η αστυνομία. Ο ήρωάς μας, βασισμένος στην έμφυτη αισιοδοξία του και στην ανθρωπιά του κοινωνικού του περίγυρου, αναλαμβάνει να τον βοηθήσει, έστω κι αν χρειαστεί να υποστεί τις συνέπειες.

2. Νεκρή Ευρώπη (2012) σε σκηνοθεσία Τόνι Κράβιτζ

Η μεταφορά του αξιοσημείωτου βιβλίου του Χρήστου Τσιόλκα είναι μια ταινία τρόμου που δεν είναι ακριβώς ταινία τρόμου. Με γυρίσματα στην Ελλάδα και την Αθήνα μεταξύ άλλων, κοιτά κατάματα μια Ευρώπη σκληρή, γεμάτη ρατσισμό και μίσος.

Ένας φωτογράφος, μετά το θάνατο του πατέρα του στο Σίδνεϊ, αποζητά την επιστροφή στην προγονική πατρίδα. Σε ένα ταξίδι στο χωριό των γονιών του στην Ελλάδα μαθαίνει για την τραγική ιστορία του πατέρα του. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του σε Ελλάδα, Βουδαπέστη και Παρίσι, αναγκάζεται να αντιμετωπίσει τον αντισημιτισμό του παρελθόντος και την αλήθεια της μετανάστευσης της οικογένειάς του. Κουβαλά πάντα ένα βάρος, τις συνέπειες πράξεων που διαπράχθηκαν χρόνια πριν από τη γέννησή του.

3. Dheepan: Ο Άνθρωπος Χωρίς Πατρίδα (2015) σε σκηνοθεσία Ζακ Οντιάρ

O Χρυσός Φοίνικας των Καννών δόθηκε στο “Dheepan. Ο Άνθρωπος Χωρίς Πατρίδα” για την ειλικρινή, ευθεία, ανθρώπινη ματιά του απέναντι στην προσφυγιά του 21ου αιώνα, βιωμένη στο πετσί του συγκλονιστικού πρωταγωνιστή του. Ένας κινηματογραφικός δυναμίτης με μεγάλη ψυχή.

Ένας πολεμιστής των Τίγρεων Ταμίλ λιποτακτεί για να φύγει από τη Σρι Λάνκαι. Η μοίρα του συνδέεται με μια νέα γυναίκα κι ένα κορίτσι, που προσπαθούν κι εκείνες να ξεφύγουν από την κόλαση της πατρίδας τους. Οι τρεις τους γίνονται “οικογένεια” παίρνοντας το διαβατήριο ενός νεκρού και φτάνουν στο Παρίσι. Εκεί, οι μεταναστευτικές υπηρεσίες τους μεταφέρουν σε ένα συγκρότημα πολυκατοικιών που φαντάζει σαν φυλακή. Εκεί, έρχονται αντιμέτωποι με τη βία των τοπικών συμμοριών και των εμπόρων ναρκωτικών.

4. Έξοδος (2023) σε σκηνοθεσία Άμπε Χασάν

Η προσφυγική τραγωδία των τελευταίων χρόνων εμπνέει τον Άμπε Χασάν για ένα συγκλονιστικό σκηνοθετικό ντεμπούτο, ένα ταξίδι στο πιο λαμπρό φως και στο πιο βαθύ σκοτάδι της ανθρώπινης συνθήκης.

Ένα κορίτσι από τη Συρία καταφεύγει στην Τουρκία, με προορισμό τη Σουηδία και την επανένωση με τις αδερφές και τους γονείς της. Μετά από μια επιδρομή από τις τουρκικές αρχές μετανάστευσης σώζεται από έναν από τους λαθρέμπορους που οργάνωσαν τη φυγή της. Το φαινομενικά αταίριαστο δίδυμο ξεκινά το δρόμο του προς την ελευθερία.

5. Ο άνθρωπος που πούλησε το δέρμα του (2020) σε σκηνοθεσία Κάουτερ Μπεν Χάνια

Το προσφυγικό και η «ευαισθησία» της υψηλής τέχνης για την επίλυσή του πέφτουν στο μπλέντερ μιας μοναδικής σάτιρας με σασπένς και δηκτικούς συμβολισμούς που έφτασε να είναι υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας.

Ένας Σύριος που βρίσκεται εγκλωβισμένος στον Λίβανο, θα επιτρέψει σε έναν Γάλλο καλλιτέχνη να του μετατρέψει την πλάτη σε έργο τέχνης. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να ταξιδέψει στην Ευρώπη να βρει την αρραβωνιαστικιά του και να ζήσει επιτέλους ελεύθερα. Θα γνωρίσει φήμη και δόξα αλλά είναι πραγματικά ελεύθερος τώρα που ως έργο τέχνης είναι υποχρεωμένος να ξοδέψει τη ζωή του εκθέτοντας την πλάτη του σε μουσεία ανά τον κόσμο;

6. Το φεγγάρι του Δία (2017) σε σκηνοθεσία Κόρνελ Μούντρουτσο

O Κορνέλ Μούντρουτσο (Λευκός Θεός) σε μια υπερφιλόδοξη και τολμηρή μεταφυσική αλληγορία, μια arthouse ταινία δράσης για την αγωνία ενός πρόσφυγα στα σύνορα της Ουγγαρίας που φτάνει μέχρι ψηλά στον ουρανό. Η ταινία που δίχασε και συζητήθηκε στο Φεστιβάλ Καννών.

Ένας νεαρός Σύρος μετανάστης πυροβολείται από την αστυνομία όταν προσπαθεί να διασχίσει τα σύνορα της Ουγγαρίας. Τρομοκρατημένος, ο τραυματισμένος Άριαν ανακαλύπτει προς μεγάλη του έκπληξη ότι έχει πλέον την ικανότητα να αιωρείται. Στο στρατόπεδο όπου κρατείται, οι υπερδυνάμεις του τραβούν την προσοχή ενός διεφθαρμένου γιατρού που τον στέλνει στο νοσοκομείο κι από εκεί τον φυγαδεύει. Στο κατόπι τους, ένας οργισμένος συνοριακός αστυνομικός έχει εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό για να τους συλλάβει.

7. Η άλλη όψη της ελπίδας (2017) σε σκηνοθεσία Άκι Καουρισμάκι

O Άκι Καουρισμάκι που ξέρουμε και αγαπάμε, με το χαρακτηριστικό και sui generis, μινιμαλιστικό και ανθρώπινο σινεμά του, που κρύβει πάντα μέσα του μια μεγάλη καρδιά και μια ζεστή αγκαλιά για όλους τους παρίες και τους απόκληρους της ζωής.

Ένας Σύριος πρόσφυγας καταφτάνει με ένα καράβι στο Ελσίνκι κι εκεί θα πιάσει δουλειά στο εστιατόριο ενός μεσήλικα, πρώην πλασιέ, που εγκαταλείπει τα πάντα για μια νέα αρχή. Η συνάντηση των δύο ανδρών θα αλλάξει τη ζωή τους.

8. Άγνωστος κώδικας (2000) σε σκηνοθεσία Μίκαελ Χάνεκε 

Προφητικός κι επίκαιρος, ο σπουδαίος Μίκαελ Χάνεκε βλέπει τον νέο, γενναίο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο μας σαν μια πολυπολιτισμική Βαβέλ στα όρια της κατάρρευσης, όπου άνθρωποι, κοινωνίες, κουλτούρες και γλώσσες αναζητούν εντροπικά την επαφή και την επικοινωνία.

Μια σειρά από ιστορίες και χαρακτήρες που συνδέονται μέσω της σχέσης τους με τη σημερινή Ευρώπη των προσφύγων, του ρατσισμού και της αποξένωσης, αλλά και της ελπίδας για ένα καλύτερο αύριο. Μια ηθοποιός που κάνει δοκιμαστικό για μια ταινία περπατά παρέα με τον αδερφό του συντρόφου της, πολεμικού ανταποκριτή στη Γιουγκοσλαβία. Αργότερα, ο αδερφός πετάει σκουπίδια σε μια άστεγη και ένας μετανάστης δεύτερης γενιάς από το Μάλι παρεμβαίνει.

9. Ανάσα ελευθερίας (2018) σε σκηνοθεσία Ισόλντ Ιγκατότιρ

Δύο γυναίκες από διαφορετικές πλευρές της κοινωνίας, του νόμου και των συνόρων, ενώνονται μοιραία κι απροσδόκητα. Φιλμικός απόγονος των αδερφών Νταρντέν από την Ισλανδία, ένα συγκλονιστικό ντεμπούτο με βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο Σάντανς.

Μια Ισλανδή ελεγκτής διαβατηρίων και μια πρόσφυγας από τη Γουινέα-Μπισάου, που αναζητά άσυλο στη χώρα, συνάπτουν μια απροσδόκητη συμμαχία όταν οι συγκυρίες ενώνουν μοιραία τις ζωές τους.