Φεστιβάλ Βενετίας σε απευθείας μετάδοση…

του Ορέστη Ανδρεαδάκη

Είναι 73 χρονών, είναι το παλαιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ του κόσμου κι όμως μοιάζει συνεχώς και νεότερο. Παίζει στα δάχτυλά του μεγάλους σταρ και    avant garde κινήματα, φιξιόν και ντοκιμαντέρ και παραμένει χαλαρό, ακομπλεξάριστο και αρυτίδωτο- σαν να μην έχει να φοβηθεί κανένα.

 Είναι αναμφίβολα το πιο γοητευτικό και απολαυστικό μεγάλο κινηματογραφικό φεστιβάλ που υπάρχει στον πλανήτη.

Οι Κάννες σε βουλιάζουν σε μια φρενίτιδα σπατάλης, άγχους και απάνθρωπου ανταγωνισμού και το Βερολίνο σε τρομάζει με τις προτεσταντικές του ενοχές. Η Μόστρα όμως είναι γενναιόδωρη και γενναιόψυχη και απλώς σε καλεί να είσαι χαλαρός.

Εδώ ακόμη και η πιο επείγουσα δουλειά, ακόμη και η πιο sold out προβολή, μπορεί να σε περιμένει υπομονετικά μέχρι να τελειώσεις ένα ακόμη gelato- την ώρα που όλα γύρω σου είναι, ταυτοχρόνως, αντισυμβατικά και παλιομοδίτικα, μοντέρνα και παραδοσιακά.

Κι ίσως γι αυτό να ήταν τόσο επιτυχημένη η φετινή επίσημη έναρξη με το «La La Land», διότι ο σκηνοθέτης της Ντάμιεν Σαζέλ (του «Whiplash») κατάφερε ακριβώς αυτό: να κάνει ένα καθαρά παλιομοδίτικο μιούζικαλ χρησιμοποιώντας μοντέρνα υλικά και μάλιστα με τον πιο αντισυμβατικό τρόπο.

Κι επίσης τίμησε την παράδοση των μιούζικαλ του 40 και του 50 με τόλμη- ανοίγοντας την ταινία με ένα κλασικό χορευτικό που το τοποθέτησε στο χειρότερο τράφικ του σημερινού Λος Άντζελες.

Αέρινοι, ανάλαφροι και υπέροχοι μέσα στην μουσική διαχρονικότητά τους, οι Έμα Στόουν και Ράιαν Γκόσλινγκ κερδίζουν όλα τα στοιχήματα. Ο πρώτος ερμηνεύει έναν αφοσιωμένο μουσικό της τζαζ και η δεύτερη μια φιλόδοξη ηθοποιό.

Ναι εντάξει, τα όνειρά τους θα κυνηγήσουν όπως απαιτεί κάθε παρόμοια ταινία, ο Σαζέλ όμως πρωτοτυπεί: τους βάζει να καταπατήσουν όλα τα άχρηστα κλισέ!

Το «La La Land» λάμπει, όπως έλαμπε στο κόκκινο χαλί της έναρξης και η Έμα Στόουν (ο Γκόσλινγκ δεν μπόρεσε να έρθει) η οποία υπέγραψε περισσότερα αυτόγραφα από όσα έχω δει ποτέ να υπογράφει σταρ σε κόκκινο χαλί.

Ήταν κάτι πραγματικά πρωτοφανές. Αργά και χωρίς κανένα άγχος και καμία βιασύνη, η Στόουν σταμάτησε σε όλους σχεδόν τους φαν που την περίμεναν πίσω από τα κιγκλιδώματα και υπέγραφε και υπέγραφε και υπέγραφε…

Η καλύτερη όμως ταινία των πρώτων ημερών του φετινού Φεστιβάλ είναι το αταξινόμητο «Nocturnal Animals» του σχεδιαστή μόδας Τομ Φορντ (θα το μεταφράζαμε Νυχτόβια Ζώα, ή ακόμη καλύτερα Πλάσματα της Νύχτας) ένα σαγηνευτικό, ρομαντικό και βίαιο θρίλερ το οποίο συνεχώς ανοιγοκλείνει τις πόρτες που χωρίζουν την αγάπη από την σκληρότητα και την εκδίκηση από εξιλέωση.

Η εξαίσια Έιμι Άνταμς- έμπορος τέχνης απογοητευμένη από τον γάμο και τη δουλειά της- λαμβάνει το, ακυκλοφόρητο ακόμη, μυθιστόρημα του πρώην συζύγου της (Τζέικ Γκίλενχαλ) στο συγγραφικό ταλέντο του οποίου ποτέ δεν πίστεψε και τον οποίο είχε εγκαταλείψει με τον χειρότερο τρόπο πριν από πολλά χρόνια.

Είναι νύχτα, ο νυν σύζυγός της ξενοκοιμάται, οι αμφιβολίες την πνίγουν και οι σελίδες του βιβλίου που αρχίζει να διαβάζει είναι γεμάτες βία, αίμα, απόγνωση και θάνατο.

Ο τίτλος του μυθιστορήματος  είναι επίσης «Nocturnal Animals» και περιγράφει την εφιαλτική περιπέτεια μιας τριμελούς οικογένειας που πέφτει θύμα μιας άγριας συμμορίας: η γυναίκα και η κόρη απάγονται και ο άνδρας μένει μόνος στην άκρη του πουθενά.

Η Άνταμς «εικονογραφεί» μέσα στο μυαλό της την ιστορία που διαβάζει και παράλληλα αναπολεί την σχέση της με τον πρώην σύζυγο. Το ενδιαφέρον βέβαια είναι ότι ο Τομ Φορντ βάζει τον Γκίλενχαλ να ενσαρκώνει και τον πρώην σύζυγο και τον κεντρικό χαρακτήρα του βιβλίου.

Στο ίδιο αυτό πρόσωπο αντανακλώνται όλες οι καταιγίδες της ψυχής της Άνταμς, καθώς η φανταστική ιστορία συγκρούεται με την πραγματικότητα και η μνήμη θαμπώνει πάνω στο μοναχικό της βλέμμα.

Και η περιπέτεια αρχίζει- απρόβλεπτη και γεμάτη ανατροπές, αλληγορική και αρχετυπική, με παράλληλες δράσεις και αλληλοσυγκρουόμενους χαρακτήρες. Πυκνή, καλογραμμένη και χωρίς τίποτε περιττό. Ένα άψογο σενάριο που ποτέ κανείς δεν θα περίμενε ότι θα μπορούσε να το υπογράψει ένας… μόδιστρος.

Ο ιδιοφυής όμως αυτός καλλιτέχνης ο οποίος έσωσε την Gucci από την χρεοκοπία και την εκτόξευσε στα ύψη, διηύθυνε την εταιρεία του  Yves Saint Laurent και στα 45 χρόνια του αποφάσισε να γίνει σκηνοθέτης, ξαφνιάζοντας τους πάντες με το καταπληκτικό ένας «Ένας Άνδρας Μόνος», έχει φαίνεται πολλά ακόμη μυστικά.

Δουλεύοντας περισσότερο ως πυροτεχνουργός και λιγότερο ως μόδιστρος (ούτε καν τα κοστούμια της ταινίας του δεν έφτιαξε) ο Τομ Φορντ ξεδίπλωσε μπροστά μας ένα μικρό κομψοτέχνημα πολύπλοκων χαρακτήρων και γνήσιων κινηματογραφικών εντάσεων.

Θα είναι αληθινή αδικία αν δεν πάρει κάποιο από τα βραβεία του φετινού φεστιβάλ.