Βερολίνο: To Φεστιβάλ των «περίπου»

Εξαιρετική οργάνωση, πλούσιο πρόγραμμα και διάσημοι καλεσμένοι. Κι όμως. Όλα αυτά κάπου κολλάνε, κάπως μένουν ανολοκλήρωτα. Στο Βερολίνο τίποτε δεν είναι λάθος. Όλα όμως είναι «περίπου».

Λέξεις: Ορέστη Ανδρεαδάκη

Υποτίθεται ότι το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου είναι το δεύτερο μεγαλύτερο μετά από αυτό των Καννών. Ποτέ όμως δεν έχει καταφέρει ούτε να απειλήσει την πρωτοκαθεδρία του ούτε καν να συναγωνιστεί μαζί του.

Οι ταινίες που παίζονται κάθε Φεβρουάριο στη γερμανική πρωτεύουσα, κυρίως στο διαγωνιστικό τμήμα, θα μπορούσαν να ήταν, σε γενικές γραμμές, αυτό που λέμε μεγάλες ταινίες: Φέρουν τις υπογραφές διάσημων σκηνοθετών και οι πρωταγωνιστές τους είναι λαμπεροί σταρ του παγκόσμιου σινεμά. Είναι οι ταινίες που θες να δεις επειγόντως. Μόλις τις δεις όμως αλλάζεις γνώμη. Σαν να προσπάθησε κάποιος να φτιάξει μαγιονέζα με τα καλύτερα υλικά κι όμως λίγο πριν το τέλος του έκοψε. Έχεις την αίσθηση ότι οι ταινίες του Βερολίνου είναι αυτές που απορρίφθηκαν από τις Κάννες, αυτές που δεν θα καταφέρουν να πάνε στα Όσκαρ, αυτές που όταν βγουν στις αίθουσες θα πάρουν δυόμιση αστεράκια από τους κριτικούς κι ένα χαμόγελο συγκατάβασης από το κοινό.

Σας δίνω δυο παραδείγματα εξαιρετικών προθέσεων και «περίπου» αποτελεσμάτων από το φετινό πρόγραμμα. Το «7 μέρες στο Έντεμπε» του Χοσέ Παντίλα επιχειρεί να αφηγηθεί τα δραματικά γεγονότα μιας από τις πιο διάσημες αεροπειρατείες όλων των εποχών. Τον Ιούνιο του 1976 μέλη του Λαϊκού Μετώπου για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης μαζί με Γερμανούς τρομοκράτες εισέβαλαν σε ένα αεροπλάνο με Ισραηλινούς πολίτες και το οδήγησαν στο Έντεμπε της Ουγκάντα. Η ταινία αρχίζει με πολύ δυνατό ρυθμό και σε κάνει να πιστέψεις ότι επιτέλους θα μάθεις πολύ σημαντικά κι άγνωστα γεγονότα γύρω από αυτή την αεροπειρατεία. Η κάμερα μπαίνει μέσα στο Υπουργικό Συμβούλιο του Ισραήλ, ζωντανεύει τον τότε πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν και αποκαλύπτει επίσης τις μυστικές διαδρομές της γερμανικής τρομοκρατίας. Οι προθέσεις δηλαδή της ταινίας είναι εξαιρετικές. Γιατί όμως μέχρι το τέλος όλα βρίσκονται κάπου σε ένα βασανιστικό «περίπου»;

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο «Unsane» του Στίβεν Σόντερμπεργκ στο οποίο η νεαρή πρωταγωνίστρια (Κλερ Φόι) ζητάει μία απλή ψυχιατρική συμβουλή και ξαφνικά βρίσκεται φυλακισμένη στο ψυχιατρείο και όλοι πιστεύουν ότι είναι σχιζοφρενής.

Έχετε δει το τρέιλερ;

Η ταινία λοιπόν έχει μία… «περίπου» σχέση με το τρέιλερ. Είναι και αυτή ένα εξαιρετικό παράδειγμα προθέσεων που δεν ολοκληρώθηκαν.

Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι το Φεστιβάλ Βερολίνου δεν έχει και εξαιρετικές ταινίες, κυρίως στα παράλληλα προγράμματά του. Ούτε βέβαια ότι οι Κάννες παίζουν μόνο αριστουργήματα. Απλώς η πλειονότητα των ταινιών της Μπερλινάλε έχει αυτό το πρόβλημα.