Μια έκθεση στην Αθήνα που δεν πρέπει να χάσει κανείς που αγαπά τις πόλεις

Εγκαινιάζεται στην ΣΤΕΓΗ της Αθήνας μία πολύ καλή έκθεση για έναν σπουδαίο αχιτέκτονα. Αξίζει να την δεις αν αγαπάς τις πόλεις!

Μια έκθεση σχετικά με τις πόλεις, τους υπολογιστές και την ανθρώπινη κοινότητα. Με υλικό από το Αρχείο Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη αλλά και με νέα έρευνα στη σύγχρονη Αθήνα, η έκθεση αναδεικνύει το πώς συνδέονται η μεταπολεμική περίοδος με τη σύγχρονή μας εποχή, μέσα από ιδέες σχετικά με τα δεδομένα, τον χώρο και τους ανθρώπους.

H έκθεση «Κωνσταντίνος Δοξιάδης και Πληροφοριακός Μοντερνισμός – Η μηχανή στην καρδιά του ανθρώπου» εξετάζει μια από τις πιο αποφασιστικής σημασίας κοινωνικές συνθήκες των τελευταίων πενήντα ετών: τη σύμπτυξη πόλεων, ανθρώπων, πληροφοριών και υπολογισμών. Η έκθεση παρουσιάζει τη συνθήκη αυτή σε δύο επεισόδια. Το πρώτο επεισόδιο καλύπτει την προφητική χρήση των υπολογιστών τη δεκαετία του 1960 από τον Έλληνα αρχιτέκτονα και διεθνώς φημισμένο πολεοδόμο, Κωνσταντίνο Α. Δοξιάδη. Το δεύτερο ανιχνεύει αυτές τις υπολογιστικές πρακτικές μέχρι τη σημερινή Αθήνα, με νέα έρευνα για τη φυσική μορφή, την τεχνική διοίκηση και την εδαφική εξάπλωση των συστημάτων διαχείρισης των συνόρων πόλεων και κρατών.

Κάθε επεισόδιο περιστρέφεται γύρω από μια ομάδα πληθυσμού και μια μορφή συλλογής πληροφοριών. Στη δεκαετία του 1960, το γραφείο του Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη διεξήγαγε το πρόγραμμα «Ανθρώπινη Κοινότητα», μια έρευνα για τους κατοίκους της Αθήνας, η οποία μέτρησε την προσαρμογή τους στον αναδυόμενο ρυθμό και τους χώρους της μεταπολεμικής πόλης. Η έκθεση θα περιλαμβάνει επίσης τη «Νέα Ανθρώπινη Κοινότητα», μια κριτική αναδρομή της έρευνας του Δοξιάδη που πραγματοποιήθηκε με πρόσφατα αφιχθέντες μετανάστες και πρόσφυγες. Η έκθεση αποκαλύπτει πώς η σύγχρονη και η μεταπολεμική μας περίοδος συνδέονται μέσω τεχνικών εξαγωγής και συσσώρευσης δεδομένων.

Μαζί, αυτά τα επεισόδια δείχνουν την αναδυόμενη πληροφοριακή γεωγραφία της Ελλάδας, εντοπίζοντας τα όρια και τα σύνορά της και τα υποκείμενα δεδομένων που δημιουργούν.

Βιογραφικό του Κωνσταντίνου Δοξιάδη

Ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης , ήταν πρωτοπόρος Έλληνας Πολεοδόμος και Αρχιτέκτων μεγάλων έργων, Διδάκτωρ Μηχανικός από το Πολυτεχνείο του Βερολίνου, με αντιστασιακή δράση επί Κατοχής. Γεννήθηκε στη Στενήμαχο της Ανατολικής Ρωμυλίας το 1913. Ήταν γιος του Απόστολου Δοξιάδη και της Ευανθίας Μεζεβίρη. Ο Κ.Α. Δοξιάδης αποφοίτησε από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το 1935 κι ένα χρόνο αργότερα ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ Μηχανικός από το Πολυτεχνείο του Βερολίνου.

Το 1937 διορίστηκε μηχανικός της Πολεοδομικής Υπηρεσίας της Διοικήσεως Πρωτευούσης και κατά τη διάρκεια του πολέμου διετέλεσε Προϊστάμενος της Πολεοδομικής Υπηρεσίας και Προϊστάμενος του Γραφείου Χωροταξικών και Πολεοδομικών Ερευνών και Μελετών (ΓΧΠΜΕ). Στη διάρκεια της Κατοχής υπήρξε αρχηγός της αντιστασιακής ομάδαςΉφαιστος και εξέδιδε ένα περιοδικό, τη μοναδική έκδοση τεχνικού περιεχομένου σε όλα τα κατεχόμενα εδάφη, με τίτλο «Χωροταξία – Πολεοδομία –Αρχιτεκτονική». Μετά την απελευθέρωση, το 1945, αποστρατεύτηκε με το βαθμό του Λοχαγού και πήρε μέρος στο Συνέδριο για την Ειρήνη στον Άγιο Φραγκίσκο των ΗΠΑ ως μέλος της Ελληνικής αντιπροσωπείας. Το 1945 διετέλεσε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Αγγλία, Γαλλία και τις ΗΠΑ σε θέματα σχετικά με την ανοικοδόμηση.

Εν τω μεταξύ ο Δοξιάδης υπήρξε ένα από τα βασικά πρόσωπα της ανασυγκρότησης. Μέσα από διαφορετικές θέσεις, πρώτα ως Υφυπουργός Ανοικοδόμησης, Γενικός Διευθυντής Ανοικοδομήσεως) και στη συνέχεια ως Συντονιστής Ανασυγκρότησης και υπηρεσιακός Υφυπουργός του Υπουργείου Συντονισμού προσπάθησε να επαναφέρει τη χώρα στην φυσιολογική ειρηνική προπολεμική της κατάσταση. Στα χρόνια αυτά διατέλεσε επικεφαλής της Αρχηγός της Ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διεθνή Διάσκεψη Οικισμού, Πολεοδομίας και Ανοικοδομήσεως του ΟΗΕ (1947) και με την ιδιότητα του Συντονιστή Ανασυγκρότησης ηγήθηκε της Ελληνικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις για τις Ιταλικές πολεμικές επανορθώσεις).

Ο Κωνσταντίνος Α. Δοξιάδης, μετείχε σε ένα ιστορικό λεύκωμα, την τετράγλωσση έκδοση ¨Αι Θυσίαι της Ελλάδος στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο¨, στην οποία καταγράφηκαν με τη βοήθεια διαγραμμάτων και φωτογραφικού υλικού, οι επιπτώσεις του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου και της Κατοχής στην Ελλάδα, στον πληθυσμό της, στις υποδομές, στις πλουτοπαραγωγικές πηγές κ.α.Το καλλιτεχνικό, σχεδιαστικό και γραφιστικό επίτευγμα του λευκώματος αυτού πιστώνεται στη φωτισμένη προσωπικότητα του Δοξιάδη.

Το 1951 ίδρυσε το Τεχνικό Γραφείο Δοξιάδη (Doxiadis Associates), μια ιδιωτική εταιρεία συμβούλων μηχανικών, με μια μικρή ομάδα Αρχιτεκτόνων και Πολεοδόμων με πολλούς από τους οποίους είχε εργαστεί μαζί κατά την περίοδο της Ανοικοδόμησης. Η εταιρεία μεγάλωσε πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα να έχει γραφεία στις 5 ηπείρους, και προγράμματα σε 40 χώρες. Απέκτησε τη νομική ταυτότητα DA International Co., Ltd., Consultants on Development and Ekistics, Σύμβουλοι σε Θέματα Ανάπτυξης και Οικιστικής, το 1963. Ένα από τα πιο γνωστά πολεοδομικά του έργα είναι η πρωτεύουσα του Πακιστάν, Ισλαμαμπάντ. Το 1950 ο Δοξιάδης ίδρυσε τον Αθηναϊκό Τεχνολογικό Όμιλο (ΑΤΟ) και το 1963 το Αθηναϊκό Κέντρο Οικιστικής (ΑCE). Παράλληλα, ο Δοξιάδης δίδασκε Οικιστική στον ΑΤΟ και έκανε διαλέξεις σε πολλά πανεπιστήμια της Αμερικής καθώς και στην Οξφόρδη και το Δουβλίνο.

Το 1963 και 1964 υπήρξε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην 1η συνεδρίαση της Επιτροπής Κατοικίας και Προγραμματισμού του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Το 1963 ορίστηκε πρόεδρος της Συνεδρίας για τα Αστικά προβλήματα στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Εφαρμογή της Επιστήμης και Τεχνολογίας, προς όφελος των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών του κόσμου, η οποία έλαβε χώρα στη Γενεύη. Την περίοδο 1962-1971 το Γραφείο Δοξιάδη κατασκεύασε στη Θεσσαλονίκη το Ξενοδοχείο “Μακεδονία Παλάς”.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Κωνσταντίνος. Α. Δοξιάδης αρχίζει να έχει σοβαρά προβλήματα με την υγεία του, κι αρχίζει το ιστορικό μιας μακροχρόνιας πολύ σπάνιας αρρώστιας της πλαγίας αμυοτροφικής σκλήρυνσης που τον οδηγεί μέσα σε τρία χρόνια σε ολική παράλυση και τελικά στο θάνατο. Ο Δοξιάδης αντιμετώπισε την ασθένειά του με φοβερό θάρρος και αξιοπρέπεια γράφοντας μέχρι και την τελευταία στιγμή και κρατώντας σημειώσεις για την ασθένειά του με σκοπό να βοηθήσει μελλοντικούς ερευνητές. Πέθανε στο σπίτι του στην Αθήνα στις 28 Ιουνίου 1975, στις 11 π.μ.

Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Δοξιάδης έλαβε πολλά, βραβεία και παράσημα. Το 1976 του έγινε μετά θάνατον τιμητική απονομή Χρυσού μεταλλίου από το Βασιλικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής του Καναδά (Royal Architectural Institute of Canada).

Διακρίσεις:

• Ελληνικός Στρατιωτικός Σταυρός για τον πόλεμο 1940.
• Παράσημο του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (The Order of the British Empire) για την Εθνική Αντίσταση και τη συνεργασία του με τις Συμμαχικές Δυνάμεις της Μέσης Ανατολής, (1945).
• Παράσημο Τάγματος του Κέδρου του Λιβάνου (The Order of the Cedar of Lebanon) για τις υπηρεσίες αναπτύξεως της χώρας (1958).
• Σταυρός των Ταξιαρχών του Βασιλικού Τάγματος του Φοίνικος Ελλάδoς για τις υπηρεσίες ανάπτυξης της Ελλάδας (1960).
• “Sir Patrick Abercrombie Award” από τη Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων (1963), το χρυσό μετάλλιο της Ένωσης Μεξικανών Αρχιτεκτόνων, “Cali de Oro” (1963).
• Award of Excellence της Industrial Designers Society of America (IDSA) (1965).
• “Aspen Award” από το Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Σπουδών Άσπεν (1966).
• Παράσημο της Γιουγκοσλαβικής Σημαίας με Χρυσό Στεφάνι (1966).