Δέκα λόγοι για να πάμε στη σπουδαία συναυλία του Γιάννου Αιόλου στο Θέατρο Κήπου

Εμπνευσμένος από τον νυχτερινό ουρανό της Μεσογείου, ο καταξιωμένος συνθέτης Γιάννος Αιόλου ολοκληρώνει τη νέα του δημιουργία με τίτλο «Νυχτερινά | Night Beyond», μια μουσική σύνθεση με μορφή nocturnes, αφιερωμένη στον εσωτερικό κόσμο και τη σχέση μας με το σύμπαν που μας περιβάλλει.

Η πρεμιέρα του έργου θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2025, στις 21:30, στο Θέατρο Κήπου της Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα και υποστήριξη του Δήμου Θεσσαλονίκης – Διεύθυνση Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης.

Γνωστός για το χαρακτηριστικό του κινηματογραφικό ύφος, ο Αιόλου –συνθέτης της βραβευμένης μουσικής για το «Τανγκό των Χριστουγέννων» (Βραβείο Καλύτερης Κινηματογραφικής Μουσικής, Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου, 2012) και έργων όπως «Ένας Ήρωας στη Ρώμη», «Solino», «Χειμωνιάτικη Νοσταλγία» και «Tangos of the Magic Reality» (με πέντε διεθνή βραβεία, μεταξύ αυτών καλύτερου άλμπουμ και καλύτερου συνθέτη για το 2023) – επιστρέφει με μια σύνθεση που εξερευνά το μεγαλείο του διαστήματος, το μυστήριο της νύχτας και την απεραντοσύνη της φαντασίας.

Το έργο, καρπός τετραετούς εργασίας, συνδέει τη μουσική με τη μεταφυσική διάσταση του κόσμου, αποκαλύπτοντας την αρμονία ανάμεσα στο μέσα και το έξω, τον άνθρωπο και το σύμπαν, το φως και το σκοτάδι, εκεί όπου, όπως σημειώνει ο ίδιος ο δημιουργός, είμαστε όλοι φτιαγμένοι από την ίδια αστερόσκονη.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 2025 λοιπόν, το Θέατρο Κήπου στη Θεσσαλονίκη θα γεμίσει με τη μουσική της νύχτας. Ο συνθέτης Γιάννος Αιόλου παρουσιάζει για πρώτη φορά στο κοινό το νέο του έργο «Νυχτερινά | Night Beyond», ένα μουσικό ταξίδι κάτω από τον μεσογειακό ουρανό.

Κι αν αναρωτιέστε γιατί δεν πρέπει να το χάσετε, βρήκαμε για εσάς δέκα (πολύ καλούς) λόγους, αφού μιλήσαμε και με τον σπουδαίο συνθέτη και σας τους αναλύουμε παρακάτω:

1. Γιατί η νύχτα έχει φωνή και θα την ακούσετε

Το έργο «Νυχτερινά» δεν θα είναι απλώς μια συναυλία, αλλά μια μουσική τελετουργία, ένα ταξίδι προς τα μέσα και προς τα πέρα. Δεν αφηγείται με λέξεις, μιλά με νότες που πάλλονται σαν αστέρια πάνω από τη σιωπή. Είναι η προσπάθεια να αποδοθεί το άρρητο: εκείνη η απόκοσμη σιγή του σύμπαντος, όπου ο ήχος δεν ταξιδεύει, κι όμως μέσα μας γεννιούνται ήχοι, σκέψεις, συναισθήματα, μνήμες, όνειρα.

Ο Γιάννος Αιόλου δεν γράφει μουσική για να την ακούσουμε απλώς και αυτό το κάνει χρόνια πια. Μας καλεί να βυθιστούμε σε αυτή τη μουσική. Να αφήσουμε πίσω τη φασαρία της μέρας και να παραδοθούμε στη νύχτα, όχι ως σκοτάδι όμως, αλλά ως καταφύγιο. Στη «νύχτα της Μεσογείου», όπως την ονομάζει, που έχει τη δική της ανάσα, τους δικούς της ρυθμούς, τη δική της αλήθεια. Στο Θέατρο Κήπου, η συναυλία θα γίνει εμπειρία. Κι η εμπειρία, θα μετατραπεί σε βαθιά, σχεδόν υπαρξιακή. Όχι γιατί στοχεύει σε κάποιο μεγαλείο, αλλά γιατί αναγνωρίζει τη σιωπή ως τον πιο ειλικρινή ήχο που έχουμε ποτέ ακούσει.

2. Γιατί το Θέατρο Κήπου γίνεται μέρος του σκηνικού

Η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου τόσο κοντά στην πόλη και στα σημεία που συγκεντρώνονται παρέες δεν είναι τυχαία. Σε ανοιχτό, καλοκαιρινό θέατρο, κάτω από τον ουρανό της Θεσσαλονίκης, η μουσική αγκαλιάζει τη φύση και γίνεται ένα με τη νύχτα. Δεν είναι συναυλία σε κλειστό χώρο αλλά είναι εμπειρία. Για εκείνους που θα βρεθούμε εκείνη τη βραδιά εκεί.

Η φύση, η βραδινή αύρα, οι ήχοι της πόλης που αχνοφαίνονται στο βάθος και –πάνω απ’ όλα– ο νυχτερινός ουρανός, λειτουργούν σαν προέκταση της μουσικής. Είναι το ιδανικό σκηνικό για να αφήσεις πίσω σου τη μέρα και να μπεις στον κόσμο που ο Αιόλου οραματίστηκε: έναν κόσμο χωρίς χρονικά όρια, χωρίς φόρμες, όπου το φως των αστεριών και η μελωδία συνυπάρχουν στα «Νυχτερινά» του.

3. Γιατί είναι το πιο προσωπικό έργο του συνθέτη

Το Night Beyond γεννήθηκε από βιώματα ζωής: νύχτες σε θεσσαλικά χωράφια, σε στρατιωτικά παρατηρητήρια, σε ακατοίκητα νησιά. Είναι η μουσική αποτύπωση μιας διαδρομής που ξεκίνησε από το παιδικό βλέμμα προς τον έναστρο ουρανό και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

4. Γιατί είναι εμπνευσμένο από τη μεσογειακή νύχτα

Όχι απλώς νύχτα – μεσογειακή νύχτα. Με τα αρώματα, τα χρώματα και τη δροσιά της. Όπως λέει ο ίδιος ο συνθέτης: ««Γεννήθηκε, ζει και διαμορφώνεται μέσα στην Μεσογειακή καλοκαιρινή νύχτα. Όχι, την νύχτα της κεντρικής ή βόρειας Ευρώπης. Η νύχτα σε κάθε τόπο έχει ξεχωριστούς κώδικες, λέει ντόπιες την κάθε φορά ιστορίες, σε αγκαλιάζει με καθοριστικό και μοναδικό τρόπο», ενώ αργότερα, λέει: «Και ενώ γνωρίζεις ότι το πρωί θα έρθει το φως και ο ήλιος και όλα θα σκίσει τα μαγικά νυχτερινά πέπλα, δεν σε νοιάζει, γιατί το ‘τώρα’, της νύχτας είναι τόσο μεγάλο που δεν μπορείς να του αντισταθείς, και βουτάς κάθε φορά να το ζήσεις… ακόμη και σε μέρη που οι άνθρωποι εξοντώνονται, βασανίζονται, ξεψυχούν, και η νύχτα σκίζεται από λάμψεις απόκοσμές, ευτυχώς που βρίσκει τρόπο και έρχεται σαν πέπλο και μας σκεπάζει, μας προστατεύει έστω για λίγο… Ευτυχώς που υπάρχει η μεσογειακή νύχτα…»

5. Γιατί ο ήχος του κανονάκι θα σας κατακτήσει

«Αυτό μου το έργο το έχω δημιουργήσει για ένα σύνολο εγχόρδων (που είναι πάντα ο απόλυτος καμβάς πάνω στον οποίο δημιουργώ), πιάνο και κανονάκι!» αναφέρει ο Γιάννης Αιόλου. Δίπλα στο κουιντέτο εγχόρδων και το πιάνο, το κανονάκι αναλαμβάνει ρόλο ισότιμο, όχι ως παραδοσιακό όργανο, αλλά ως οργανικό μέλος της σύνθεσης. Το αποτέλεσμα είναι ένα σπάνιο ηχοτοπίο, που ισορροπεί ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση.

«Έχω δουλέψει πολλές φορές με παραδοσιακά όργανα, για τις ανάγκες ταινιών, οπτικοακουστικών αφιερωμάτων (π.χ. στην ΔΕΘ το 2022, στο έργο Αιών εν Ιωνία Σμύρνη και Πόντω, στην ταινία ‘Ένας Ήρωας στη Ρώμη’, στο soundtrack της τηλεοπτικής σειράς ντοκιμαντέρ ‘Χαρά Θεού’, και σε πολλά άλλα) αλλά εδώ το κανονάκι δεν παίζει απλά μελωδικά μέρη, είναι μέρος της όλης μουσικής δομής. Το χρησιμοποιώ σαν όργανο ορχήστρας, όπως θα έγραφα για ένα όμποε ή ένα μπαντονεόν στα Τάνγκος.

Είναι ένα νέο μουσικό ηχόχρωμα που ισορροπεί ανάμεσα στη δύση και την ανατολή, πιο κοντά στη δύση ίσως, στην δική μου μουσική γραφή. Το κανονάκι δεν παίζει ‘τροπικά’ για όσους γνωρίζουν από τα μουσικά, δεν παίζει μακάμια. Παίζει τη δική μου μουσική που είναι κάθετη, αρμονικά σύνθετη, όπως η δυτική μουσική, και παίζει ρυθμικά μέρη, μελωδικά μέρη, αντιστιτικά, απαντήσεις, όχι όμως αυτοσχεδιαστικά όπως στην παράδοση, αλλά με απόλυτη ακρίβεια το γραμμένο μουσικό κείμενο.

Στο παρελθόν πολλοί συνθέτες έχουν χρησιμοποιήσει παρόμοια παραδοσιακά όργανα όπως το Cimbalom (που είναι στην ίδια οικογένεια με το δικό μας σαντούρι) και τα έχουν εντάξει σε συμφωνικά έργα, όπως ο Franz Liszt ή ο Béla Bartók.

Εγώ χρησιμοποιώ το κανονάκι γιατί ο μελένιος ήχος του είναι μέρος της ψυχής της Μεσογειακής νύχτας, της θαλασσινής αύρας, της φωνής που σε κομματιάζει κάθε που οι αέρηδες φυσούν και κάνουν τα αστέρια να τρεμοσβήνουν»

6. Γιατί πρόκειται για μια σπάνια κινηματογραφική εμπειρία χωρίς εικόνα

Με φιλμογραφία που περιλαμβάνει το «Τανγκό των Χριστουγέννων», «Ένας Ήρωας στη Ρώμη», «Solino», και «Tangos of the Magic Reality» (5 διεθνή βραβεία), ο Γιάννος Αιόλου μεταφέρει το κινηματογραφικό του ύφος στη σκηνή, δημιουργώντας μουσική που «γράφει εικόνες» στο μυαλό. Πριν έναν χρόνο, ο Γιάννης Αιόλου, μιλώντας στην Parallaxi, είχε αναφέρει: «Η μουσική είναι μία. Η μήτρα και το χωνευτήρι είναι η ανθρώπινη ψυχή. Τα ιδιώματα, τα στυλ είναι σημεία αναφοράς για να μας καθοδηγούν ως πλαίσια τα οποία πρέπει να διευρύνουμε, να ξεπερνούμε. Η μουσική μου συχνά έχει «καταγωγή». Ο κινηματογράφος είναι μια συμβολική τέχνη όπου πρέπει να υπονοηθούν πολλά μέσα σε λίγο χρόνο, να υπογραμμιστούν συναισθήματα που αλλιώς δεν μπορεί να τα αφηγηθεί ο λόγος, η κίνηση, το φως. Και γι’ αυτό πολλές φορές χρησιμοποιούμε γνωστά στυλ όπως τα Τάνγκος ή τα Βαλς για τα τοποθετήσουμε τη μουσική σε ένα πλαίσιο χρόνου, ατμόσφαιρας, ταυτότητας»

7. Γιατί οι μουσικοί είναι εξαιρετικοί

Το κουαρτέτο Quarto από τη Σόφια, ο κοντραμπασίστας Deyan Velikov, η πιανίστα Βαλέρια Χαριτίδου και η Görkem Devrim Ökten, Τουρκικής καταγωγής που ζει τα τελευταία αρκετά χρόνια στην Ελλάδα, στο κανονάκι – ένα σύνολο διεθνές και απόλυτα δεμένο, υπό τη διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη που χρόνια συνεργάζονται και γνωρίζουμε καλά πόσο σπουδαίο είναι το αποτέλεσμα κάθε φορά.

8. Γιατί οι λέξεις δεν φτάνουν – αλλά η μουσική φτάνει

«Ευτυχώς που υπάρχει η μεσογειακή νύχτα», γράφει ο Αιόλου. Και σε αυτή τη νύχτα – που προστατεύει, που ψιθυρίζει, που θυμίζει από πού ερχόμαστε – η μουσική γίνεται η γλώσσα που κανένα ποίημα δεν μπορεί να αποδώσει πλήρως.

9. Γιατί είναι στενή η σύνδεση του Αιόλου με τη Θεσσαλονίκη

Σε συνέντευξη του, ο σπουδαίος συνθέτης είχε περιγράψει αυτή τη σχέση του με την πόλη λέγοντας χαρακτηριστικά: «Τα έφερε έτσι η ζωή μου κι έζησα σε αρκετά κράτη και πόλεις. Τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια έχω κάνει “πόλη μου” την Θεσσαλονίκη. Είμαι πια πεπεισμένος ότι είναι σχεδόν αδύνατο για μένα να ζω σε μια τεράστια μεγαλούπολη χωρίς να χάνω την καθαρή σκέψη μου, τα σημεία εστίασης – και εννοώ στην επίπτωση της καθημερινότητας. Ούτε βέβαια σε ένα πολύ μικρό τόπο γιατί εκεί αισθάνομαι να είμαι υπό παρακολούθηση διαρκώς. Η Θεσσαλονίκη έχει την ιδεατή ισορροπία, είναι εξαιρετικά όμορφη, μεγάλη αλλά και μικρή, θνητή αλλά και αιώνια, η πόλη του εσωτερικού μονόλογου που έλεγε ο ποιητής Γιώργος Ιωάννου, κι επειδή όλη η διαδικασία του έργου μου δεν είναι άλλη από ένα εσωτερικό μονόλογο, μάλλον είναι η ουσιαστική πατρίδα μου»

10. Γιατί κάποιες εμπειρίες δεν επαναλαμβάνονται

Η πρώτη παρουσίαση του έργου γίνεται στη Θεσσαλονίκη. Αν θέλετε να πείτε ότι ήσασταν εκεί, κάτω από τα αστέρια, και ακούσατε τη νύχτα να μιλά μέσα από τις νότες, αυτή είναι η στιγμή. Γιατί τέτοιες εμπειρίες δεν επαναλαμβάνονται. Κι ό, τι ακούσουμε εκείνο το βράδυ θα είναι μοναδικό ως εκκίνηση και ως τέχνη. Για τα «Νυχτερινά» και τον Γιάννη Αιόλου που δεν χάνεται με τίποτα. Ραντεβού τον Σεπτέμβρη στο θέατρο Κήπου λοιπόν!

*Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2025, στις 21:30 στο Θέατρο Κήπου | Προσέλευση από τις 20:15 | Εισιτήρια: 25€ / 20€ (φοιτητικό) | Προπώληση: ticketservices.gr