Ένα κορίτσι που το φώναζαν Αρλέτα

Την Αρλέτα τη συνάντησα μια φορά στη ζωή μου. Την κάλεσα σε μια εκπομπή που έκανα στην τηλεόραση. Είστε σίγουροι μου είπε; Είμαι λίγο αντιτουριστική εγώ. Εμφανίστηκε στο πλατό με το βαρύ βήμα και το χιούμορ της μας έβγαλε μια από τις πιο ωραίες εκπομπές εκείνης της εποχής.

Η Αρλέτα ήταν ένας διαφορετικός άνθρωπος. Μια ορχήστρα ταλέντων ή καλύτερα ευκολιών όπως τα αποκαλούσε η ίδια. Έχοντας σπουδάσει ζωγραφική στην Καλών Τεχνών της Αθήνας πλάι στο Μόραλη και είχε ένα άλλο σπουδαίο χάρισμα εκτός από τραγουδοποιός. Ζωγράφιζε υπέροχα.

Ένα από τα λιγότερο γνωστά πράγματα που έκανε ήταν η εικονογράφηση δυο σπουδαίων παιδικών βιβλίων, τον Μπάρμπα-Έντε του Μπέρλτολντ Μπρεχτ, και το Αλογάκι-Φωτιά του Μαγιακόφσκι που κυκλοφόρησαν το ΄79 και το ΄86.

Τον πρώτο της δίσκο τον έβγαλε 21 χρόνων κορίτσι και τον έλεγαν “Τραγουδά η Αρλέτα”, η Αρλέτα που είχε βαφτιστεί Αργυρώ-Νικολέτα Τσάπρα και είχε γεννηθεί στην Αθήνα στις 3 Μαρτίου του 1945. Προέρχονταν από εύπορη οικογένεια και μιλούσε πάντα με ευγνωμοσύνη για τους γονείς της. Λεφτά όπως έλεγε δεν έκανε ποτέ. Εγώ είμαι μια απλή κιθαρωδός συνήθιζε να λέει με κείνο το σκωπτικό ύφος της.

Το ξεκίνημα της τη βρήκε στα ντουζένια του νέου κύματος και στην αγκαλιά σπουδαίων συνθετών. Γιάννης Σπανός, Μάνος Χατζιδάκις, και Μίκης Θεοδωράκης. Ηχογράφησε σπουδαία τραγούδια που όχι μόνο την καθιέρωσαν αλλά την επέβαλαν στη συνείδηση μιας ανήσυχης δεκαετίας που ο ανταγωνισμός των σπουδαίων φωνών και των δημιουργιών ήταν έντονος.

Η Αρλέτα ήταν ένας άνθρωπος σταθερός. Συνεργάστηκε μόνο με δυο δισκογραφικές εταιρίες στην πορεία της. Τη Λύρα και τη Sony. Και όταν ένοιωθε ότι δεν έχει τι να πει σιωπούσε. Εποχές ολόκληρες. Ακόμα και όταν ένοιωθε ότι η εποχή δεν την σηκώνει. Όταν όπως έλεγε: «Η εποχή σού ζητάει να γίνεις μικρός, πλακέ με μια τρύπα στη μέση, όπως το CD, το mini disc και οι λοιποί φορείς της νέας τεχνολογίας. Εγώ αντιθέτως είμαι τεράστια, χοντρή, καθόλου πλακέ και με πολλές τρύπες. Αυτό είναι το πρόβλημά μου!».

Δήλωνε ερασιτέχνης με την έννοια του εραστή της Τέχνης και το 1981 ρίχτηκε στα βαθιά και ηχογράφησε τον πρώτο δίσκο με δικό της υλικό (Ένα Καπέλο με Τραγούδια) για να συνεργαστεί στο καπάκι το 1984 και το 1985 με τον Λάκη Παπαδόπουλο και τη Μαριανίνα Κριεζή στους μυθικούς δίσκους Περίπου και Τσάι Γιασεμιού που τα τραγούδια τους μεγάλωσαν όλες τις γενιές από τότε.

Άμα πετύχετε πουθενά το βιβλίο της «Από πού πάνε για την Άνοιξη» με κείμενα, στίχους, σχέδια και ζωγραφιές (Εκδόσεις «Καστανιώτη») να το αγοράσετε. Είναι ένα δώρο ζωής. Αγαπούσε πολύ το νερό και τη θάλασσα.

Έφυγε στα 72 της χρόνια μετά από αρκετές περιπέτειες υγείας. Νοσηλευόταν στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας του νοσοκομείου Ευαγγελισμός μετά από σοβαρό εγκεφαλικό.

Είχε ένα τρομερό χιούμορ. Και αυτοσαρκαστική διάθεση. Το πιο πολυακουσμένο τραγούδι της σύμφωνα με την ίδια είναι ο Λύκος. Το Μπαρ το Ναυάγιο την ενέπνευσε να το γράψει  ο μοναχός του Άγιου Όρους Αρλέτα ο γέροντας Ιερόθεος Καρυώτης. Στις 3 Μαρτίου είχε τα γενέθλια της. Συμπλήρωσε τα 72. Στο ζώδιο ήταν ιχθύς. Πρόσφατα είχε πει σε μια συνέντευξη της: Ήδη έχω κερδίσει τρεις φορές τον “κύριο” που λέγεται θάνατος, τι να πω, νομίζω ότι μάλλον έχουν σωθεί οι φορές μου. Το ότι ζω αυτή τη στιγμή μάλλον είναι θαύμα. Οι φίλοι της της έχουν φτιάξει από χρόνια ένα blog εδώ. 

*Η Αρλέτα γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 3 Μαρτίου 1945, ως Αργυρώ-Νικολέτα Τσάπρα, που ήταν το πραγματικό της όνομα. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, όμως την κέρδισε το τραγούδι, χωρίς ωστόσο να σταματά να ζωγραφίζει. Παράλληλα με το τραγούδι έχει σχεδιάσει εξώφυλλα δίσκων και έχει εικονογραφήσει βιβλία, ενώ σκίτσα και πίνακές της συμμετείχαν σε δύο ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής στην Τζιά και την Αθήνα.

Ξεκίνησε τη δισκογραφική της καριέρα τη δεκαετία του 1960, όταν ήταν σε άνθιση το «νέο κύμα» της ελληνικής μουσικής. Στα πρώτα της δισκογραφικά βήματα συνεργάστηκε με πολύ γνωστούς συνθέτες, όπως ο Γιάννης Σπανός, ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Μίκης Θεοδωράκης.

Ο πρώτος δίσκος της το 1966 «Αρλέτα» περιελάμβανε τραγούδια των Γιάννη Σπανού, Νότη Μαυρουδή, Νίκου Χουλιάρα και Γιώργου Κοντογιώργου, από τα οποία ξεχώρισαν το «Μια φορά θυμάμαι», «Τις άδειες νύχτες», «Το πέτρινο χαμόγελο» και άλλα.

Την ίδια περίοδο εμφανίζεται σε γνωστές μπουάτ της Πλάκας, ενώ λίγο αργότερα κυκλοφορούν οι δίσκοι της «Αρλέτα 2», «Στο ρυθμό του αγέρα» (1968), «12+1 τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι» (1969) και «Έξι μέρες» (1970).

Λίγο μετά τη χούντα τραγούδησε, μετά από πρόσκληση του Ζωρζ Μουστακί, στο θέατρο «Bobino» στο Παρίσι. Ακολούθησαν δίσκοι όπως το «Romancero gitano» (1978) του Μίκη Θεοδωράκη (σε ποίηση Λόρκα και απόδοση Ελύτη), ενώ το 1981 ηχογραφεί το «Ένα καπέλο γεμάτο τραγούδια» (1981), τον πρώτο δίσκο με δικό της υλικό.

Το 1984 και το 1985 γνώρισε μεγάλη επιτυχία με τραγούδια που της έγραψαν ο συνθέτης Λάκης Παπαδόπουλος και η στιχουργός Μαριανίνα Κριεζή στους δίσκους «Περίπου» και «Τσάι Γιασεμιού». Σε αυτούς ξεχώρισαν τα τραγούδια, όπως «Σερενάτα», «Τσάι γιασεμιού», «Τα ήσυχα βράδυα» και «Βatida de coco».

Το 1997 κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Από που πάνε για την άνοιξη» (Εκδόσεις Καστανιώτη) με στίχους, πεζά και ζωγραφιές. Οι δυο τελευταίοι δίσκοι της ήταν ο διπλός «Και πάλι χαίρετε» (2009) και ο αγγλόφωνος «Demo» (2010) με δέκα τραγούδια που βρέθηκαν 35 χρόνια μετά την ηχογράφησή τους στο αρχείο της «Lyra» και τα οποία δεν είχαν κυκλοφορήσει ως τότε.

Η τραγουδίστρια με την ιδιαίτερη, μελωδική φωνή, έκανε πολλές επιτυχίες, όπως το «Μια Φορά Θυμάμαι», «Τα Μικρά Παιδιά», «Ο Λύκος», η «Σερενάτα», το «Μπαρ το Ναυάγιο» και πολλά ακόμα. (Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)