Eurovision: Αφιέρωμα 20ετίας – Τα trash τραγούδια που χορεύουμε και εκείνα που αδικήθηκαν

Επιμέλεια κειμένου: Μυρτώ Τούλα, Κωνσταντίνος Πάγκαλος, Χρυσάνθη Αρχοντίδου

Είναι η πρώτη φορά μετά από 5 χρόνια που παρακολουθούμε Eurovision κι αυτό γιατί οι αδικίες μας είχαν απογοητεύσει. Φέτος ο διαγωνισμός έχει αρκετές ιδιαιτερότητες, την συμμετοχή του Ισραήλ και τα γιουχαρίσματα, όταν όλος ο πλανήτης βράζει για την Παλαιστίνη, η συμμετοχή των δύο εξαιρετικών κοριτσιών της εμπόλεμης Ουκρανίας, οι “σατανιστές” της Ιρλανδίας, το παλαιστινιακό μαντίλι του Eric Saade, ο αποκλεισμός της Ολλανδίας από τον τελικό και η Μαρίνα Σάττι που ρίχνει το Ζάρι της και ανεβαίνει στα στοιχήματα. Και φυσικά τα comeback των νικτών ή και όχι.

Πρώτη φορά μετά από 5 χρόνια που αξίζει να ασχοληθούμε λίγο με την EBU, κατάσταση η οποία συμβαίνει στις δικές μας παρέα, διότι όπως και στον πρώτο ημιτελικό έτσι και στον δεύτερο μαζευτήκαμε σε ένα σαλόνι 10 άτομα, πήραμε μπλοκάκια και σχολιάζαμε εξονιχιστικά το κάθε τραγούδι.

Και κάπου εκεί, ξεκίνησε μία συζήτηση μεταξύ μας, στα τραγούδια που έγραψαν ιστορία και σε εκείνα που πέρασαν και δεν ακούμπησαν. Στον πρώτο ημιτελικό ακούσαμε φρικαλαιότητες και παρακολουθήσαμε σκηνοθεσίες, άψογα προσαρμοσμένες στα standar που επιζητά το κοινό της Eurovision για να δώσει πολυπόθητους ψήφους και να σκαρφαλώσει στις πρώτες θέσεις. Και ενώ όλοι ασχολούνται αυτή την στιγμή με το Barbie, τα κέρατα του και την πεντάλφα του, ο Φινλανδός που αντιγράφει τους LMFAO και κορυφώνεται στα στοιχήματα με το απόλυτο κιτς τραγούδι του και την τραγική σκηνική του παρουσία περνά στον τελικό δυναμικά.

Λίγο παραδίπλα και κάτω από την σκηνή, ο Κροάτης χτυπιέται στους ρυθμούς του Rim Tim Tagi Dim, με έναν ρυθμό απόλυτα κολλητικό που θα μπορούσε να είναι είδος rock techno ξεσηκώνοντας το κοινό και τους τηλεθεατές από το σπίτι και κάπου εκεί ξεκινά η μεγάλη συζήτηση για τα trash hit της Euroviosion, την οποία θα ανοίξουμε και μαζί σας!

Ιστορική αναδρομή και αδικίες

Θα πιάσω την πορεία της Eurovision από το 2003 διότι πιο παλιά ήμουν βρέφος, τότε που η Σερτάμπ κέρδισε στην Τουρκία με το “Everywhere that I can”, έναν χρόνο μετά έρχεται η Ρουσλάνα με το “Wild dance” να κερδίσει και τον Σάκη να κατακτά την δεύτερη θέση και το “Lane moje” να φτάνει την τρίτη θέση.

https://youtu.be/5EZquD8JXro

2005, η Έλενα Παπαρίζου φέρνει την πρωτιά στην Ελλάδα, χωρίς ανταγωνισμό η αλήθεια είναι, διότι κανείς δεν θυμάται άλλα τραγούδια από εκείνη την χρονιά.

2006, πρώτη θέση οι απίστευτοι Lordi με το “Hard rock hallelujah” που ότι και να λέμε είναι κομματάρα, και ακραία δύσκολη σκηνική παρουσία με στολές που ζυγίζουν 5-7 κιλά, από εκεί και έπειτα ξεχωρίσουμε το Everything της Άννας Βίσση που δυστυχώς χαντακώθηκε.

2007, το Σέρβικο Molitva, παίρνει την πρώτη θέση, δεύτερη θέση παίρνει η Verka Serduchka με το Dancing Lasha Tumbai το οποίο είναι πιο γνωστό από το Molitva.

2008, η απόλυτη αδικία κατ’ εμέ, κερδίζει ο Ρώσσος Dima Billan που όλοι μέχρι σήμερα τον θυμούνται για το παγοδρόμιο και δεύτερο βγαίνει το Shady Lady της Ουκρανίας, ενώ η Καλομοίρα σκαρφαλώνει στην τρίτη θέση.

2009, ο πιο δίκαιος διαγωνισμός αν και η Τουρκία είχε άλλη άποψη. Το 2009, ο διαγωνισμός κατάφερε να συγκεντρώσει παγκοσμίος μεγάλους αριθμούς τηλεθέασεων, πρώτη θέση ο γλυκύτατος βιολιστής Alexander Rebak με το “Fairytale”, το τραγούδι έλαβε ένα ρεκόρ 387 βαθμών από ένα σύνολο 492 βαθμών, τότε το υψηλότερο συνολικό σκορ στην ιστορία του διαγωνισμού. Από εκείνη την χρονιά βέβαια θυμόμαστε και την φοβερή Χαντισέ με το “Dum Tek Tek.”, για την οποία και η Τουρκία αισθάνθηκε αδικημένη και απειλεί πως θα αποσυρθεί από τον διαγωνισμό, αλλά και την προσπάθεια του Ρουβά με το “This is our night” που δεν πλαισίωσε καν την πεντάδα.

2010, η Γερμανίδα Lena με το “Satellite” κατακτά την πρώτη θέση, μία από τις πιο δίκαιες νίκες του διαγωνισμού για εμένα, καθώς τότε περνούσαμε όλοι την φάση της θρυλικής Duffy και το τραγούδι της Lena έφερνε τους ρυθμούς, και τελικά σε αυτή την Eurovision ανταγωνισμός δεν υπάρχει. 2011, άλλη μία δίκαιη νίκη καταγράφεται στην ιστορία του διαγωνισμού με την γλυκιά μπαλάντα του Ajerbaijan “Running Scared”, ενώ ξεχωρίζει και ο Eric Saade με το Popular.

2012, η Loreen με το “Euphoria” βγαίνει πρώτη, άλλη μία αδικία και μην πέσετε να μας φάτε, αλλά ποτέ δεν μας άρεσε, ενώ μέχρι σήμερα θυμόμαστε τις γιαγιάδες της Ρωσίας.

2013, η Δανία κερδίζει με ένα οκέι και αδιάφορο τραγούδι, ενώ οι Koza Mostra αδικούνται και δεν μπαίνουν στην πεντάδα.

Το 2014 αποτέλεσε μια πολύ ιδιαίτερη χρονιά. Την πρώτη θέση κατέκτησε η Αυστρία με την Conchita Wurst, η οποία ερμήνευσε το “Rise Like a Phoenix”. Υπήρξαν πολλές αντιδράσεις για το συγκεκριμένο κομμάτι, με την Λευκορωσία και την Ρωσία, να μην θέλουν να μεταδώσουν τηλεοπτικά την διοργάνωση. Παρόλο, που η Conchita δεν είχε σημαντικό ανταγωνισμό, με τραγούδια παρόμοιας αισθητικής, το δικό της δεν διέφερε σε κάτι. Το ντουέτο της Ολλανδίας, δεν κατάφερε να το ξεπεράσει. Υπήρχαν πολλά αξιόλογα τραγούδια, με το “Not Alone”, του Aram MP3 της Αρμενίας και τις δίδυμες της Ρωσίας να αποτελούν τα φαβορί για εκείνη την χρονιά. Μπορεί να μας πείτε ομοφοβικούς και τρανσφοβικούς, αλλά την διαφορά την κάνανε τα μούσια. Άμα ήταν ξυρισμένη ή ακόμα, το συγκεκριμένο τραγούδι το ερμήνευε straight, στην καλύτερη περίπτωση δεν θα βρισκόταν στην 5αδα. Συν ότι το 2014, αποτελεί μια μεταβατική περίοδο για την LGBTQ+ κοινότητα και την διάδοση της ιδεολογίας της στην Ευρώπη, με την Eurovision να την στηρίζει.

Είναι κατανοητό πως το 2015, ο Måns Zelmerlöw, ξεσήκωσε τους πάντες με το “Heroes”. Ένα τραγούδι, που πρωτοπόρησε με τα ψηφιακά του εφέ, αλλά κανένας δεν θα το χαρακτήριζε καλύτερο από το “Grande Amore” της Ιταλίας ή το “A Million Voices”, της Ρωσίας, που κατέλαβαν την 3η και 2η θέση, αντίστοιχα, με τους τενόρους και των δύο, να σπάνε τα φωνητικά όρια της τελειότητας. Και συγκριτικά με τον ρυθμό, το “Golden Boy”, του Ισραήλ, είναι πιο «πολυπαιγμένο».

Άλλη μια χρονιά που αδικήθηκε η Ρωσία είναι το 2016. O Sergey Lazarev ερμήνευσε με επιτυχία το “You Are The Only One”, αποτελώντας και το απόλυτο φαβορί της χρονιάς. Οι πολιτικές σκοπιμότητες, θα έλεγε κάποιος καχύποπτος, δεν του έδωσαν την νίκη και παρόλο που στην ψηφοφορία του κοινού ήταν πρώτος, με συντριπτική διαφορά, από τον δεύτερο, δεν κατάφερε να κερδίσει τον διαγωνισμό, παραμένοντας στην τρίτη θέση. Η Jamala, από την άλλη, με το “1944”, ένα τραγούδι – μοιρολόι για τα θύματα της Ουκρανίας από το Σοβιετικό καθεστώς, φαίνεται να συγκίνησε περισσότερο τις επιτροπές και κατέλαβε την πρώτη θέση. Η Επιτροπή της Ρωσίας, ξεσπώντας για την βαθμολογική αδικία και την νίκη ενός τραγουδιού με πολιτικό υπόβαθρο, απείχε από τον διαγωνισμό της επόμενης χρονιάς.

Την Eurovision του 2017, την θεωρώ σχετικά αδιάφορη. Κανένα τραγούδι δεν έκανε εντύπωση, με τον Πορτογάλο Salvador Sobral να σαρώνει βαθμολογικά, και από Επιτροπές και από κοινό. Ο νεαρός Kristian Kostov, που εκπροσώπησε την Βουλγαρία, δεν κατάφερε να ασκήσει κάποια πίεση, ανεβάζοντας τον ανταγωνισμό.

Αν με ρωτούσατε ποια νίκη της Eurovision θεωρώ πιο απογοητευτική, σας διαβεβαιώνω πως θα απαντούσα αυτή των κοτόπουλων, το 2018! Η Netta του Ισραήλ, με το “Toy” κατάφερε να πάρει την πρώτη θέση, με την Ελένη Φουρέιρα, να κατακτά την 2η. Παρόλο που η βαθμολογική διαφορά τους, μετά την ψηφοφορία των επιτροπών ήταν αρκετά μικρή, η ψηφοφορία του κοινού καθόρισε το αποτέλεσμα, με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της Νέττας. «Ας βγάλουμε την αφρατούλα καλύτερα, μην μας κατηγορήσουν για Body shaming». Πάντως, για εμάς Ελένη είσαι πιο “Fuego”!

Το 2019, Η Ρωσία εμφανίζεται ξανά σε τελικό, μετά από δύο χρόνια, με τον Sergey Lazarev να επιστρέφει στην σκηνή της Eurovision, κατακτώντας την 3η θέση πάλι, με το “Scream”. Από την άλλη οι KEiiNO της Νορβηγίας, κέρδισαν το κοινό, παίρνοντας τις περισσότερες ψήφους με το “Spirit In The Sky”. Όντας οι πιο αδικημένοι της χρονιάς, κατέλαβαν την 6η θέση με τις επιτροπές να τους έχουν δώσει μονάχα 40 βαθμούς. Η Ολλανδία με την Ιταλία μονομάχησαν μέχρι το τέλος, με την πρώτη να κερδίζει τον διαγωνισμό με διαφορά 26 βαθμών.

2021! Ίσως, η μοναδική άξια νίκη της δεκαετίας! Οι Måneskin επικράτησαν χωρίς ιδιαίτερο ανταγωνισμό με το “Zitti E Buoni”, και κατάφεραν να ξεχωρίσουν στον διαγωνισμό, που είχε πληγεί από την πανδημία του Covid. Μετά από μια χρονιά, χωρίς Eurovision το 2020, οι Ιταλοί κάλυψαν το μουσικό κενό στην καρδιά μας, κερδίζοντας την πλειοψηφία του κοινού, που την ανέβασε στην κορυφή, με τις επιτροπές να την έχουν τοποθετήσει βαθμολογικά στην 4η θέση, με διαφορά 60 βαθμών από την πρώτη, Ελβετία. Ό,τι και να λένε οι haters, «Είμαστε θεότρελοι και διαφορετικοί από αυτούς», όπως λέει και το τραγούδι.

Το 2022, αποτελεί άλλη μια χρονιά που η επικαιρότητα και οι πολιτικές σκοπιμότητες διείσδυσαν στον διαγωνισμό. Πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας, με την πρώτη να αποκλείεται από τον διαγωνισμό και την δεύτερη να τον κερδίζει. Οι επιτροπές ανέβασαν το Ηνωμένο Βασίλειο στην πρώτη θέση, μετά τον διασυρμό της προηγούμενης χρονιάς, με 0 βαθμούς συνολικά. Το κοινό, υπερψήφισε το “Stefania”, η οποία ξεπέρασε τον “Διαστημάνθρωπο” της Αγγλίας, με τις δύο χώρες να συνδιοργανώνουν τον επόμενο διαγωνισμό στο Λίβερπουλ. Οι αδικημένοι της χρονιάς θα λέγαμε πως ήταν οι Μολδαβοί, οι οποίοι κατέλαβαν την 7η θέση, όντας δεύτεροι στην ψηφοφορία του κοινού με τις επιτροπές να τους έχουν δώσει μονάχα 14 βαθμούς.

Ο περυσινός διαγωνισμός, 2023, δεν θα μπορούσε να έχει άλλον νικητή πέρα του αγαπημένου παιδιού της Eurovision, της Σουηδίας. Η Loreen επέστρεψε στην σκηνή της Eurovision, μετά από 11 χρόνια. Οι επιτροπές, φάνηκαν να παραενθουσιάστηκαν και την ανέβασαν στην πρώτη θέση, δίνοντας την δεύτερη νίκη της. Από την άλλη, το “Unicorn” του Ισραήλ που ξεχώρισε για την σκηνική του παρουσία κατέλαβε την τρίτη θέση. Ενώ, ο “Cha Cha Cha”, με την Φιλανδία, παρόλο που ξεσήκωσε όλη την Ευρώπη, με το κοινό να του δίνει τις περισσότερες ψήφους, δεν ήταν αρκετός ώστε να ξεπεράσει το «μεγαλείο» της Loreen, καταλαμβάνοντας την δεύτερη θέση. Άμα σας αρέσει τόσο, κάντε την  “Τατουάζ”!

Εθισμένοι στα trash γιατί τα ποιοτικά δεν έκαναν επιτυχία

Μέχρι σήμερα, με βεβαιότητα σας λέμε πως ειδικότερα η νέα γενιά, χορεύει, ακούει και προτιμά τα trash τραγούδια της Eurovision, ανεξαρτήτως καιρού και εποχής.

Στα κλαμπ και στα μπαρ, στα πάρτι σε σπίτια, κουνιόμαστε χρόνια μετά σε ρυθμούς Eurovision, ακούγοντας ακόμα τραγούδια όπως το “Dancing Lasha Tumbai” ή όπως το ξέρουμε οι περισσότεροι ως “Sieben, sieben, ai lyu-lyu“. Η συμμετοχή της Ουκρανίας το 2007, με τον Βέρκα Σερντιούτσκα, ντυμένο στα ασημί και με ένα λαμπρό αστέρι στο κεφάλι του, στιγμάτισε τη Eurovision και αποθεώθηκε – τότε και μέχρι σήμερα – από το κοινό.

Από την άλλη, το τραγούδι του Ισπανού κωμικού, Rodolfo Chikilicuatre, φορώντας μια περούκα τύπου Elvis και τραγουδώντας στους ρυθμούς raggaeton, το “Baila el Chiki-Chiki“, έχει μείνει στην ιστορία των trash – αλλά ταυτόχρονα fun – τραγουδιών της Eurovision. Η ειρωνεία είναι ότι στο συγκεκριμένο κομμάτι που φαίνεται βαθιά κωμικό στους μη ισπανόφωνους, έχει στίχους γεμάτους πονηρές πολιτικές αναφορές. Κορίτσια και αγόρια καθήλωσε επίσης και η εντυπωσιακή Hadise, με τη συμμετοχή της Τουρκίας το 2009, που ακόμα λικνιζόμαστε σε ρυθμούς Dum Tek Tek, έχοντας την στο μυαλό μας να χορεύει με την εντυπωσιακή κόκκινη στολή της.

Μία ακόμα τουλάχιστον εξωφρενική εμφάνιση, η οποία είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις πριν 18 χρόνια, ήταν η πολυσυζητημένη παρουσία των “τεράτων” στη σκηνή της Eurovision. Για όσους από εμάς ήμασταν παιδιά, ήταν ταυτόχρονα μια αρκετά τρομακτική και τραυματική εμφάνιση! Ωστόσο, το συγκρότημα Lordi, με το “Hard Rock Hallelujah” και τα εντυπωσιακά – και αρκετά αληθοφανή – κουστούμια τους, καθήλωσαν τη μέταλ μουσική στα αυτιά μας, κάνοντας μας να κουνάμε τα κεφάλια μας πάνω κάτω μέχρι και σήμερα, κάθε φορά που το ακούμε.

Ποιος θα ακούσει Σάκη Ρουβά στο κλαμπ και δεν θα χορέψει; Ποιος θα ακούσει το “Shake It” και το “This is Our Night” και δεν θα κάνει την χαρακτηριστική κίνηση με τα χέρια που ανεβοκατεβαίνουν μπροστά από το στήθος; Ο Έλληνας γόης στις εποχές της ακμής του, ντυμένος στα άσπρα φανελάκια και με ανοιχτά πουκάμισα, κατεβαίνοντας από ψηλούς διαδρόμους και χορεύοντας με πάθος, μάγεψε τους θεατές της Eurovision και τα τραγούδια του έγιναν “must” στην ελληνική νεολαία, που ακούγονται μέχρι και σήμερα σε κάθε πάρτι. Οι ελληνικές συμμετοχές είναι λίγο παραπάνω στην καρδιά μας, ακόμα και αν θεωρούνται “trash”.

Από τα πάρτι μας δεν λείπει η Παπαρίζου που μας έφερε την πρωτιά με το “Number One“, o Σαρμπέλ με το “Ya Sou Maria”, αλλά και η Καλομοίρα που μας έκλεψε τις καρδιές με το φούξια φόρεμα της, στο “Secret Combination”. Πολλές φορές, μπορεί ακόμα και να ακούσετε το “Aphrodisiac” της Ελευθερίας Ελευθερίου, παρά την 17η και καταϊδρωμένη θέση που τερμάτισε.

Έχουμε συνδυάσει την Eurovision ως κάτι το οποίο συμβαίνει και δεν είναι ποιοτικό, κάθε χρόνο περιμένουμε να δούμε φανφάρες, θεαματικές εμφανίσεις, σκηνικά και παρουσίες που θα προκαλέσουν ντόρο, είτε για την αμφίεση τους, είτε για την σεξουαλικότητα τους, είτε για τα σύμβολα που θα περάσουν. Ανέκαθεν, οι πρώτες θέσεις της Eurovision, έβγαιναν με την μόδα και το κατά πόσο είναι προκλητική η παρουσία της συμμετοχής. Εκεί ξεκινούσαν οι συζητήσεις και εκεί θαβόντουσαν και τα καλά, “ποιοτικά”, τραγούδια που κατέβαζαν οι χώρες οι οποίες έδιναν ευκαιρία σε νέα συγκροτήματα και καλλιτέχνες να αναδειχθούν.

Ο σκοπός των περισσότερων τραγουδιών του διαγωνισμού είναι να κολλάει στο μυαλό ο ρυθμός, όπως ακριβώς συνέβη και με την φετινή συμμετοχή της Ελλάδας, καθώς η Μαρίνα Σάττι ακολούθησε το στιλ που διατηρεί τα τελευταία τουλάχιστον 4 χρόνια και έπαιξε με την παράδοση και την ηλεκτρονική μουσική, αποτέλεσμα αυτού την πρώτη φορά που θα ακούσεις το τραγούδι να σκεφτείς μία αηδία και μισή και την δεύτερη να αρχίσεις να κουνιέσαι, την τρίτη πια το απολαμβάνεις και οριακά το αγαπάς.

Ανέκαθεν προκαλούσαν εντύπωση και έμεναν στα αυτιά μας τραγούδια που δεν ακολουθούσαν την πεπατημένη ποιότητα, που είχαν ας πούμε κάτι spicy να δώσουν. Γι αυτό και δεκάδες καλλιτέχνες έκαναν παγκόσμια καριέρα μετά την επιτυχία τους στηνEurovision, (βλ. Μaneskin, Eλένη Φουρέιρα, Έλενα Παπαρίζου και Chanel). Εντύπωση προκαλεί συχνά όμως, ότι τα trash τραγούδια κατακτούσαν μεσαίες θέσεις και όχι υψηλές αλλά πολλές φορές ξεπερνούσαν σε views τους νικητές.

Για εσάς λοιπόν, που κράζετε τα trash hits θα λέγαμε αυτές της μέρες να πάτε μία βόλτα στα clubs να ακούσετε τι παίζουν και πως χορεύουν εκεί.

Καλή επιτυχία Ελλάδα, Καλή επιτυχία ΜΑ-ΡΙ-ΝΑ!