Κερτ Κομπέιν: Η αυτοεκπληρούμενη προφητεία και οι θεωρίες συνωμοσίας για την αυτοκτονία του

Ένας άνθρωπος σύμβολο, με επίδραση που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της, από το είδος μουσικής που εκπροσωπούσε μέχρι και το στυλ του.

Θιασώτης του grunge, καθόρισε μια ολόκληρη αισθητική.  Και όλα αυτά, τα κατάφερε ακριβώς με την αίσθηση που απέπνεε ότι δεν τον ενδιέφερε και τόσο να τα πετύχει. Ο λόγος για τον Κερτ Κομπέιν, ένα παιδί με πολύ θυμό, που πάλευε με τους δαίμονες του. Kαι όλο αυτό, το μετουσίωσε σε μουσική.

30 χρόνια πίσω, 4 Απριλίου του 1994, ο Κερτ Κομπέιν αυτοκτόνησε (;) με ένα όπλο. Αλλά δεν πέθανε ποτέ. Γιατί κάποιοι άνθρωποι, απλά δεν φεύγουν. Είναι τέτοια η παρακαταθήκη τους, που είναι διαρκώς παρόντες. Ένα πρότυπο και αντι-πρότυπο ταυτόχρονα, για πολλούς λόγους που θα δούμε παρακάτω.

Ο Κερτ Κομπέιν και ο σχηματισμός των Nirvana

Ο Κέρτ Κομπέιν γεννήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου του 1967 στο Αμπερντίν της πολιτείας Ουάσιγκτον. Από πολύ μικρός έδειξε να έχει ενδιαφέρον για τη μουσική. Στα 14α γενέθλιά του, ο Κομπέιν πήρε για δώρο μια κιθάρα κι έτσι αποφάσισε να ακολουθήσει την καριέρα που τον περίμενε.

Στο λύκειο, γνώρισε τον Κριστ Νοβοσέλιτς, με τον οποίο ξεκίνησαν να παίζουν μαζί και γρήγορα προχώρησαν σε συμφωνία να κυκλοφορήσουν ένα προηγούμενο ντέμο του Κομπέιν από την μπάντα που ανήκε πριν. Έπειτα έψαξαν πολύ για ντράμερ και κατέληξαν στον Τσάντ Τσάννινγκ. Οι “Nirvana” είχαν πια σχηματιστεί και το πρώτο άλμπουμ “Bleach” ήρθε το 1989. Δεν ήταν όμως ικανοποιημένοι από τον Τσάνινγκ κι έτσι κατέληξαν στον Ντέιβ Γκρολ, Έπειτα, το 1991, ήρθε το άλμπουμ “Nevermind”, τη μεγαλύτερη επιτυχία που βρήκαν.

Ο “βασιλιάς” της Grunge μουσικής

Η Γκραντζ είναι είδος της εναλλακτικής ροκ μουσικής, το οποίο αναπτύχθηκε στα μέσα του 1980 στην πολιτεία της Ουάσινγκτον των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, και κυρίως στο Σιάτλ. Η grunge έχει σκληρό στίχο σαν αυτόν της punk και έντονη ενορχήστρωση με ακρετό θόρυβο. Έχει όμως, πολύ πιο αργό τέμπο και πιο περίπλοκη ενορχήστρωση με έντονες διαφορές ανάμεσα στην δυναμική των διαφόρων κομματιών και απαθή ή γεμάτο θλίψη στίχο.

Η grunge είναι αισθητικά και οπτικά απογυμνωμένη, σε σχέση με άλλα είδη μουσικής. Πολλοί καλλιτέχνες της grunge είναι γνωστοί για την αδιαφορία τους προς την εξωτερική τους εμφάνιση, κάνοντας απλές ενδυματολογικές και στυλιστικές επιλογές. Γενικά, η γκραντζ είναι γνωστή για τον δυναμισμό της και την απουσία ακριβών σκηνικών ή εφέ με φώτα τα οποία χρησιμοποιούνται από συγκροτήματα άλλων ειδών μουσικής.

Ο Κερτ Κομπέιν ταυτίστηκε όσο κανείς άλλος με την grunge μουσική, ενώ ο θάνατός του σήμανε και το τέλος της. Το σκληρό, αλλά μελωδικό στυλ των Nirvana είχε απήχηση στη νεολαία της εποχής, την περίφημη «Generation X». Το 1991 οι πωλήσεις του άλμπουμ «Nevermind», που περιείχε τον ύμνο του συγκροτήματος «Smells like Teen Spirit», ξεπέρασαν τα 14 εκατομμύρια αντίτυπα. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης χαρακτήρισαν το τραγούδι «ύμνo» μιας ολόκληρης γενιάς και ο ίδιος ο Κομπέιν θεωρήθηκε εκπρόσωπος της αποκαλούμενης Generation X. Το 1993, ο εκδότης του περιοδικού Rolling Stone, Ντέϊβιντ Φρίκε, χαρακτήρισε τον Κομπέιν «Τζον Λένον» του γκραντζ.

Η αισθητική του Κομπέιν επηρεάζει μέχρι και σήμερα τους νέους. Με μια γρήγορη ματιά στα social media μπορεί κανείς να δει πολλές φωτογραφίες του Κομπέιν με το χάσταγκ #aesthetic από κάτω ενώ κι ενδυματολογικά, 30 χρόνια μετά, συνεχίζει να αποτελεί πηγή έμπνευσης.

Η Κόρτνεϊ Λαβ, ο εθισμός και το τέλος

Το 1991 ο Κομπέιν γνωρίζει την Κόρτνεϊ Λαβ, τραγουδίστρια του συγκροτήματος Hole. Το 1992 παντρεύονται και το καλοκαίρι αποκτούν την κόρη τους, Φράνσις Μπιν Κομπέιν. Το ζευγάρι δήλωνε τρελά ερωτευμένο.

Σε ένα άρθρο του Vanity Fair, το 1992, η Λαβ παραδέχτηκε πως έπαιρνε ηρωίνη όταν ήταν έγκυος. Η Λαβ υποστήριξε πως το Vαnity Fair είχε διαστρεβλώσει τα λόγια της καθώς σταμάτησε τα ναρκωτικά με το που κατάλαβε πως ήταν έγκυος. Η σχέση του ζευγαριού όμως τραβούσε την προσοχή των ΜΜΕ και συχνά για κουτσομπολιό. Το τμήμα για τη φροντίδα των παιδιών του Λος Άντζελες πήγε τους Κομπέιν στο δικαστήριο, υποστηρίζοντας πως η χρήση ναρκωτικών του ζευγαριού, τους έκανε ακατάλληλους για γονείς. Τους αφαιρέθηκε από το δικαστήριο η επιμέλεια της μόλις δύο εβδομάδων Frances Bean Cobain και δόθηκε στην αδερφή της Κόρτνεϊ, την Jamie, για αρκετές εβδομάδες, μέχρι που το ζευγάρι κέρδισε τελικά την επιμέλεια.

Κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της ζωής του, ο Κομπέιν πάλευε με τη χρόνια βρογχίτιδα και με έντονους σωματικούς πόνους από μια χρόνια στομαχική ασθένεια που δε διαγνώστηκε ποτέ. Αυτή η κατάσταση με το στομάχι του, τον εξουθένωνε συναισθηματικά και πέρασε χρόνια προσπαθώντας να βρει την αιτία της.

Η πρώτη του επαφή με ναρκωτικά ήταν όταν το 1980, σε ηλικία 13 ετών πήρε μαριχουάνα. Ακολούθησε η ηρωίνη την οποία έπαιρνε σποραδικά για κάποια χρόνια, αλλά μέχρι το 1990 είχε γίνει μια πλήρως ανεπτυγμένη εξάρτηση. Ο Κομπέιν υποστήριξε πως ήταν “αποφασισμένος να αποκτήσει μια συνήθεια” ως ένα τρόπο να ανακουφίσει τον εαυτό του από την κατάσταση του στομάχου του. Όπως αφηγείται ο Κομπέιν “Ξεκίνησα με συνεχόμενες μέρες που έπαιρνα ηρωίνη και δεν ένιωθα κανένα πόνο στο στομάχι μου”.

Έκανε την πρώτη του προσπάθεια να αποτοξινωθεί στις αρχές του 1992, λίγο μετά αφού έμαθε πως αυτός και η Λαβ θα γίνονταν γονείς. Πριν από μία συναυλία στο New Music Seminar στη Νέα Υόρκη, τον Ιούλιο του 1993, πήρε υπερβολική δόση ηρωίνης. Αντί να καλέσει ασθενοφόρο, η Λαβ έκανε στον Κομπέιν μια ένεση Narcan, που είχε αποκτήσει παράνομα, για να τον συνεφέρει. Ο Κομπέιν εκείνο το βράδυ έπαιξε με τους Nirvana, χωρίς να δώσει στο κοινό κανένα σημάδι πως κάτι πέραν του κανονικού είχε συμβεί.

Στις 30 Μαρτίου του 1994 o Κομπέιν μπαίνει σε κλινική αποτοξίνωσης και την επόμενη νύχτα, βγαίνει για ένα τσιγάρο και φεύγει πηδώντας τον φράχτη. Φαίνεται πως εντοπίστηκε εκείνες τις μέρες σε διάφορα σημεία του Σιατλ αλλά στην πραγματικότητα, δεν τον ξαναείδε κανείς από εκείνη τη μέρα. Στις 8 Απριλίου βρέθηκε και το πτώμα του από έναν ηλεκτρολόγο, ονόματι Γκάρι Σμιθ, ο οποίος έφτασε στο σπίτι του Κομπέιν για να εγκαταστήσει φώτα ασφαλείας στον εξωτερικό χώρο.

Ο ιατροδικαστής που τον εξέτασε είπε πως είχε δώσει τέλος στη ζωή του, τρεις μέρες νωρίτερα, στις 5 Απριλίου 1994. Δίπλα του βρέθηκε το όπλο με το οποίο αυτοπυροβολήθηκε, ηρωίνη, ηρεμιστικά και ένα σημείωμα που έγραφε: «Δεν έχω νιώσει τη διέγερση που μου προκαλούσε το να ακούω και να δημιουργώ μουσική, μαζί με το πραγματικό γράψιμο εδώ και πάρα πολλά χρόνια»!

Στο σημείωμα υπήρχε και ο στίχος του Neil Young “better to burn out than to fade away.” (=καλύτερα να καείς παρά να ξεθωριάσεις).

Ο θάνατος του Κομπέιν αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα, αφού πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι πρόκειται για δολοφονία. Η επικρατέστερη θεωρία θέλει την γυναίκα του, Κόρτνεϊ Λαβ, να είναι εκείνη που οργάνωσε τη δολοφονία του Κομπέιν ενώ κατά καιρούς το θέμα επανέρχεται στην επικαιρότητα.

Βέβαια, κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται από κάπου και για αυτό δεν έχει διεξαχθεί αστυνομική έρευνα επί του θέματος, αφού ο ιατροδικαστής μίλησε για αυτοκτονία.

Η ιδιαίτερη προσωπικότητα και τα βιώματα

«Θυμάμαι να νιώθω ντροπή για κάποιο λόγο. Ντρεπόμουν για τους γονείς μου. Δεν μπορούσα πια να αντικρίσω κάποιους φίλους μου από το σχολείο, γιατί ήθελα να έχω την κλασική, ξέρετε, συνηθισμένη οικογένεια. Ήθελα αυτή την ασφάλεια». δήλωνε ο Κομπέιν σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει 1 χρόνο πριν αυτοκτονήσει όταν ρωτήθηκε για τον χωρισμό των γονιών του όταν ήταν 8 ετών. Αυτό ήταν το γεγονός που σημάδεψε ανεξίτηλα τη ζωή του.

Ο Κομπέιν, όντας μαθητής, βίωσε κακοποίηση από τους συμπαίκτες του στην ομάδα πάλης του σχολείου, στην οποία είχε μπει υπό πιέσεις του πατέρα του να ασχοληθεί με τον αθλητισμό. Η κλίση του όμως, ήταν η μουσική. Μετακόμισε ξανά με τη μητέρα του, παράτησε το σχολείο αφού δεν θα μπορούσε να αποφοιτήσει με τον βαθμό που είχε και βρέθηκε μπροστά σε ένα δίπολο που του έθεσε η μητέρα του: ή θα έβρισκε δουλεία, ή θα έφευγε απ’ το σπίτι. Μετά από περίπου μια εβδομάδα, ο Κομπέιν βρήκε τα ρούχα του και τα άλλα του υπάρχοντα πακεταρισμένα σε κούτες να τον περιμένουν έξω από το σπίτι του. Αφού αναγκάστηκε να φύγει από το σπίτι της μητέρας του, ο Κομπέιν έμενε συχνά σε σπίτια φίλων και περιστασιακά τρύπωνε στην αποθήκη της μητέρας του. Ο Κομπέιν αργότερα υποστήριξε πως όταν δεν μπορούσε να βρει κάπου αλλού να μείνει, ζούσε κάτω από μια γέφυρα του ποταμού Wishkah, μια εμπειρία που ενέπνευσε το τραγούδι “Something in the Way” από το άλμπουμ Nevermind.

Όλα αυτά, το καταπιεστικό περιβάλλον δηλαδή του Κομπέιν σίγουρα είχαν επίδραση στην προσωπικότητά του και εξηγούν ως ένα βαθμό τον θυμό που τον κυρίευε. Μια όχι εύκολη προσωπικότητα, απρόβλεπτος και έντονος, ενώ ταυτόχρονα φαινόταν πολύ χαλαρός. Ίσως αυτή η αντίφαση είναι που έχτισε και το ενδιαφέρον γύρω από την προσωπικότητα Κομπέιν, πέραν της ιδιότητας του ως frontman των Nirvana. Κάποια στιγμή, στην εφηβεία του, είπε σε έναν συμμαθητή του «Θα γίνω σούπερσταρ μουσικός, θα γίνω πλούσιος και διάσημος, θα αυτοκτονήσω και θα φύγω δοξασμένος σαν τον Τζίμι Χέντριξ».

Δεν ήθελε να έχει φανς που δεν γνώριζαν την ιδεολογία και το τι πρεσβεύει το συγκρότημα, δεν του άρεσε η “εμπορικότητα”. Γενικά, δυσκολευόταν να διαχειριστεί την τόσο μεγάλη επιτυχία που ήταν μαζική. Είχε μηδενική ανοχή σε οποιαδήποτε μορφή ρατσισμού, ομοφοβίας και σεξισμού, έχοντας μάλιστα δηλώσει πως θα ήθελε να μην υπάρχουν στο ακροατήριό του άτομα με τέτοιες πεποιθήσεις γιατί τον ενοχλεί.

Ο Κομπέιν εξέφραζε όλη την νέα γενιά που οι ιδέες της ήταν νέες, απελευθερωμένες από στερεότυπα και πεποιθήσεις που ανήκαν στο παρελθόν.

Ο Κερτ Κομπέιν φαίνεται πως… αντιπαθούσε τον Axl Rose

Guns N’ Roses και Nirvana. Δυο από τα κορυφαία ροκ συγκροτήματα της εποχής, με το πρώτο να προϋπάρχει του δεύτερου, έχοντας ήδη μεγάλες επιτυχίες.

Οι Guns N’ Roses υποδέχτηκαν καλά τους Nirvana, με τον Axl Rose να λέει καλά λόγια ιδίως για το άλμπουμ “Nevermind” ενώ μάλιστα εμφανίστηκε σε βιντεοκλίπ με καπέλο Nirvana. Για τον Κομπέιν, τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Ήθελε να διαχωρίσει το τι πρεσβεύει το κάθε συγκρότημα: «Δεν είμαστε το τυπικό συγκρότημα των Guns N’ Roses που δεν έχει απολύτως τίποτα να πει» στην αρχή και αργότερα «Η εξέγερση στέκεται απέναντι σε ανθρώπους όπως οι Guns N’ Roses».

Παρόλα αυτά, ο Rose ήθελε το νέο συγκρότημα στην περιοδεία των Metallica κι έτσι προσπαθούσε να τους πείσει, με τον Κομπέιν να προβαίνει σε δηλώσεις έναντι του Axl Rose. Ο δεύτερος ξεκίνησε να απαντά, έθιξε κάποια στιγμή τον εθισμό και την οικογενειακή κατάσταση του Κομπέιν. Κάπως έτσι τα πράγματα έφτασαν σε κορύφωση το 1992 στα MTV Video Music Awards, με τον Κομπέιν να φτύνει το πιάνο που θα έπαιζε ο Rose, έπειτα από παρασκηνιακό σκηνικό έντονης λογομαχίας του Rose με την Λαβ. Η κόντρα έσβησε με τον θάνατο του Κομπέιν.

Αυτό το κείμενο θα κλείσει με βίντεο από την Unplugged εμφάνιση του συγκροτήματος στο MTV, που αποτελεί μια από τις πιο μαγικές στιγμές τους. Αυτοκαταστροφικός ή μη, ο Κερτ Κομπέιν ήταν μια αυθεντική περσόνα που ζει μέχρι και σήμερα. Όσα τραγούδαγε και έλεγε, εξέφραζαν και συνεχίζουν να εκφράζουν τις νέες γενιές που αντιτάσσονται στεγανών και στερεοτύπων. Όλον το θυμό που δεν εκφράζουμε, τον εξέφρασε ο Κερτ Κομπέιν…

*Το BBC θα κυκλοφορήσει ντοκιμαντέρ για τα 30 χρόνια από τον θάνατο του Κερτ Κομπέιν με τίτλο «Moments That Shook Music: Kurt Cobain»

Με πληροφορίες από: Wikipedia

in.gr

mixanitouxronou.gr