Οι «Ψίθυροι» της Κωνσταντίας Γουρζή ακούγονται σε ολόκληρο τον κόσμο
Η μουσική της σπουδαίας συνθέτριας υπενθυμίζει ότι η τέχνη μπορεί απαλύνει την ψυχή. Τιμήθηκε με το Βραβείο σύνθεσης Opus Klassik.
Μέχρι τη γερμανική πρωτεύουσα ηχεί η βοή του πολέμου. Ισραήλ, Λωρίδα της Γάζας και στο βάθος Ουκρανία. Μέσα σε ένα τέτοιο ραγδαίο πολιτικό-στρατιωτικό πλαίσιο, η τέχνη περνά σε δεύτερη μοίρα ή απλώς δεν αποτελεί προτεραιότητα μέσα στη ροή πληροφοριών. Στις αρχές Οκτωβρίου, μια μέρα ακριβώς μετά την τρομοκρατική επιθέση της Χαμάς στο Ισραήλ, η απονομή των κορυφαίων γερμανικών βραβείων κλασικής μουσικής Opus Klassik στο Konzerthaus του Βερολίνου ήταν αθόρυβη, χωρίς ίσως την προβολή που θα λάμβανε υπό άλλες συνθήκες. Συνθέτρια της χρονιάς η Κωνσταντία Γουρζή – συνθέτρια, αρχιμουσικός και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μουσικής και Θεάτρου του Μονάχου – για το άλμπουμ της Whispers (Ψίθυροι) που κυκλοφορεί από τη Sony Classic.
Ένας άλλος κόσμος είναι ο μουσικός κόσμος της Γουρζή, όπως ξεδιπλώνεται μέσα από το άλμπουμ Whispers. Ένας κόσμος σε πλήρη αντιδιαστολή με την ασχήμια της καταστροφής. Είναι ο κόσμος της φύσης, από την οποία έχουμε απομακρυνθεί ή υπεροπτικά καταστρέφουμε, είναι οι ήχοι της γης που έχουμε ξεχάσει. Η ησυχία και η απέριττη ομορφιά ενός φυσικού τοπίου που δεν κοστίζει τίποτα κι όμως πλέον φαντάζει άπιαστο, ακριβοθώρητο.
«Η ιδέα ήταν να γράψω μια σειρά κομματιών για βιόλα και πιάνο, τα οποία έχουν την έμπνευσή τους από τη φύση. Ήθελα να δημιουργηθεί ένας διάλογος μεταξύ της φωνής της φύσης, εάν αυτή υπήρχε, και του ανθρώπου. Να ακούσουμε τι μας λέει η φύση σήμερα και τι μηνύματα μπορεί να μας δώσει για να αξιοποιήσουμε τη στάση μας και τον σεβασμό απέναντί της. Και ίσως να κάνουμε ένα βήμα ώστε να την προστατεύσουμε και μαζί μ’ αυτή να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας» ανέφερε η Κωνσταντία Γουρζή σε συνέντευξή της στην DW στο Konzerthaus του Βερολίνου στο περιθώριο της βράβευσης.
Ψίθυροι του ανέμου και μελωδίες της θάλασσας
Οι τίτλοι που επιλέγει η Γουρζή για τα μουσικά κομμάτια του άλμπουμ, συνοδευόμενη από τον Νιλς Μενκεμάιερ και τον Ουίλιαμ Γιουν είναι ενδεικτικοί: Wind Whispers (Ψίθυροι του ανέμου), Evening at the window II (Απόγευμα στο Παράθυρο ΙΙ), Call of the Bees (Το κάλεσμα των μελισσών), Melodies of the Sea (Μελωδίες της θάλασσας). Βάλσαμο για την ψυχή, ήχοι που αποτυπώνουν εκείνη την παιδική αδιαμεσολάβητη σχέση με τα στοιχεία της φύσης, τον αέρα, τη θάλασσα, τα δέντρα. Την προσοχή των ματιών στις λεπτομέρειες της φυσικής ομορφιάς, την ένωση, τη μετάβαση, την υπέρβαση.
Η μινιμαλιστική και ταυτόχρονα γεμάτη γνήσιο συναίσθημα μουσική της Γουρζή, χωρίς περιττά στολίδια, επίδειξη αναφορών ή μουσικής τελειότητας μοιάζει σαν να παίρνει τον ακροατή από το χέρι σε μια κυριακάτικη βόλτα στην εξοχή. Με σύννεφα, σταγόνες βροχής αλλά και σπινθηροβόλες ακτίνες φωτός ή αντανακλάσεις. «Νομίζω ότι η μουσική μπορεί να ξυπνήσει την υπευθυνότητα του ανθρώπου απέναντι στη φύση και τον εαυτό του. Χρειαζόμαστε πάντα κάποια ερεθίσματα, είτε συναισθηματικά είτε ακουστικά είτε οπτικά, για να αλλάξουμε τη στάση μας απέναντι σε ένα γεγονός. Και η μουσική μας βοηθά και μας υποστηρίζει να το κάνουμε» παρατηρεί η Κωνσταντία Γουρζή.
«Η συνθέτρια των 20.000.000 στριμ»
Με μια ματιά στο διαδίκτυο μπορεί κανείς να βρει πλήθος αναφορών σε διάφορες γλώσσες για τη μαέστρο και συνθέτρια Γουρζή. Πλούσια δισκογραφία, σημαντικό εκπαιδευτικό έργο και μια μακρά πορεία σε διεθνούς εμβέλειας σκηνές εκτός ελληνικών συνόρων, αδιάλειπτα από το 1987, χρονιά που έφυγε από την Αθήνα. Αλλά και με τεράστια εμπορική απήχηση στους ακροατές. Όχι μόνο των παλαιότερων κεντροευρωπαϊκών γενιών, των ζυμωμένων με Μότσαρτ και Μπετόβεν, αλλά και των νεότερων. Δεν είναι τυχαία η επιτυχία του τελευταίου άλμπουμ της σε νέες διαδικτυακές πλατφόρμες. Άλλωστε την έχουν χαρακτηρίσει «συνθέτρια των 20.000.000 στριμ».
Για την ίδια αυτό δεν αλλάζει κάτι, εφόσον η ουσία και η προσωπική εν τέλει προσπάθεια της μουσικής διαδικασίας παραμένει το ίδιο κοπιώδης. «Δεν εξαρτώμαι τόσο πολύ από νούμερα» αναφέρει στην DW η Κωνσταντία Γουρζή «αλλά φυσικά χαίρομαι που πολύς κόσμος ακούει αυτή τη μουσική, αυτό το άλμπουμ. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια φλέβα ενδιαφέροντος και ίσως μια φλέβα ενέργειας που καταλαβαίνουν οι άνθρωποι. Κι αυτό μου δίνει μεγάλη χαρά γιατί καταλαβαίνω ότι αυτό που εγώ αισθάνομαι και θέλω να δώσω μέσω της μουσικής έχει αποτέλεσμα και αντίκτυπο».
Στη βράβευση Opus Klassik στο Βερολίνο υπήρξε όμως και μια ακόμη σημαντική διάκριση με ελληνική πινελιά. Με το βραβείo Μουσικό Σύνολο της Χρονιάς τιμήθηκε η Φιλαρμονική Ορχήστρα Πνευστών Sächische Bläserphilarmonie με διοικητική διευθύντρια τη Βαρβάρα Βενετικίδου.
Πηγή: DW / Δήμητρα Κυρανούδη
