«Σοκ» στη Eurovision 2026: Μέσα το Ισραήλ – Έξω Ολλανδία, Ισπανία και Ιρλανδία

Σε τεταμένο κλίμα και εν μέσω προειδοποιήσεων για μποϊκοτάζ διεξήχθη στη Γενεύη, την Πέμπτη (4/12), η πρώτη ημέρα της Γενικής Συνέλευσης της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης (EBU), κατά την οποία αποφασίστηκε η συμμετοχή του Ισραήλ και της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης της χώρας (KAN) στη Eurovision 2026, που θα γίνει τον ερχόμενο Μάιο στη Βιέννη.

Ταυτόχρονα, η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της Ολλανδίας (AVROTROS), η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της Ισπανίας (RTVE) και η η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της Ιρλανδίας (RTÉ) ανακοίνωσαν τη μη συμμετοχή της στον επόμενο διαγωνισμό τραγουδιού.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το ισπανικό μέσο ενημέρωσης 20 Minutos, τουλάχιστον οκτώ χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ισπανία, υπέβαλαν έγγραφο με το οποίο ζήτησαν να επιτραπεί στις χώρες και στις αντιπροσωπείες τους να ψηφίσουν ανώνυμα, ώστε να μην ασκηθεί πίεση ως προς το αποτέλεσμα.

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με το Καταστατικό της EBU, εάν τουλάχιστον πέντε χώρες ζητήσουν μυστική ψηφοφορία, αυτή πρέπει να οπωσδήποτε να πραγματοποιηθεί. Η EBU αποτελείται από 68 μέλη, που εκπροσωπούν 113 ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς σε 56 χώρες – την Ελλάδα στην EBU, για παράδειγμα, εκπροσωπεί η ΕΡΤ. Σε αυτή τη μυστική ψηφοφορία κάθε χώρα είχε μία ψήφο, ακόμα και αν πολλοί ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί από αυτή τη χώρα είναι μέλη της EBU. Για την εξαγωγή οριστικού αποτελέσματος, απαιτήθηκε απλή πλειοψηφία.

Σε σύνολο 1.122 ψηφισάντων, υπέρ των νέων κανονισμών στην ψηφοφορία που παρουσίασε πρόσφατα η EBU και της συμμετοχής του Ισραήλ στη Eurovision 2026 τάχθηκαν 738, κατά 264 και απείχαν 120.

Η επίσημη ανακοίνωση της EBU για τη Eurovision 2026

Τα μέλη της EBU, τα οποία συνεδρίασαν, σήμερα (4/12), στη Γενεύη, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης, ενέκριναν ένα πακέτο στοχευμένων αλλαγών στους κανόνες του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision, με σκοπό την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, της διαφάνειας και της ουδετερότητας της διοργάνωσης.

Αναλυτικά, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της EBU, η απόφαση σημαίνει ότι όλα τα μέλη της EBU που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη Eurovision 2026 και αποδέχονται να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες είναι πλέον επιλέξιμα για συμμετοχή.

Οι εκπρόσωποι των μελών της EBU κλήθηκαν να ψηφίσουν με μυστική ψηφοφορία για το κατά πόσο είναι ικανοποιημένοι με τα νέα μέτρα και τις δικλείδες ασφαλείας που ανακοινώθηκαν τον προηγούμενο μήνα, χωρίς να ζητηθεί νέα ψηφοφορία για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό της επόμενης χρονιάς.

Η μεγάλη πλειοψηφία των μελών συμφώνησε ότι δεν χρειάζεται επιπλέον ψηφοφορία σχετικά με τη συμμετοχή και ότι ο διαγωνισμός της Eurovision 2026 πρέπει να προχωρήσει κανονικά, με τα πρόσθετα μέτρα προστασίας να εφαρμόζονται.

Πριν από την ψηφοφορία, πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη συζήτηση, κατά την οποία τα μέλη εξέφρασαν ποικίλες απόψεις σχετικά με τη συμμετοχή στη Eurovision. Πολλά από τα μέλη υπογράμμισαν τη σημασία της προστασίας της ανεξαρτησίας των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων και της ελευθερίας του Τύπου, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ζώνες σύγκρουσης, όπως η Γάζα.

Μετά τη συζήτηση, η πρόεδρος της EBU, Delphine Ernotte Cunci, δήλωσε: «Το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας αποδεικνύει τη συλλογική δέσμευση των μελών μας στην προστασία της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision, το μεγαλύτερο ζωντανό μουσικό γεγονός στον κόσμο. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα μέλη για τις στοχαστικές, με σεβασμό και εποικοδομητικές συνεισφορές τους κατά τη σημερινή συνεδρίαση και σε όλη τη διάρκεια της εκτεταμένης διαδικασίας διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε φέτος. Αυτές οι συζητήσεις οδήγησαν σε ουσιαστικές αλλαγές στους κανόνες του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision, διασφαλίζοντας ότι παραμένει ένας χώρος ενότητας και πολιτισμικής ανταλλαγής».

Μετά την ψηφοφορία, οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς θα κληθούν να επιβεβαιώσουν επίσημα τη συμμετοχή τους στη Eurovision 2026. Η πλήρης λίστα των συμμετεχόντων για την επετειακή – 70ή διοργάνωση – του διαγωνισμού θα δημοσιοποιηθεί πριν από τα Χριστούγεννα.

Μποϊκοτάρει τον διαγωνισμό η Ολλανδία

Πάντως, με το που έγινε γνωστή, η παραμονή του Ισραήλ στη Eurovision 2026, η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της Ολλανδίας (AVROTROS) ανακοίνωσε τη μη συμμετοχή της στον επόμενο μουσικό διαγωνισμό τραγουδιού.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του AVROTROS, η απόφαση προέκυψε έπειτα από μια «προσεκτική διαδικασία» – όπως αναφέρει – κατά την οποία συγκεντρώθηκαν πληροφορίες και τοποθετήσεις από ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων, δηλαδή από τον πρέσβη του Ισραήλ έως τη Διεθνή Αμνηστία, από την EBU έως διάφορους ευρωπαϊκούς δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς, αλλά και εσωτερικά από το Συμβούλιο της Ένωσης, το Συμβούλιο Εργαζομένων και το Εποπτικό Συμβούλιο. Σε αυτά προστέθηκαν και οι παρεμβάσεις χιλιάδων φίλων της Eurovision.

Κατά την τελική αποτίμηση, το AVROTROS κατέληξε ότι «η συμμετοχή υπό τις παρούσες συνθήκες είναι ασύμβατη με τις δημόσιες αξίες που είναι θεμελιώδεις για εμάς». Η απόφαση ελήφθη σε στενή συνεργασία με το NPO το οποίο – σύμφωνα με την ανακοίνωση – «σέβεται και υποστηρίζει αυτή την εκτίμηση».

Το AVROTROS υπενθύμισε ότι στις 12 Σεπτεμβρίου 2025 είχε ξεκαθαρίσει ότι «ο σοβαρός ανθρωπιστικός πόνος στη Γάζα, η καταστολή της ελευθερίας του Τύπου και η πολιτική παρέμβαση κατά τον τελευταίο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision είναι ασύμβατα με τις αξίες που αποτελούν τον πυρήνα της λειτουργίας μας». Στο πλαίσιο αυτό, καταλήγει ότι η συμμετοχή της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης του Ισραήλ (KAN) «δεν είναι πλέον συμβατή με την ευθύνη που φέρουμε ως δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας». Οι αξίες της αξιοπιστίας, της ανεξαρτησίας και της ανθρωπιάς προβάλλονται ως οι καθοδηγητικές αρχές της.

Η EBU αναγνώρισε ότι «υπήρξε πολιτική παρέμβαση» στον προηγούμενο διαγωνισμό και ανακοίνωσε τη λήψη πρόσθετων μέτρων για να αποτραπεί παρόμοια κατάσταση στο μέλλον. Ωστόσο, σύμφωνα με το AVROTROS, «τα μέτρα αυτά δεν αλλάζουν όσα συνέβησαν».

Την ίδια ημέρα, η Γενική Συνέλευση της EBU αποφάσισε ότι το Ισραήλ μπορεί να συμμετάσχει στη Eurovision 2026. Παράλληλα, όπως σημείωσε η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της Ολλανδίας, στην ίδια συνεδρίαση έγινε εμφανές ότι «οι ανησυχίες σχετικά με την ουδετερότητα και τον αποπολιτικοποιημένο χαρακτήρα της Eurovision παραμένουν ισχυρές σε αρκετούς ευρωπαϊκούς ραδιοτηλεοπτικούς φορείς».

Στην τελική της κρίση, το AVROTROS επεσήμανε ότι «όσα συνέβησαν πέρυσι – η παραβίαση καθολικών αξιών όπως η ανθρωπιά και η ελεύθερη ενημέρωση, καθώς και η πολιτική παρέμβαση στον προηγούμενο διαγωνισμό – σημαίνουν ότι έχουμε φτάσει σε ένα όριο». Αυτό, όπως υπογραμμίστηκε, «παραμένει υπεράνω όλων, ανεξάρτητα από τα οποιαδήποτε επόμενα βήματα». Επιπλέον, η κατάσταση στη Γάζα χαρακτηρίζεται ως «εξαιρετικά ανησυχητική και εύθραυστη», με το AVROTROS να σημειώνει ότι «είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για ουσιαστική, σταθερή βελτίωση που θα δικαιολογούσε συμμετοχή στη Eurovision βάσει των αξιών μας».

Ο διευθύνων σύμβουλος του AVROTROS έκανε εκτενή και ιδιαίτερα σαφή δήλωση, τονίζοντας: «Δεν ήταν μια εύκολη απόφαση και δεν την πήραμε ελαφρά τη καρδία. Ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision έχει τεράστια αξία για εμάς. Ο πολιτισμός ενώνει, αλλά όχι πάση θυσία. Όσα συνέβησαν πέρυσι ξεπερνούν τα όριά μας. Καθολικές αξίες όπως η ανθρωπιά και η ελεύθερη ενημέρωση έχουν παραβιαστεί σοβαρά και για εμάς είναι αδιαπραγμάτευτες. Επιπλέον, η περσινή πολιτική παρέμβαση απέδειξε ότι η ανεξαρτησία και ο ενωτικός χαρακτήρας του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision δεν μπορούν πλέον να θεωρούνται δεδομένα. Επιλέγουμε τις θεμελιώδεις αξίες της AVROTROS και, ως δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, έχουμε την ευθύνη να παραμένουμε πιστοί σε αυτές, ακόμη κι όταν αυτό αποδεικνύεται δύσκολο ή ευαίσθητο».

Το AVROTROS ανακοίνωσε ότι δεν θα μεταδώσει τη Eurovision το 2026. Ωστόσο, ο NPO θα διασφαλίσει ώστε ο διαγωνισμός να παραμείνει διαθέσιμος στους Ολλανδούς τηλεθεατές και φίλους του θεσμού.

«Η Eurovision είναι νεκρή»

Τον βαθύ διχασμό που καταγράφηκε στους κόλπους της EBU σχετικά με το Ισραήλ, αντικατοπτρίζουν και οι δηλώσεις ανώτερου στελέχους του οργανισμού, πριν από την έναρξη της Γενικής Συνέλευσης, που υποστήριξε πως «η Eurovision είναι νεκρή».

Συγκεκριμένα, σε σχετικές δηλώσεις που επικαλείται το ισραηλινό μέσο ενημέρωσης Ν12, το εν λόγω στέλεχος της EBU ανέφερε: «Η ατμόσφαιρα μεταξύ των εκπροσώπων είναι τεταμένη και ακόμη και οι στενοί σύμμαχοι του Ισραήλ εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους. Δεν έπρεπε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Προσπαθήσαμε να προσφέρουμε στο Ισραήλ άλλες λύσεις, αλλά απορρίφθηκαν. Ακόμη και αν αποφασιστεί ότι το Ισραήλ θα συμμετάσχει στον επερχόμενο διαγωνισμό της Eurovision, ο διαγωνισμός είναι νεκρός. Έχει μολυνθεί από την πολιτική σε κάθε απόφαση που έχει ληφθεί».

Ο ανώτερος αξιωματούχος της EBU πρόσθεσε ότι μεταξύ των επιλογών που εξετάζει ο οργανισμός για να πείσει τις χώρες που αντιτίθενται στη συμμετοχή του Ισραήλ, είναι μία δήλωση ότι σε περίπτωση νίκης του Ισραήλ στον διαγωνισμό της Βιέννης, τότε η Eurovision 2027 θα διεξαχθεί σε άλλη χώρα.

«Δεν έπρεπε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο»

Ο πρόεδρος της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης της Ισπανίας (RTVE), José Pablo López, είχε δηλώσει νωρίτερα ότι «η ηγεσία της EBU και της Eurovision θα υποβάλει σήμερα τον οργανισμό στην μεγαλύτερη εσωτερική πίεση στην ιστορία του», προσθέτοντας: «Δεν έπρεπε ποτέ να φτάσουμε σε αυτό το σημείο».

Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος της RTVE πιστεύει ότι «οι κυρώσεις κατά του Ισραήλ για τις επανειλημμένες παραβιάσεις του στην Eurovision θα έπρεπε να είχαν υιοθετηθεί σε εκτελεστικό επίπεδο και όχι μεταφέροντας τη διαμάχη στη Γενική Συνέλευση». Ακόμα, σε ανάρτησή του στο Χ, ο ίδιος επεσήμανε: «Σήμερα η EBU θα είναι μια Ένωση που θα επηρεάζεται περισσότερο από τα πολιτικά και εμπορικά συμφέροντα ενός φεστιβάλ που δεν έχει διαχειριστεί ή δεν έχει θελήσει να διαχειριστεί».

Υπενθυμίζεται ότι, την προηγούμενη εβδομάδα, η Ισπανία ανακοίνωσε την αποχώρησή της από τη Eurovision 2026 σε περίπτωση που διαγωνιστεί το Ισραήλ. Μαζί με την Ισπανία, ανάλογη κίνηση αναμένεται να κάνουν οι Δημόσιες Ραδιοτηλεοράσεις της Ιρλανδίας (RTÉ), της Ισλανδίας (RÚV), της Ολλανδίας (AVROTROS) και της Σλοβενίας (RTVSLO), όπως έχουν ήδη δηλώσει.

Πηγή: ieidiseis.gr