Μπούρτζι: Το εμβληματικό μνημείο ανοίγει σήμερα

Το φρούριο Μπούρτζι, το εμβληματικό μνημείο του Ναυπλίου, υποδέχεται σήμερα (5/8), ανανεωμένο και αποκατεστημένο, τους πρώτους επισκέπτες του. Η είσοδος έως και τις 17 Αυγούστου θα είναι δωρεάν, ενώ από την επομένη, 18 Αυγούστου, το μνημείο θα λειτουργεί με εισιτήριο (5 ευρώ).

«Έφτασε η πολυπόθητη στιγμή το μνημείο να αποδοθεί πάλι στο κοινό. Είμαστε πολύ χαρούμενοι και υπερήφανοι γι’ αυτό. Έχει γίνει μια στενή συνεργασία με την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) κι έχει υπογραφεί εκ μέρους της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΕΤΑΔ, Παναγιώτη Μπαλωμένου, ένα μνημόνιο συνεργασίας το οποίο προβλέπει ακριβώς τι θα κάνει ο καθένας. Διότι το Μπούρτζι ανήκει διαχειριστικά στην ΕΤΑΔ, ως μνημείο όμως είναι υποχρεωτικό να επιβλέπεται από το ΥΠΠΟ. Αυτά όλα τα καταγράψαμε, συμφωνήσαμε ότι θα τα εφαρμόσουμε με πολύ μεγάλη συνέπεια στην πράξη και αυτό που περιμένουμε κι έχουμε πολύ μεγάλη αγωνία είναι να δούμε τώρα πώς θα συμπεριφερθεί το κοινό. Διότι είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Δηλαδή, το Μπούρτζι ως επισκέψιμο μνημείο δεν το έχουμε ξαναδεί μέχρι τώρα ποτέ», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Άλκηστις Παπαδημητρίου, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Αργολίδας, του φορέα που υλοποίησε τις εργασίες αποκατάστασης στο μνημείο με αυτεπιστασία (οι εργασίες των υποδομών έγιναν από τη Διεύθυνση Μελετών και Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων του ΥΠΠΟ).

«Το έργο ξεκίνησε το 2014 σε μια χρονική στιγμή που το Μπούρτζι είχε παραμείνει κλειστό και σχεδόν εγκαταλειμμένο για περίπου 20 χρόνια», συμπληρώνει η κ. Παπαδημητρίου. Και συνεχίζει: «Το Φρούριο, που έχει μια μακρά ιστορία, λειτούργησε ως ξενοδοχείο αρχές της δεκαετίας του 1930 έως και τα τέλη της δεκαετίας του 1960. Αργότερα το πήρε ο ΕΟΤ και το έκανε αναψυκτήριο και εστιατόριο. Λειτούργησε έτσι, κάπως περιορισμένα έως περίπου το 1997, και μετά έκλεισε εντελώς. Από το 1997 ως το 2014 δεν γινόταν τίποτα, απλώς ερείπωνε το μνημείο. Η ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης το 2014 ξεκίνησε ένα έργο μεγαλόπνοο. Ο προκάτοχός μου στην Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Δημήτρης Αθανασούλης, έκανε μια συνεργασία με την ΕΤΑΔ για να συνταχθούν οι μελέτες αποκατάστασης του μνημείου. Οι μελέτες συντάχθηκαν, εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ και η ένταξη έγινε το 2014 μετά και από ενέργειες της σημερινής υπουργού Πολιτισμού, Λ. Μενδώνη, που τότε ήταν ΓΓ. Το έργο συνέχισε έως και το 2015, οπότε σταμάτησε γιατί τελείωσε η προγραμματική περίοδος και έπρεπε να απενταχθεί και να επανενταχθεί. Αυτό έγινε το 2017 και έως το τέλος του 2021 πραγματοποιήθηκαν στην ουσία όλες οι εργασίες που προέβλεπαν οι μελέτες, δηλαδή η καθαίρεση των προσθηκών και των μοντερνιστικών επεμβάσεων που είχαν γίνει στο μνημείο, η αποκατάσταση του μνημειακού κελύφους με σωστό τρόπο και η δημιουργία όλων των υποδομών», πληροφορεί η ίδια το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Το φρούριο θα λειτουργεί αρχικά ως επισκέψιμο μνημείο και σταδιακά με τους επιμέρους χώρους, δηλαδή ένα μικρό αναψυκτήριο-εστιατόριο και στους προμαχώνες ένα πωλητήριο του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ) και ένας εκθεσιακός χώρος. «Προς το παρόν δεν υπάρχουν άλλες διευκολύνσεις, σε λίγο θα νοικιαστεί και θα λειτουργήσει και το εστιατόριο το οποίο υπήρχε εκεί, αλλά αυτό θα γίνει μετά από διαγωνισμό που θα κάνει η ΕΤΑΔ για να εγκατασταθεί ο ανάδοχος», συμπληρώνει η Έφορος Αρχαιοτήτων Αργολίδας, τονίζοντας ότι «το μνημείο είναι σε πλήρη λειτουργικότητα και για τις χρήσεις πολιτισμού, αλλά και για τις χρήσεις αναψυχής».

Το αναψυκτήριο – εστιατόριο βρίσκεται εντός του μνημείου, στην πλευρά που ‘βλέπει’ προς το Ναύπλιο. Ο επισκέπτης θα μπορεί να πηγαίνει σε αυτό αφού πρώτα πληρώσει το εισιτήριο, το οποίο έχει οριστεί στα 5 ευρώ, με ό,τι εκπτώσεις προβλέπονται για τους επισκέπτες στα μνημεία του ΥΠΠΟ. Στην πλευρά αυτή, «στο ‘ισόγειο’ υπάρχουν δυο κλειστοί χώροι, αριστερά βρίσκεται το εστιατόριο και δεξιά, η κουζίνα. Το εστιατόριο θα βγάζει και τραπέζια στις ταράτσες αυτών των δυο χώρων που κοιτάζουν προς το Ναύπλιο. Όπως ήταν και παλιά δηλαδή», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Παπαδημητρίου, προσθέτοντας ότι τον Σεπτέμβριο θα παρουσιαστεί περιοδική έκθεση στο μνημείο με φωτογραφίες που αφορούν την ιστορία του. Όσο για το διάστημα (5-17/8) της δωρεάν εισόδου στο Μπούρτζι θα υπάρχει μια μίνιμουμ ζώνη επισκεψιμότητας 100 ατόμων ανά ώρα, με τον μελλοντικό τελικό αριθμό επισκεπτών ανά ώρα να καθορίζεται στην πορεία. Σημειώνεται ότι η μετάβαση με τα πλωτά μέσα δεν θα περιλαμβάνεται στο εισιτήριο.

Με αφορμή το άνοιγμα για το κοινό του Φρουρίου, ο δήμαρχος Ναυπλιέων, Δημήτρης Κωστούρος, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Το Σάββατο 5 Αυγούστου το Μπούρτζι, το εμβληματικό φρούριο, σήμα κατατεθέν για την πόλη του Ναυπλίου, ανοίγει ξανά τις πύλες του στο κοινό ως επισκέψιμο μνημείο πολιτισμού και αναψυχής. Μια μεγάλη προσπάθεια του Δήμου Ναυπλιέων, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδος, της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) και του Υπουργείου Πολιτισμού, σε αγαστή συνεργασία, με κοινή συναντίληψη πραγμάτων και από κοινού συνέργειες, κατάφεραν να ολοκληρώσουν ένα έργο μείζονος σημασίας σε ένα μνημείο μεγάλης ιστορικής αξίας που προβάλει και αναδεικνύει την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας. Είναι πολύ μεγάλη η στιγμή για το Ναύπλιο αλλά και για όλους τους Έλληνες. Συνεχίζουμε ως Δημοτική Αρχή την προσπάθεια ανάδειξης του Δήμου Ναυπλιέων σε κορυφαίο τουριστικό προορισμό με ακόμα μεγαλύτερη τουριστική απήχηση και επισκεψιμότητα όλο το χρόνο προς όφελος της τοπικής οικονομίας και των συμπολιτών μας».

Το Φρούριο Μπούρτζι, ένα από τα σημαντικότερα οχυρωματικά έργα του ελλαδικού χώρου, κατασκευάστηκε την περίοδο της Α’ Ενετοκρατίας, 1471 έως 1477, από τον αρχιτέκτονα Antonio Gambello, όταν ήταν προβλεπτής (διοικητής) του Ναυπλίου ο Vittore Pasqualigo. Το φρούριο εξυπηρέτησε την άμυνα της πόλης για 350 χρόνια, στα οποία δέχτηκε αρκετές επισκευές και τροποποιήσεις. Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην απελευθέρωση του Ναυπλίου. Μετά το 1865 χρησιμοποιήθηκε ως τόπος διαμονής του δήμιου, που έφευγε από το νησί μόνο για τις εκτελέσεις με γκιλοτίνα που λάμβαναν χώρα στο Παλαμήδι. Όταν οι εκτελέσεις σταμάτησαν, το φρούριο εγκαταλείφθηκε.

Με τη δημιουργία του Οργανισμού Τουρισμού, ο θαλασσόπυργος εκμισθώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 για τουριστική εκμετάλλευση και μετετράπη σε ξενοδοχείο που λειτούργησε μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1960. Αργότερα, με επιμέρους επεμβάσεις του ΕΟΤ στο μέσον της δεκαετίας του 1980 λειτούργησε ως εστιατόριο και αναψυκτήριο, έως το 1995 περίπου, και στη συνέχεια παρέμεινε κλειστό. Το φρούριο έχει κηρυχθεί ως προέχον μνημείο από το 1922, ενώ παράλληλα χαρακτηρίστηκε ως Τουριστικό Δημόσιο Κτήμα, το 1949, με Β.Δ. Η διοίκηση και η διαχείρισή του ανατέθηκε στον ΕΟΤ και σήμερα έχει περιέλθει στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ ΑΕ).

Πηγή: Ελένη Μάρκου/ΑΠΕ- ΜΠΕ