Ο μεγάλος Πολ Όστερ δεν μένει πια εδώ-Έφυγε από καρκίνο στα 77

Πέθανε σε ηλικία 77 ετών ο Αμερικανός συγγραφέας Πολ Όστερ, διάσημος χάρη στα μυθιστορήματά του με φόντο τη Νέα Υόρκη και πρωταγωνιστές συχνά περιθωριακούς ή αποπροσανατολισμένους.

Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Νέας Υόρκης», , νουάρ που εμπνεύστηκε από την αστυνομική λογοτεχνία, και 30 και πλέον βιβλίων, που έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 40 γλώσσες, είχε διαγνωστεί πέρυσι με καρκίνο του πνεύμονα έναν χρόνο μετά τον θάνατο του γιου του από υπερβολική δόση.

Ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς παγκοσμίως ο Πολ Όστερ είχε γεννηθεί από Εβραίους γονείς πολωνικής καταγωγής, τον Σάμουελ και την Κουίνι στις 3 Φεβρουαρίου του 1947 στο Νιούαρκ.

Πήγε σχολείο στο Μέιπλγουντ, σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και μετά το πέρας των σπουδών του, και αφού μπάρκαρε για κάποιο χρονικό διάστημα με ένα δεξαμενόπλοιο, πήγε στη Γαλλία, όπου αφοσιώθηκε στη μελέτη σύγχρονων Γάλλων ποιητών.

Όλο αυτό το διάστημα έγραφε κυρίως ποιήματα, που όμως δεν κατάφερε να δημοσιεύσει. Το 1974 επέστρεψε στη Νέα Υόρκη και έπιασε δουλειά σ’ έναν μεγάλο εκδοτικό οίκο, ως υπεύθυνος των μεταφράσεων από τα γαλλικά. Αυτή την εποχή δημοσίευσε ορισμένα από τα ποιήματά του και μεταφράσεις Γάλλων συγγραφέων, όπως των Στεφάν Μαλαρμέ και Τζόζεφ Ζουμπέρ.

Βιογραφία

Ο Πολ Μπέντζαμιν Όστερ (αγγλικά: Paul Benjamin Auster, Νιούαρκ, 3 Φεβρουαρίου 1947) είναι Αμερικανός συγγραφέας και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς παγκοσμίως. Είναι µέλος της Αµερικανικής Ακαδηµίας Τεχνών και Γραµµάτων και τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από σαράντα γλώσσες.

Ανάμεσα στα μυθιστορήματά του είναι Η Τριλογία της Νέας Υόρκης (1987), Το Παλάτι του Φεγγαριού (1989), Ο Ίλιγγος (1994), Το Βιβλίο των Ψευδαισθήσεων (2002), Αόρατος (2009) και 4 3 2 1 (2017). Είναι επίσης ποιητής, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, σεναριογράφος και σκηνοθέτης.

Βιογραφία Ο Πολ Όστερ γεννήθηκε από εβραίους γονείς πολωνικής καταγωγής, τον Σάμουελ και την Κουίνι. Πήγε σχολείο στο Μέιπλγουντ (Maplewood) και αποφοίτησε από το Λύκειο Columbia High. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια. Μετά το τέλος των σπουδών του, και αφού μπάρκαρε για κάποιο χρονικό διάστημα με ένα δεξαμενόπλοιο, πήγε στη Γαλλία, όπου αφοσιώθηκε στη μελέτη σύγχρονων Γάλλων ποιητών. Όλο αυτό το διάστημα έγραφε κυρίως ποιήματα, που όμως δεν κατάφερε να δημοσιεύσει. Το 1974 επιστρέφει στη Νέα Υόρκη και πιάνει δουλειά σ’ έναν μεγάλο εκδοτικό οίκο, ως υπεύθυνος των μεταφράσεων από τα γαλλικά. Αυτή την εποχή δημοσιεύει ορισμένα από τα ποιήματά του και μεταφράσεις Γάλλων συγγραφέων, όπως των Στεφάν Μαλαρμέ και Τζόζεφ Ζουμπέρ.

Είναι παντρεμένος με τη συγγραφέα Σίρι Χούστβεντ, από το 1981. Η πρώτη του γυναίκα ήταν η αναγνωρισμένη συγγραφέας Λίντια Ντέιβις. Είναι πατέρας δύο παιδιών, του Ντάνιελ (με την Ντέιβις) και της Σόφι (με τη Χούστβεντ).

Του έχει απονεμηθεί ο τίτλος του Εταίρου από το Εθνικό Κληροδότημα των Η.Π.Α. για τις Τέχνες, τόσο για τον πεζό λόγο όσο και για την ποίηση. Το 1990 του απονεμήθηκε το βραβείο Μόρτον Ντάπουν Ζέιμπελ από την Αμερικανική Ακαδημία και το Ινστιτούτο Τεχνών και Γραμμάτων. Το 2006 του απονεμήθηκε το βραβείο του Πρίγκιπα των Αστουριών για τη λογοτεχνία.

Είναι επίσης αντιπρόεδρος του Αμερικάνικου Κέντρου PEN (Pen American Centre).

Συγγραφή Το πρώτο μυθιστόρημα του Όστερ λεγόταν Squeeze Play και κυκλοφόρησε το 1976 με το ψευδώνυμο Πολ Μπέντζαμιν. Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Όστερ στο αυτοβιογραφικό Hand to Mouth, όπου περιλαμβάνεται -σαν υποσημείωση- το μυθιστόρημα, το Squeeze Play γράφτηκε με την ελπίδα να του αποφέρει χρήματα, αφού εκείνο τον καιρό ο συγγραφέας αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ωστόσο, ο στόχος δεν επιτεύχθηκε.

Το πρώτο του πεζογραφικό βιβλίο ως Πολ Όστερ δημοσιεύτηκε το 1979 (είχαν προηγηθεί κάποιες ποιητικές συλλογές που όμως πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες). Έχει τίτλο Η επινόηση της μοναξιάς και είναι γραμμένο σε πρόζα. Σημειώνει αξιόλογη επιτυχία και τ’ όνομά του αρχίζει να γίνεται γνωστό. Ωστόσο, όταν, έχοντας πια αποφασίσει οριστικά να εγκαταλείψει την ποίηση για χάρη της πεζογραφίας, προσπαθήσει να εκδώσει ένα μυθιστόρημα, τη Γυάλινη Πόλη, το βιβλίο θα απορριφθεί από δεκάδες εκδοτικούς οίκους πριν τελικά ένας μικρός εκδοτικός οίκος της Καλιφόρνιας το αναλάβει. Η επιτυχία είναι ακαριαία. Οι κριτικές τον εγκωμιάζουν και το βιβλίο έχει θεαματικές πωλήσεις.

Ακολούθησαν τα βιβλία Φαντάσματα και Κλειδωμένο Δωμάτιο, που μαζί με τη Γυάλινη Πόλη συνθέτουν την Τριλογία της Νέας Υόρκης. Και τα τρία βιβλία, όπως και άλλα του Όστερ, έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά.

Οι ιστορίες του φαίνονται ιστορίες μυστηρίου, αλλά δεν είναι απλές, αστυνομικές ιστορίες. Ο Όστερ χρησιμοποιεί την αστυνομική ιστορία για να αναζητήσει υπαρξιακά θέματα και ερωτήσεις γύρω από την ταυτότητα, δημιουργώντας έτσι το δικό του μεταμοντέρνο στιλ γραφής. Η αναζήτηση της ταυτότητας απασχόλησε τον Όστερ και στα μετέπειτα μυθιστορήματά του. Στα επόμενα βιβλία του βλέπουμε επίσης να επικεντρώνει το βάρος του στο ρόλο των συμπτώσεων και των τυχαίων γεγονότων στη ζωή και επίσης σε ανθρώπους που βρίσκονται αναγκασμένοι να δουλέψουν για κάποιο μεγαλύτερο σχέδιο κάποιου αγνώστου, το οποίο σχέδιο δεν μπορούν να καταλάβουν επακριβώς.

Βιβλιογραφία Μυθιστορήματα Squeeze Play (με το ψευδώνυμο Πολ Μπέντζαμιν)- 1976 The New York Trilogy – Η Τριλογία της Νέας Υόρκης City of Glass (Γυάλινη Πόλη) – 1985 Ghosts (Φαντάσματα) – 1986 The Locked Room (Το Κλειδωμένο Δωμάτιο) – 1986 In the Country of Last Things (Στη χώρα των Έσχατων Πραγμάτων) – 1987 Moon Palace (Το Παλάτι του Φεγγαριού) – 1989 The Music of Chance (Η Μουσική του Πεπρωμένου) – 1990 Leviathan (Λεβιάθαν) – 1992 Mr. Vertigo (Ίλιγγος) – 1994 Timbuktu (Τιμπουκτού) – 1999 The Book of Illusions (Το Βιβλίο των Ψευδαισθήσεων) – 2002 Oracle Night (Η Νύχτα των Χρησμών) – 2004 The Brooklyn Follies (Τρέλες στο Μπρούκλιν) – 2005 Travels in the Scriptorium (Ενοχές δίχως Τύψεις) – 2006 Man in the Dark, 2008 Invisible, 2009 Sunset Park, 2010 (ελλην.μετάφραση: Σάνσετ Παρκ, μετάφ. Σπύρος Γιανναράς, εκδ. «Μεταίχμιο», Αθήνα 2014 Ποίηση Dissapearances: Selected Poems (Εξαφανίσεις: επιλεγμένα ποιήματα) – 1988 Ground Work (Θεμέλεια) – 1990 Selected Poems – 1998 Collected Poems – 2004 Σενάρια Smoke (Καπνός) – 1995, σε σκηνοθεσία του Γουέιν Γουάνγκ Blue in the Face (Λίγος Καπνός Ακόμη) – 1995 σε σκηνοθεσία του Γουέιν Γουάνγκ και του Πολ Όστερ Lulu on the Bridge (Ερωτευμένοι ως την Αιωνιότητα) – 1998, σε σκηνοθεσία του ιδίου The Centre of the World (Το Κέντρο του Κόσμου) [Η ταινία είναι του Γουέιν Γουάνγκ – ο Όστερ, μαζί με τη γυναίκα του, Σίρι Χούστβεντ, είχε συνεργαστεί στο σενάριο αρχικά, στη συνέχεια όμως και οι δύο διαφώνησαν με τον Γουάνγκ και διαχώρισαν τη θέση τους] – 2001 The Inner Life of Martin Frost – 2007, σε σκηνοθεσία του ιδίου In the Country of Last Things – 2007 Δοκίμια The Invention of Solitude (Η Επινόηση της Μοναξιάς) – 1982 The Art of Hunger – 1982 The Red Notebook (Το Κόκκινο Σημειωματάριο) – 1995 Why Write (Γιατί γράφω;) – 1996 Hand to Mouth (κυκλοφορεί στα ελληνικά με τον τίτλο “Το Χρονικό Μιας Πρώιμης Αποτυχίας”) – 1997 Φεγγαρόφωτο στο Μουσείο του Μπρούκλιν Winter Journal – 2012 Θεατρικά Ο Λόρελ και ο Χάρντι Πηγαίνουν στον Παράδεισο Συσκότιση Κρυφτούλι Διάφορα Στοιχεία Ο Όστερ έγραψε τους στίχους στο τραγούδι “Natty Man Blues” για το άλμπουμ As Smart As We Are του νεοϋρκέζικου συγκροτήματος One Ring Zero.

Η μόνη κινηματογραφική ταινία που έχει βασιστεί στα βιβλία του, μέχρι στιγμής, είναι η Music of Chance, παραγωγής 1993. Εντός του 2009 ολοκληρώθηκε και η παραγωγή μιας ακόμα ταινίας, In The Country of Last Things (βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του Όστερ).

Το 2006 ο Όστερ σκηνοθέτησε την ταινία The Inner Life of Martin Frost. Γυρίστηκε στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας και πρωταγωνιστούσε η κόρη του, η Σόφι.

Το άλμπουμ του Michael Mantler με τίτλο Hide and Seek χρησιμοποιεί φράσεις του Όστερ, από το ομώνυμο θεατρικό του.

Ο Jeff Gardner έχει κυκλοφορήσει ένα άλμπουμ με τίτλο The Music of Chance, με μουσική εμπνευσμένη από το έργο του συγγραφέα.

Το τραγούδι του Fionn Regan με τίτλο Put a Penny in the Slot κάνει αναφορά στον Όστερ και το βιβλίο του Τιμπουκτού.