Πέθανε η αρχαιολόγος Λίλα Μαραγκού – Καθοριστική η συμβολή της στην έρευνα της Αμοργού

Πέθανε σε ηλικία 87 ετών η Λίλα Μαραγκού, σπουδαία αρχαιολόγος και επιφανής καθηγήτρια Αρχαιολογίας, που συνέδεσε τη σταδιοδρομία της με την ιδιαίτερη πατρίδα της την Αμοργό.

Η Λίλα Μαραγκού σπούδασε αρχαιολογία και έκανε διδακτορική διατριβή το 1969 στο Τύμπιγκεν της Γερμανίας. Υπήρξε ομότιμη καθηγήτρια του πανεπιστημίου Ιωαννίνων και μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου.

Η αγάπη για τις Κυκλάδες την οδήγησε να γίνει αρχαιολόγος για να ερευνήσει τις συνήθειες και τους τρόπους των ανθρώπων που κρατούν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Συνέδεσε το ανασκαφικό της έργο με την Αμοργό

Υπήρξε η πρώτη επιστημονική υπεύθυνη του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και με το έργο της Αρχαία ελληνική τέχνη Συλλογή Ν. Π. Γουλανδρή κατέγραψε με 323 λήμματα με λεπτομερείς περιγραφές τα αντικείμενα του μουσείου.

Η Λίλα Μαραγκού πήρε μέρος στις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τις δεκαετίες του ’60 και του ‘80 στο νοτιοδυτικό άκρο της Κέρου, στις θέσεις Κάβος και Δασκαλιό, με ανασκαφείς την ίδια, τον Colin Renfrew και τους Φωτεινή Ζαφειροπούλου, Κωνσταντίνο Τσάκο, Χρίστο Ντούμα.

Συνέδεσε το ερευνητικό και ανασκαφικό της έργο με την Αμοργό και υπήρξε επί σειρά ετών διευθύντρια των ανασκαφών στη Μινώα της Αμοργού. Συνέγραψε το βιβλίο Αμοργός Ι – Η Μινώα, Η Πόλις, Ο Λιμήν και η μείζων περιφέρεια, ενώ συνέχισε το έργο της εργαζόμενη με πάθος στο μοναδικό αρχαίο μνημείο που στέκεται όρθιο στην Αμοργό είναι ο μνημειακών διαστάσεων πύργος ‘σ το Χωριό’, ο πολυθρύλητος Πύργος του Βασίλη, στην ύπαιθρον χώραν της αρχαίας πόλεως της Αρκεσίνης, κοντά στο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας. Από το 1983 όπως έγραψε στο βιβλίο της Αμοργός ΙΙ. Οι αρχαίοι πύργοι «δοκιμάζαμε κάθε καλοκαίρι, μόνον με την εθελοντική εργασία των φυλάκων Μ. Δεσποτίδη και Σ. Γιαννακού να ελευθερώσαμε, προσωρινά τουλάχιστον, την πρόσβαση στο μνημείο και να απαλλάξομε τους τεράστιους κρεμάμενους λίθους από τον καταστρεπτικό εναγκαλισμό των αυτοφυών. Έτσι, “κομμάτι κατορθώνουμε, κομμάτι, παίρνουμ’ επάνω μας, κι αρχίζουμε να ‘χουμε θάρρος και καλές ελπίδες”. Χάρις στην συνεχή, επί δεκαετία (1993-2002), ετήσια χρηματοδότηση του Υπουργείου Αιγαίου, πραγματοποιήθηκαν χρονοβόρες και δαπανηρές εργασίες αποψίλωσης, εκτεταμένοι επιφανειακοί καθαρισμοί, συντήρηση και στήριξη ετοιμόρροπων λίθων, μεταφορά εκτός του μνημείου πεσμένων οικοδομικών μελών, καθώς και η απαραίτητη για την “ανάδειξή” του επιστημονική έρευνα. Έτσι, όχι μόνον άλλαξε ριζικά η εικόνα του μνημείου, αλλά έγινε προσιτό και στους πολυάριθμους επισκέπτες.

Η Λίλα Μαραγκού επέμενε μέχρι τέλους στην προστασία του νησιού της Αμοργού και τον σεβασμό προς τον τόπο και το βυθό του που είναι γεμάτος αρχαιότητες.

Για την υποδειγματική αποκατάσταση του Πύργου της Αγίας Τριάδας στην Αρκεσίνη, το μοναδικό αρχαίο μνημείο στην Αμοργό που στέκεται όρθιο εδώ και 2330 χρόνια απέσπασε το βραβείο Europa Nostra το έτος 2011.

Από το συγγραφικό της έργο ξεχωρίζουν:

• Αμοργός ΙΙ. Οι αρχαίοι πύργοι, Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, 2005
• Αμοργός Ι: η Μινώα: η πόλις, ο λιμήν και η μείζων περιφέρεια Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, 2002
• Το Ίδρυμα Νικολάου Π. Γουλανδρή : πεπραγμένα 1991-1999 Ίδρυμα Ν. Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης 2000
• Αρχαία Ελληνική Τέχνη – Συλλογή Ν. Π. Γουλανδρή, Ίδρυμα Ν. Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 1996
• Αρχαία ελληνική τέχνη από τη συλλογή Σταύρου Σ. Νιάρχου, Ίδρυμα Ν. Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 1995
• L eau et les hommes en Méditerranée et en Mer Noire dans l’ antiquité, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, 1992
• Μινωικός και ελληνικός πολιτισμός – Από τη συλλογή Μητσοτάκη, Ίδρυμα Ν. Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 1992
• Το Ίδρυμα Νικολάου Πέτρου Γουλανδρή : από την ιδιωτική συλλογή στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Ίδρυμα Ν. Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 1991
• Αμοργός : μονή Παναγίας της Χοζοβιώτισσας, Υπουργείο Αιγαίου 1988

«Ανεκτίμητη και διαρκής η συμβολή της»

Πληροφορούμενη την απώλεια της Λίλας Μαραγκού, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:

“Με μεγάλη θλίψη πληροφορήθηκα την απώλεια της Λίλας Μαραγκού, επιφανούς καθηγήτριας Αρχαιολογίας, με σημαντικότατο έργο στο πεδίο και την έρευνα. Με συστηματικές σπουδές στην Ελλάδα και τη Γερμανία, η Λίλα Μαραγκού συνέδεσε στη σταδιοδρομία της με την ιδιαίτερη πατρίδα της, την Αμοργό. Το αρχαιολογικό της έργο επικεντρώθηκε σ’ αυτή, επί δεκαετίες, αλλά και σ’ όλες Κυκλάδες. Η συμβολή στην αρχαιολογική έρευνα της Αμοργού υπήρξε ανεκτίμητη και διαρκής. Μετουσιώθηκε σε ένα ογκώδες συγγραφικό έργο, εκκινώντας από την Αμοργό για να εξακτινωθεί σε μια γενική εποπτεία της αρχαιοελληνικής τέχνης. Η Λίλα Μαραγκού αντιπροσώπευε εκείνο το σπάνιο είδος επιστήμονα, που διακρίθηκε εξίσου στην έρευνα και τη διδασκαλία, καθώς διέπλασε γενιές νέων αρχαιολόγων στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το οποίο υπηρέτησε με αφοσίωση. Παράλληλα, χρημάτισε και η πρώτη επιστημονική υπεύθυνη του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, καταγράφοντας και μελετώντας συστηματικά πλήθος αντικειμένων από τις συλλογές του. Γνώρισα τη Λίλα Μαραγκού, ήδη, από τα φοιτητικά μου χρόνια. Θαύμαζα τη θέλησή της και τη στοχοθεσία της. Η κοινή αγάπη και η ενασχόληση με τις Κυκλάδες μας έφερε κοντά, σε πολλές περιπτώσεις. Οι διδαχές της και το ξεχωριστό βλέμμα της υπήρξαν πάντοτε αναντικατάστατα για πολλούς από εμάς. Στην οικογένειά της, τους συναδέλφους και τους μαθητές της απευθύνω ειλικρινέστατα συλλυπητήρια”.

Πηγή: LIFO, ΑΠΕ-ΜΠΕ