Τέσσερα φεστιβάλ που αυτό το καλοκαίρι θα δώσουν άλλο αέρα στα νησιά

Πριν σαλπάρεις για τις καταγάλανες παραλίες του Αιγαίου, αυτό το καλοκαίρι, δεν γίνεται να μην ακούσεις για τις ευχάριστες εκπλήξεις που κρύβουν τα ηλιόλουστα νησιά της χώρας.

Πέρα από τα ντόπια πιάτα στα γραφικά ταβερνάκια με θέα το ηλιοβασίλεμα, τα ζεστά νερά και τις χρυσαφένιες αμμουδιές, οι αγαπημένοι μας καλοκαιρινοί προορισμοί μεταμορφώνονται σε υπαίθριες σκηνές με πολλή μουσική, χορό, ενώ τους σινεφίλ περιμένουν κινηματογραφικές προβολές πλάι στο κύμα.

Η Parallaxi σου προτείνει νησιώτικα φεστιβάλ που θα σου διηγηθούν μια διαφορετική ιστορία. Και ποιος ξέρει… Ίσως χρειαστεί να αλλάξεις τα εισιτήρια σου και να παρατείνεις τις διακοπές σου…

Tsoula Festival | Αστυπάλαια

Το Tsoula Festival έρχεται από τις 5 έως τις 12 Ιουλίου στην «Πεταλούδα του Αιγαίου» και απλώνεται σε όλο το νησί με συναυλίες, γλέντια και party στην μέση του πουθενά, τέχνες, εικαστικά και εγκαταστάσεις, θερινό σινεμά και workshop, φιλοδοξώντας να μετατρέψει ένα καλοκαιρινό φεστιβάλ σε εμπειρία.

Γιατί τσούλα;

Η Τσούλα, το φυλαχτό της Αστυπάλαιας, που κρεμούσαν στην πλάτη της φορεσιάς τους οι γυναίκες του νησιού για να τις προστατεύει από τις κακόβουλες σκέψεις, μεταμορφώνεται σε σύγχρονο μέσο έκφρασης και σύνδεσης της τοπικής με την αστική κουλτούρα.To τριγωνικό της σχήμα, η κατασκευή από ασήμι και τα κρεμαστά της κουδούνια που βροντούσαν με το περπάτημα ή τον χορό, διώχνοντας ως αποτροπαϊκό σύμβολο το κακό μάτι και τις αρνητικές επιρροές, σήμερα γίνεται αφορμή για γιορτή και συναντήσεις ανθρώπων και τεχνών, στον τόπο της. Εκεί που ξεκίνησαν όλα.

10ο BEYOND BORDERS | Η Μνήμη υφαίνει το Μέλλον: Η 10η επετειακή έκδοση του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου είναι αφιερωμένη  στο ελληνικό ντοκιμαντέρ

To Beyond Borders – Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου, γίνεται φέτος 10 χρονών και το γιορτάζει στις 24-31 Αυγούστου 2025 με μια επετειακή έκδοση αφιερωμένη στην Ελλάδα και τις δημιουργικές της δυνάμεις.

Το φεστιβάλ εστιάζει στην πορεία του ελληνικού ντοκιμαντέρ, ενός κινηματογραφικού είδους που αναμετράται με την πραγματικότητα, την καταγράφει, τη σχολιάζει και την αναδιαμορφώνει, με τον πιο ευφάνταστο και άμεσο τρόπο. Στο Καστελλόριζο, αυτόν τον τόπο-σύμβολο της ιστορικής μνήμης και της πολιτισμικής συνάντησης, η τέχνη της αφήγησης συνεχίζει ακούραστα το ταξίδι της. Το Beyond Borders επιμένει – σε έναν κόσμο που μοιάζει να συρρικνώνεται – να διευρύνει ορίζοντες. Μέσα από τις ταινίες του, αναζητά την πιο απλή και συνάμα πιο απαιτητική αποστολή: την ανακάλυψη της ανθρωπιάς, όπου κι αν αυτή κατοικεί και απ’ όπου και αν προέρχεται.

Στρατηγικός Εταίρος του Beyond Borders είναι η ΔΕΗ, η κορυφαία εταιρεία ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη που στηρίζει ενεργά τις τέχνες και τον πολιτισμό. Ως αναπόσπαστο κομμάτι του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της χώρας, η ΔΕΗ ενισχύει τον διάλογο με τον πολιτισμό και την τέχνη, υποστηρίζοντας όλους και όσα μας οδηγούν στο μέλλον, ένα μέλλον καλύτερο για όλους, όπου τον πρώτο λόγο έχει ο πολιτισμός.

Η οπτική ταυτότητα του φεστιβάλ, σχεδιασμένη από το δημιουργικό γραφείο Polkadot Design, αντλεί έμπνευση από την υφαντική τέχνη – μια τέχνη που συμβολίζει τη μνήμη, την αφήγηση και τη συνέχεια. Όπως οι γυναίκες-υφάντρες του 1905, πρωταγωνίστριες της πρώτης κινηματογραφικής καταγραφής που σημειώθηκε στα Βαλκάνια, ύφαιναν το παρόν τους μέσα από την τέχνη, έτσι και οι σύγχρονοι ντοκιμαντερίστες υφαίνουν με εικόνες και ήχο ένα πολύπτυχο της δικής μας πραγματικότητας. Το ελληνικό ντοκιμαντέρ γίνεται έτσι ένας κινηματογραφικός αργαλειός, όπου το παρελθόν και το παρόν δένουν σφιχτά, δημιουργώντας έναν αφηγηματικό καμβά που εκτείνεται στο μέλλον.

Όπως δηλώνει η Ειρήνη Σαρίογλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ: «Το Beyond Borders γιορτάζει φέτος δέκα χρόνια γεφυρώνοντας το παρελθόν με το παρόν, την παράδοση με την καινοτομία, την τοπικότητα με την οικουμενικότητα. Τιμά την Ελλάδα, έναν τόπο όπου η Ιστορία και ο Πολιτισμός συνυφαίνονται αδιάκοπα, όπως οι κλωστές σε έναν αρχέγονο αργαλειό. Τιμά επίσης την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και την ελευθερία λόγου και έκφρασης, δίνοντας χώρο, σε δεκάδες ταινίες και τους δημιουργούς τους, να ακουστούν και να ταρακουνήσουν τις βεβαιότητές μας».

Το Φεστιβάλ έλαβε φέτος αριθμό-ρεκόρ 907 ταινιών από 92 χώρες (600 ταινίες μεσαίου και μεγάλου μήκους και 307 μικρού μήκους). Από τις 42 ταινίες που προκρίθηκαν να διαγωνιστούν στο φεστιβάλ, οι 35 προβάλλονται σε ελληνική, διεθνή και παγκόσμια πρεμιέρα, ενώ πολλές από αυτές έχουν ταξιδέψει στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου όπως οι Κάννες, το Βερολίνο, η Βενετία, το Λοκάρνο, το Κάρλοβι Βάρι, το Άμστερνταμ (IDFA), η Κοπεγχάγη (CPX DOX), κ.ά Φορέας διοργάνωσης είναι το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ) σε συνεργασία με την Ecrans des Mondes (Παρίσι), ενώ πολύτιμη είναι η συνδρομή φορέων παγκόσμιου βεληνεκούς (ZDF, ARTE, BBC, RAI TV, Movies that Matter, IDF Prague, PHOENIX, FIPRESCI, Ecrans des Mondes κ.ά.). 

Το Beyond Borders θα φιλοξενήσει και φέτος 3 διαφορετικές σκηνές προβολών: Το Κυρίως Διαγωνιστικό Τμήμα, το οποίο περιλαμβάνει 18 ταινίες τεκμηρίωσης μεσαίου και μεγάλου μήκους (ανάμεσά τους 4 ελληνικές παραγωγές) και το μicro Διαγωνιστικό Τμήμα, το οποίο περιλαμβάνει 24 ταινίες τεκμηρίωσης μικρού μήκους (ανάμεσα τους 3 ελληνικές παραγωγές), ενώ ως τρίτη σκηνή προβολών – εκτός διαγωνιστικού προγράμματος – θα υπάρχει η σκηνή του Πανοράματος, στην οποία θα φιλοξενούνται καθημερινά κινηματογραφικά αφιερώματα και ταινίες με δυνατό αποτύπωμα. Κεντρικός άξονας του φετινού Πανοράματος είναι το αφιέρωμα στο ελληνικό ντοκιμαντέρ, με την προβολή οκτώ επιλεγμένων έργων: ταινιών και τηλεοπτικών επεισοδίων ντοκιμαντέρ από καταξιωμένους δημιουργούς, αλλά και από νέες, πολλά υποσχόμενες φωνές του χώρου. Ένα πολυφωνικό μωσαϊκό της ελληνικής παραγωγής ταινιών τεκμηρίωσης, που αποτυπώνει την εξέλιξη, την τόλμη και τη δημιουργική ανανέωση του είδους.

Στα δύο διαγωνιστικά τμήματα απονέμονται συνολικά 10 βραβεία: 

Το Χρυσό (Grand Prix) Στεφάνι της Μεγίστης (7.500 ευρώ) και τo Αργυρό και Χάλκινο Στεφάνι της Μεγίστης (3.000 και 2.000 ευρώ αντίστοιχα) με τη χορηγία της ΕΡΤ, για την καλύτερη ταινία που πραγματεύεται ιστορικά γεγονότα και προσωπικότητες, τρέχοντα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με οποιαδήποτε μορφή και τρόπο. Το Βραβείο ΕΚΚΟΜΕΔ, χορηγία του ΕΚΚΟΜΕΔ – Creative Greece για το καλύτερο ντοκιμαντέρ Έλληνα σκηνοθέτη. Το Βραβείο “Οδυσσέας”, με την πρωτοβουλία και υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας για το καλύτερο ντοκιμαντέρ Έλληνα σκηνοθέτη της διασποράς. Το Βραβείο #ThisisEU (χορηγία της ΕΡΤ) της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα για το ντοκιμαντέρ που προωθεί καλύτερα τις σύγχρονες ευρωπαϊκές αξίες και το Βραβείο FIPRESCI (χορηγία της ΕΡΤ) για την καλύτερη ταινία που επιλέγεται από τη Διεθνή Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου. Ο Χρυσός, Αργυρός και Χάλκινος Φοίνικας (1.250, 1.000 και 750 ευρώ αντίστοιχα) με την υποστήριξη του ZDF/Phoenix TV για την καλύτερη μικρού μήκους ταινία τεκμηρίωσης από πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη. Οι διακριθείσες ταινίες του μicro θα προβάλλονται στo Phoenix – ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά τηλεοπτικά δίκτυα ντοκιμαντέρ.

Το Στεφάνι Μεγίστης, που απονέμεται κάθε χρόνο στις καλύτερες ταινίες του Κυρίως Διαγωνιστικού Τμήματος του Beyond Borders Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου, αποτελεί πιστή και χειροποίητη ρέπλικα που βρέθηκε σε αρχαίο τάφο (θήκη) το 1913 και χρονολογείται στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. 

Την Κριτική Επιτροπή του Κυρίως Διαγωνιστικού Τμήματος του φετινού Φεστιβάλ συγκροτούν καταξιωμένοι επαγγελματίες από το χώρο του κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών τεχνών. Πρόεδρος της Επιτροπής είναι ο Τάσος Μπουλμέτης, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, με πολυετή παρουσία και αναγνώριση στην ελληνική και διεθνή κινηματογραφική σκηνή. Την επιτροπή συμπληρώνουν η Claudia Bucher, commissioning editor στο ARTE G.E.I.E και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της EBU Documentary Experts Group· η Ευγενία Γιαννούρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Κινηματογράφου και Οπτικοακουστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Sorbonne Nouvelle· ο Jobst Knigge, σκηνοθέτης με διεθνές έργο· καθώς και η Μαρία Λούκα, δημιουργός ντοκιμαντέρ, σεναριογράφος και δημοσιογράφος, η οποία διατελεί Πρόεδρος του ελληνικού παραρτήματος του οργανισμού Women in Film & Television (WIFT GR).

Την Κριτική Επιτροπή του Διαγωνιστικού Τμήματος μicro συγκροτούν προσωπικότητες από το χώρο της δημοσιογραφίας, της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου, με Πρόεδρο την Michaela Kolster, δημοσιογράφο και διευθύντρια προγράμματος του ZDF/PHOENIX. Συμμετέχουν επίσης ο Bruce Clark, συγγραφέας και αρθρογράφος με μακρά θητεία στον διεθνή Τύπο, o Άλεξ Σάκαλης, συγγραφέας και δημοσιογράφος, ο Gilles Perrin, καθηγητής γαλλικής λογοτεχνίας και κινηματογράφου, καθώς και ο Βασίλης Λουλές, σκηνοθέτης με σημαντικό έργο στο χώρο του ντοκιμαντέρ και της μυθοπλασίας. 

Στην Επιτροπή FIPRESCI συμμετέχουν οι κριτικοί κινηματογράφου Jan Storø, Έλλη Μαστόρου και Νικόλαος Αλέτρας.

Στην Τελετή Έναρξης του φεστιβάλ θα προβληθεί το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Johatsu – Αυτοί που έγιναν καπνός των Andreas Hartmann και Arata Mori (Γερμανία, Ιαπωνία 2024) για τους ανθρώπους στην Ιαπωνία που εξαφανίζονται από προσώπου γης χωρίς να αφήνουν ίχνος με τη βοήθεια των επονομαζόμενων εταιρειών «νυχτερινής μεταφοράς», οι οποίες διευκολύνουν τους ανθρώπους να χαθούν από την παρούσα ζωή τους. Γνωστοί ως «Johatsu» ή «αυτοί που γίνονται καπνός», αυτοί οι άνθρωποι αφήνουν τα πάντα πίσω τους προκειμένου να ξεκινήσουν μια νέα ζωή κάπου αλλού.

Η βραδιά θα ολοκληρωθεί με τη μουσική ανθολογία Από τη Μνήμη στο Παρόν, με τον Τάσο Γιαννούση, τη Χρυσή Παπαγιαννούλη και τον Νίκο Πλιό να παρουσιάζουν αξέχαστες δημιουργίες των σπουδαιότερων Ελλήνων συνθετών: Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Χατζιδάκι, Μάνου Λοΐζου, Σταύρου Κουγιουμτζή, Βασίλη Τσιτσάνη, Μάρκου Βαμβακάρη κ.ά.

Στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και των συνεργειών με διεθνείς φορείς πολιτισμού και έρευνας, η 10η έκδοση του Φεστιβάλ θα φιλοξενήσει εκπροσώπους από ένα τιμώμενο ΜΜΕ, ένα τιμώμενο ακαδημαϊκό ίδρυμα και ένα τιμώμενο κινηματογραφικό φεστιβάλ: Τιμώμενη Χώρα είναι η Ελλάδα, Τιμώμενο ΜΜΕ θα είναι φέτος η εφημερίδα Καθημερινή, που μεταξύ άλλων θα προβάλλει στην ιστοσελίδα της επιλεγμένες ελληνικές ταινίες που διαγωνίζονται στο φεστιβάλ, καθώς και ο ιταλικός ραδιοτηλεοπτικός σταθμός RAΙ. Τιμώμενο φεστιβάλ θα είναι το GrecDoc Φεστιβάλ ελληνικού ντοκιμαντέρ στο Παρίσι, ενώ Τιμώμενο ακαδημαϊκό ίδρυμα η École Alsacienne (Παρίσι). 

Συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά η πετυχημένη πρωτοβουλία του Beyond Borders, το Co-Production Forum «Συναντώντας τον επόμενο συμπαραγωγό σας στο Καστελλόριζο»: Δεκαπέντε Ομότιμοι Κινηματογραφιστές – δημιουργοί, σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, παραγωγοί και εκτελεστικοί παραγωγοί – θα παρουσιάσουν τα έργα τους, θα μοιραστούν τις εμπειρίες τους από ολοκληρωμένες ταινίες και θα υποστηρίξουν με την τεχνογνωσία τους μέσω δια ζώσης και διαδικτυακών συναντήσεων τουλάχιστον ένα σχέδιο ντοκιμαντέρ στην κατεύθυνση της συμπαραγωγής. Ο θεσμός έχει ήδη αποδώσει καρπούς ενώ, δεδομένης της εστίασης του φεστιβάλ στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Μικρά Ασία, μέχρι το Ιράν, ενθαρρύνονται τα έργα που αφορούν αυτή την υπο-εκπροσωπούμενη περιοχή.

Φέτος, συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη δημιουργία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) και την Παρασκευή 29 Αυγούστου θα διεξαχθεί η δράση Critics’ Corner, κατά την οποία τα τρία μέλη της FIPRESCI θα συνομιλήσουν με τους επαγγελματίες και με το κοινό για τις ταινίες που προβλήθηκαν στα διαγωνιστικά τμήματα του Φεστιβάλ. 

Όπως κάθε χρόνο, θα πραγματοποιηθούν Masterclasses με διακεκριμένους δημιουργούς από το χώρο του ντοκιμαντέρ: Η Claudia Bucher, επικεφαλής του Τομέα Thema στο ARTE, θα παρουσιάσει τη δομή του φορέα ως έναν σημαντικό οδηγό για δημιουργούς που επιθυμούν να κατανοήσουν πώς το έργο τους μπορεί να ενταχθεί στο κανάλι, ενώ η Silvia De Felice από τη Rai Documentari θα πλοηγήσει τους συμμετέχοντες στο πώς να προσεγγίσουν τη RAI και να βρουν μία θέση για τα ντοκιμαντέρ τους στο ιταλικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό πεδίο. Masterclass θα δώσει και ο Άγγελος Κοβότσος, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, που θα παρουσιάσει το προφίλ της Ένωσης Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, καθώς και ο Gilles Perrin, καθηγητής λογοτεχνίας και κινηματογράφου στην École Alsacienne, ο οποίος θα μοιραστεί την εμπειρία και το όραμά του για τη διδασκαλία του κινηματογράφου σε μαθητές λυκείου.

Επίσης στο πλαίσιο της ενότητας Πανόραμα, το φεστιβάλ παρουσιάζει το Σάββατο 30 Αυγούστου μια ειδική συνάντηση με τίτλο Το Μέλλον του Ντοκιμαντέρ, αφιερωμένη στο διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο της δημιουργίας ντοκιμαντέρ. Θα προβληθεί η πολυβραβευμένη ταινία του Jobst Knigge, Ending wars and making peace και μετά την προβολή ο σκηνοθέτης θα αναλύσει τη δημιουργική διαδικασία της ταινίας και τις επιρροές του, τις καλλιτεχνικές επιλογές που έκανε και τις καινοτόμες τεχνικές που υιοθέτησε, ώστε να διευρύνει τα όρια του είδους. Ο σκηνοθέτης θα πλαισιωθεί από ένα πάνελ σκηνοθετών, ακαδημαϊκών, παραγωγών και decision-makers, που θα προσφέρουν τη δική τους ματιά πάνω στις παρούσες και μελλοντικές κατευθύνσεις του ντοκιμαντέρ. Από την καλλιτεχνική εξέλιξη έως τα οικοσυστήματα παραγωγής και την ανταπόκριση του κοινού, το πάνελ αυτό θα ανοίξει έναν ζωντανό διάλογο για τις τάσεις, τις προκλήσεις και τις δυνατότητες που διαμορφώνουν το ντοκιμαντέρ του αύριο.

Για πρώτη φορά φέτος, το Φεστιβάλ παρουσιάζει τη νέα του πρωτοβουλία, Beyond Borders Podcast Series.

Διακεκριμένες προσωπικότητες και κορυφαίοι επαγγελματίες της παγκόσμιας οπτικοακουστικής βιομηχανίας, προσκεκλημένοι του Φεστιβάλ, παραχωρούν αποκλειστικές συνεντεύξεις κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Οι συζητήσεις αυτές θα είναι διαθέσιμες δωρεάν στο κοινό, μέσα από τις επίσημες διαδικτυακές πλατφόρμες του Beyond Borders, προσφέροντας ένα πολύτιμο αρχείο γνώσης, έμπνευσης και διαλόγου για τους φίλους του ντοκιμαντέρ και όχι μόνο.

Αναπόσπαστο τμήμα του Φεστιβάλ είναι και το διήμερο Audiovisual Pitching Lab, όπου παρουσιάζονται διαδικτυακά 12 projects απ’ όλον τον κόσμο που συζητώνται με κορυφαίους επαγγελματίες από το χώρο της κινηματογραφικής βιομηχανίας, οι οποίοι συμβάλουν έτσι καθοριστικά στη διαμόρφωση και στην υλοποίηση του μελλοντικού κινηματογραφικού γίγνεσθαι. Επικεφαλής Συντονισμού (Head Moderator) είναι και φέτος η Claudia Schreiner (Documentary Campus Masterschool, Γερμανία) και την Κριτική Επιτροπή για την επιλογή των υποψηφίων projects αποτελούν οι φοιτήτριες και φοιτητές από το συνεργαζόμενο δίκτυο κινηματογραφικών σχολών του Beyond Borders, Sofia Y. Silva (Βενεζουέλα), Σπύρος Μπέτσης (Ελλάδα), Ana-Stefana Pop (Ρουμανία) και Haluk Laman (Τουρκία). Η πρόταση που θα ξεχωρίσει, θα λάβει ως έπαθλο δωρεάν παροχή υπηρεσιών coloring για την ολοκληρωμένη ταινία (μετά το στάδιο του final cut), προσφορά του βραβευμένου colorist Δημήτρη Καρτέρη (dimitriskarteris.com), που αντιστοιχεί σε υπηρεσία χρηματικής αξίας 3.000 ευρώ.

Δίνοντας έμφαση όχι μόνο στην προβολή έργων αλλά και στην εκπαίδευση και επαγγελματική εξέλιξη, το Φεστιβάλ έχει δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό συνεργαζόμενο Δίκτυο Κινηματογραφικών Σχολών, το οποίο περιλαμβάνει μερικές από τις σημαντικότερες σχολές της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Νότιας Αμερικής.

Συμμετέχουν οι εξής σχολές: Σχολή Κιν/φου & Τηλεόρασης Λυκούργου Σταυράκου, Τμήμα Κινηματογράφου ΑΠΘ, Lodz Film School (Πολωνία), National Academy of Theatre and Film Arts (Βουλγαρία), Faculty of Dramatic Arts in Belgrade (Σερβία), Beirut Film Institute (Λίβανο), Academy of Performing Arts, Sarajevo (Βοσνία), Faculty of Theatre and Film-UBB (Ρουμανία), Munich Film School (Γερμανία), Film Academy Baden-Württemberg GmbH (Γερμανία), Steve Tisch School of Film and Television, Kadir Has University και Maltepe University Communication Faculty (Τουρκία), Escuela Nacional de Cine of Venezuela (Βενεζουέλα),  Australian Film Television and Radio School (Αυστραλία). Η σύμπραξη με τις κινηματογραφικές σχολές περιλαμβάνει ενδεικτικά τη συμμετοχή ολοκληρωμένων ταινιών στη μicro διαγωνιστική σκηνή, τη συμμετοχή σπουδαστών στο Pitching Lab και την επιτροπή του, τη συμμετοχή στη διεθνή ομάδα σπουδαστριών/ών κινηματογράφου με στόχο την εκμάθηση των σταδίων παραγωγής, τη συμμετοχή στις ομάδες προγραμματισμού του Φεστιβάλ, κ.ά.

Παράλληλα, το Beyond Borders, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ) – Creative Greece, θα φιλοξενήσει ειδική εκδήλωση ενημέρωσης για το Πρόγραμμα Εξωστρέφειας Οπτικοακουστικού Τομέα, απευθυνόμενη στο κοινό και στους επαγγελματίες του χώρου. Το πρόγραμμα, το οποίο εντάσσεται στα νέα εργαλεία πολιτικής του ΕΚΚΟΜΕΔ, αποσκοπεί στην ενίσχυση της παρουσίας της ελληνικής οπτικοακουστικής δημιουργίας εντός της επικράτειας αλλά και διεθνώς, ενδυναμώνοντας τη σύνδεσή της με το εγχώριο κοινό και προβάλλοντάς την σε ευρωπαϊκά και διεθνή forum. Η υλοποίησή του βασίζεται σε πέντε άξονες: την υποστήριξη φεστιβάλ στην Ελλάδα, την προώθηση ελληνικών ταινιών στο εξωτερικό, τη στήριξη της διανομής τους, την ενίσχυση δράσεων εξωστρέφειας μέσω του Creative Hub, καθώς και τη συντονισμένη εκπροσώπηση της Ελλάδας και της εγχώριας δημιουργίας σε διεθνείς οργανισμούς, φεστιβάλ και εκθέσεις.

Παράλληλες Πολιτιστικές Δράσεις του Φεστιβάλ

Εκτός από τις κινηματογραφικές προβολές και εργαστήρια, το Φεστιβάλ κάθε χρόνο διοργανώνει παράλληλες πολιτιστικές δράσεις, αναδεικνύοντας το πλέον ακριτικό μέρος της χώρας μας σε ένα σημείο παγκόσμιας πολιτιστικής συνάντησης ανθρώπων κάθε ηλικίας.

Την εβδομάδα προβολών και μεταξύ των διαλειμμάτων, το πρόγραμμα θα διανθίζεται από μουσικά ιντερλούδια με το Athens String Quartet με μέλη της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, τους βιολονίστες Απόλλωνα Γραμματικόπουλο και Παναγιώτη Τζιώτη, την βιολίστα Αγγέλα Γιαννάκη και τον βιολοντσελίστα Ισίδωρο Σιδέρη. 

Ταυτόχρονα, κατά την εβδομάδα διεξαγωγής του Φεστιβάλ θα προβληθούν ντοκιμαντέρ από παιδιά για παιδιά από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων. Το Καλλιτεχνικό Βιβλιοδετείο θα οργανώσει εκπαιδευτικά εργαστήρια βιβλιοδεσίας για παιδιά με τίτλο «Είμαστε για δέσιμο». Ο Σκακιστικός Όμιλος Ρόδου “Ιππότης” θα κάνει μαθήματα σκακιού για παιδιά κάθε ηλικίας, καθώς και επιδείξεις παιχνιδιού, ενώ παράλληλα, μικροί και μεγάλοι θα έχουν την ευκαιρία να αγωνιστούν και να αλληλεπιδράσουν με δύο AI SenseRobot σκακιού. Ο Neil Adrian Blakemore που κατάγεται από την Αγγλία και ζει στην Ελλάδα, θα παρουσιάσει δύο παραστάσεις ακροβατικών για μικρούς και μεγάλους. 

Η συναυλία «Νυχτερινές Εξομολογήσεις» φέρνει κοντά δύο διακεκριμένους Έλληνες σολίστ, τον μαέστρο και πιανίστα Μίλτο Λογιάδη και τον συνθέτη και δεξιοτέχνη του ακορντεόν Χρήστο Ζερμπίνο. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα από το δίσκο «Εαρινή Ισημερία» (παραδοσιακά) και το δίσκο «Από τα πλήκτρα στην καρδιά», αφιερωμένο στον Μάνο Χατζιδάκι.

Παράλληλα με τις προβολές, θα παρουσιαστεί έκθεση γλυπτικής του εικαστικού Αλέξανδρου Ζυγούρη, ενώ καθημερινά οι Παύλος Μεθενίτης, δημοσιογράφος και συγγραφέας και Matteo Compagnolo, ακαδημαϊκός, θα προτείνουν επιλεγμένα βιβλία με ιστορικό, λογοτεχνικό και κινηματογραφικό περιεχόμενο. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η νέα επιμελημένη έκδοση του ΙΔΙΣΜΕ του έργου της Αθηνάς Ταρσούλη, Καστελλόριζο, 75 χρόνια μετά από την πρώτη του κυκλοφορία – μια πολύτιμη καταγραφή της προφορικής παράδοσης, της ιστορίας και της ταυτότητας του νησιού. Παρουσιάζεται επίσης το βιβλίο της Lady Marina Marks Sakalis, The Uses of Oppression: The Ottoman Empire through its Greek Newspapers, 1830–1862, μια διδακτορική διατριβή που εκπονήθηκε στο Πανεπιστημίου Harvard (εκδόσεις Harvard University Press), που φωτίζει την κοινωνική και πολιτική ζωή των Οθωμανών Ελλήνων μέσα από τον αναδυόμενο Τύπο της εποχής των μεταρρυθμίσεων Tanzimat.

Στην Τελετή Λήξης του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί η ελληνική πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ Astéroïde Hunters των Guillaume Lenel & Thomas Marlier (Γαλλία, 2024). Πλανητολόγοι, αστροφυσικοί, γεωχημικοί και πλήθος άλλων επιστημόνων απ’ όλον τον κόσμο συνθέτουν σήμερα ένα παγκόσμιο δίκτυο χιλιάδων «φρουρών» που εντοπίζουν, παρακολουθούν και μελετούν αδιάκοπα τους αστεροειδείς—σώματα που διασχίζουν το ηλιακό μας σύστημα και ενδέχεται να απειλήσουν τη Γη στο μέλλον.

Το Φεστιβάλ θα ολοκληρωθεί με μια μοναδική συναυλία του Κώστα Τριανταφυλλίδη, ο οποίος στη σκηνή της Πλατείας Ηρώου, θα ερμηνεύσει τραγούδια που έχουν γράψει τη δική τους ιστορία, αλλά και δικές του αγαπημένες επιτυχίες, όπως το «Όνειρο Απατηλό» και την «Ιστορία».

Λίγα λόγια για τις ταινίες:

Στο Κυρίως Διαγωνιστικό τμήμα θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε τις ταινίες:. Σχέδιο θανάτου για έναν σκύλο και έναν άνδρα, Χρήστος Καρακέπελης, Ελλάδα, 2024, για έναν άστεγο απόκληρο και τον σκύλο του, σε μια σιωπηλή πορεία από τις τρώγλες των βουνών ως τις λεωφόρους της Νέας Υόρκης. Exam on the Edge of the time, İlkay Nişancı, Tουρκία, 2024, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για τους μαθητές στο Χατάι της Τουρκίας, μια πόλη θαμμένη κάτω από τα ερείπια που, πριν καν θάψουν τους νεκρούς τους, πρέπει να προετοιμαστούν για το πανεπιστήμιο. Hawar, Our Banished Children, Pascale Bourgaux, Βέλγιο-Γαλλία- Ελβετία, 2023, Ελληνική Πρεμιέρα, για μια επιζήσασα της γενοκτονίας των Γιεζίντι, που ταξιδεύει κρυφά στο Κουρδιστάν για να αντικρίσει την κόρη της – το παιδί που γεννήθηκε από βιασμό και της το πήραν. Letters from Wolf Street, Arjun Talwar, Πολωνία, 2023, Ελληνική Πρεμιέρα, για έναν δρόμο στο κέντρο της Βαρσοβίας, όπου η καθημερινότητα γίνεται καθρέφτης μιας Ευρώπης σε μετάβαση. Λω, Θανάσης Βασιλείου, Ελλάδα, 2025, για έναν γιο που επιστρέφει στον τόπο της παιδικής του ηλικίας και ξετυλίγει το νήμα μιας αποστασιοποιημένης σχέσης με τον πατέρα του. Mountain of Gold, Roland Edzard, Γαλλία, 2025, Ελληνική Πρεμιέρα, για μια ομάδα χρυσοθήρων που διασχίζει τις αφιλόξενες εκτάσεις του βόρειου Νίγηρα, κυνηγώντας τον πλούτο. Η νύχτα υποχωρεί, Τίμων Κουλμάσης, Ελλάδα, 2024, για τον Μέμο και τη Ζιζή Μακρή, δύο καλλιτέχνες που έζησαν τον 20ό αιώνα ανάμεσα στην Κατοχή, την εξορία και τον Ψυχρό Πόλεμο με την τέχνη ως μαρτυρία και πυξίδα. On melting snow, Mojtaba Bahadori, Βέλγιο-Ισλανδία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για μια καλλιτέχνιδα που εδώ και χρόνια περιπλανιέται σε τοπία σημαδεμένα από το χρόνο και τα σύνορα, μετατρέποντας τις μνήμες σε ενωτικά έργα τέχνης. Σμιλεμένες ψυχές, Σταύρος Ψυλλάκης, Ελλάδα, 2025, για έναν Ελβετό οδοντίατρο που επί 26 χρόνια φρόντιζε τους χανσενικούς του ασθενείς και για τον οποίο η Ελλάδα έγινε μια δεύτερη Ιθάκη. The Gateway, Nikita Popkov, Ρωσία, 2025, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για τρεις διαφορετικούς ανθρώπους που έρχονται αντιμέτωποι με τους εαυτούς τους μέσα σε σκοτεινούς καιρούς. The German People, Marcin Wierzchowski, Πολωνία, 2025, Ελληνική Πρεμιέρα, για τις οικογένειες των θυμάτων της ρατσιστικής επίθεσης στο Χανάου, που διεκδικούν δικαιοσύνη και λογοδοσία, ανάμεσα στα όρια της ιθαγένειας, της ένταξης και του ποιος ανήκει πραγματικά στη χώρα τους. The longer you bleed, Ewan Waddell, Ουκρανία, 2025, Ελληνική Πρεμιέρα, για τους εκτοπισμένους Ουκρανούς στο Βερολίνο, όπου ο πόλεμος φτάνει μέσα από οθόνες και stories, σε μια παράδοξη συγκατοίκηση με την κανονικότητα, με το χιούμορ να γίνεται καταφύγιο και εργαλείο κατανόησης ενός κόσμου που καίγεται. The lost season, Mehdi Ghanavati, Ιράν, 2024, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για την Κοσάρ, μια έφηβη σε ένα άνυδρο χωριό στα σύνορα του Ιράν, που παλεύει να ξεφύγει από τη μοίρα που της επιβάλλει η παράδοση των γύρω της. The Tirana Conspiracy, Manfredi Lucibello, Ιταλία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για μια Μπιενάλε που έμελλε να μείνει στην ιστορία, όχι για την τέχνη της, αλλά για το σκάνδαλο που προκάλεσε. To Use a Mountain, Casey Carter, Ηνωμένες Πολιτείες, 2025, Ελληνική Πρεμιέρα, για την αντίσταση έξι αγροτικών κοινοτήτων που απειλούνται να μετατραπούν σε χωματερές πυρηνικών αποβλήτων. Welcome to Babel, James Bradley, Αυστραλία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για έναν καλλιτέχνη που αναμετριέται με τις επαναστάσεις του 20ού αιώνα και για τον οποίο η ιστορία της Πολιτισμικής Επανάστασης του Μάο γίνεται υλικό τέχνης και προσωπικής αναζήτησης. Welcome to the Orchard of England, Louis Norris, Ηνωμένο Βασίλειο, 2025, Ελληνική πρεμιέρα, για μια κοινότητα στο Herefordshire, όπου το μήλο δεν είναι απλώς καρπός αλλά τρόπος ζωής. Wild Women of Anatolia, Sedef και Aslı Özoğuz, Τουρκία, 2024, Παγκόσμια Πρεμιέρα, που παρουσιάζει ιστορίες άγριας ελευθερίας, επιθυμίας και αντίστασης πέντε γυναικών, όπου, η φύση γίνεται καταφύγιο και καθρέφτης. 

Στο πρόγραμμα μicro θα απολαύσουμε τις ταινίες μικρού μήκους: Welcome home freckles, Huiju Park, Ηνωμένο Βασίλειο, 2025, Ελληνική Πρεμιέρα, για τη σχέση κόρης-πατέρα και τα ανεπούλωτα τραύματα της παιδικής ηλικίας που καλείται να αντιμετωπίσει η σκηνοθέτρια με την επιστροφή της στην πατρίδα της, τη Ν. Κορέα. I didn’t get into Berghain but I did meet Vica, Evan Frijters, Ολλανδία, 2024, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για την περιπλάνηση μεταξύ Γερμανίας και Αγγλίας μιας νεαρής πρόσφυγα από την Ουκρανία και τις ψυχολογικές επιπτώσεις του πολέμου πάνω της. Work / memories of work, Έκτορας Αρκομανής, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελληνική Πρεμιέρα, ένα ποιητικό/αναστοχαστικό ντοκιμαντέρ γύρω από τα τοπία και τους ανθρώπους της βιομηχανικής ζώνης του Ελαιώνα. Gypsy Gadji, Dáša Raimanová, Σλοβακία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για τη Ροξάνα, μια δασκάλα με Ρομά και Πολωνικές ρίζες, που ισορροπεί στο μεταίχμιο πολιτισμικής ταυτότητας με τον εαυτό της και τους γύρω της. Fatbardha, Kitty Kentezi, Ελλάδα, 2024, ένας υπαρξιακός λυρικός αναστοχασμός στο πορτραίτο ενός ηλικιωμένου ζευγαριού με προβλήματα υγείας. Specters of Home – Prologue, Ava Aviva Avnisan, Ηνωμένες Πολιτείες, 2024, Διεθνής Πρεμιέρα, για μια τρανς ταξιδιώτισσα στον χρόνο, που επιστρέφει στην Ιερουσαλήμ όπου γεννήθηκε και η απρόσμενη συνάντηση με μια Παλαιστίνια πρόσφυγα γίνεται η αφορμή να αναμετρηθεί με θαμμένες αλήθειες για το ρόλο της οικογένειάς της στην ίδρυση του Ισραήλ και για την ίδια της την ταυτότητα. We will grow, Αρετή Παγουλάτου, Ηνωμένο Βασίλειο, 2025, για την τοπική κοινότητα της Ρόδου, που μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2023, στρέφεται στη συλλογική μνήμη και την αλληλεγγύη για να θωρακίσει το νησί απέναντι στις πυρκαγιές του μέλλοντος. Al Basateen, Antoine Chapon, Γαλλία, 2025, Ελληνική Πρεμιέρα, για δύο πρώην κατοίκους της συνοικίας Μπασατίν αλ-Ράζι στη Δαμασκό, που δέκα χρόνια μετά την ισοπέδωση της γειτονιάς τους από το καθεστώς Άσαντ, ανακαλούν τις μνήμες από τα σπίτια τους και τους αρχαιότερους οπωρώνες της πόλης – εκεί όπου τώρα σχεδιάζεται η «Marota City» με 80 ουρανοξύστες. Death of a format, Μάριος Λιζίδης, Κύπρος, 2023, Ελληνική Πρεμιέρα, για τον ιδιοκτήτη του τελευταίου βίντεο κλαμπ στην Κύπρο, που περιμένει καρτερικά τους τελευταίους πελάτες, ενώ το κατάστημα δώρων της αδελφής του επεκτείνεται αθόρυβα στο χώρο που κάποτε έσφυζε από ταινίες και ζωή. Through the window, Daniel Stopa, Πολωνία, 2025, Ελληνική Πρεμιέρα, για το μικρό περίπτερο της γειτονιάς, όπου πίσω από το τζάμι του παρελαύνουν άνθρωποι με τις καθημερινές τους ανάγκες, τις ιστορίες τους και τις μεγάλες τους έγνοιες. Clear Sky, Marcin Kundera, Πολωνία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για τον Βόβα και τον Ρόμα, που περνούν τις τελευταίες μέρες των διακοπών τους στην πατρίδα, καθώς εκρήξεις, σειρήνες και στρατιώτες στους δρόμους επισκιάζουν την καθημερινότητά τους. Between a rock and a hard place, Θάνος Λυμπερόπουλος, Ελλάδα, 2024, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για μια μικρή τάξη Αφγανών παιδιών σε σχολείο προσφύγων στην Αθήνα, που υψώνουν τη φωνή τους καθώς οι Ταλιμπάν επανέρχονται στην εξουσία στη χώρα τους. P.S., Aleš Suk, Κροατία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για τον μοναδικό κάτοικο ενός απομονωμένου νησιού στο βόρειο Αδριατικό. How to suture the soil?, Wil Paucar Calle, Εκουαδόρ, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για έναν γιο που γράφει στη μητέρα του, καθώς ακολουθεί τη διαδρομή που εκείνη πήρε αφήνοντας πίσω της την ύπαιθρο, μετά την κρατική εγκατάλειψη του αγροτικού κόσμου στον Ισημερινό τη δεκαετία του ’70. Refuge, Partha Das, Ινδία, 2024, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για έναν πατέρα και γιο στη σύγχρονη Ινδία, που αναζητώντας μια στέγη, περιπλανώνται σε θραύσματα μνήμης. My Land is Burned, Abdulrahman Alshowaiki, Βέλγιο, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για τα παιδιά Σύρων προσφύγων στο Αρσάλ του Λιβάνου, που μεγαλώνουν μέσα στις καθημερινές προκλήσεις, ενώ μια δασκάλα με πίστη και καρδιά σπέρνει, αθόρυβα την ελπίδα για μια πιο φωτεινή και χαρούμενη γενιά. The sun is low, Marta Ojrzynska, Πολωνία, 2025, Ελληνική πρεμιέρα, για μια μητέρα που, μετά τον χωρισμό της, κάνει μια νέα αρχή ξεκινώντας με τον οκτάχρονο γιο της ένα ταξίδι με το τροχόσπιτο. Once I got in, it was hard to get out, Nora Štrbová, Τσεχία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για τη σιωπηλή δύναμη του δεσμού ανάμεσα στον άνθρωπο και τον τόπο – εκεί όπου το σπίτι των παιδικών μας χρόνων, φορτωμένο αναμνήσεις και αντικείμενα, μετατρέπεται σε λαβύρινθο χωρίς εύκολη έξοδο. Crossing, Karol Felicio, Βραζιλία, 2024, Διεθνής Πρεμιέρα, για τη διαφορά ανάμεσα στην παράδοση και τη νεωτερικότητα, μέσα από το παράδειγμα μιας νεαρής μητέρας στο χωριό Rio Piraquê-Açu της Βραζιλίας. Simply Divine, Mélody Boulissière & Bogdan Stamatin, Γαλλία, 2024, Ελληνική Πρεμιέρα, για έναν έρωτα που έσβησε στον πόλεμο και ζωντανεύει ξανά, 75 χρόνια μετά, στα λόγια μιας γυναίκας που τον κράτησε κρυφό μια ζωή. Albgreko, Ilir Tsouko, Ελλάδα, 2024, για τα παιδιά και τα εγγόνια Αλβανών μεταναστών της δεκαετίας του ’90, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα και μοιράζονται ιστορίες διπλής καταγωγής. The Truth About the Telegraph, Kieran Mpetyane Satour, Αυστραλία, 2024, Διεθνής Πρεμιέρα, για τη γραμμή του Overland Telegraph που ένωσε τηλεπικοινωνιακά την Αυστραλία με τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά και για τους Αυτόχθονες λαούς, πάνω στη γη των οποίων χτίστηκε. Vertigo, Alejandra Sanchez Canan, Ισπανία 2024, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για τις ιστορίες και τους φόβους των κατοίκων του χωριού Τερέσα δε Κοφρέντες, στην ενδοχώρα της Βαλένθια, που απειλείται με ερήμωση. GIOJA22, Stefano De Felici, Ιταλία, 2023, Ελληνική Πρεμιέρα, για έναν άντρα που σκαρφαλώνει μόνος έναν ουρανοξύστη στο Μιλάνο, ως πράξη σιωπηλής ανυπακοής που κάνει τους πάντες να κοιτάξουν ψηλά και να θυμηθούν τι σημαίνει να μένεις άνθρωπος.

Στο Μη Διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ, το Πανόραμα, θα δούμε τις εξής ταινίες: Femicidio, Νίνα Μαρία Πασχαλίδου, Ελλάδα, 2022, για τις γυναικοκτονίες που συγκλόνισαν την Ιταλία από τον Βορρά ως τον Νότο, σε μια ταινία που ακολουθεί τις φωνές επιζωσών και συγγενών θυμάτων. Ending wars and making peace, Jobst Knigge, Cristina Trebbi & Susanne Utzt, Γερμανία, 2025, για τις αθέατες διεργασίες που έφεραν την ειρήνη μετά από μεγάλες συγκρούσεις, μέσα από τα λόγια ανθρώπων βραβευμένων με Nobel Ειρήνης, διαπραγματευτών και ηγετών που καθόρισαν την πορεία της Ιστορίας. Kastellorizo: An island in the heart of the world, Ivan Butel, Γαλλία, 2025, Παγκόσμια Πρεμιέρα, για ένα νησί στην άκρη των συνόρων, όπου η καθημερινότητα χτίζεται ανάμεσα σε εορτασμούς και επιφυλακή και η ζωή ισορροπεί σιωπηλά ανάμεσα στην παράδοση, καθημερινές στιγμές και μεγαλοπολιτικά συμφέροντα. Memory too low for words, Ümit Kıvanç, Τουρκία, 2022, για τα λόγια του οραματιστή Χραντ Ντικ που δεν βρήκαν χώρο στο «σύστημα» και έγιναν εικόνα, ήχος και μνήμη. Μια μεγάλη οικογένεια, Βασίλης Λουλές, Ελλάδα, 2023, για μια οικογενειακή επιχείρηση από τα Τρίκαλα που εδώ και σχεδόν έναν αιώνα γλυκαίνει τον κόσμο. Μέσα από αρχεία και μαρτυρίες, φωτίζεται η ιστορία των ανθρώπων πίσω από τα αναψυκτικά Κλιάφα. Rules of stone, Danae Elon, Καναδάς, 2024, για τη σιωπηλή βία της ισραηλινής αποικιοκρατίας στην Ιερουσαλήμ, μέσα από τις μαρτυρίες των ίδιων των αρχιτεκτόνων της. Πίσω από την αισθητική της πέτρας, αποκαλύπτεται μια συστηματική διαδικασία εκτοπισμού, αποκλεισμού και διαγραφής. Tack, Vania Turner, Ελλάδα, 2024, για δύο γυναίκες που άνοιξαν τον δρόμο του ελληνικού #MeToo, φέρνοντας στο φως τη σιωπή και τη βία στον αθλητισμό. Καθώς η μία παλεύει με το τραύμα και η άλλη στέκεται απέναντι στην αμφισβήτηση, διεκδικούν μαζί δικαιοσύνη και θεσμική αλλαγή. The man who told the truth, Mal Marken, Ιρλανδία, 2017, Ελληνική Πρεμιέρα, ένα ταξίδι στα ίχνη του Τσαρλς Τόμσον, σχεδόν ξεχασμένου Ιδρυτή των Ηνωμένων Πολιτειών, που άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στον Νέο Κόσμο, με τρόπους που μόλις τώρα αρχίζουμε να ανακαλύπτουμε. Ο κόκκινος δάσκαλος, Στέλιος Χαραλαμπόπουλος, Ελλάδα, 2024, για δύο δίκες που σημάδεψαν τη μετεμφυλιακή Ελλάδα και για έναν ήρωα – τον Νίκο Πλουμπίδη – που έφυγε συκοφαντημένος και μόνος. Έτσι ήρθαμε από Καρσί (επ. 3), Τάινα Γρηγοριάδου, Ελλάδα, 2022, για την αστική αποκατάσταση των προσφύγων που «ήρθανε από Καρσί», μέσα από ιστορίες στέγασης, ένταξης και καθημερινότητας στις γειτονιές του μεσοπολέμου. Uberto Primo, Alessandra Maioletti, Ελλάδα, 2021, για εννέα εβραίους μαθητές του σχολείου Uberto Primo στη Θεσσαλονίκη της Κατοχής, που άφησαν πίσω τα όνειρα για να παλέψουν για τη ζωή τους. Γιάννης Σπανός: Πίσω από τη μαρκίζα, Άρης Δορίζας, Ελλάδα, 2024, για το μουσικό ταξίδι του Γιάννη Σπανού, από το Κιάτο στο Παρίσι και από εκεί στην καρδιά της ελληνικής μουσικής, μέσα από σπάνια τεκμήρια και τη ματιά ενός πιστού θαυμαστή. Αζήτητοι, Μαριάννα Οικονόμου, Ελλάδα, 2024 για τους φυματικούς του «Σωτηρία» που πέθαναν ξεχασμένοι και θάφτηκαν ανώνυμα, σε ένα χώρο γεμάτο σιωπές. Ομαδικοί τάφοι, χαμένα υπάρχοντα και μια αργοπορημένη αναζήτηση ξαναφέρνουν στο φως μια ιστορία που έμεινε θαμμένη για δεκαετίες. My name is battle, Cécile Allegra, Ιταλία-Γαλλία 2024, για τη φωτογράφο Λετίτσια Μπατάλια που στάθηκε απέναντι στη Μαφία με μόνη της δύναμη τη μηχανή. Μέσα από το βλέμμα μιας γυναίκας που δεν σταμάτησε ποτέ να παλεύει για την αλήθεια και την ελευθερία, ζωντανεύουν τα σκοτεινά χρόνια της Ιταλίας. 

10ο Amari Green Festival | Ρέθυμνο

Στην καρδιά της Κρήτης, εκεί όπου οι πλαγιές του Ψηλορείτη συναντούν τα ιστορικά χωριά του Αμαρίου, το Amari Green Festival γιορτάζει φέτος τη 10η του διοργάνωση, από τις 18 έως και τις 21 Ιουλίου 2025.

Τέσσερις ημέρες γεμάτες δράσεις, συναυλίες, βιωματικά εργαστήρια, περιηγήσεις, σινεμά, παιχνίδια, γεύσεις και ιστορίες, σε ένα φεστιβάλ που απλώνεται από χωριό σε χωριό και μετατρέπει ολόκληρη την κοιλάδα του Αμαρίου σε ένα μεγάλο, ανοιχτό πολιτιστικό και περιβαλλοντικό εργαστήριο.

Το φεστιβάλ ξεκίνησε πριν από δέκα χρόνια με στόχο να αναδείξει το φυσικό και πολιτιστικό κεφάλαιο της περιοχής και να δημιουργήσει δίκτυα συνεργασίας ανάμεσα σε φορείς, συλλόγους, καλλιτέχνες και κατοίκους. Σήμερα, το Amari Green Festival είναι ένας καθιερωμένος θεσμός για την Κρήτη, και φέτος μεγαλώνει ακόμα περισσότερο: περισσότερες από 40 εκδηλώσεις οργανώνονται σε όλο τον Δήμο Αμαρίου, με τη συμμετοχή τοπικών φορέων και επισκεπτών από όλη την Ελλάδα, αλλά και το εξωτερικό.

Φέτος, το Amari Green Festival ταξιδεύει πίσω στον χρόνο και ανασύρει από τη μνήμη εικόνες, ήχους και ιστορίες από τα παλιά πανηγύρια της Κρήτης, με τη θεματική “Όμορφα που ‘ταν στα χωριά μ’ ωραία πανηγύρια”. Μέσα από ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα που απλώνεται στα χωριά του Αμαρίου, ο θεσμός τιμά τις ρίζες της τοπικής γιορτής: τις αυθόρμητες βραδιές στα καφενεία και τις πλατείες, τα τραπέζια της κοινότητας, τους ήχους της λύρας και τις γενιές που χόρευαν πιασμένες χέρι-χέρι. Με εκθέσεις φωτογραφίας, βιωματικά εργαστήρια, γευστικές αναβιώσεις, αφηγήσεις, στρογγυλά τραπέζια και συναυλίες, το φετινό φεστιβάλ γίνεται γιορτή μνήμης και πολιτισμού, αναδεικνύοντας το πανηγύρι όχι μόνο ως ψυχαγωγία αλλά ως βαθιά κοινωνική και πολιτισμική εμπειρία που ενώνει τις κοινότητες και μεταφέρει τη σοφία και τη χαρά των προγόνων στις επόμενες γενιές.

Ένας Εορτασμός Πολιτισμού και Φύσης

Το Amari Green Festival αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης και ανάδειξης της τοπικής κουλτούρας. Η διοργάνωση υλοποιείται με τη συνδιοργάνωση του Δήμου Αμαρίου, της Περιφέρειας Κρήτης, της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου, του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου και του ΙΔΑΙΩΝ ΔΙΚΤΥΟΥ – Γεωπάρκου UNESCO Ψηλορείτη. Επιπλέον, έχει την υποστήριξη της ΑΜΑΡΙ ΜΑΕ – ΟΤΑ, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, του Πανεπιστημίου Κρήτης, του ΕΛΜΕΠΑ, της ΕΣΕΕ, του Οργανισμού «Χαμόγελο του Παιδιού», του Συλλόγου “ΑΡΧΕΛΩΝ” και των Πολιτιστικών Συλλόγων των χωριών του Δήμου Αμαρίου, Παντάνασσας, Αποστόλων, Σύλλογος Γυναικών & Πολιτιστικός Ν. Αμαρίου – Οψιγιά, Βισταγής, Πατσού, Βολεώνων, Άνω Μέρους, Αποδούλου, Φουρφουρά, Αγίου Ιωάννη, Κουρουτών, Νίθαυρης, Γερακαρίου, Θρόνους και Μέρωνα, που συμβάλλουν ενεργά στην επιτυχία του.

Στιγμιότυπα από το Πρόγραμμα:

• Γαστρονομία και Παράδοση: Ανακαλύψτε τις γεύσεις του Αμαρίου με εργαστήρια παραδοσιακής παρασκευής αλλαντικών (λουκάνικα, απάκια, σύγκλινα), κρητικού τραχανά, και παραδοσιακού ψωμιού σε ξυλόφουρνο. Δοκιμάστε τις περίφημες Αμαριώτικες πίτες (μυζηθρόπιτα, σαρακοπίτα, νερόπιτα) και απολαύστε παραδοσιακά πιάτα με βάση το χοιρινό κρέας.
• Πολιτισμός και Τέχνη: Συμμετέχετε σε εργαστήρια παιδικής χειροτεχνίας, γνωρίστε την παραδοσιακή τέχνη του κεντήματος, και φτιάξτε κεραμικά με πηλό από το Αμάρι. Απολαύστε εκθέσεις φωτογραφίας με θέμα τα παλιά πανηγύρια, εικονικά ψηφιακά ταξίδια στην ιστορία του Δήμου Αμαρίου (1821-1913), και βραδιές θερινού κινηματογράφου με ελληνικές ταινίες.
• Φύση και Περιβάλλον: Κάντε βόλτα στο Μελισσόκηπο, γνωρίστε τον μαγικό κόσμο των μελισσών και συμμετέχετε σε ποδηλατάδα στην Αμαριώτικη φύση, και μάθετε για το έργο του Συλλόγου “ΑΡΧΕΛΩΝ” για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας.
• Μουσική και Χορός: Τα βράδια του φεστιβάλ στη Σχολή Ασωμάτων και το Κτήμα ΠΑΝΑΚΡΟΝ ζωντανεύουν με μουσικές που ταξιδεύουν στην καρδιά της παράδοσης και της δημιουργίας. Το Σάββατο, η μαγική φωνή της Ευγενίας Τόλη – Δαμαβολίτη ανοίγει το μουσικό ταξίδι, γεμίζοντας τον χώρο με συναίσθημα και ζωντάνια. Ακολουθεί η συναυλία του Στέλιου Μπικάκη και του συγκροτήματός του, που μέσα από τα τραγούδια τους μας μεταφέρουν «Δίπλα θα πάρω τα βουνά». Την Κυριακή, μια ορχήστρα ξεχωριστών μουσικών παρουσιάζει τους «Σκοπούς και τραγούδια των πανηγυριών της Κρήτης και της Ελλάδας». Στο μουσικό σχήμα συμμετέχουν ο Σπυριδάκης Ζαχαρίας στη λύρα, ο Αβυσινός Κώστας (φωνή, λαούτο, μαντολίνο, μπούλγαρι), ο Κανακάκης Μανώλης στο κανονάκι και πιάνο, ο Ρενιέρης Μάρκος στο βιολί και φωνή, ο Μελαμπιανάκης Γιάννης στο μπουζούκι και φωνή, η Φουρκή Ανθή στα κρουστά και φωνή και η Αρετούσα στη φωνή, σε ένα γνήσιο ταξίδι στις μουσικές παραδόσεις της χώρας.

 Τη Δευτέρα, η Χορωδία παραδοσιακής μουσικής «Παύλος Βλαστός», υπό τη διεύθυνση του Αντώνη Μιχελουδάκη, παρουσιάζει σπάνια και αγαπημένα τραγούδια της κρητικής παράδοσης, συνοδευόμενη από τον Μιχάλη Παυλάκη (λύρα, λυράκι, τραγούδι), τον Στέλιο Ηλιάκη (λαούτο), τον Βασίλη Νικολουδάκη (κιθάρα) και τον Στέλιο Μουλακάκη (κρουστά). Πρόκειται για την πρώτη χορωδία Κρητικής μουσικής που ιδρύθηκε στο νησί μας το 1997 και συνεχίζει να κρατά ζωντανή την παράδοση.

Την ίδια βραδιά, ο Χαράλαμπος Αγγελάκης και οι συνεργάτες του παρουσιάζουν το πρόγραμμα «Μυρίζουν οι βασιλικοί: τραγούδια του σκαμνιού και της παρέας». Μαζί του είναι η Δέσποινα Αναστασοπούλου (μπεντίρ, τραγούδι), ο Βασίλης Παπαδάκης (λαγούτο), ο Στέργιος Καραΐσκος (κιθάρα), ο Νικηφόρος Βολανάκης (πνευστά) και ο Στέλιος Μουλακάκης (κρουστά). Μια πρωτότυπη μουσική θεματική που μας ταξιδεύει από την ιστορική μουσική παράδοση έως τη σύγχρονη δημιουργία, γιορτάζοντας τα τραγούδια της παρέας, του έρωτα και της λευτεριάς. Μην χάσετε την ευκαιρία να υποδεχτείτε τις παρέες από τα πανηγύρια των χωριών και να απολαύσετε το κέφι και το χορό τους!

• Επιστήμη και Γνώση: Παρακολουθήστε ομιλίες για τη δημιουργική οικονομία, τη χρήση του αλκοόλ, την κρητική γλώσσα, και καλές πρακτικές για τη συνύπαρξη γεωργίας και κτηνοτροφίας στον Ψηλορείτη.
• Αθλητισμός και Παιχνίδι: Δείτε τους τελικούς αγώνες του πρωταθλήματος 5Χ5 και λάβετε μέρος στο 1ο Αμαριώτικο Green Κυνήγι Θησαυρού!

AMGF & 5ο Φεστιβάλ Γεωπάρκου UNESCO Ψηλορείτη «ΙΔΑΙΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ»

Τη Δευτέρα 21 Ιουλίου, το φεστιβάλ συνδέεται με το 5ο Φεστιβάλ Γεωπάρκου UNESCO Ψηλορείτη «ΙΔΑΙΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ». 

Την ίδια μέρα θα γίνουν ξεναγήσεις στην Ιερά Μονή Ασωμάτων, στον Άγιο Αντώνιο και το φαράγγι του Πατσού, καθώς και αμπελουργικό περίπατο και γευσιγνωσία οίνου στο Οινοποιείο Κουρκουλού.

Καλλιτέχνες, μουσικοί, χορευτές, επιστήμονες, δημιουργοί, εθελοντές και Πολιτιστικοί Σύλλογοι συμβάλλουν στην πραγματοποίηση αυτής της γιορτής, αναδεικνύοντας την ψυχή του Αμαρίου.

*Δείτε το πρόγραμμα εδώ

​Η έκθεση του Perasma με τίτλο «Διπλώνοντας τη Θάλασσα σε Φορέματα  που Διαλύονται σαν Αλάτι» | Λέρος

Με τίτλο «Διπλώνοντας τη Θάλασσα σε Φορέματα που Διαλύονται σαν Αλάτι», η ομαδική έκθεση της καλλιτεχνικής πλατφόρμας Perasma επιστρέφει στη Λέρο, για να συνομιλήσει με τοπόσημα του νησιού και την ιστορική του υφή, φέρνοντας κοντά λάτρεις της τέχνης από όλο τον κόσμο.

Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί από τις 29 Ιουνίου έως τις 23 Αυγούστου 2025, εξερευνώντας τη στενή και διαρκώς μεταβαλλόμενη σχέση του νησιού με τη θάλασσα, με τη συμμετοχή 28 καλλιτεχνών από την Αμερική, την Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη, που θα παρουσιάσουν τα έργα τους στο Αρχοντικό Καντιόγλου και το Δημοτικό Σχολείο Λακκίου.

Διπλώνοντας τη Θάλασσα σε Φορέματα που Διαλύονται σαν Αλάτι

Η φετινή έκθεση εστιάζει στις δυνατότητες της συνύπαρξης, την ισορροπία ανάμεσα στη σύνδεση και την ελευθερία, και στα άπειρα σημεία συνάντησης. Το νόημα δε «ρίχνει άγκυρα» σε συγκεκριμένους προορισμούς, αλλά αναδύεται μέσα από σχέσεις, κινήσεις και κοινούς ρυθμούς. Ειδικές παραστάσεις, συναντήσεις και εκδηλώσεις θα συνοδεύουν την έκθεση καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Εμπνευσμένη από τη μεταφορά της πυξίδας στο ποίημα “A Valediction: Forbidding Mourning” του John Donne, η φετινή έκθεση περιγράφει μια εξωστρεφή κίνηση, την ίδια στιγμή που η βελόνα παραμένει σταθερή στο κέντρο της. Στο ποίημα, η πυξίδα συμβολίζει δύο εραστές δεμένους παρά την απόσταση – περιγράφοντας και εδώ μια σχέση όπου το ένα μέρος παραμένει ριζωμένο, ενώ το άλλο εξερευνά τον κόσμο. Δεν αναζητείται κατεύθυνση, αλλά ρυθμός. Όπως το αόρατο και άρρηκτο δέσιμο δύο ανθρώπων, η κίνηση στην έκθεση παραμένει κοντά στον πυρήνα της ακόμα και όταν κατευθύνεται προς τα έξω.

Αυτή η προσέγγιση αντανακλά την ίδια τη Λέρο. Ένα νησί που είναι ταυτόχρονα στερεά γη και ρευστός ρυθμός. Οι άκρες του επεκτείνονται με τη θάλασσα, τον άνεμο και τη μνήμη, συνθέτοντας μια κατακερματισμένη, αλλά στέρεη αφήγηση.

Απορρίπτοντας τη γραμμική αφήγηση, η έκθεση κατοικεί σε έναν χώρο όπου η κίνηση, η ρήξη και η μεταμόρφωση λειτουργούν ως ενεργές δυνάμεις. Επηρεασμένη από την έννοια της ψυχομαγείας του Alejandro Jodorowsky (Αλεχάντρο Χοδορόφσκι), η μεταμόρφωση δεν προκύπτει μόνο μέσω της σκέψης, αλλά μέσω της πράξης, του συμβόλου και της διαίσθησης. Τα έργα δεν δημιουργούνται για να εξηγήσουν· υπάρχουν για να αντηχήσουν, όπως το πουλί που δεν τραγουδά θέλει να δώσει μία απάντηση, αλλά επειδή το τραγούδι του θέλει να ακουστεί.

Η σχέση στεριάς και θάλασσας ενσαρκώνει αυτή την ένταση. Νησί και νερό δεν μπορούν να νοηθούν χωριστά. Είναι συμπληρωματικές αλλά διαρκώς μεταβαλλόμενες δυνάμεις. Κάποιες φορές η θάλασσα αποτελεί όριο, άλλες, ανοίγει δρόμο. Άλλοτε το νησί προστατεύεται, κι άλλοτε μένει εκτεθειμένο.

Συμμετέχοντες Καλλιτέχνες και Χώροι Έκθεσης

Η έκθεση «Διπλώνοντας τη Θάλασσα σε Φορέματα που Διαλύονται σαν Αλάτι» παρουσιάζει έργα —κάποια από τα οποία αναθέσεις— των καλλιτεχνών: Deniz Aktaş Hüseyin Aksoy, Kent Andreasen, Korakrit Arunanondchai, Mirna Bamieh, The Centre for the Less Good Idea, Margherita Chiarva, Giorgio de Chirico, TM Davy, Brian Eno, Laura Footes, Lucio Fontana, Alice Guittard, Ali Kazma, Gülsün Karamustafa, William Kentridge, Joline Kwakkenbos, Dora Maar, Lola Montes Schnabel, Neo Muyanga, Marcus Neustetter, Ömer Pekin, Takis, Athina Rachel Tsangari, Rinus van de Velde, Ευγενία Βερελή  και Κωστής Βελώνης.

Τα έργα εκτίθενται στο Αρχοντικό Καντιόγλου και το Δημοτικό Σχολείο Λακκίου. Το Αρχοντικό Καντιόγλου, ένας εκθεσιακός χώρος στεγασμένος σε ένα νεοκλασικό αρχοντικό που χτίστηκε το 1886 στην Αγία Μαρίνα και έχει παραχωρηθεί στο Perasma. Το Δημοτικό Σχολείο Λακκίου είναι ένα εμβληματικό κτήριο του ορθολογιστικού μοντερνισμού, που ολοκληρώθηκε στη δεκαετία του 1930, στο πλαίσιο της ανάπτυξης της νέας πόλης Portolago κατά την Ιταλική κατοχή του νησιού.

Προηγούμενες Χρονιές

Κάθε χρόνο, το Leros Project προσκαλεί καλλιτέχνες να αναπτύξουν νέες προσεγγίσεις γύρω από την ιστορία, τη φύση και το γεωγραφικό πλαίσιο του νησιού. Με τις πρωτοβουλίες του συνεχίζει να διαμορφώνει μια διακριτή παρουσία στη διεθνή εικαστική σκηνή.

Τα προηγούμενα 2 χρόνια συμμετείχαν καλλιτέχνες όπως οι William Kentridge, Goshka Macuga, Cevdet Erek, Martin Creed, Alice Guittard, Maria Joannou, Lindsey Mendick, Pawel Althamer, Necla Rüzgar και Nermin Er. Ο διάλογος ανάμεσα στους καλλιτέχνες και τους τόπους του νησιού έχει προσφέρει στο κοινό μια πολυεπίπεδη και δυναμική εμπειρία.

The PERASMA Shop

Εμπνευσμένο από το φετινή θεματική  θέμα, το Perasma θα παρουσιάσει στο Perasma Shop, μία επιλογή έργων και αντικειμένων, καλλιτεχνών και σχεδιαστών,  που συνομιλεί με το νησί και το εννοιολογικό πλαίσιο της φετινής έκδοσης. Το κατάστημα δε λειτουργεί ως εμπορικό σημείο αλλά ως ένα πέρασμα, σε μία άλλη αισθητική πρόταση της ομάδας. Τα ονόματα των σχεδιαστών και τεχνιτών θα ανακοινωθούν σύντομα

Σχετικά με το Perasma και το Leros Project

Το Perasma είναι μια καλλιτεχνική πλατφόρμα με έδρα την Κωνσταντινούπολη, που ιδρύθηκε από την Burcu Fikretoğlu και την Gizem Naz Kudunoğlu που εξερευνά τη σύγχρονη τέχνη διοργανώνοντας εκθέσεις με καλλιτέχνες από την εγχώρια και διεθνή σκηνή.

Το Leros Project αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της προσέγγισης. Φέρνει κοντά καλλιτέχνες, ερευνητές και τοπικές κοινότητες, προσκαλώντας τους να στοχαστούν πάνω στο πολυεπίπεδο παρελθόν, παρόν και μέλλον του νησιού.

Το επόμενο διάστημα, το Perasma σχεδιάζει να επεκτείνει τις δραστηριότητές του στην Κωνσταντινούπολη και την Αθήνα και σε νέα σημεία.

Η Λέρος θα συνεχίσει να αποτελεί ένα από τα βασικά κέντρα της πλατφόρμας, φιλοξενώντας έργα που εξετάζουν την αλληλεπίδραση μεταξύ καλλιτεχνών και του περιβάλλοντός τους.

*Δείτε περισσότερες πληροφορίες εδώ