Χωρίς το Γιάννη Μόσχο στο τιμόνι το Εθνικό Θέατρο

Οι λόγοι της αποχώρησης σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες αφορούν την απροθυμία του ΥΠΠΟ να του ξεκαθαρίσει τη διάθεση του ή όχι για την ανανέωση της θητείας

Parallaxi
χωρίς-το-γιάννη-μόσχο-στο-τιμόνι-το-εθν-1216896
Parallaxi

Tο Εθνικό θέατρο παρουσίασε τον προγραμματισμό του για τη σεζόν 2024-2025, ο οποίος περιλαμβάνει 17 νέες παραγωγές και δύο επαναλήψεις καθώς και συνεργασίες με σκηνοθέτες όπως ο Στάθης Λιβαθινός, Άρης Μπινιάρης, Έλενα Μαυρίδου, Γιάννης Μόσχος κ.α.

Η Πρώτη Σκηνή της χώρας παρουσιάζει το καλλιτεχνικό και εκπαιδευτικό της πρόγραμμα οραματιζόμενη έναν Κόσμο Ανοιχτό ανέφερε μεταξύ άλλων ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Γιάννης Μόσχος.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, Γιάννης Μόσχος, στο τέλος της συνέντευξης τύπου, που πραγματοποιήθηκε στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου Τσίλλερ την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου, δήλωσε πως δε θα κυνηγήσει την ανανέωση της θητείας του τον Δεκέμβριο και πως θα αποχωρήσει από την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου. Παράλληλα ανέφερε πως θα είναι παρών και πως θα βοηθήσει τον επόμενο καλλιτεχνικό διευθυντή σε ό,τι χρειαστεί και βέβαια στην εκτέλεση του προγράμματος που αυτός έχει επιλέξει.

Όλα όσα ανέφερε ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Γιάννης Μόσχος «Ανοικτοί πολιτιστικοί διάλογοι, συμπερίληψη, εξωστρέφεια. Τρεις έννοιες φάροι. Τρεις έννοιες που μας οδήγησαν τα τρία τελευταία χρόνια.

Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός για τη χειμερινή περίοδο 2024-2025 δεν είναι παρά η συνέχεια όλων όσα ονειρευτήκαμε, μεθοδικά σχεδιάσαμε και καταφέραμε να υλοποιήσουμε τις προηγούμενες δύο χρονιές. Το ρεπερτόριο περιλαμβάνει και φέτος μια ευρεία βεντάλια επιλογών: νέα ελληνικά και ξένα θεατρικά έργα συμπορεύονται με κλασικά του παγκόσμιου δραματολογίου, με συλλογικές κειμενικές συνθέσεις, πρωτότυπες δραματουργίες, μεταγραφές εμβληματικών θεατρικών έργων και λογοτεχνικών κειμένων.

Στον φετινό χειμερινό προγραμματισμό έχει ενταχθεί και ένα αφιέρωμα στο νεοελληνικό έργο. Ανατέθηκε σε Έλληνες συγγραφείς η συγγραφή πρωτότυπων θεατρικών έργων ειδικά για το Εθνικό Θέατρο∙ εντάχθηκαν νεοελληνικά έργα που ανεβαίνουν για πρώτη φορά ή που έχουν να παρουσιαστούν πολλά χρόνια στην ελληνική σκηνή∙ έγιναν αναθέσεις σε δραματουργούς να συγγράψουν πάνω σε θεματικές που προτάθηκαν από τις/τους σκηνοθέτριες/τες∙ συμπεριλήφθηκαν πρωτότυπες θεατρικές διασκευές μυθιστορημάτων γνωστών Ελλήνων λογοτεχνών.

Οι δραματουργίες και της φετινής χρονιάς θίγουν κρίσιμα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της εποχής μας όπως η προάσπιση της δημοκρατίας, η απόδοση δικαιοσύνης, ο παραλογισμός του πολέμου, η θέση της γυναίκας, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, τα στεγανά της ελληνικής οικογένειας, η περιθωριοποίηση της τρίτης ηλικίας, η βία στο διαδίκτυο.

Το Εθνικό Θέατρο έχει να αντιμετωπίσει τον χειμώνα που μας έρχεται μια μεγάλη πρόκληση. Μέσα στον επόμενο χρόνο έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει η εκ βάθρων ανακαίνιση της Σκηνής «Μαρίκα Κοτοπούλη» στο Θέατρο REX. Ένα μεγάλο −πολύ ωφέλιμο− έργο, που σχεδιάζεται και θα υλοποιηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού, εντασσόμενο στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Με τα έως τώρα δεδομένα και οι τρεις σκηνές του REX θα κλείσουν, προσωρινά, από τα μέσα Ιανουαρίου του 2025 μέχρι και τα τέλη του έτους. Το Εθνικό Θέατρο συνεχίζει απρόσκοπτα το καλλιτεχνικό του έργο, χωρίς να μειώσει στο ελάχιστο την παραγωγική του δραστηριότητα, είτε αξιοποιώντας τις υπάρχουσες κτιριακές δομές του κτηρίου Τσίλλερ και του συγκροτήματος «Σχολείον της Αθήνας-Ειρήνη Παπά» είτε χρησιμοποιώντας χώρους εκτός Εθνικού. Έχει σχεδιαστεί συμπαραγωγή με την Εθνική Λυρική Σκηνή, η οποία θα παρουσιαστεί στην Εναλλακτική της Σκηνή, συνεργασία με το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν στο Θέατρο της Οδού Φρυνίχου, καθώς και η στέγαση παραγωγών στο θέατρο «Χώρος» στον Βοτανικό.

Η πολυποίκιλη δραστηριότητα του Εθνικού δεν εξαντλείται στην παραγωγή θεατρικών παραστάσεων. Συνεχίζεται με εξαιρετική επιτυχία ο θεσμός των θεατρικών εργαστηρίων. Το Μικρό Εθνικό εμπλουτίζει φέτος τη δραστηριότητά του με νέα εργαστήρια και νέες θεματικές. Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερη σημασία δίνεται και σε δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα που προσφέρονται δωρεάν στην κοινότητα: επαναφέρουμε τον θεσμό του Επισκεπτηρίου στα νοσοκομεία, συνεχίζουμε να παρέχουμε θεατρικά εργαστήρια σε σωφρονιστικά ιδρύματα και σε άτομα που βρίσκονται στο στάδιο της απεξάρτησης. Επιπλέον, στο πλαίσιο του προγράμματος της Πολιτιστικής Συνταγογράφησης προσφέρουμε για πρώτη φορά εργαστήρια δραματοθεραπείας σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Ακόμα, πιστοί στην αρχή για ένα θέατρο ανοιχτό σε άπαντες συνεχίζουμε και φέτος τις παραστάσεις καθολικής προσβασιμότητας.

Σε λίγες εβδομάδες ολοκληρώνεται ένα έργο πνοής: η ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση του ιστορικού αρχείου του Εθνικού Θεάτρου. Σύντομα θα είναι διαθέσιμα on line νέα εργαλεία: πολύτιμο νέο αρχειακό υλικό, ψηφιακές περιηγήσεις στο κτήριο του Τσίλλερ και στα κοστούμια του ιστορικού βεστιαρίου, αλλά και πολλές άλλες δυνατότητες.

Στο πλαίσιο των συνεργειών καλωσορίζουμε φέτος μια νέα συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ. Πρόσφατα εγκαινιάστηκε στο κτηριακό συγκρότημα «Σχολείον της Αθήνας-Ειρήνη Παπά» η έκθεση σύγχρονης τέχνης Space of Togetherness.

Στον τομέα της εξωστρέφειας συνεχίζουμε να διευρύνουμε το δίκτυο διεθνών συνεργασιών. Το Εθνικό Θέατρο θα διοργανώσει τον Απρίλιο του 2025, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Διεθνές Θεατρικό Συνέδριο της European Theatre Convention (ETC), του σημαντικού αυτού δικτύου θεάτρων της Ευρώπης, μέλος του οποίου είναι και το Εθνικό, φιλοξενώντας εκπροσώπους θεατρικών οργανισμών από 30 και πλέον χώρες. Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με τη διεξαγωγή του 3ου κατά σειρά Showcase, όπου επιμελήτριες/τες και διευθύντριες/ντες οργανισμών του εξωτερικού, αλλά και ξένοι δημοσιογράφοι θα κληθούν να παρακολουθήσουν τις παραγωγές μας και να γνωρίσουν Έλληνες δημιουργούς του θεάτρου. Συνολικά, πάνω από 150 επαγγελματίες του θέατρου από το εξωτερικό θα συναντηθούν στις αρχές Απριλίου στην Αθήνα και το Εθνικό Θέατρο. Παράλληλα, συνεχίζεται και το πρόγραμμα καλλιτεχνικής ανταλλαγής και φιλοξενίας Ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό και ξένων δημιουργών στο Εθνικό (Residencies) που εγκαινιάσαμε τον περασμένο Μάιο.[1]

Πετύχαμε τα τελευταία τρία χρόνια, σε μεγάλο βαθμό, έναν βασικό μας στόχο: την ορατότητα του ελληνικού θεάτρου στο εξωτερικό. Η οργάνωση ενός ετήσιου Showcase, για πρώτη φορά στην ιστορία του Εθνικού, βοήθησε σημαντικά να γνωρίσουν οι ξένοι συνάδελφοι τη δραστηριότητά μας. Παράλληλα έγινε συστηματική προσπάθεια για καλλιέργεια των διεθνών μας σχέσεων με συνεχή ταξίδια στο εξωτερικό, επαφές που είμαι σίγουρος ότι θα δώσουν καρπούς τα επόμενα χρόνια. Ήδη παραστάσεις μας άρχισαν να ταξιδεύουν ανά τον κόσμο και να γνωρίζουν τη διεθνή αποδοχή.

Επιδιώξαμε να είμαστε καλλιτεχνικά και κοινωνικά ενεργοί, όχι μόνο με τις επιλογές ρεπερτορίου, αλλά και οργανώνοντας ανοικτές συζητήσεις πάνω σε φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα και αναπτύσσοντας περαιτέρω τις κοινωνικές μας δράσεις. Συμπράξαμε με διάφορους σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς της εγχώριας πολιτιστικής ζωής. Συνεχίσαμε και εμπλουτίσαμε προγράμματα και δράσεις προηγούμενων καλλιτεχνικών διευθύνσεων. Δημιουργήσαμε για το Μικρό Εθνικό έναν νέο σύγχρονο πολυχώρο όπου στεγάζονται πλέον τα εκπαιδευτικά μας εργαστήρια. Διευρύναμε, όσο ήταν δυνατόν, το δίκτυο των περιοδειών μας στο εσωτερικό, εγκαινιάζοντας, το περσινό καλοκαίρι ένα νέο πρόγραμμα, σε συνεργασία με το ΔΙΑΖΩΜΑ, και την υποστήριξη του ΥΠΠΟ. Μέσω του προγράμματος «Γνωριμία με τα αρχαία θέατρα της Ελλάδας» το Εθνικό ταξίδευσε σε 15 αρχαία θέατρα όλης της ηπειρωτικής επικράτειας, σε μέρη που δεν είχε παίξει ξανά.

Υπερασπιστήκαμε το θέατρο συνόλου και το κοινό μάς εμπιστεύτηκε. Οι σκηνές μας γέμισαν κόσμο. Αυξήσαμε σημαντικά τα έσοδα του οργανισμού. Μεγαλώσαμε την παραγωγική μας δραστηριότητα παρέχοντας περισσότερες θέσεις εργασίας. Προσδώσαμε στις σκηνές του Εθνικού διακριτή φυσιογνωμία. Επανιδρύσαμε την Πειραματική Σκηνή με νέο προσανατολισμό, αφιερώνοντάς την στους νέους δημιουργούς. Συνεργαστήκαμε με πολλούς και διαφορετικούς δημιουργούς του ελληνικού θεάτρου, όλων των γενεών, δίνοντας χώρο σε ποικίλες αισθητικές τάσεις: από τις πλέον πειραματικές αναζητήσεις έως τις κλασικές αναγνώσεις έργων. Θελήσαμε να διευρύνουμε το κοινό μας προσφέροντας στους θεατές μας πολλές και διαφορετικές δυνατότητες επιλογών. Υπήρξαν, φυσικά, και παραστάσεις που δίχασαν, αλλά και παραστάσεις που άφησαν ισχυρό καλλιτεχνικό αποτύπωμα, γνωρίζοντας την ενθουσιώδη αποδοχή κοινού και κριτικής. Για όλες είμαι περήφανος −ανεξαρτήτως υποδοχής και αποτελέσματος− γιατί ξέρω με τι κόπο και αγάπη έγιναν από τους δημιουργούς τους και με τι φροντίδα εκτελέστηκαν από το Εθνικό.

Είμαι πολύ χαρούμενος για όσα έως τώρα καταφέραμε. Όλα αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας. Όλων των καλλιτεχνών φυσικά που συνεργάστηκαν μαζί μας, αλλά και όλων των εργαζομένων του Εθνικού: των ανθρώπων του διοικητικού και οικονομικού τομέα, των τεχνιτών των εργαστηρίων μας, των τεχνικών, του προσωπικού των σκηνών, των θεατρολόγων, των ειδικών συνεργατών και τόσων άλλων ειδικοτήτων. Όλες και όλοι συνέβαλαν αποφασιστικά. Ευχαριστώ όλους τους ανθρώπους του Εθνικού, είμαι ευγνώμων για τη συνεργασία και την υποστήριξή τους.

Ονειρευτήκαμε ένα θέατρο εξωστρεφές, «φωτεινό», συμπεριληπτικό. Πιστεύω ότι δεν προδώσαμε τα όνειρά μας.

Σας προσκαλούμε να ονειρευτείτε και φέτος μαζί μας.

Σας περιμένουμε να μοιραστείτε μαζί μας “Έναν Κόσμο Ανοιχτό”».

Το ρεπερτόριο του Εθνικού Θεάτρου αναλυτικά

Στην Κεντρική σκηνή του Κτηρίου Τσίλλερ θα δούμε από τις 16/10 το “GOODBYE, LINDITA (σε επανάληψη)” σε σύλληψη-σκηνοθεσία του Μάριο Μπανούσι.

Στις 28 Νοεμβρίου πρεμιέρα θα κάνει το αριστούργημα του σπουδαίου δραματουργού, συγγραφέα και ποιητή Μπέρτολτ Μπρεχτ, «Μάνα Κουράγιο» με την Μπέττυ Αρβανίτη στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Στάθης Λιβαθινός, στην πρώτη του σκηνοθεσία στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, καταπιάνεται –για πρώτη φορά επίσης– με τον Μπρεχτ.

Τη νέα χρονιά, από τις 13/3/25 θα δούμε τον “ΦΑΟΥΣΤ” του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε σε μία «εμπύρετη» παράσταση, όπου η μουσικότητα παίζει κυρίαρχο ρόλο, με τη σκηνοθετική σφραγίδα του Άρη Μπινιάρη και μια χαρισματική ομάδα ηθοποιών και συντελεστών (πρωταγωνιστούν οι Μιχάλης Βαλάσογλου, Μπάμπης Γαλιατσάτος, Στέλιος Ιακωβίδης, Ηλέκτρα Καρτάνου, Νάντια Κατσούρα, Μάριος Κρητικόπουλος, Μαριάννα Μαθιά, Μαρία Μαντά, Ιωάννα Μαυρέα, Λένα Μποζάκη, Άρης Νινίκας, Βασίλης Παπαδόπουλος, Στέφανος Πίττας, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Αλεξάνδρα Χασάνι, Γιλμάζ Χουσμέν κ.ά).

Στην Πλαγία Σκηνή του Τσίλλερ, ο Γιάννης Μαυριτσάκης επιστρέφει στο Εθνικό Θέατρο με το καινούργιο του έργο “Πού οφείλεται τόση όρεξη για ζωή” –υπογράφοντας για πρώτη φορά και τη σκηνοθεσία του– για να απεικονίσει σκηνικά με τα φωτεινότερα χρώματα το πιο μύχιο αίτημα της ανθρώπινης ύπαρξης: την αθανασία.

Στη Κτήριο Τσίλλερ στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» από 13/11/24 θα δούμε το “Στο Σώμα της” των Ελένης Ευθυμίου, Σοφίας Ευτυχιάδου, Νεφέλης Μαϊστράλη, ένα πολυφωνικό έργο για τα θαύματα, τις χαρές, τις κατακτήσεις αλλά και τις καταπιέσεις που έχει υποστεί το γυναικείο σώμα μέσα στους αιώνες.

Η σκηνοθέτρια Ελένη Ευθυμίου μαζί με τη δημιουργική της ομάδα που απαρτίζεται, επίσης, αποκλειστικά από γυναίκες, συνθέτει μια παράσταση–γυναικεία υπόθεση, που επιχειρεί να μιλήσει με ποιητικό τρόπο και με τόλμη για ένα θέμα που αφορά, ωστόσο, όλα τα φύλα.

Στην ίδια σκηνή στις 7/2/2025 θα κάνει πρεμιέρα η νέα σκηνοθεσία του Γιάννη Μόσχου. Η ”Κληρονομιά μας” του Μάθιου Λόπεζ παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το έργο μιλάει με αφοπλιστική ειλικρίνεια για τις ζωές των ομοφυλόφιλων ανδρών, εξερευνώντας, την ίδια στιγμή, θέματα που απασχολούν όλους τους ανθρώπους, όπως ο έρωτας, η απώλεια, η οικογένεια, η ταυτότητα, η ατομική ευθύνη, το αίσθημα του ανήκειν, η διατήρηση της ιστορικής μνήμης, αλλά και για τη βαθιά ανάγκη όλων μας να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε.

Η παράσταση θα παίζεται σε δύο μέρη, τα οποία οι θεατές θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν είτε δύο διαφορετικές μέρες είτε κάθε Κυριακή σε ενιαία παράσταση.

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Γιώργος Ζιάκας, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Γιώργος Μακρής, Στέφανος Μουαγκιέ, Κώστας Μπερικόπουλος, Άγγελος Μπούρας, Κώστας Νικούλι, Παναγιώτης Παναγόπουλος, Θέμης Πάνου, Θανάσης Ραφτόπουλος, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Γιώργος Χριστοδούλου.

ΘΕΑΤΡΟ REX Στο Θέατρο Rex – Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη» στις 30/10/24 θα δούμε το “Σχολείο των Γυναικών” του Μολιέρου σε σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Μυλωνά με έναν ανατρεπτικό θίασο, που υπόσχεται καταιγιστικές κωμικές στιγμές με πρωταγωνιστές τους (με αλφαβητική σειρά): Στέλιος Ιακωβίδης, Μάγδα Καυκούλα, Λαέρτης Μαλκότσης, Γιάννης Μπέζος, Κατερίνα Πατσιάνη, Ελίνα Ρίζου, Δρόσος Σκώτης, Γιώργος Τζαβάρας, Αινείας Τσαμάτης.

ΘΕΑΤΡΟ ΧΩΡΟΣ Στη σκηνή του Θεάτρου Χώρος από τις 20/11/24 θα δούμε σε σκηνοθεσία της Έλενας Μαυρίδου τον “Τελευταίο Ασπροκόρακα” του σπουδαίου σκηνοθέτη, συγγραφέα και θεωρητικού του θεάτρου Αλέξη Σολομού, ένα έργο βαθιά σαρκαστικό, μια κωμωδία που καταδεικνύει τον συντηρητισμό και την υποκρισία της μεγαλοαστικής τάξης, αλλά και της ελληνικής «αγίας οικογένειας».

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Μαργαρίτα Αλεξιάδη, Γιάννης Αναστασάκης, Χριστίνα Θύμη, Στέργιος Κοντακιώτης, Δήμητρα Κούζα, Μάξιμος Μουμούρης, Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Αγορίτσα Οικονόμου, Σωτήρης Τσακομίδης, Μαρία Χάνου.

Στις 5/2/25 τη σκυτάλη θα πάρει η Κατερίνα Μαυρογεώργη σκηνοθετεί την Καρυάτιδα!, το ολόφρεσκο έργο του Γιώργου Καπουτζίδη. Μια σπαρταριστή κωμωδία αφιερωμένη στη μεγαλειώδη και ιστορική ικανότητα του πολύπαθου αυτού τόπου, να μπλέκει μόνιμα σε κωμικοτραγικές περιπέτειες.Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Ασημίνα Αναστασοπούλου, Στέλιος Ξανθουδάκης, Σωτήρης Μανίκας, Αγορίτσα Οικονόμου, Μιχάλης Πανάδης, Δρόσος Σκώτης, Μαρία Φιλίνη.

Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών του Εθνικού Θεάτρου Η Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών του Εθνικού Θεάτρου προσκαλεί και φέτος το κοινό σε ένα ακόμα ανήσυχο ταξίδι θεατρικής εμπειρίας. Η υπεύθυνη της σκηνής Ελένη Ευθυμίου αναφέρει πως “Αυτή τη χρονιά, έχοντας ως κοινή αφετηρία μία δυναμική απάντηση στο ερώτημα «γιατί σήμερα;», θα παρακολουθήσουμε τις φωνές τεσσάρων νέων, ταλαντούχων καλλιτεχνών που βρίσκονται στα πολύ πρώτα τους βήματα και πειραματίζονται με πάθος και ορμή, φέρνοντας στη σκηνή ετερόκλητες, ως προς το πρωτογενές τους υλικό, παραστάσεις. Έτσι, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε σύγχρονες, πρωτότυπες αναγνώσεις της κλασικής δραματουργίας, της ελληνικής μυθιστοριογραφίας, αλλά και δραματουργίες που εκκινούνται από την προσωπική αφήγηση και τη μυθολογία”.

Και κατέληξε λέγοντας πως “Κοινό γνώρισμα των φετινών παραστάσεων είναι ότι στις δραματουργίες που προτείνονται κεντρικά πρόσωπα είναι γυναίκες. Ωστόσο, το έμφυλο ζήτημα δεν θα είναι το μοναδικό που θα μας απασχολήσει, καθώς πολλά ακόμα κοινωνικά αλλά και υπαρξιακά ζητήματα συνθέτουν τις θεματικές αυτής της χρονιάς”.

Έτσι στο Θέατρο REX – Σκηνή «Κατίνα Παξινού» θα δούμε από τις 24/10/24 τη “Λυγερή” του Ανδρέα Καρκαβίτσα σε διασκευή Ειρήνης Μουντράκη και σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου, ενώ στις 12/12/24 ο Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος μάς προσκαλεί με το “ΜΑ ΓΚΡΑΝ’ΜΑ“ σε ένα ταξίδι στην παιδική ηλικία, σε μια εξερεύνηση στον χρόνο που περνάει και φέρνει αναπόφευκτα μαζί του το γήρας.

Παράλληλα, στο «Σχολείον της Αθήνας» – Ειρήνη Παπά από 26/2/25 ο Κωνσταντίνος Βασιλακόπουλος δημιουργεί μια νέα εκδοχή του έργου του Ίψεν, “Εχθρός του Λαού” μεταγράφοντας το έργο στην Ελλάδα του σήμερα, ενώ ο Ουίτσι από τις 14/5/25θα παρουσιάσει μια νέα εκδοχή του αρχαίου μύθου της Πανδώρας, σε μια εικαστική παράσταση που αξιοποιεί την τεχνική του θεατρικού κλόουν αλλά και στοιχεία τελετουργίας.

Μικρό Εθνικό Το Μικρό Εθνικό αποτελεί εδώ και χρόνια έναν τόπο συνάντησης, συνύπαρξης και δημιουργίας για ανθρώπους όλων των ηλικιών: παιδιά, εφήβους και ενήλικες και επιλέγει για τη σεζόν 2024-25 να εστιάσει σε δύο κομβικές για την καλλιτεχνική δημιουργία έννοιες: τις έννοιες της σύνδεσης και της σύνθεσης.

Η υπεύθυνή του Μαρία Μαγκανάρη σημειώνει πως “το ρεπερτόριό μας, σχεδιάστηκε με αυτή τη λογική και εμπνέεται από σημαντικές αφηγήσεις του παρελθόντος και προκλήσεις του παρόντος, για να οραματιστεί το κοινό μας μέλλον”.

Στην παιδική σκηνή, στο Θέατρο Rex – Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη» η παράσταση “Τα Γενέθλια” της Ζωρζ Σαρή (Διασκευή-Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου) θα είναι μία γιορτή στην πράξη τα 50 χρόνια Μεταπολίτευσης. Στη δεύτερη παραγωγή – που θα παρουσιαστεί στο Κτήριο Τσίλλερ – Αίθουσα εκδηλώσεων από 22/1/25- “Ο Νιλς Χόλγκερσον, η Λιλίκα και τα τέσσερα Πι” (Κείμενο-Σκηνοθεσία: Ηλίας Κουνέλας) έμπνευση στάθηκε το ταξίδι της ζωής, οι πτήσεις και οι πτώσεις, την παιδική ηλικία και το γήρας, εστιάζοντας σε όσα φέρνουν κοντά τις διαφορετικές γενιές.

Στην εφηβική σκηνή (Θέατρο Rex – Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη» από 5/11/24), η παράσταση “Μετά το Πάρτι” της Μαρίας Ζαβάκου σε σκηνοθεσία Γιολάντας Μαρκοπούλου καταπιάνεται με τη βία του διαδικτύου, καλώντας μας να πάρουμε θέση τη στιγμή που η πραγματικότητα παραμορφώνεται από τον ψηφιακό κόσμο και το ψηφιακό μας αποτύπωμα γίνεται συχνά η φυλακή μας.

Σημειώστε πως για πρώτη φορά και τρεις παραγωγές πλαισιώνονται από ανοιχτά εργαστήρια ανοίγοντας έναν σταθερό δίαυλο επικοινωνίας. Η έμπειρη ομάδα των εμψυχωτών- θεατροπαιδαγωγών του Μικρού Εθνικού συμπληρώθηκε από 20 νέα πρόσωπα, που ανταποκρίθηκαν στο ανοιχτό κάλεσμά μας. Τα 51 εργαστήρια που προτείνουμε για φέτος καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεατρικών τεχνικών και μεθόδων και συνομιλούν με όλες τις σύγχρονες τάσεις της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης.

Συμπαραγωγές και συνεργασίες Στις συμπαραγωγές και συνεργασίες του Εθνικού Θεάτρου τώρα, από τις 14/12/245 θα δούμε στην Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής μια νέα μυθοπλαστική προσέγγιση στην αληθινή ιστορία του πλοίου «Ματαρόα» σε μια παράσταση μουσικού θεάτρου, σε μουσική του Νίκου Κυπουργού και του Θοδωρή Αμπαζή, ο οποίος υπογράφει και τη σκηνοθεσία.

Στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν – Φρυνίχου θα δούμε από τις 19/2/25 το “PHILOXENİᾹ” της Αλεξάνδρας Κ* σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη, ενώ στο Θέατρο Χώρα θα παρουσιαστεί από 21/11/24 σε επανάληψη η “Γραμμή του ορίζοντος” του Χρήστου Βακαλόπουλου σε σκηνοθεσία του αριστούχου του Τμήματος Σκηνοθεσίας της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, Γιώργου Παύλου.

Τέλος, στο πλαίσιο των συνεργασιών, ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ παρουσιάζει την έκθεση Space of Togetherness στον χώρο της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου «Σχολείον της Αθήνας» – Ειρήνη Παπά, από τις 9 Σεπτεμβρίου έως τις 20 Οκτωβρίου 2024.

Εθνικό Θέατρο: Κοινωνικές Δράσεις Η πλούσια δραστηριότητα του Εθνικού ανατροφοδοτείται και πλαισιώνεται από την άμεση σύνδεσή του με την κοινωνία, με δράσεις που οξύνουν τα κοινωνικά αντανακλαστικά μέσω της συμπερίληψης, της αλληλεγγύης και της έμπρακτης συμπαράστασης σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες.

Από φέτος, επαναφέρεται το «Επισκεπτήριο», μια κοινωνική δράση που απευθύνεται σε συνανθρώπους μας, που τη δεδομένη στιγμή της ζωής τους αδυνατούν να έρθουν στο θέατρο, γιατί νοσηλεύονται, ενώ Συνεχίζεται το Εργαστήρι Προσωπικής Ανάπτυξης Κρατουμένων (ΕΠΑΚ) σε Σωφρονιστικά Ιδρύματα. Εμψυχωτής των θεατρικών εργαστηρίων είναι ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, Στάθης Γράψας.

Παράλληλα, συνεχίζεται για τρίτη χρονιά το 5μηνο πρόγραμμα εργαστηρίων με άτομα από δομές απεξάρτησης (18 Άνω, ΚΕΘΕΑ) που βρίσκονται στο στάδιο της επανένταξης. Υπεύθυνη του προγράμματος είναι η ηθοποιός και σκηνοθέτρια Όλια Λαζαρίδου με συνεργάτες της την Κλειώ Μακρή και τον Στέλιο Βαφέα.

Τέλος. το Εθνικό Θέατρο, υπηρετώντας τον θεσμικό του ρόλο, προασπίζει την ισότητα και το δικαίωμα όλων των ατόμων στην ανεμπόδιστη πρόσβαση σε παραστάσεις και τη συμμετοχή τους με ίσες ευκαιρίες σε θεατρικές δράσεις. Για τον λόγο αυτό και σε συνεργασία με την Alpha Bank, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της «Πολιτισμός για όλους», έχει καθιερώσει από την περσινή χρονιά, τις παραστάσεις καθολικής προσβασιμότητας.

Τη φετινή θεατρική περίοδο,Το Σχολείο των Γυναικών, Τα Γενέθλια και Ο Νιλς Χόλγκερσον, η Λιλίκα και τα τέσσερα Πι, θα πραγματοποιηθούν για επτά συνολικά ημέρες σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας.Τα άτομα με οπτική αναπηρία θα έχουν πρόσβαση σε Υπηρεσίες Απτικής Ξενάγησης πριν την έναρξη των παραστάσεων και Ακουστικής Περιγραφής κατά τη διάρκειά τους, ενώ για τα Κ/κωφά και βαρήκοα άτομα θα υπάρξει ταυτόχρονη Διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα και SDH Υπέρτιτλοι.

Ψηφιακό Αρχείο Το ψηφιακό αρχείο των παραστάσεων συμπληρώθηκε με τις παραστάσεις από το 2005 έως σήμερα, ενώ για πρώτη φορά ψηφιοποιήθηκαν οι σκηνές και οι χώροι του Κτηρίου Τσίλλερ, προσφέροντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες της ιστοσελίδας να περιηγηθούν ψηφιακά στον χώρο και να γνωρίσουν μέσω ειδικής εφαρμογής ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το κτήριο και την ιστορία του.

Επίσης, ψηφιοποιήθηκε μέρος της πολύτιμης συλλογής των κοστουμιών από το Βεστιάριο του Εθνικού Θεάτρου και συγκεκριμένα 403 κοστούμια σημαντικών δημιουργών που συνεργάστηκαν με την πρώτη σκηνή της χώρας στη διάρκεια του 20ού αιώνα. Παράλληλα, μία ακόμη εφαρμογή προσφέρει τη δυνατότητα να δούμε και να γνωρίσουμε περισσότερα για τα κοστούμια στο ψηφιακό μας μουσείο. Στις ήδη υπάρχουσες συλλογές των δημοσιευμάτων και των προγραμμάτων, προστέθηκαν, επίσης, οι αφίσες και οι ιστορικές φωτογραφίες, υλικό δηλαδή που σχετίζεται με τις δράσεις του Εθνικού αλλά όχι με τις παραστάσεις αυτές καθαυτές.

Early Bird Εισιτήριο 10€ για μια εβδομάδα!

Τα εισιτήρια Early Bird, τη φετινή σεζόν, θα είναι διαθέσιμα σε δυο χρονικές περιόδους.

Το πρώτο Early Bird ξεκινά την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου στις 12.00 και διαρκεί επτά (7) ημέρες, έως την Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου στις 24.00.

Περιλαμβάνει τις παραστάσεις: ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ/ ΦΑΟΥΣΤ/ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΤΗΣ/ Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΜΑΣ/ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ/ Η ΛΥΓΕΡΗ/ΜΑ ΓΚΡΑΝ’ΜΑ/ Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΑΣΠΡΟΚΟΡΑΚΑΣ

Η δεύτερη περίοδος θα ανακοινωθεί σύντομα

Οι λόγοι της αποχώρησης σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες αφορούν την απροθυμία του ΥΠΠΟ να του ξεκαθαρίσει τη διάθεση του ή όχι για την ανανέωση της θητείας που λήγει το Δεκέμβριο και τη δημιουργία κλίματος αβεβαιότητας για το μέλλον του θεάτρου. Σε μια κίνηση ματ ο Γιάννης Μόσχος πρόλαβε τις όποιες αρνητικές εξελίξεις θέτοντας τον εαυτό του στη διάθεση του διαδόχου του για να ενημερωθεί εγκαίρως, καθώς μπαίνουμε σε μια νέα σεζόν και να γίνει η μετάβαση ομαλά στην αρχή της.

«Ονειρευτήκαμε ένα θέατρο εξωστρεφές, ‘φωτεινό’, συμπεριληπτικό. Πιστεύω ότι δεν προδώσαμε τα όνειρά μας» είπε ο Γιάννης Μόσχος
Σημείωμα Καλλιτεχνικού Διευθυντή
Ανοικτοί πολιτιστικοί διάλογοι, συμπερίληψη, εξωστρέφεια. Τρεις έννοιες φάροι. Τρεις έννοιες που μας οδήγησαν τα τρία τελευταία χρόνια.
Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός για τη χειμερινή περίοδο 2024-2025 δεν είναι παρά η συνέχεια όλων όσα ονειρευτήκαμε, μεθοδικά σχεδιάσαμε και καταφέραμε να υλοποιήσουμε τις προηγούμενες δύο χρονιές. Το ρεπερτόριο περιλαμβάνει και φέτος μια ευρεία βεντάλια επιλογών: νέα ελληνικά και ξένα θεατρικά έργα συμπορεύονται με κλασικά του παγκόσμιου δραματολογίου, με συλλογικές κειμενικές συνθέσεις, πρωτότυπες δραματουργίες, μεταγραφές εμβληματικών θεατρικών έργων και λογοτεχνικών κειμένων.
Στον φετινό χειμερινό προγραμματισμό έχει ενταχθεί και ένα αφιέρωμα στο νεοελληνικό έργο. Ανατέθηκε σε Έλληνες συγγραφείς η συγγραφή πρωτότυπων θεατρικών έργων ειδικά για το Εθνικό Θέατρο∙ εντάχθηκαν νεοελληνικά έργα που ανεβαίνουν για πρώτη φορά ή που έχουν να παρουσιαστούν πολλά χρόνια στην ελληνική σκηνή∙ έγιναν αναθέσεις σε δραματουργούς να συγγράψουν πάνω σε θεματικές που προτάθηκαν από τις/τους σκηνοθέτριες/τες∙ συμπεριλήφθηκαν πρωτότυπες θεατρικές διασκευές μυθιστορημάτων γνωστών Ελλήνων λογοτεχνών.
Οι δραματουργίες και της φετινής χρονιάς θίγουν κρίσιμα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της εποχής μας όπως η προάσπιση της δημοκρατίας, η απόδοση δικαιοσύνης, ο παραλογισμός του πολέμου, η θέση της γυναίκας, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, τα στεγανά της ελληνικής οικογένειας, η περιθωριοποίηση της τρίτης ηλικίας, η βία στο διαδίκτυο.
Το Εθνικό Θέατρο έχει να αντιμετωπίσει τον χειμώνα που μας έρχεται μια μεγάλη πρόκληση. Μέσα στον επόμενο χρόνο έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει η εκ βάθρων ανακαίνιση της Σκηνής «Μαρίκα Κοτοπούλη» στο Θέατρο REX. Ένα μεγάλο −πολύ ωφέλιμο− έργο, που σχεδιάζεται και θα υλοποιηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού, εντασσόμενο στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Με τα έως τώρα δεδομένα και οι τρεις σκηνές του REX θα κλείσουν, προσωρινά, από τα μέσα Ιανουαρίου του 2025 μέχρι και τα τέλη του έτους. Το Εθνικό Θέατρο συνεχίζει απρόσκοπτα το καλλιτεχνικό του έργο, χωρίς να μειώσει στο ελάχιστο την παραγωγική του δραστηριότητα, είτε αξιοποιώντας τις υπάρχουσες κτιριακές δομές του κτιρίου Τσίλλερ και του συγκροτήματος «Σχολείον της Αθήνας – Ειρήνη Παπά» είτε χρησιμοποιώντας χώρους εκτός Εθνικού. Έχει σχεδιαστεί συμπαραγωγή με την Εθνική Λυρική Σκηνή, η οποία θα παρουσιαστεί στην Εναλλακτική της Σκηνή, συνεργασία με το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν στο Θέατρο της Οδού Φρυνίχου, καθώς και η στέγαση παραγωγών στο θέατρο «Χώρος» στον Βοτανικό.
Η πολυποίκιλη δραστηριότητα του Εθνικού δεν εξαντλείται στην παραγωγή θεατρικών παραστάσεων. Συνεχίζεται με εξαιρετική επιτυχία ο θεσμός των θεατρικών εργαστηρίων. Το Μικρό Εθνικό εμπλουτίζει φέτος τη δραστηριότητά του με νέα εργαστήρια και νέες θεματικές. Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερη σημασία δίνεται και σε δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα που προσφέρονται δωρεάν στην κοινότητα: επαναφέρουμε τον θεσμό του Επισκεπτηρίου στα νοσοκομεία, συνεχίζουμε να παρέχουμε θεατρικά εργαστήρια σε σωφρονιστικά ιδρύματα και σε άτομα που βρίσκονται στο στάδιο της απεξάρτησης. Επιπλέον, στο πλαίσιο του προγράμματος της Πολιτιστικής Συνταγογράφησης προσφέρουμε για πρώτη φορά εργαστήρια δραματοθεραπείας σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Ακόμα, πιστοί στην αρχή για ένα θέατρο ανοιχτό σε άπαντες συνεχίζουμε και φέτος τις παραστάσεις καθολικής προσβασιμότητας.
Σε λίγες εβδομάδες ολοκληρώνεται ένα έργο πνοής: η ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση του ιστορικού αρχείου του Εθνικού Θεάτρου. Σύντομα θα είναι διαθέσιμα on line νέα εργαλεία: πολύτιμο νέο αρχειακό υλικό, ψηφιακές περιηγήσεις στο κτίριο του Τσίλλερ και στα κοστούμια του ιστορικού βεστιαρίου, αλλά και πολλές άλλες δυνατότητες.
Στο πλαίσιο των συνεργιών καλωσορίζουμε φέτος μια νέα συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ. Πρόσφατα εγκαινιάστηκε στο κτιριακό συγκρότημα «Σχολείον της Αθήνας-Ειρήνη Παπά» η έκθεση σύγχρονης τέχνης Space of Togetherness.
Στον τομέα της εξωστρέφειας συνεχίζουμε να διευρύνουμε το δίκτυο διεθνών συνεργασιών. Το Εθνικό Θέατρο θα διοργανώσει τον Απρίλιο του 2025, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Διεθνές Θεατρικό Συνέδριο της European Theatre Convention (ETC), του σημαντικού αυτού δικτύου θεάτρων της Ευρώπης, μέλος του οποίου είναι και το Εθνικό, φιλοξενώντας εκπροσώπους θεατρικών οργανισμών από 30 και πλέον χώρες. Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με τη διεξαγωγή του 3ου κατά σειρά Showcase, όπου επιμελήτριες/τες και διευθύντριες/ντες οργανισμών του εξωτερικού, αλλά και ξένοι δημοσιογράφοι θα κληθούν να παρακολουθήσουν τις παραγωγές μας και να γνωρίσουν Έλληνες δημιουργούς του θεάτρου. Συνολικά, πάνω από 150 επαγγελματίες του θέατρου από το εξωτερικό θα συναντηθούν στις αρχές Απριλίου στην Αθήνα και το Εθνικό Θέατρο. Παράλληλα, συνεχίζεται και το πρόγραμμα καλλιτεχνικής ανταλλαγής και φιλοξενίας Ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό και ξένων δημιουργών στο Εθνικό (Residencies) που εγκαινιάσαμε τον περασμένο Μάιο.[1]
Πετύχαμε τα τελευταία τρία χρόνια, σε μεγάλο βαθμό, έναν βασικό μας στόχο: την ορατότητα του ελληνικού θεάτρου στο εξωτερικό. Η οργάνωση ενός ετήσιου Showcase, για πρώτη φορά στην ιστορία του Εθνικού, βοήθησε σημαντικά να γνωρίσουν οι ξένοι συνάδελφοι τη δραστηριότητά μας. Παράλληλα έγινε συστηματική προσπάθεια για καλλιέργεια των διεθνών μας σχέσεων με συνεχή ταξίδια στο εξωτερικό, επαφές που είμαι σίγουρος ότι θα δώσουν καρπούς τα επόμενα χρόνια. Ήδη παραστάσεις μας άρχισαν να ταξιδεύουν ανά τον κόσμο και να γνωρίζουν τη διεθνή αποδοχή.
Επιδιώξαμε να είμαστε καλλιτεχνικά και κοινωνικά ενεργοί, όχι μόνο με τις επιλογές ρεπερτορίου, αλλά και οργανώνοντας ανοικτές συζητήσεις πάνω σε φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα και αναπτύσσοντας περαιτέρω τις κοινωνικές μας δράσεις. Συμπράξαμε με διάφορους σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς της εγχώριας πολιτιστικής ζωής. Συνεχίσαμε και εμπλουτίσαμε προγράμματα και δράσεις προηγούμενων καλλιτεχνικών διευθύνσεων. Δημιουργήσαμε για το Μικρό Εθνικό έναν νέο σύγχρονο πολυχώρο όπου στεγάζονται πλέον τα εκπαιδευτικά μας εργαστήρια. Διευρύναμε, όσο ήταν δυνατόν, το δίκτυο των περιοδειών μας στο εσωτερικό, εγκαινιάζοντας, το περσινό καλοκαίρι ένα νέο πρόγραμμα, σε συνεργασία με το ΔΙΑΖΩΜΑ, και την υποστήριξη του ΥΠΠΟ. Μέσω του προγράμματος «Γνωριμία με τα αρχαία θέατρα της Ελλάδας» το Εθνικό ταξίδευσε σε 15 αρχαία θέατρα όλης της ηπειρωτικής επικράτειας, σε μέρη που δεν είχε παίξει ξανά.
Υπερασπιστήκαμε το θέατρο συνόλου και το κοινό μάς εμπιστεύτηκε. Οι σκηνές μας γέμισαν κόσμο. Αυξήσαμε σημαντικά τα έσοδα του οργανισμού. Μεγαλώσαμε την παραγωγική μας δραστηριότητα παρέχοντας περισσότερες θέσεις εργασίας. Προσδώσαμε στις σκηνές του Εθνικού διακριτή φυσιογνωμία. Επανιδρύσαμε την Πειραματική Σκηνή με νέο προσανατολισμό, αφιερώνοντάς την στους νέους δημιουργούς. Συνεργαστήκαμε με πολλούς και διαφορετικούς δημιουργούς του ελληνικού θεάτρου, όλων των γενεών, δίνοντας χώρο σε ποικίλες αισθητικές τάσεις: από τις πλέον πειραματικές αναζητήσεις έως τις κλασικές αναγνώσεις έργων. Θελήσαμε να διευρύνουμε το κοινό μας προσφέροντας στους θεατές μας πολλές και διαφορετικές δυνατότητες επιλογών. Υπήρξαν, φυσικά, και παραστάσεις που δίχασαν, αλλά και παραστάσεις που άφησαν ισχυρό καλλιτεχνικό αποτύπωμα, γνωρίζοντας την ενθουσιώδη αποδοχή κοινού και κριτικής. Για όλες είμαι περήφανος −ανεξαρτήτως υποδοχής και αποτελέσματος− γιατί ξέρω με τι κόπο και αγάπη έγιναν από τους δημιουργούς τους και με τι φροντίδα εκτελέστηκαν από το Εθνικό.
Είμαι πολύ χαρούμενος για όσα έως τώρα καταφέραμε. Όλα αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας. Όλων των καλλιτεχνών φυσικά που συνεργάστηκαν μαζί μας, αλλά και όλων των εργαζομένων του Εθνικού: των ανθρώπων του διοικητικού και οικονομικού τομέα, των τεχνιτών των εργαστηρίων μας, των τεχνικών, του προσωπικού των σκηνών, των θεατρολόγων, των ειδικών συνεργατών και τόσων άλλων ειδικοτήτων. Όλες και όλοι συνέβαλαν αποφασιστικά. Ευχαριστώ όλους τους ανθρώπους του Εθνικού, είμαι ευγνώμων για τη συνεργασία και την υποστήριξή τους.
Ονειρευτήκαμε ένα θέατρο εξωστρεφές, «φωτεινό», συμπεριληπτικό. Πιστεύω ότι δεν προδώσαμε τα όνειρά μας.
Σας προσκαλούμε να ονειρευτείτε και φέτος μαζί μας.
Σας περιμένουμε να μοιραστείτε μαζί μας «έναν κόσμο ανοιχτό».
Γιάννης Μόσχος
Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα