Η ομάδα ανθρώπων της Alzheimer Hellas που κάνει θέατρο με θεαματικά αποτελέσματα

Το γνωρίζατε ότι κάθε 3 δευτερόλεπτα, κάποιος στον κόσμο εμφανίζει άνοια; Η νόσος Alzheimer, αλλά και η άνοια γενικότερα, αποτελεί ένα δυσβάστακτο κοινωνικό πρόβλημα υγείας από την οποία πάσχουν 197.000 Έλληνες και σύμφωνα με τις προβλέψεις το 2050 ο αριθμός αυτός θα φτάσει στους 354.000.

Στην Ελλάδα περίπου 400.000 περιθάλποντες παρέχουν καθημερινά φροντίδα στους ανθρώπους με άνοια, με πιο συχνή μορφή της τη νόσο Alzheimer, επωμιζόμενοι ένα τεράστιο πρακτικό, οικονομικό και ψυχικό φορτίο.

H 21η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Νόσου Alzheimer και η θεατρική ομάδα Alzheimer Ελλάς- Aγία Ελένη στη Θεσσαλονίκη, αποτελούμενη από νοσούντες παρουσιάζει για δέκατη χρονιά μία ακόμα καινούρια παράσταση, ειδικά αφιερωμένη σε αυτή τη μέρα αλλά με όλα τα συστατικά μίας κανονικής ερασιτεχνικής θεατρικής δουλειάς και με μία σημαντική ιστορία που σήμερα καταγράφουμε, μιλώντας με την Ευαγγελία Μπακογλίδου που πριν δέκα χρόνια μαζί με την ψυχολόγο Ελένη Πόπτση είχαν την ιδέα, κάνανε την έρευνα και την  μελέτη και δημιούργησαν αρχικά ένα πρόγραμμα και αργότερα, μία θεατρική ομάδα που μέχρι σήμερα όχι μόνο παρουσιάζει εξαιρετικές δουλειές, αλλά επιδρά και θετικά στην υγεία των συμμετεχόντων.

«Είναι σημαντικό το μάθημα θεάτρου για αυτούς τους ανθρώπους. Τους βοηθάει να θυμούνται λόγια, τους βοηθάει να αντιληφθούν το χιούμορ μέσα από αυτά τα κείμενα. Βοηθά και στη ψυχολογία τους και στη κοινωνικότητα τους. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν ανθρώπους με κοινούς στόχους και κοινά προβλήματα» αναφέρει η κ. Μπακογλίδου που γράφει τα κείμενα των έργων που παρουσιάζουν αλλά και σκηνοθετεί τους ηθοποιούς της ομάδας.

Η Θεατρική παράσταση “21” από τη Θεατρική Ομάδα της Alzheimer Hellas- Αγία Ελένη θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 21 Σεπτεμβρίου, στις 19:30, στο Δημοτικό θέατρο «Άνετον» (Στην Παρασκευοπούλου 42) με προσκλήσεις των 10 ευρώ. Το έργο, είναι κωμωδία.

«Επιλέγουμε πάντα κωμικά έργα. Γιατί το γέλιο έχει ευεργετικές ιδιότητες σε όλα τα συστήματα του ανθρώπου. Θέλουμε να φτιάχνουμε ευχάριστες βραδιές. Άλλωστε να μη ξεχνάμε πως ανάμεσα στους θεατές μας μπορεί να είναι και άτομα με άνοια ή και περιθάλποντες» λέει στην Parallaxi η σκηνοθέτις της παράστασης που για χρόνια ασχολήθηκε με θεατρικές παραστάσεις και αυτό στάθηκε αφορμή για την ιδέα του προγράμματος που εξελίχθηκε σε μία ικανή θεατρική ομάδα της πόλης.

Πώς ξεκίνησαν όμως όλα; Η κ. Μπακογλίδου θυμάται:

«Εμείς εδώ στο Κέντρο Ημέρας Αγία Ελένη που είμαστε, αυτό που κάνουμε είναι να εξετάζουμε τους ηλικιωμένους και μετά τους τοποθετούμε σε κάποια προγράμματα για να κάνουν νοητική άσκηση. Γι’ αυτόν τον λόγο, υπάρχουν διάφορα προγράμματα με υπολογιστές, με μουσική, με χαρτί και μολύβι και έτσι, σκεφτήκαμε πριν δέκα χρόνια να έχουμε ως μέσο το θέατρο. Καθώς το θέατρο έχει πολλές απαιτήσεις νοητικές. Στην αρχή, δουλέψαμε με θεατρικά εργαστήρια και με αυτοσχεδιασμούς. Η αλήθεια είναι πως δεν ξέραμε πώς θα κυλήσει γιατί τα άτομα έχουν νοητικές ελλείψεις αλλά δεν έχουν άνοια. Μπήκαν στην ομάδα του θεάτρου για να κάνουν άσκηση αρχικά. Μάλιστα, κάναμε και μία μελέτη με τις επιδόσεις τους πριν και μετά, που είχε θετικά αποτελέσματα. Το κίνητρο λοιπόν για αυτούς ώστε να μπουν στην ομάδα, ήταν να παρουσιάσουμε μία θεατρική παράσταση. Όμως τελικά, καθιερώθηκε αυτό και έμεινε σταθερή θεατρική ομάδα που κάποιες φορές έμπαιναν και άλλα άτομα και έτσι παρουσιάσαμε οκτώ θεατρικές παραστάσεις.

Έχει το ρίσκο του κάθε παράσταση, επειδή οι άνθρωποι ξεχνάνε;

Ο αρχικός τους φόβος ήταν ότι θα ξεχάσουν τα λόγια τους. Όμως όλες οι παραστάσεις, ακόμα και πολλές επαγγελματικές, έχουν υποβολείο. Επίσης, τους μάθαμε κάποιες στρατηγικές μνήμης για το πώς μπορούν να μάθουν κάποια λόγια. Κατά καιρούς, επιλέξαμε και γνωστά έργα και όχι απαραίτητα απλά κείμενα αλλά πάντα από εμάς με μία μικρή παραλλαγή ώστε να τους ταιριάζει, κυρίως ηλικιακά επειδή μιλάμε για ηλικιωμένους ανθρώπους. Τα τελευταία χρόνια γράφω εγώ το κείμενο και είναι πάντα ειδικά για την ομάδα. Έχουν περάσει όλα αυτά τα χρόνια 30 ηθοποιοί και κάναμε 8 παραστάσεις σε διαφορετικά, γνωστά θέατρα της πόλης.

Οι δυο Μονάδες «Αγία Ελένη» και «Άγιος Ιωάννης»

Η Alzheimer Ελλάς, από το 2007 και το 2009 αντίστοιχα, λειτουργεί δύο Μονάδες Αντιμετώπισης Προβλημάτων Νόσου Alzheimer στη Θεσσαλονίκη (Μονάδα «Αγία Ελένη», Πέτρου Συνδίκα 13 και Μονάδα «Άγιος Ιωάννης», Λεωφ. Κων/νου Καραμανλή 164), οι οποίες απευθύνονται σε άτομα που πάσχουν από τη νόσο Alzheimer ή κάποια άλλη μορφή άνοιας, τους περιθάλποντες και τις οικογένειές τους. Οι δυο Μονάδες της «Αγία Ελένη» και «Άγιος Ιωάννης» απασχολούν περισσότερα από 50 άτομα εξειδικευμένο προσωπικό όλων των ειδικοτήτων.

Το σημαντικό έργο των Κέντρων Ημέρας αποδεικνύεται από τους τουλάχιστον 8.500 ωφελούμενους που εξυπηρετούν κάθε χρόνο (ασθενείς και περιθάλποντες), οι οποίοι πραγματοποιούν περίπου 161.000 επισκέψεις! Η πολυετής λειτουργία των κέντρων ημέρας αποτυπώνεται στην πολύτιμη βάση δεδομένων που έχει δημιουργηθεί και χρηματοδοτείται από το ίδρυμα “Ν.Demos Foundation Inc” της Αμερικής και περιέχει ιατρικά και άλλα χαρακτηριστικά από περίπου 22.300 ωφελούμενους.

Η υπόθεση του έργου «21» που θα παρουσιαστεί στο Άνετον

Το καλύτερο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου στη Θεσσαλονίκη έχει τον αριθμό 21. Είναι άνετο, καθαρό, με όμορφη θέα και γεμάτο από κωμικές αλλά και συγκινητικές ιστορίες ανθρώπων. Οι εργαζόμενοι του ξενοδοχείου αρνούνται να βγουν στη σύνταξη, διότι θεωρούν πως έχουν πολλά ακόμη να προσφέρουν αλλά έχουν και την ανάγκη να νιώθουν ενεργοί και χρήσιμοι! Οι πελάτες του ξενοδοχείου μέσα από τις προσωπικές τους ιστορίες και σχέσεις, έρχονται αντιμέτωποι με αστείες καταστάσεις, ανατροπές, με τις πεποιθήσεις τους και με τα ίδια τους τα συναισθήματα!

Στον κάθε έναν ξεχωριστά κάτι θυμίζει ο αριθμός 21…αλλά σε όλους μαζί, μία ημερομηνία μας έρχεται στον νου και στην ψυχή…Η 21η Σεπτεμβρίου- Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Alzheimer!

Μείωση του κινδύνου εμφάνισης άνοιας

Μέχρι το 2050, 298.617 άτομα προβλέπεται να ζουν με άνοια στην Ελλάδα. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών και η ADI υπογραμμίζουν ότι έως και 119.446 περιπτώσεις στην Ελλάδα, ή το 40 τοις εκατό, των προβλεπόμενων περιπτώσεων άνοιας θα μπορούσαν να καθυστερήσουν ή ενδεχομένως ακόμη και να αποφευχθούν αντιμετωπίζοντας μόνο 12 παράγοντες κινδύνου1.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών και μέλος της ADI, της παγκόσμιας ομοσπονδίας εθνικών ενώσεων Alzheimer και άνοιας, καλούν τις κυβερνήσεις σ΄ όλο τον κόσμο να χρηματοδοτήσουν επειγόντως την έρευνα, την εκπαίδευση και τις υπηρεσίες υποστήριξης για τη μείωση του κινδύνου άνοιας και για την πολιτεία να καταστεί η μείωση του κινδύνου βασικό στοιχείο των Εθνικών τους Σχεδίων για την Άνοια.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών λέει ότι η αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου άνοιας για τα άτομα, τόσο πριν όσο και μετά τη διάγνωση, θα μπορούσε να μειώσει ή να επιβραδύνει τα επερχόμενα 119.446 προβλεπόμενα κρούσματα άνοιας στην χώρα μας έως το 2050 με τρόπο προσβάσιμο και οικονομικά προσιτό.

Υπάρχουν πολλοί αποδεδειγμένοι παράγοντες κινδύνου για άνοια, για πολλούς από τους οποίους ο καθένας μας έχει έναν βαθμό προσωπικού ελέγχου. Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν το κάπνισμα, την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, τη σωματική αδράνεια, τη σπάνια κοινωνική επαφή, τους τραυματισμούς στο κεφάλι και καταστάσεις όπως ο διαβήτης, η απώλεια ακοής, η κατάθλιψη, η παχυσαρκία και η υπέρταση.

Οι υπόλοιποι παράγοντες κινδύνου, τους οποίους η πολιτεία καλείται να αντιμετωπίσει, περιλαμβάνουν την ατμοσφαιρική ρύπανση και την περιορισμένη πρόσβαση στην προσχολική εκπαίδευση.

Επιπλέον, η πολιτεία είναι υπεύθυνη για την παροχή άλλων υπηρεσιών που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ζωής όσων ζουν με άνοια, όπως οικονομικά προσιτή πρόσβαση στην υγεία και τη μακροχρόνια περίθαλψη καθώς και υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

Επιπλέον, πολλές κυβερνήσεις έχουν ήδη συμφωνήσει να δώσουν προτεραιότητα στη μείωση του κινδύνου άνοιας και στην υποστήριξη αυτών που ζουν με άνοια και των περιθαλπόντων τους μέσω της δέσμευσής τους στο Παγκόσμιο Σχέδιο Δράσης του ΠΟΥ για την απόκριση της δημόσιας υγείας στην άνοια. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι πολλές κυβερνήσεις έχουν ξεχάσει ή αγνοήσει αυτή τη δέσμευση.

Πρόοδοι στην ανάπτυξη φαρμάκων για την άνοια

Φέτος έχει σημειωθεί πρόοδος στις πιθανές φαρμακευτικές θεραπείες για την άνοια που έχει φέρει ελπίδα σε πολλούς ανθρώπους που ζουν με άνοια και στους περιθάλποντές τους. Ωστόσο, αυτές οι θεραπείες μπορεί να μην είναι κατάλληλες ή διαθέσιμες για κάθε άτομο που ζει με άνοια.

H Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών κα Μάγδα Τσολάκη τονίζει ότι «παρόλη την ελπίδα που δημιουργούν τα υπό έγκριση νέα φάρμακα, αυτά απευθύνονται σε άτομα με ήπια νοητική διαταραχή και ήπια άνοια καθυστερώντας την εξέλιξη της νόσου και δεν αποτελούν θεραπεία της. Ακόμα όμως κι αν στο μέλλον βρεθεί το φάρμακο που θα θεραπεύει τη νόσο, πάντοτε η πρόληψη θα είναι το σημαντικότερό μας εργαλείο, ώστε να μην νοσήσουμε και να χρειαστούμε φαρμακευτική αγωγή».

Μόνο 40 κυβερνήσεις παγκοσμίως έχουν αναπτύξει μέχρι στιγμής εθνικά σχέδια για την άνοια, με ακόμη λιγότερες από αυτές να περιλαμβάνουν στρατηγικές μείωσης του κινδύνου. Ως αποτέλεσμα, οι κυβερνήσεις χάνουν ένα ζωτικό εργαλείο για την καθυστέρηση ή την πρόληψη μελλοντικών υποθέσεων.

Ο Σεπτέμβριος έχει καθιερωθεί ως ο Παγκόσμιος Μήνας Αλτσχάιμερ, μια διεθνής εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την άνοια και την πρόκληση του στίγματος. Κάθε χρόνο, οι σύλλογοι Alzheimer και άνοιας, μαζί με όλους όσους εμπλέκονται στη θεραπεία, φροντίδα και υποστήριξη ατόμων με άνοια, από όλο τον κόσμο ενώνονται για να οργανώσουν εκδηλώσεις υπεράσπισης και παροχής πληροφοριών, καθώς και Περιπάτους Μνήμης και ημέρες αφιερωμένες στη συγκέντρωση χρημάτων. Η 21η Σεπτεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ.