Μία σπουδαία παράσταση για την κλιματική αλλαγή στον Αρχαιολογικό Χώρο Αιγών

Ένας από τους σημαντικότερους γεωγράφους της αρχαιότητας ήταν ο Στράβωνας, ο οποίος γεννήθηκε το 63 ή το 64 π.Χ. στην Αμάσεια του Πόντου και πέθανε σε ηλικία 90 περίπου ετών.

Το συγγραφικό του έργο ήταν μεγάλο, με τα δυο σημαντικότερά του να είναι τα Ιστορικά υπομνήματα και τα περίφημα Γεωγραφικά. Σε ό, τι αφορά τα Ιστορικά υπομνήματα, αποτελούνται από 47 βιβλία γραμμένα σε πάπυρο, αλλά δυστυχώς αρκετά από αυτά έχουν χαθεί με αποσπάσματα να βρίσκονται στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου.

Από την άλλη, τα Γεωγραφικά, τα οποία αποτελούνται από 17 βιβλία, σώζονται στο μεγαλύτερο μέρος τους και θα μπορούσε να πει κανείς πως αποτελούν έναν παγκόσμιο γεωγραφικό χάρτη της εποχής του. Περιγράφει πόλεις από διάφορες περιοχές του τότε γνωστού κόσμου, δίνοντας πληροφορίες για το πως ήταν η κατάσταση τότε. Εκτός, όμως, από τις αναφορές του σε γεωγραφικά στοιχεία των τόπων που ταξίδευε, αναφέρει και πληροφορίες σχετικά με τα ήθη, τα έθιμα και γενικά διάφορα εθνικά στοιχεία των περιοχών.

Μεταξύ όλων αυτών των ιστορικών ταξιδιών στον χρόνο, ο Στράβωνας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για το κλίμα της εποχής και την διαμόρφωση της γης, όπου σε μία αντιπαράθεση με το σήμερα αντιλαμβανόμαστε εύκολα τις αλλαγές της φύσης και τους κλίματος στις περιοχές που περιγράφει.

Σε ένα από τα βιβλία του λοιπόν, αναφέρει σημαντικά στοιχεία για την  Μακεδονία και με αφορμή αυτό το 7^ο βιβλίο του αλλά και τις «κραυγές» της φύσης σήμερα μπροστά σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του πλανήτη που δεν είναι άλλο από την κλιματική αλλαγή, η ιδέα του σπουδαίου θεατράνθρωπου Βασίλη Παπαβασιλείου για μία θεατρική παράσταση που θα πλέξει «γλυκά» το χθες του Στράβωνα με το μεγάλο ζήτημα του κλίματος σήμερα, έγινε η αφορμή για μία από τις πιο ενδιαφέρουσες δουλειές που προτείνει το φετινό καλοκαίρι  στο πλαίσιο του προγράμματος 2023 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού, με την υποστήριξη του ΔΗΠΕΘΕ ΒΕΡΟΙΑΣ και του Δήμου Καισαριανής.

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας λοιπόν θα φιλοξενήσει στις  4 και  5 Αυγούστου στον Αρχαιολογικό Χώρο Αιγών με τη δύση του ηλίου στις 20.00,  τη θεατρική παράσταση «Ένα ταξίδι με τον Στράβωνα» σε κείμενο και σκηνοθεσία της Νικολέτας Φιλόσογλου και με δωρεάν είσοδο για τους θεατές. Πρόκειται για μία κωμωδία με έντονα τα στοιχεία προβληματισμού και ένα έναυσμα για να αναρωτηθούμε ποια είναι η θέση μας σε αυτή τη γη.

Με οδηγό τον μεγάλο γεωγράφο Στράβωνα, μια περιπλάνηση στη Βόρειο Ελλάδα για μια συνάντηση με το κλίμα και τα έργα των ανθρώπων της εποχής του αλλά και της εποχής μας, θα δούμε μία εξαιρετική σύνδεση του χθες και του σήμερα, με ένα βλέμμα στο προηγούμενα ώστε να φτιάξουμε τα επόμενα, όσο ακόμα έχουμε την ευκαιρία.

Την αλλοίωση του κλίματος περιγράφει με χαρακτηριστικό τρόπο όχι ο ίδιος ο Στράβων αλλά ο «Ψευδο-Στράβων»:

«Βρε θάλασσα τα έχω κάνει / Μ’ έχει πλακώσει το τσουνάμι

Και θα κυκλοφορώ στο σπίτι / Με μάσκα και στολή του δύτη».

Το έργο

Δύο ηθοποιοί και ένας μουσικός επί σκηνής συνομιλούν, τραγουδούν και αυτοσχεδιάζουν με  κείμενα του παρελθόντος και βιώματα του παρόντος.

Ένας υπερευαίσθητος πολίτης με ιδιαίτερες οικολογικές ανησυχίες  είναι ο μοναδικός που δηλώνει συμμετοχή στο πρόγραμμα επιμόρφωσης «Δια βίου μάθηση Περιβάλλον,  κλιματική αλλαγή και Υγεία».

Μία έγκριτη πανεπιστημιακός αναλαμβάνει το δύσκολο έργο της εκπαίδευσής του με εντυπωσιακά επακόλουθα.

«Η ιστορία μπορεί να απαντήσει σε όσους αμφισβητούν την κλιματική αλλαγή. Όταν ήμασταν μικροί, πόσοι από εμάς έχουμε βρει κοχύλια σε ξηρά; Και τώρα, βλέπετε τι γίνεται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τι τρομακτικές αλλαγές έχει φέρει και πόσες ακόμα θα φέρει…» αναφέρει η ηθοποιός Άνδρη Θεοδότου που στην παράσταση έχει τον ρόλο μίας γεωγράφου και περιβαλλοντολόγου.

«Η ιστορία μπορεί να απαντήσει σε όσους αμφισβητούν την κλιματική αλλαγή. Όταν ήμασταν μικροί, πόσοι από εμάς έχουμε βρει κοχύλια σε ξηρά; Και τώρα, βλέπετε τι γίνεται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τι τρομακτικές αλλαγές έχει φέρει και πόσες ακόμα θα φέρει…

Όλα αυτά είναι πράγματα που αν δεν τα προσέξουμε θα έρθουν και θα μας βρουν αυτά. Απλά ελπίζω τότε να μην είναι αργά για όλους μας. Άλλωστε είμαστε σε μία εποχή που η φύση φωνάζει και πρέπει να την ακούσουμε. Πρέπει να αφουγκραστούμε επειδή κάθε ιστορία επαναλαμβάνεται» λέει η ηθοποιός.

Μαζί της επί σκηνής, ο Άγγελος Μπούρας που κάνει τον υπερευαίσθητο πολίτη. Εκείνον τον έναν που ενδιαφέρεται για τις αλλαγές στο κλίμα, ως καθρέφτης μίας κοινωνίας που μοιάζει να μην ενδιαφέρεται για τις αλλαγές του πλανήτη του.  «Είμαι σίγουρος πως αν γινόταν στην πραγματικότητα ένα τέτοιο πρόγραμμα, κάπως έτσι θα ήταν όντως και μακάρι να υπήρχε έστω ένας που θα πήγαινε» λέει ο γνωστός ηθοποιός μιλώντας για την άγνοια των ανθρώπων στην σοβαρότητα της κατάστασης.

«Υπάρχει δυστυχώς βαθιά άγνοια στο κομμάτι της κλιματικής αλλαγής. Είναι πολλοί που δεν ασχολούνται γιατί νοιάζονται μόνο για την αυριανή μέρα. Από την άλλη, υπάρχει η ιστορία που μπορεί εύκολα να διδάξει τις αλλαγές της γης αλλά δεν διδάσκεται και δεν μας ενδιαφέρει να την ψάξουμε. Οι νέες γενιές δυστυχώς, όσο εξελιγμένες κι αν είναι, δεν χρησιμοποιούν το google προς όφελος τους ώστε να πάρουν γνώσεις που πλέον παρέχονται τόσο εύκολα.

Ο πλανήτης πραγματικά πεθαίνει κι εμάς δε μας νοιάζει γιατί πιστεύουμε πως είναι κάτι που δε μας αφορά. Κάτι που θα γίνει αφού θα έχουμε πεθάνει. Όμως αλλάζει το τοπίο μέρα με τη μέρα κι εμείς ζούμε σαν να μην υπάρχει αυτό το πρόβλημα και δεν κατανοούμε πως αυτό είναι το σπίτι μας».

Σχετικά με την παράσταση και την ιδέα να μην υπάρχουν τεχνικά μέσα (γι’ αυτό και θα πραγματοποιηθεί στη δύση του ήλιου), ο Άγγελος Μπούρας εξηγεί: «Φεύγεις από τα στενά πλαίσια του θεάτρου και μπαίνεις σε μία διαδικασία που συμμετέχει ο θεατής ουσιαστικά μαζί με τον ηθοποιό, σε μία δράση που μπορεί να είναι και πιο ουσιαστική από το θέατρο. Είναι κάτι βιωματικό» ενώ στα πιο διαδικαστικά, η Άνδρη Θεοδότου αναφέρει πως «Σε αυτό το πρόγραμμα από το Υπουργείο υπήρχε ως προϋπόθεση να μη χρησιμοποιούνται μέσα όπως είναι μικρόφωνα, φωτισμοί κι έχει κι αυτό το δικό του μήνυμα για την κλιματική αλλαγή και την οικολογία. Οπότε καλούμαστε να κάνουμε μία παράσταση που δε θα χρειάζεται όλα αυτά τα μέσα και θα την απολαύσουν όσοι έρθουν».

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σύλληψη: Βασίλης Παπαβασιλείου | Κείμενο παράστασης: Νικολέτα Φιλόσογλου & ο θίασος | Σκηνοθεσία: Νικολέτα Φιλόσογλου | Σκηνικά, κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη | Μουσική σύνθεση: Λευτέρης Βενιάδης | Επιμέλεια κίνησης: Μαρίζα Τσίγκα | Βοηθός σκηνοθέτη: Άγγελος Μπούρας | Φωτογραφίες, video, σχεδιασμός αφίσας: Φίλιππος Τσιτσόπουλος | Επιστημονικός συνεργάτης : Αθανάσιος Τσίκληρας, Καθηγητής Ιχθυολογίας – Αλιευτικής Βιολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ | Οργάνωση, εκτέλεση παραγωγής: N.B AMKE

Με την ευγενική παραχώρηση της  άδειας  για τη  χρήση των στίχων του τραγουδιού «Ο Κάμπος»  του Γιώργου Χατζηπιερή.

 

Επί σκηνής (αλφαβητικά): Άνδρη Θεοδότου, Άγγελος Μπούρας  και ο μουσικός Γιώργος Μπουκαούρης (πλήκτρα, κρουστά)

Η παραγωγή πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος 2023 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού, με την υποστήριξη του ΔΗΠΕΘΕ ΒΕΡΟΙΑΣ και του Δήμου Καισαριανής.

H εκδήλωση προσφέρεται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Αναλυτικές πληροφορίες και προκρατήσεις θέσεων:

digitalculture.gov.gr

nationalopera.gr