Ο "Γυάλινος Κόσμος" του Γιώργου Νανούρη, είναι ένας μαγικός κόσμος

Γυαλί. Υλικό στερεό και άμορφο. Ημιδιάφανο ή διάφανο, εύθραυστο, άκαμπτο και σκληρό.

Όπως οι ζωές μας.

Όπως οι κόσμοι που δημιουργούν οι άνθρωποι όταν νιώθουν να μη χωράνε στον πραγματικό.

Όπως η ζωή μας τα τελευταία χρόνια.

Όπως ο “Γυάλινος Κόσμος” του Τενεσί Ουίλιαμς που κάθε φορά, είναι το ίδιο επίκαιρος, ίσως επειδή το εύθραυστο είναι στη φύση και του ανθρώπου τελικά, κι αυτό το γνωρίζει ο Γιώργος Νανουρης που έφτιαξε μια παράσταση που είδαμε αρχικά διαδικτυακά μέσα στην πρώτη καραντίνα και αργότερα στα θέατρα (και στη Θεσσαλονίκη).

Είδαμε μία παράσταση όπου ηθοποιοί και χαρακτήρες προσπαθούν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον. Συμβολικά, πραγματικά και συναισθηματικά.

Σκιές και καπνοί που θολώνουν μία ανυπόφορη πραγματικότητα για τους ήρωες. Ο σκηνοθέτης έχει ένα δικό του καλλιτεχνικό κόσμο που σε κάθε έργο αναδεικνύεται όλο και πιο πολύ και δίνει, πια, το δικό του όριο σε ό,τι δημιουργεί. Ωριμάζει μέσα από τις επιλογές και τους ήρωες που γνωρίζει και αυτό το περνάει στις παραστάσεις του φορά με τη φορά.

Τον Γιώργο Νανούρη τον παρακολουθώ χρόνια και, το ομολογώ, είναι από τους σκηνοθέτες που εκτιμώ ιδιαίτερα για την αισθητική και την προσέγγιση του σε όσα έχει κάνει μέχρι τώρα. Ο «Γυάλινος κόσμος» του, ήταν έκπληξη για μένα, στην καλοκαιρινή του περιοδεία υποδέχεται δύο άλλους ηθοποιούς από εκείνους της πρώτης διανομής, όπου ο Γιάννης Κουκουράκης αναλαμβάνει τον ρόλο του επισκέπτη Τζιμ (στην πρώτη διανομή τον ρόλο είχε ο Αναστάσης Ροϊλός) και η πολύτιμη Κάτια Δανδουλάκη τον ρόλο της μητέρας, ρόλος απαιτητικός που αρχικά είχε η επίσης εξαιρετική Άννα Μάσχα.

Η Λένα Παπαληγούρα, σπουδαία πρωταγωνίστρια του Νανούρη από παλιά (Η «Κατερίνα» τους έχει γράψει θεατρική ιστορία), γίνεται η τσακισμένη Λώρα. Γίνεται, δεν υποδύεται, προσέξτε το αυτό. Μιλάμε για μία ηθοποιό που με έναν δικό της τρόπο (εύκολο ή δύσκολο, αυτή το ξέρει) μπαίνει μέσα στον ρόλο και οριακά νιώθεις ως θεατής ότι βγαίνει από το παλιό της σώμα και συστήνεται με το καινούριο. Επίσης την Παπαληγούρα την έχω δει πολλές φορές στο θέατρο. Κάθε φορά, με κάθε σκηνοθέτη, είχα μπροστά μου έναν ζωντανό λόγο να νιώθω μέρος της κάθε ιστορίας. Δε σου δίνει πολλά περιθώρια η ερμηνεία της Παπαληγούρα για να παρασυρθείς από κάθε εξωτερικό ήχο. Είσαι εκεί, προσηλωμένος. Ακόμα και αυτή τη φορά, που σε έναν εξωτερικό χώρο, σε ένα ανοιχτό θέατρο με όποια – πολλά – προβλήματα στον ήχο και στις αποστάσεις του Θεάτρου Κήπου, αφήνεις στην άκρη τα όποια κακώς κείμενα του χώρου και εστιάζεις στην μαγεία αυτής της παράστασης.

Ο Κωσταντίνος Μπιμπής από την άλλη, είναι ο Τομ (για όποιον δεν γνωρίζει, ο Τομ είναι στη πραγματικότητα ο ίδιος ο συγγραφέας). Ο σπουδαίος ηθοποιός, κερδίζει τις εντυπώσεις από την πληθωρικότητα του ίδιου αλλά και του ρόλου του, κάνοντας τον έναν από τους καλύτερους Τομ που έχουν περάσει από τις θεατρικές σκηνές της χώρας. Το σαράκι της ψυχής, ο κρυφός πόνος, τα όνειρα που σκίζονται σαν ένα κομμάτι χαρτί και ένας κόμπος στον λαιμό. Τσάκισμα. Κι αυτός…

Η περίπτωση της Κάτιας Δανδουλάκη είναι ιδιαίτερη. Δε θα σας κρύψω πως τα τελευταία χρόνια είχα απογοητευτεί με τις επιλογές της, με αποκορύφωμα τον τελευταίο μονόλογο των Ρέππα – Παπαθανασίου όπου ήταν όλα λάθος, με ανύπαρκτη σκηνοθεσία και ένα άκρως προβλεπόμενο στόρι. Σε όλη εκείνη την παράσταση λοιπόν, το μόνο… «φως» ήταν η Δανδουλάκη, που όμως έμοιαζε να την παρασέρνει όλο αυτό και στο τέλος έμενες με μία πικρή γεύση. Στον «Γυάλινο κόσμο», η σπουδαία ηθοποιός, επιστρέφει σε αυτό που την αγαπάμε. Στους μεγάλους ρόλους και στους δημιουργικούς σκηνοθέτες, θυμίζοντας μας την πολυτιμότητα μίας μεγάλης ερμηνείας. Ο ρόλος της μητέρας, πήρε μία άλλη μορφή μαζί της. Έγινε πιο αέρινος, πήρε μία μεγαλύτερη διάσταση στα κωμικά και δραματικά στοιχεία του, μπήκε στο σώμα ης Κάτιας Δανδουλάκη και έδωσε μία άλλη ζωή στην παράσταση όλη. Πρόσθεσε μία επιπλέον συγκίνηση στο ήδη “φορτωμένο” υλικό της παράστασης. 

Ο Τζιμ, είναι ο επισκέπτης, φίλος του Τομ, που έρχεται στο σπίτι για φαγητό, με σκοπό να γνωρίσει την Λώρα. Ο Γιάννης Κουκουράκης, έγινε ο ιδανικός Τζιμ δίπλα της! Με τις σωστές ανάσες και λέξεις, ο ρόλος φωτίστηκε ακόμα παραπάνω δίνοντας ένα υπέροχο πάρε δώσε μεταξύ των δύο ηρώων και, φυσικά, ένα μαγικό τέχνασμα του Νανούρη, με ένα υπέροχο φιλί που, όλοι μιλάνε γι’ αυτό στο τέλος της παράστασης, όπου οι δύο σκιές και χωρίς να ακουμπάει ο ένας ηθοποιός τον άλλον, φιλιούνται στον απέναντι τοίχο του θεάτρου…

Το κείμενο του “Γυάλινου Κόσμου” είναι ένα φως μέσα στο σκοτάδι που περιγράφει και αυτό το οξύμωρο είναι που φωτίζει και τους συντελεστές του. Με μικρά, διάφανα γυαλάκια που φωτίζουν. Μέχρι μια μέρα να μη χρειάζεται.

Η μουσική του Θοδωρή Οικονόμου, επιβλητική και απαραίτητη κάθε φορά. Τα σκηνικά της Μαίρης Τσαγκάρη, κατάλληλα για μία περιοδεία και ακριβώς, δίχως φλυαρία, εκεί που πρέπει. Οι σκιές και οι καπνοί του Νανούρη, δημιουργούν, πάντα, μία πόρτα στο καινούριο σύμπαν. Ανοίγεις και περνάς μέσα…

Το Θέατρο Κήπου, που επιλέχτηκε για τις τρεις παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη, δεν ήταν σίγουρα ο κατάλληλος χώρος για ένα τέτοιο έργο, αλλά έχω την εντύπωση – και όσο μίλησα με κόσμο – ότι δεν υπήρχε κανείς που να μην ένιωσε λίγη από τη δουλειά του «μάγου» Νανούρη.

Ο «Γυάλινος κόσμος» συνεχίζει την περιοδεία του και για όλο τον Αύγουστο. Δε χάνεται. Να ξέρετε!

*Και επιτέλους παιδιά, ΘΕΑΤΡΟ όπως (μας) αξίζει

Κεντρική φωτογραφία από το Θέατρο Κήπου: Γιώργος Σταυρακίδης

Φωτογραφίες παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή