Το «άλλο» σπίτι στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (9-24/1)

Ποια θέση έχει η φαντασία στον πραγματικό κόσμο; Πώς μπορεί να διαμορφώσει τον προσωπικό και το δημόσιο χώρο; Τι είναι σπίτι; Μπορεί ένα άτομο με αναπηρία να διαμορφώσει ελεύθερα το περιβάλλον στο οποίο ζει; Το σύστημα πρόνοιας έχει τη δυνατότητα να υπηρετήσει την ατομική ανάγκη και επιθυμία; Και ποιος μπορεί να απαντήσει στο βασανιστικό και επίμονο ερώτημα του γονέα: «Τι θα γίνει το παιδί μου, όταν εγώ φύγω;»

Μετά την παράσταση Ο άνθρωπος ανεμιστήρας ή πώς να ντύσετε έναν ελέφαντα, το νέο εγχείρημα της ανήσυχης ομάδας «Εν δυνάμει», σε σκηνοθεσία και πάλι της χαρισματικής Ελένης Ευθυμίου, διερευνά την έννοια του χώρου ως αντανάκλαση της ταυτότητας του ατόμου. Στο όριο μεταξύ θεάτρου-ντοκουμέντου και θεάτρου επινόησης, η δουλειά της ομάδας «Εν δυνάμει», που αποτελείται από άτομα με και χωρίς αναπηρίες, βασίζεται στη συλλογή προσωπικών ιστοριών των μελών της, με θέμα την αναπηρία. Με αφετηρία αυτό το αυθεντικό υλικό, οι «Εν δυνάμει» εκφράζουν χωρίς αναστολές, με ευαισθησία και με απροσδόκητο χιούμορ τις αγωνίες και τα ανομολόγητα μυστικά των ανθρώπων που βιώνουν το αρνητικό πρόσημο του «Άλλου».

Το «άλλο» σπίτι είναι αποτέλεσμα πολύμηνης έρευνας, που πραγματοποιήθηκε τόσο με στοχευμένα εργαστήρια, ερωτηματολόγια και αυτοσχεδιασμούς της ομάδας «Εν δυνάμει», όσο και με συνεντεύξεις ανθρώπων που βρίσκονται στη δύσκολη κοινωνική συνθήκη να ζουν ακούσια εκτός της οικογενειακής δομής και προστασίας (γηροκομεία, άσυλα, ορφανοτροφεία, οικοτροφεία). Στην παράσταση, η κοινωνία, το «μεγάλο σπίτι» όλων μας, διασταυρώνεται με το «άλλο» σπίτι, αυτό που η κοινωνία παρέχει στις αδύναμες κοινωνικές ομάδες, αλλά και με τα όνειρα, τις ελπίδες, τους φόβους και τις προσδοκίες των προσώπων-μελών της ομάδας «Εν δυνάμει». Διαφορετικές όψεις μιας αθέατης πραγματικότητας έρχονται στο φως, με στόχο να γεφυρωθεί η απόσταση που μας χωρίζει από αυτόν τον Άλλο διπλανό μας.

Πρωινές παραστάσεις για σχολεία (Τρίτη-Παρασκευή, 11:00-13:15) και απογευματινές παραστάσεις για το κοινό: Σάββατο 9 Ιανουαρίου | 21:00 Κυριακή 10 Ιανουαρίου | 19:00 Σάββατο 16 Ιανουαρίου | 12:00 και 21:00 Κυριακή 17 Ιανουαρίου | 19:00 Σάββατο 23 Ιανουαρίου | 12:00 και 21:00 Κυριακή 24 Ιανουαρίου | 19:00

ΠΑΡΑΛΛΗΛH ΔΡΑΣH Σάββατο 16 Ιανουαρίου Μετά τη βραδινή παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές Συντονισμός: Σοφία Ευτυχιάδου, θεατρολόγος

Η παράσταση Το «άλλο» σπίτι αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας με το γενικό τίτλο Το Άλλο το κανονικό, που είναι βασισμένη σε μια ιδέα της καλλιτεχνικής διευθύντριας της ομάδας «Εν δυνάμει», Ελένης Δημοπούλου. Η τριλογία αυτή προέκυψε από την ασφυκτιούσα ανάγκη των μελών της ομάδας «Εν δυνάμει» να μοιραστούν δημόσια τις προσωπικές τους ιστορίες μέσα από το πρίσμα ενός καλλιτεχνικού γεγονότος.

Το πρώτο μέρος της τριλογίας, Ο άνθρωπος ανεμιστήρας ή πώς να ντύσετε έναν ελέφαντα, σε σκηνοθεσία της Ελένης Ευθυμίου, έκανε πρεμιέρα το Φεβρουάριο του 2014 στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη και συμμετείχε στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2015.

Η Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, συμμετέχοντας σε δίκτυα τα οποία στοχεύουν στην ανάθεση, τη δημιουργία και την προβολή παραστάσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων που εμπλέκουν ανθρώπους με αναπηρία, ενσωματώνει με ανοιχτό βλέμμα εγχειρήματα που βρίσκονται στην τομή της ανήσυχης καλλιτεχνικής πρακτικής και της κοινωνικής ευαισθησίας. Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώνει από το 2014 το Unlimited Festival και έχει συστήσει στο ελληνικό κοινό μια σειρά από σημαντικές παραστάσεις, όπως το Disabled Theatre από τον Jérôme Bel και το Theater Hora, αλλά και το Ganesh Vs the Third Reich από τον εξαιρετικό αυστραλέζικο θίασο Back to Back Theatre, που έρχεται ξανά φέτος στη Στέγη με την παραγωγή Small Metal Objects.

Ερευνητικός προθάλαμος της παράστασης υπήρξε η έκθεση Home?, Το μικρό-μικρό σπίτι, που φιλοξενήθηκε τον Ιανουάριο του 2015 στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη, σε εικαστική επιμέλεια της Θούλης Μισιρλόγλου. Τα μέλη της ομάδας «Εν δυνάμει» συνεργάστηκαν με τους σκηνογράφους Richard Anthony και Μαρία Καβαλιώτη και τον κινηματογραφιστή Δημήτρη Ζάχο και φαντάστηκαν, κατέγραψαν, μεταμόρφωσαν σε μακέτες και σε πραγματικό μέγεθος ένα δωμάτιο, όπως το είχε φανταστεί ο κάθε δημιουργός. Έτσι, ο χώρος των ονείρων έγινε μια επιλογή ζωής, μια απόπειρα ευτυχίας. Η έρευνα συνεχίστηκε για μήνες, με τη συλλογή αληθινών ιστοριών-κειμένων που αποτέλεσαν τη βάση για να διαμορφωθεί το κείμενο της παράστασης Το «άλλο» σπίτι στη διαδικασία των προβών.

Η ομάδα «Εν δυνάμει» ιδρύθηκε το 2008 από την Ελένη Δημοπούλου και τη Μαρία Ιωαννίδου, με την πεποίθηση ότι η ζωή είναι καλύτερη όταν τη μοιράζεσαι δημιουργικά και με στόχο την πλήρη ένταξη ατόμων με δυνητικές ικανότητες στην κοινωνία.

Η ηθοποιός και σκηνοθέτης Ελένη Δημοπούλου είναι από το 2008 καλλιτεχνική διευθύντρια της ομάδας «Εν δυνάμει». Μαθήτρια της Ρούλας Πατεράκη, υπήρξε βασικό μέλος της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης», από το 1987, μαθητεύοντας σε ένα ουσιαστικό θέατρο όπου η δύναμη της συλλογικότητας πολλαπλασίαζε το αθροιστικό αποτέλεσμα της ατομικής συμμετοχής των καλλιτεχνών. Οραματίζεται ένα θέατρο άμεσο, ζεστό, οικείο, αληθινό και, παράλληλα, ανήσυχο, ασυνήθιστο, δυναμικό· ένα θέατρο που διεκδικεί τη θέση του στο σύγχρονο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι και, ταυτόχρονα, εκπροσωπεί το γενέθλιο τόπο του. Από τον Φεβρουάριο του 2015 είναι καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης.

Η Ελένη Ευθυμίου (γενν. 1986, Έξετερ Αγγλίας) δραστηριοποιείται ως σκηνοθέτης, ηθοποιός και τραγουδίστρια. Η Ευθυμίου τάσσεται υπέρ της ιδέας του θεάτρου ως μια συνεχούς διερεύνησης της σύνδεσης μεταξύ της ανθρώπινης κατάστασης και της κοινωνίας. Πειραματίζεται με στοιχεία της μουσικής, των εικαστικών τεχνών, του κινηματογράφου, της μυθοπλασίας και του ντοκιμαντέρ, αναζητώντας νέες αισθητικές φόρμες στο θέατρο. Συμμετείχε ως σκηνοθέτης στο πρότζεκτ X Apartments Athens που διοργάνωσε η Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, στο πλαίσιο του 2ου Fast Forward Festival. H παράσταση Ο άνθρωπος ανεμιστήρας ή πώς να ντύσετε έναν ελέφαντα, που παρουσιάστηκε και στο Φεστιβάλ Αθηνών 2015, υπήρξε η πρώτη της συνεργασία με την ομάδα «Εν δυνάμει».