Οι σειρές που ξεχωρίσαμε το 2025!

*Μαρίνα Τομπάζη

Λίγα εικοσιτετράωρα αναμονής πριν το τέλος του έτους και το φινάλε του Stranger Things που τόσο περιμένω -η πέμπτη σεζόν του οποίου βρίσκεται σίγουρα στην κορυφή της λίστας μου- (δεν θα γράψω όμως κάτι μέχρι να δω το τελευταίο επεισόδιο), αυτές είναι οι δύο σειρές που ξεχώρισα φέτος:

Το Adolescence έσκασε σαν βόμβα στις οθόνες μας, κάνοντας πρεμιέρα χωρίς κάποια διαφήμιση και με πρωταγωνιστή ένα πρωτοεμφανιζόμενο έφηβο αγόρι. Κατάφερε όμως, παρά την αθόρυβη προώθησή του πριν την κυκλοφορία, να πυροδοτήσει συζητήσεις, να μπει στα σπίτια μας -μέχρι και σε σχολικές αίθουσες- και δικαίως.

Η βραβευμένη μίνι σειρά των τεσσάρων επεισοδίων μας έκανε να βιώσουμε την κάθε εμπειρία, όπως την έζησαν και οι εμπλεκόμενοι. Από τη στιγμή που ο 13χρονος Jamie Miller οδηγείται στο αστυνομικό τμήμα, μέχρι τη φορτισμένη συναισθηματικά συνεδρία του με τη ψυχολόγο, γινόμαστε μέρος αυτής της ιστορίας, την ώρα που οι Αρχές προσπαθούν να λύσουν το κουβάρι της δολοφονίας της Κέιτι, συμμαθήτριας του έφηβου πρωταγωνιστή, ο οποίος θεωρείται ο κύριος ύποπτος.

Πέρα από τις καθηλωτικές ερμηνείες των ηρώων και το βάθος του περιεχομένου της σειράς, όπου εξετάζεται η «σκοτεινή» όψη της εφηβείας, με τα τραύματα, την πίεση, την επιρροή των social media και ό,τι άλλο τη διακατέχει, αλλά και την εξερεύνηση των συνολικών επιπτώσεων μιας δολοφονίας, που αποτυπώνει διαφορές προβληματικές της κοινωνίας, το Adolescence κερδίζει με την άριστη χρήση της τεχνικής του μονοπλάνου. Το αποτέλεσμα των γυρισμάτων με μόνο μία λήψη, εκτός από εντυπωσιακό, ενισχύει την αίσθηση του εγκλεισμού και την αδιάλειπτη ένταση, καθόλη τη διάρκεια της παρακολούθησης.

Το 2025, η ιστορία του Οδυσσέα συνεχίζεται στις Σέρρες, με περισσότερη ωριμότητα, συγκίνηση και αγάπη. Ο Γιώργος Καπουτζίδης «υπογράφει» το δεύτερο κύκλο, θίγοντας με ουσία, μικρά και μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Αναμφίβολα, αν υπάρχει κάτι που θα μείνει στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης από τα πρόσφατα επεισόδια, αυτό είναι η αποκάλυψη της ταυτότητας της θείας Σταματίνας ως intersex χαρακτήρας.

Ο δεύτερος κύκλος μοιάζει σαν την τελική φάση της συμφιλίωσης, με τους ήρωες να ερωτεύονται, να απογοητεύονται και να μπερδεύονται, αλλά στο τέλος να βρίσκουν τον δρόμο τους, μέσα από μια οδύσσεια που αποτυπώνει με ειλικρίνεια τις σχέσεις των ανθρώπων.

*Χάρης Δημαράς

Παίρνεις μια μυρωδιά από το Δουβλίνο, από την αγαπημένη Ιρλανδία του 19ου αιώνα, αλλά… και γεύση από την μπίρα Guiness.

Η ιστορία της ζυθοποιίας από τον μετρ του είδους Στίβεν Νάιτ (Peaky Blinders), με πολλαπλά μηνύματα.

House of Guinness λοιπόν.

Πρώτα απ’ όλα μου άρεσε ακούγοντας την προφορά των πρωταγωνιστών.

Μόλις οκτώ επεισόδια (για όσους δεν έχουν πολύ χρόνο δηλαδή), προλαβαίνεις να το δεις και σε δύο μέρες.

Τα τέσσερα παιδιά του Μπέντζαμιν Γκίνες  (Άρθουρ, Έντουαρντ, Αν, Μπέντζαμιν)

Η σειρά δεν είναι τόσο  επιφανειακή όσο μπορεί να φαίνεται.

Παρουσιάζει και υπονοεί πώς λειτουργεί ένα σύστημα εξουσίας, η διαφθορά, αλλά έχει πολύ ενδιαφέρον και ο «τρόπος» με τον  οποίο ερωτεύεται ο κάθε γόνος.

Χωράει το συναίσθημα όταν οι σχέσεις στηρίζονται στο χρήμα;

Η σκοτεινή ατμόσφαιρα, η ιστορικότητα της εποχής και οι κόντρες εντείνουν την  ατμόσφαιρα.

Οι κριτικές των ιρλανδικών μέσων ήταν αμφιλεγόμενες, κυρίως για το πώς παρουσιάζονται τα γεγονότα.

Ωστόσο, αυτό κατ΄εμέ δεν έχει τεράστια σημασία, όταν μιλάμε για μυθοπλασία ή για αληθινή μυθιστορία. Έχει σημασία πώς παρουσιάζονται τα γεγονότα κι εδώ τα αστέρια είναι πολλά.

*Ανδρέας Νεοκλέους 

Από τις σειρές που είδα φέτος, κι’ αυτές ομολογουμένως δεν είναι πολλές, το Black Mirror επέστρεψε με έναν τρόπο που δεν περίμενα. Και αν έπρεπε να ξεχωρίσω ένα επεισόδιο από την έβδομη σεζόν, αυτό θα ήταν το πέμπτο, το «Eulogy». Κοινώς «Εγκώμιο». Όχι γιατί είναι εντυπωσιακό ή σοκαριστικό με τον κλασικό, δυστοπικό τρόπο της σειράς, αλλά γιατί είναι τρομακτικά ωραίο. Η ιδέα ότι, τη στιγμή που σου ανακοινώνεται ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, μπορείς, μέσω μιας τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης, να ξαναπερπατήσεις τις αναμνήσεις σου μαζί του, δεν μου φάνηκε απλώς ευρηματική. Μου φάνηκε βαθιά ανθρώπινη.

Άλλωστε, αυτό θα κάναμε ούτως ή άλλως: θα γυρίζαμε πίσω, σε εικόνες, σε θραύσματα, σε στιγμές που δεν ειπώθηκαν ποτέ σωστά. Εδώ όμως, η τεχνολογία σου επιτρέπει να το βιώσεις σε τέτοιο βάθος, ώστε να προσφέρεις αυτές τις αναμνήσεις ως τελευταίο δώρο, ως επικήδειο.

Η σχέση του Philip με την Carol αποδεικνύεται τραυματική, γεμάτη κενά, παρεξηγήσεις και αποσιωπήσεις. Κι όμως, το επεισόδιο δεν στέκεται εκεί.

Για μένα, η καρδιά του βρίσκεται στη μουσική. Γιατί η μουσική είναι πάντα ο τρόπος να ειπωθούν ολόκληρα σύμπαντα, να μιλήσουν άλλοι κόσμοι, ξενικοί, που δεν χωρούν στις εικόνες.

Είναι εκείνη που μαλακώνει την ψυχή, που μας απομακρύνει, έστω και για λίγο, από τις μεροληπτικές οπτικές μας, από την εμμονή στην απόδειξη, στο «τι ακριβώς έγινε».

Και αυτό είναι που με αιφνιδίασε περισσότερο.

Εννοώ δηλαδή, πως ενώ ζούμε σε μια εποχή όπου τα πάντα πρέπει να πιστοποιηθούν, να καταγραφούν, να φανούν, το «Eulogy» αντιπαραβάλλει με συγκλονιστικό τρόπο την έννοια της προφορικότητας και του ακούσματος.

Το άκουσμα γίνεται αφυπνιστικό. Η μνήμη δεν ενεργοποιείται από την εικόνα, αλλά με κάποιο τρόπο από τον ήχο, από μια μελωδία, από κάτι που δεν μπορείς να ελέγξεις πλήρως.

Ίσως γι’ αυτό, όταν κάτι πλέον με αιφνιδιάζει, το κρατάω. Και στην προκειμένη περίπτωση, ένα επεισόδιο για τον θάνατο, τη μετάνοια και την απώλεια κατάφερε να κάνει κάτι φαινομενικά ανέραστο (η τεχνολογία και το AI) να μοιάζει ζωντανό – συνεχώς μεταβαλλόμενο.

Να μου αφήσει, παράδοξα, μια αίσθηση ελπίδας. Μια ιδέα ότι η ανθρωπιά μπορεί ακόμα να αναδυθεί μέσα από την τεχνολογία, όχι ως υποκατάστατο, αλλά ως γέφυρα.

*Γιώργος Τούλας 

ADOLESENCE: H πιο μεγάλη ρωγμή στην τηλεοπτική οθόνη Χωρίς ίχνος διδακτισμού, κριτικής, καθοδήγησης του συναισθήματος ή της κρίσης μας, ένα μπραντεφέρ με τα σκοτάδια της ανθρώπινης ύπαρξης

Περιγράφοντας περιληπτικά αυτό το μικρό άθλο ξεκινάμε με την έφοδο της αστυνομίας σε ένα εργατικό σπίτι μιας επαρχιακής πόλης της Ουαλίας όπου συλλαμβάνεται ένας 15χρονος για το φόνο ενός δεκατριάχρονου κοριτσιού, χαράματα, πριν καν η μέρα ξεκινήσει…

Το παιδί θα οδηγηθεί στο κρατητήριο ενώ εμείς παρακολουθούμε χωρίς ανάσα, σε πραγματικό χρόνο την αγωνία λίγο πριν την πτώση. Στο δεύτερο επεισόδιο η μικρή κοινωνία της γειτονιάς-παρατηρητή μεγαλώνει και οι ανακρίσεις περνούν το κατώφλι του σχολείου που μετατρέπεται σε παρατήρηση της ζούγκλας, ενώ στο τρίτο, το κορυφαίο κινηματογραφικά ένας χορός για δύο στο σωφρονιστικό ίδρυμα, ένα ασφυκτικό παιχνίδι ανάμεσα στο παιδί και την ψυχολόγο θα γίνει ο πολιορκητικός κριός της ψυχής και των αντοχών μας.

Για να κορυφωθεί η τραγωδία στο τέταρτο επεισόδιο, την πεμπτουσία της διάλυσης των ζωών και της οδύνης χωρίς κάθαρση.  Έχοντας ώς άξονα που διατρέχει τη σειρά την επώδυνη εμπειρία της εφηβείας, θέμα που το σινεμά καταπιάνεται συχνά από το Διάφανο Δέρμα μέχρι τα δεκάδες φιλμ τρόμου, αυτό το τηλεοπτικό μεγαλούργημα βουτά στα βαθιά της ανθρώπινης ύπαρξης στο σύνολο της. Έρμαια στη δίνη των οθονών και της επικράτειας των social media, οι έφηβοι, ήρωες του παγκόσμιου χωριού, θύτες και θύματα μαζί της νέας αποτρόπαιας πραγματικότητας, παίρνει αφορμή η σειρά από τα συχνά εγκλήματα στους κόλπους των νέων ανθρώπων, για να μιλήσει για την έκπτωση της ίδιας της ζωής.

Το «Adolescence» των Τζακ Θορν και Στίβεν Γκράχαμ είναι ένα τηλεοπτικό ή και κινηματογραφικό θαύμα. Έχοντας επιλέξει τον τρόπο του μονόπλανου, με μια κάμερα επ΄ώμου τα επεισόδια γυρίζονται σαν μια σκηνή, οι δημιουργοί της σειράς επέλεξαν να δουλέψουν με έναν απίστευτο τρόπο. Αφιέρωσαν 3 συνολικά βδομάδες σε κάθε επεισόδιο, μια για να το αναλύσουν με τους πρωταγωνιστές, μία για να το προβάρουν με την παρουσία της κάμερας και μία για να το γυρίσουν. Είναι τόσο μαγικό αυτό που συμβαίνει που το κάνει αδιανόητο. Θέλεις να το δεις και να το ξαναδείς για να αντιληφθείς πώς έγινε.

Ο Βρετανός ηθοποιός Στίβεν Γκράχαμ, πρωταγωνιστής και συνδημιουργός της σειράς δίνει την καλύτερη ανδρική ερμηνεία της εικοσαετίας στην τηλεόραση. Έχοντας καταβυθιστεί ο ίδιος σε περιόδους κατάθλιψης, χτίζει μια περσόνα που αδυνατείς να βγάλεις από το νου ώρες μετά το βασανιστικό φινάλε. Ένα τρίλεπτο στο κρεβάτι του παιδιού που θα θυμάσαι για πάντα, που θα δακρύζεις κάθε φορά που θα το βλέπεις, που θα σε φέρνει αντιμέτωπο με ότι κουβαλάς σαν γονιός, με τα αιώνια δικά σου ερωτηματικά. Η κάμερα είναι το μάτι μας, δεν βρίσκεται ποτέ ανάμεσα στους ήρωες στέκεται πίσω, πλάι ή πιο πέρα, αναπνέει τη βαριά ανάσα τους, καίγεται από τον πυρετό της καρδιάς τους και καίει μαζί της, θολώνει κάθε φορά που το βλέμμα τους θολώνει.

Γίνεται ο απόλυτος μάρτυρας της κοινωνικής απομόνωσης, ως ασφαλέστερης επιλογής από την έκθεση στην κοινωνική επαφή, θρυματίζει σαν σφυρί τον παραμορφωτικό καθρέφτη μιας κοινωνίας, της κοινωνίας μας, αντικατοπτρίζει όσα διαμορφώνουν τοξικά τις σκέψεις των παιδιών σήμερα, όσα κατακυριεύουν το είναι των ανθρώπων. Εκφοβισμός, περιθωριοποίηση, σκληρότητα, ευθραυστότητα, ευαλωτότητα, απομόνωση, συμπόνια, έννοιες που σου έρχονται διαρκώς στο νου όσο παρακολουθείς τους ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Κάνενα σεναριακό τέχνασμα δεν χρησιμοποιείται για να ερμηνεύσει, για να δικαιολογήσει. Η οικογένεια δεν έχει εμφανείς παθογένειες, έχει αδυναμίες αλλά δεν αποτελεί την εξαίρεση.

Τίποτε ακραίο δεν έχει συμβεί για να δικαιολογήσει το έγκλημα, καμία γονεϊκή ή άλλη συμπεριφορά δεν αιτιολογεί το παραστράτημα. Όλα κυλούν αρμονικά στη ζωή της οικογένειας, οι δαίμονες βρίσκονται εκεί έξω. Αν δεν έχεις ακούσει ποτέ τη λέξη incels ήρθε η ώρα να μάθεις για τους άντρες που λόγω χαμηλής ερωτικής δημοφιλίας στρέφονται ενάντια σε γυναίκες, διαπράτοντας ακόμα και ακραία εγκλήματα. Με οδηγό τον 15χρονο πρωταγωνιστή Owen Cooper, που επιλέχθηκε ανάμεσα σε 500 παιδιά για να ακολουθήσει τα βήματα στην κόλαση με ένα συγκλονιστικό τρόπο, βιώνουμε μια σχεδόν τετράωρη εμπειρία θέασης που όμοια της δεν έχουμε βιώσει στην τηλεόραση.

Χωρίς ίχνος διδακτισμού, κριτικής, καθοδήγησης του συναισθήματος ή της κρίσης μας, η Εφηβεία γίνεται η συγκλονιστική αφορμή για ένα μπραντεφέρ με τα σκοτάδια της ανθρώπινης ύπαρξης, τους φόβους του μυαλού, τις αντιφάσεις της φύσης μας. Τα βασανιστικά ερωτήματα της τοξικής αρρενωπότητας που θρυμματίζει κάτι από το πέλμα της γυναίκες και κορίτσια που βρέθηκαν στο δρόμο της είναι η πρώτη ανάγνωση. Υπάρχουν όμως και πολλές άλλα πολλά που θα στοιχειώνουν το μυαλό μας κάθε φορά που θα επιστρέφουμε σε όσα μας έμαθε αυτό το απίστευτο ταξίδι των 4 επεισοδίων.

Η κάμερα απομακρύνεται από το σκεπασμένο μοναχό αρκουδάκι και ο νους παραμένει μουδιασμένος και εκστασιασμένος μπροστά σε αυτό που βίωσε. Μια τεράστια ρωγμή έχει συντελεστεί στην τηλεοπτική οθόνη και τον επίπλαστο κόσμο της. Το απόλυτο αριστούργημα.