Τρία πολύτιμα δώρα στο τέλος της χρονιάς

Είχα την ευλογία να απολαύσω τρία διαφορετικά, πολύτιμα δώρα με τα οποία ευφράνθηκε η ψυχή και ο νους μου στο τέλος αυτής της χρονιάς και θάθελα να τα μοιραστώ μαζί σας.

Μια ταινία, ένα βιβλίο και μια έκθεση που αξίζουν πολύ.

Father, Mother, Sister, Brother

O Τζιμ Τζάρμους είναι για τη γενιάς μου ένα είδος Σαμάνου που απελευθέρωσε μέσα μας συναισθήματα και δρόμους αισθητικούς που μας προχώρησαν πολύ. Τριάντα ένα χρόνια μετά το Stranger than Paradise λοιπόν, ανακεφαλαιώνει με ένα μοναδικό τρόπο όσα ξεχωριστά αποθησαύρισε για τις ανθρώπινες σχέσεις.

Σε μια από τις ωραιότερες ταινίες της χρονιάς, η βραβευμένη δικαίως με Χρυσό Λιοντάρι στη Βενετία μικρή ελεγεία πάνω στο μεγαλύτερο ναρκοπέδιο της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά και το μεγαλύτερο ταυτόχρονα τροφοδότη συγκινήσεων, την οικογένεια, έρχεται να μας αγγίξει όσο λίγα πράγματα πια. Με φόντο τρεις πόλεις Νιου Τζέρσεϊ,  Δουβλίνο και Παρίσι, μια σπουδή στην οικογένεια και τις παθογένειες της.

Η ταινία ξεκινά με το πορτρέτο του πατέρα, βάζοντας στο κάδρο τον θεό Τομ Γουέιτς να ενσαρκώνει όλα τα κλισέ της ανημπόριας και της συναισθηματικής εκβίασης και τα ενοχικά παιδιά του που βιώνουν ως οφειλή περισσότερο το σεβασμό, παρά τον αισθάνονται ως πηγαίο, σε ένα αληθινά μάστερκλας διαπιστώσεων πάνω στην ανθρώπινη φύση και την αναγκαστική παραδοχή πως όταν αγαπάς κάποιον δεν σημαίνει ότι τον ξέρεις καλά. Το απρόσμενο φινάλε της ανατροπής στην ιστορία μας κάνει να νοιώθουμε βέβαιοι πώς πολλές φορές στη ζωή τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται…

Στη δεύτερη ιστορία η παγερά απόμακρη εικόνα της μητέρας Τίλντα Σουίντον θα λειτουργήσει καθοριστικά στους βίους των κοριτσιών, απίστευτα κόντρα ο ρόλος της Κέιτ Μπλάνσετ. Εδώ η επίβλεψη γίνεται η βικτωριανή συνθήκη της αυστηρότητας και των ορίων που πνίγουν τον αυθορμητισμό.

Στην τρίτη τα ορφανά πια παιδιά δυο αντισυμβατικών γονιών γίνονται οι φορείς μιας στοχαστικής ενατένισης του πώς φτάσαμε ως εδώ και τι κουβαλάμε εντός μας που μας καθόρισε.

Ένα συναρπαστικό και βαθιά φιλοσοφικό τρίπτυχο που σε ρουφά από την αρχή μέχρι το τέλος. Η πεμπτουσία του Τζαρμουσικού σύμπαντος.

Μικέλα Χαρτουλάρη, 61 Πολαρόιντ για την ελληνική περιπέτεια

Ξεκινώντας από την παραδοχή της αδυναμίας μου πλέον λόγω διάσπασης προσοχής να επικεντρωθώ για πολλή ώρα σε ένα βιβλίο έπιασα τον εαυτό μου να εκπλήσσεται εντυπωσιακά από την ανάγνωση ενός από τα σημαντικότερα κατά τη γνώμη μου πονήματα που συνθέτουν με έναν απίστευτα έξυπνο, επιμελημένο, ευφυή και κυρίως αποτελεσματικό ως προς την πρόθεση και το αποτέλεσμα τρόπο ένα μωσαϊκό του καιρού μας και ένα παλίμψηστο ιδεών, σκέψεων και κυρίως αποσταγμάτων ζωής 61 ανθρώπων που με τον τρόπο που η Μικέλα επιλέγει να συνθέσει μαζί με τα δικά της λόγια δημιουργούν ένα σπουδαίο υλικό για το τώρα αλλά και για το μέλλον αυτού του τόπου.

Βαθιά αισιόδοξο το πόνημα, αληθινά πολυφωνικό και πλουραλιστικό, αυτό το υλικό που αξίζει όχι μόνο να μελετήσει κανείς αλλά και να επιστρέψει πολλές φορές στις σελίδες του υπογραμμίζοντας πράγματα που βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση όσων βιώνουμε και πολλές φορές δεν αποκρυσταλλώνονται επαρκώς. Η δουλειά που έγινε είναι τεράστια και φαίνεται. Από την καταιγιστική και πλήρως δουλεμένη εισαγωγή που εξηγεί και βοηθά στην κατανόηση όσων θα ακολουθήσουν μέχρι το κάθε ένα από τα 61 κεφάλαια αυτών των ανθρώπων που οι ιστορίες και οι σκέψεις τους αποτελούν ένα πολύτιμο υλικό για κάθε μελετητή της εποχής.

Ένα σπουδαίο βιβλίο που αξίζει να κάνετε δώρο στον εαυτό σας και όσους αγαπάτε. Από τις εκδόσεις Πόλις του ακούραστου ονειροπόλου Νίκου Γκιώνη, που του χρωστάμε επίσης πολλά.

Η «ΤΕΧΝΗ» και η «Διαγώνιος» συναντώνται για πρώτη φορά

Δύο διαφορετικές ομάδες πολιτισμού, η «Τέχνη» και η «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου που άφησαν το συγκλονιστικό αποτύπωμά τους στην πολιτιστική ταυτότητα της Θεσσαλονίκης κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα συναντώνται για πρώτη φορά κάτω από την ίδια στέγη, κι αυτή είναι του Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών ΑΠΘ.

Καθώς περιδιαβαίνει κανείς τους τοίχους των δύο ορόφων που εκτυλίσσεται αυτή η μαγική έκθεση έρχεται αντιμέτωπος μια εποχή της Θεσσαλονίκης που χωρίς τα μέσα της σημερινής εποχής κάποιοι άνθρωποι σεμνά και αθόρυβα έγραψαν την Ιστορία του πολιτισμού της με έναν τρόπο καθοριστικό για ότι ακολούθησε.

Μέσα από 600 εκθέματα και 200 δημιουργούς, την αφρόκρεμα της εικαστικής και πνευματικής ζωής της πόλης για δεκαετίες, έχουμε την ευκαιρία να αντιληφθούμε το που βασίστηκε η πολιτιστική και πνευματική άνοιξη της πόλης, του τι σημαίνει αφοσίωση, αυταπάρνηση, όραμα και προσφορά από τους ανθρώπους της Τέχνης και τον Χριστιανόπουλο, αντιλαμβανόμαστε πόσο φωτεινή υπήρξε η Θεσσαλονίκη του εξήντα και του εβδομήντα στη σκέψη και στην ανοιχτοσύνη της έκφρασης.

Σπάνια έχουμε την ευκαιρία να έρθουμε με τόσο οργανωμένο και εμπνευστικό τρόπο αντιμέτωποι με το παρελθόν και να μπούμε στη διαδικασία της αναρώτησης του τι πήγε μετά λάθος.

Ένα μεγάλο μπράβο στο Τελλόγλειο για αυτό τον άθλο και ένα μάθημα για όλους που οφείλουμε να παρακολουθήσουμε αυτή η σπουδαία για την πόλη και την ιστορία της έκθεση.