Ανταπόκριση από τα βραβεία LUX στο Στρασβούργο

Εικόνες: European Union 2022 – Source : EP

“QUO VADIS, AIDA?”: Κερδίζει το βραβείο LUX για το 2022.

Σε κλίμα συγκίνησης δόθηκε το βραβείο κοινού LUX στην σκηνοθέτρια Jasmila Zbanic για την ταινία της “Quo Vadis, Aida?” στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Στρασβούργο. 

Την ταινία ανέδειξαν νικήτρια οι Ευρωβουλευτές αλλά και η ψηφοφορία του κοινού. Στόχος των βραβείων είναι να αναδείξουν και να προωθήσουν τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο αλλά και τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες, έχοντας έτσι τόσο πολιτισμική όσο και κοινωνικοπολιτική σημασία. 

Στην σημερινή του μορφή ξεκίνησε το 2020 και είναι το μοναδικό κινηματογραφικό βραβείο που δίνεται από ένα κοινοβούλιο.

Το βραβείο απένειμε η πρόεδρος του Κοινοβουλίου Roberta Metsola, δηλώνοντας πως «Η ταινία αυτή είναι μια δυνατή φωνή για δικαιοσύνη για τις γυναίκες και τις μητέρες της Σρεμπένιτσα που υπήρξαν μάρτυρες της αποτρόπαιας δολοφονίας περισσότερων από 8.000 αγαπημένων τους προσώπων. Αυτές οι αποτρόπαιες φρικαλεότητες, αυτό το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, δεν πρέπει να λησμονηθούν ποτέ».

Τονίζοντας τις κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις του κινηματογράφου και την δυνατότητα που προσφέρει στους ανθρώπους να ταυτιστούν με εμπειρίες και ζωές ξένες και διαφορετικές από τις δικές τους, η σκηνοθέτρια Jasmila Zbanic δήλωσε: «Σοκαρίστηκα όταν έμαθα ότι εμείς, οι Ευρωπαίοι, επιτρέψαμε τον πόλεμο στην Ουκρανία και σας προτρέπω όλους να βρείτε έναν τρόπο να τον σταματήσετε». 

Η σκηνοθέτρια αναφέρθηκε επίσης στην σημαντικότητα των γεγονότων της Σρεμπένιτσα για ολόκληρη την Ευρώπη, λέγοντας πως οι Ευρωπαίοι «έχουμε κοινό παρελθόν και ελπίζω να έχουμε και κοινό μέλλον», ενώ ζήτησε δικαιοσύνη για τις γυναίκες και τις μητέρες της σφαγής, ευχόμενη «Να μην ξεχαστεί ποτέ αυτή η γενοκτονία».

 Μιλώντας για την σημερινή κατάσταση στην χώρα της, την Βοσνία, ανέδειξε τις συνέπειες του πολέμου που ακόμα είναι εμφανείς. «Δεν υπάρχει αρκετή πίεση από την Διεθνή Κοινότητα να βρεθούν αυτοί οι νεκροί (της Σρεμπένιτσα). Έτσι εντείνεται το τραύμα. Οι άνθρωποι δεν μπορούν ούτε να θάψουν τους νεκρούς τους»

Πολύ σημαντική ήταν και η παρουσία της Munira Subasic, επιζήσασας της σφαγής και προέδρου της Ένωσης Μητέρων της Σρεμπένιτσα. Συγκινημένη δήλωσε ότι το έργο έδειξε την αλήθεια σε πολλούς Ευρωπαίους που την αγνοούσαν. Η Munira, έχοντας χάσει 22 μέλη της οικογένειάς της, ανάμεσα στα οποία έναν γιο και τον σύζυγό της μίλησε για την τραγωδία των γυναικών της Σρεμπένιτσα. 

Με τα λόγια «Είναι βαρύς ο πόνος της μητέρας» ζήτησε από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία διότι «σήμερα κάποιες γυναίκες ζουν την ίδια τραγωδία που έζησα εγώ». Το σώμα του γιού της Munira αγνοούνται για πολλά χρόνια ενώ τελικά βρέθηκαν και θάφτηκαν μονάχα δύο οστά του. Πρόσθεσε: «Στην Ουκρανία, μητέρες κλαίνε ψάχνοντας τα οστά των γιων τους. Σας εκλιπαρώ να σταματήσετε τον πόλεμο στην Ουκρανία ώστε να υποφέρουν όσο λιγότερες μητέρες γίνεται στον κόσμο».

Έτσι, σε συναισθηματικά φορτισμένο, και δυστυχώς, επίκαιρο κλίμα αναδείχθηκε νικήτρια η ταινία “Quo Vadis, Aida?”. Το δεύτερο βραβείο πήρε η ταινία “Flee” του Jonas Poher Rasmussen ενώ την τρίτη θέση έλαβε η ταινία “Great Freedom” του σκηνοθέτη Sebastian Meise.