Έφυγε η Θεσσαλονικιά αρχιτέκτονας Νένη Σπάρτση

Έφυγε μετά από δίχρονη μάχη με τον καρκίνο η ταλαντούχα Θεσσαλονικιά αρχιτέκτονας Νένη Σπάρτση.

Η Ελένη (Νένη) Σπάρτση αποφοίτησε το 1983 από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Από το 1988 ξεκίνησε με άλλους τρεις συναδέλφους της να λειτουργούν ως μελετητικό σχήμα, ενώ το 2001 ίδρυσαν την εταιρία schema4architects με σκοπό την διεξαγωγή αρχιτεκτονικών μελετών.

Οι schema 4 architects με έδρα την Θεσσαλονίκη έχοντας διανύσει μία γεμάτη αρχιτεκτονική πορεία τόσο εντός όσο και εκτός πόλης, έκαναν εντυπωσιακή είσοδο και στον αρχιτεκτονικό χάρτη των ξενοδοχείων. Με βραβευμένα έργα στην Ελλάδα και πλέον στο εξωτερικό αφού το Domes Noruz Chania, ένα από τα πιο πρόσφατα πρότζεκτ τους, πέταξε για Νέα Υόρκη ως φιναλίστ σε έναν από τους μεγαλύτερους διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. 1087 συμμετέχοντες στην κατηγορία Resort Hotels και 4 φιναλίστς ανάμεσα τους και οι δικοί μας schema και η αρχιτέκτονας εσωτερικών χώρων Ολίβια Σίσκου που επιμελήθηκε το εσωτερικό των δωματίων. Πιο συγκεκριμένα, τo έργο των schema 4 architects, Domes Noruz Chania, είναι φιναλίστ στον διαγωνισμό του Interior Design’s Μagazine Awards για το 2016. Ένας διαγωνισμός ο οποίος διοργανώνεται για 11η συνεχή χρονιά από το μεγάλο ομώνυμο περιοδικό αρχιτεκτονικού περιεχομένου, βραβεύοντας το “Καλύτερο κτίριο για το 2016 στον κόσμο”.

Οι αρχιτέκτονες Νέλη Αρβανιτοπούλου, Δώρα Δακή, Ελένη Σπάρτση και Γιώργος Χορόζογλου, λειτουργούν ως μελετητικό σχήμα με έδρα τη Θεσσαλονίκη από το 1988. Το 2001 ιδρύουν την εταιρεία schema 4 architects με αντικείμενο την εκπόνηση αρχιτεκτονικών μελετών δημόσιων και ιδιωτικών έργων και το 2005 εγκαθίστανται δυτικά κοντά στο συγκρότημα του Εργοστασίου Φιξ, μετατρέποντας έναν βιοτεχνικό χώρο σε γραφεία της εταιρείας τους.

Ως γραφείο καλύπτουν και αναλαμβάνουν από μελέτες για ιδιωτικά και δημόσια κτίρια και αναπλάσεις περιοχών μέχρι αποκαταστάσεις κτιρίων, σχεδιασμό εκθέσεων και μελέτες εσωτερικών χώρων. Στην εκπόνηση μελετών διαφορετικών απαιτήσεων η schema 4 architects υποστηρίζεται από μόνιμους εξωτερικούς συνεργάτες και συμβούλους διαφόρων ειδικοτήτων.

Μέχρι το 1995 σε μόνιμη συνεργασία τους με τον Α.Μ. Κωτσιόπουλο, δημιουργούν άοκνα αφήνοντας στην πόλη το στίγμα τους κυρίως σε πανεπιστημιακά κτίρια. Το πιο πρόσφατο και εντυπωσιακό τους επίτευγμα, διάκριση της δουλειάς τους, είναι το κτίριο του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης Μ2. Ένα έργο σε συνεργασία με τον επιδραστικότερο όλων των εποχών στην Ιαπωνία αρχιτέκτονα, Αρατα Ισοζακι. Πρόσφατη και εντυπωσιακή η παρουσία των schema 4 architects και στην ανακαίνιση του Wyndham Grand Athens στην περιοχή της Πλατείας Καραϊσκάκη στην Αθήνα.

Το 2005 στέγασαν την εταιρία τους κοντά στο Εργοστάσιο Φιξ, στην Θεσσαλονίκη. Το πιο σπουδαίο επίτευγμα της εταιρίας τα τελευταία χρόνια είναι το κτίριο Μ2 στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Το έργο συντελέσθηκε σε συνεργασία με τον γνωστό Ιάπωνα αρχιτέκτονα, Άρατα Ισόζακι και έκλεψε τις εντυπώσεις

Ανάμεσα στα εξαιρετικά έργα που συμμετείχε ήταν η Επέκταση της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Α.Π.Θ., Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών, Φοιτητική εστία Πολυτεχνείου Κρήτης.

Τα τελευταία χρόνια σχεδίασε ξενοδοχεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Τη Νένη αποχαιρετά ο στενός της φίλος Σπύρος Βούγιας.

ΠΛΑΣΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΛΗ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ

Βαθιά οδύνη, θρήνος και συντριβή. Μετά από μια άνιση μάχη που κράτησε πάνω από δύο χρόνια, έφυγε σήμερα για πάντα η χαρισματική αρχιτέκτων Ελένη (Νένη) Σπάρτση, που μεσουράνησε με το έργο και τη φωτεινή της παρουσία στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης μας τα τελευταία 40 χρόνια. Είναι γνωστό σε όλους το αποτύπωμα της ξεχωριστής σχεδιαστικής της δουλειάς (με την ομάδα του γραφείου της Schema 4) σε κτίρια, αστικές αναπλάσεις, διαγωνισμούς, ανακαινίσεις κατοικιών, καταστημάτων και ξενοδοχείων και σε κάθε είδους αρχιτεκτονικές και αισθητικές παρεμβάσεις.

Πιο πολύ όμως από την επαγγελματική της επιτυχία, η Νένη ξεχώριζε για τον σπάνιο χαρακτήρα, το ήθος, το απαράμιλλο στυλ και την ανεπιτήδευτη γοητεία της που την έθεταν πάντοτε στο επίκεντρο της προσοχής και του θαυμασμού σε κάθε μικρό η μεγαλύτερο ανθρώπινο σύμπαν που συγκροτούνταν αβίαστα και με φυσικό τρόπο γύρω της.

Είχαμε με τη Λένα (που ήταν συμφοιτήτριά της στο πανεπιστήμιο) τη τύχη και τη χαρά να γνωρίσουμε και να δεθούμε στενά με τη Νένη και τον σύντροφο της ζωής της Κωστή Δημητριάδη σε μια μακρόχρονη και πολύ κοντινή, σχεδόν συγγενική σχέση. Καθώς η γυναίκα αυτή εκφραζόταν πάντοτε με περισσή τόλμη και ειλικρίνεια προσπαθώντας να ζήσει ελεύθερα χωρίς υποκριτικούς περιορισμούς, θύμιζε σύγχρονες ηρωίδες που πίστευα πως υπάρχουν μόνο σε μυθιστορήματα και θεατρικά έργα ή στο σινεμά.

Πραγματικά, η Νένη Σπάρτση μπορούσε να γίνεται άλλοτε μια Ιψενική Νόρα που διεκδικούσε τη χειραφέτησή της από τις κοινωνικές συμβάσεις και άλλοτε μια Μπλανς Ντιμπουά στο “Λεωφορείο ο Πόθος”, παριστάνοντας την βαθιά πληγωμένη από άκαρδους Κοβάλσκι. Συχνά έμοιαζε στην Έμμα Μποβαρύ του Φλωμπέρ ή την Άννα Καρένινα του Τολστόι. Το σίγουρο είναι οτι “Ζούσε τη ζωή της” σαν πρωταγωνίστρια της ομώνυμης ταινίας του Γκοντάρ αν και της ταίριαζε απόλυτα στις νυχτερινές εξόδους ο πρώτος ρόλος στο “Μια κυρία στα μπουζούκια” του Γιάννη Δαλιανίδη.

Όπως θα έλεγε ο Σαίξπηρ “ήταν πλασμένη από την ύλη που φτιάχνονται τα όνειρα” και το πέρασμά της ήταν μια δέσμη από φως που ομόρφυνε κι έδωσε χρώμα στη ζωή μας.

Στην παράσταση αυτή που έριξε σήμερα οριστικά αυλαία, διάλεγα συνήθως (με δική της συναίνεση πάντοτε) το ρόλο που έχει “ένας τρελός που λέει μια ιστορία δίχως κανένα νόημα”.

Και στην αιώνια παρτίδα που έχει για όλους το ίδιο τέλος (μόνο που δεν ξέρουμε πότε θα συμβεί) εμείς χάσαμε τη βασίλισσά μας. Και, όπως επιβάλλουν οι κανόνες του παιχνιδιού, δεν θα αργήσουμε να αποδεχθούμε την ήττα, ρίχνοντας κάτω και τον βασιλιά μας. Καλό ταξίδι αγαπημένη. Να είναι ήρεμος ο ύπνος σου.

To 2017 είχε γράψει στην parallaxi για το κτίριο που αγαπά στην πόλη:

Πρώην περίπτερο της Αγροτικής Τράπεζας στη ΔΕΘ – Νένη Σπάρτση Ανάμεσα σε πολλά αγαπημένα κτίρια στη Θεσσαλονίκη ξεχωρίζει ένα από τα ελάχιστα δείγματα μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην πόλη.

Το –πρώην- περίπτερο της Αγροτικής Τράπεζας στον χώρο της ΔΕΘ, εγκαταλειμμένο εδώ και πολλά χρόνια, κρυμμένο από πυκνή βλάστηση και εφήμερες κατασκευές, αποτελεί όαση σε ένα ιδιαίτερα «φλύαρο» περιβάλλον αντιπαραβάλλοντας την αισθητική του μινιμαλισμού του μοντέρνου κινήματος. Σχεδιασμένο το 1968 από τον Θύμιο Παπαγιάννη και την Ιωάννα Μπενεχούτσου για την εταιρεία Esso Pappas, αγοράστηκε αργότερα από την Αγροτική Τράπεζα και επικράτησε στην μνήμη σαν δικό της περίπτερο. Χαρακτηριστικό δείγμα της εποχής που η ΔΕΘ αποτελούσε πεδίο έκφρασης για την ελληνική αρχιτεκτονική και το design του 20ου αιώνα.