Θεσσαλονίκη

Ένα κτίριο στη Γιαννιτσών διηγείται ιστορίες από την παλιά Θεσσαλονίκη

Οι ιστορίες και τα χρόνια εγκατάλειψης προσδίδουν στο κτίριο επιπλέον μυστήριο και δέος

Γιώργος Τσιτιρίδης
ένα-κτίριο-στη-γιαννιτσών-διηγείται-ι-925600
Γιώργος Τσιτιρίδης

Η Κτηνιατρική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1950, με τον ΑΝ 1510/50, που επικυρώθηκε με το Ν. 1776/51. 

Αργότερα, με τον Ν 1268/1982, η μέχρι τότε Κτηνιατρική Σχολή, ως χορηγούσα ένα ενιαίο πτυχίο, μετατράπηκε σε Τμήμα της Σχολής Γεωτεχνικών Επιστημών (ΠΔ 130/83), στην οποία εντάχθηκαν τα άλλα δύο Τμήματα, της Γεωπονίας και της Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος.

Το 2013, σε εφαρμογή του Προεδρικού Διατάγματος 98 (ΦΕΚ 134/5-6-2013) η Κτηνιατρική Σχολή μετατράπηκε σε Τμήμα Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας.

Το Τμήμα Κτηνιατρικής του Α.Π.Θ., κατά τη διάρκεια της εξηκονταετούς λειτουργίας της χορήγησε περισσότερα από 3.500 Πτυχία Κτηνιατρικής, 60 Μεταπτυχιακά Διπλώματα και 300 Διδακτορικά Διπλώματα.

Ακόμη, έχει απονείμει τον τίτλο του Επίτιμου Διδάκτορα σε 10 αλλοδαπούς επιστήμονες-κτηνιάτρους, οι οποίοι συνέβαλαν παγκοσμίως στην πρόοδο της Κτηνιατρικής Επιστήμης και/ή βοήθησαν σημαντικά το Τμήμα Κτηνιατρικής του Α.Π.Θ.

Τα Εργαστήρια και η Γραμματεία του Τμήματος στεγάζονται στα κτίρια της Σχολής στην Πανεπιστημιούπολη και οι Κλινικές σε συγκρότημα κτιρίων που βρίσκεται στην οδό Σταύρου Βουτυρά 11 και Γιαννιτσών σε υπερσύγχρονο κτήριο μεγάλης έκτασης στο οποίο περιλαμβάνεται τμήμα του παλιού κτηρίου.

Το παλιό κτίριο είναι το τελευταίο από μια σειρά κτιρίων της Κτηνιατρικής σχολής που υπήρχαν στο χώρο από το 1952 μέχρι το 1972 όπου και μεταφέρθηκαν στις νέες εγκαταστάσεις. 

Το μόνο εναπομείναν κτίριο που είναι ορατό από την οδό Γιαννιτσών συνέχισε τη λειτουργία του ως νεκροτομείο μέχρι το 1985 όταν και εγκαταλείφθηκε και στέκει έρημο μαρτυρώντας μας την παλιά του χρήση.

Το εν λόγο κτήριο που μπορεί δεκάδες άνθρωποι απλά να προσπερνούν καθημερινά χωρίς να το δίνουν σημασία για πολλούς συνδέεται με μύθους θρύλους και ιστορίες του εβραϊκού μας παρελθόντος.

Στην περιοχή γνωστή κατά την διάρκεια της κατοχής ως Βαρώνου Χίρς ονομασία του γνωστού ευεργέτη της εποχής δημιουργήθηκε ένα από τα Εβραϊκά γκέτο που λόγο της γειτνίασης με τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό εξυπηρετούσε στην εκτόπιση των Εβραίων στα στρατόπεδα του θανάτου.

Τα χρόνια που ακολούθησαν διάφοροι θρύλοι αναφέρονται σε χαμένους θησαυρούς που οι Εβραίοι έκρυβαν προκειμένου να μην παραδώσουν στις Γερμανικές αρχές. Οι ιστορίες αυτές αποτέλεσαν κίνητρο για πολλούς χρυσοθήρες προς αναζήτηση του κρυμμένου θησαυρού. Υπάρχουν αναφορές σε βιβλία, άρθρα σε εφημερίδες, περιοδικά για τις περιουσίες των Εβραίων.

Μια σειρά από αιτήματα που έφτασαν στην κτηνιατρική σχολή ζητούν άδεια για ανασκαφές προκειμένου να ανακαλυφθεί αν οι ιστορίες είναι πραγματικές η όχι. Δεν έλειψαν βέβαια και προσπάθειες παράνομων εκσκαφών πλησίον του κτηρίου.

Οι μαρτυρίες που ισχυρίζονταν πως Εβραίοι εκμυστηρεύονταν διάφορα σημεία της πόλης που μπορεί να έχουν αντικείμενα αξίας ξεκίνησε την δεκαετία του 1950 μετά το τέλος του πολέμου και την επιστροφή των επιζώντων. 

Ο Τζάκ Αρούχ ισχυριζόταν πως επι κατοχής ετάφησαν σε ένα φρεάτιο της οδού Βουτυρά δίπλα από το παλιό κτήριο της Κτηνιατρικής δύο τενεκέδες χρυσές λίρες καθώς και άλλα αντικείμενα.

Πράγματι στα μέσα της δεκαετίας του 1950 δόθηκε άδεια για εκσκαφές αλλά δεν βρέθηκε τίποτε. Η ελπίδα όμως δεν χάνεται και τα επόμενα χρόνια το προσπάθησαν και άλλοι επίσης χωρίς κανένα αποτέλεσμα.

Όλες αυτές οι ιστορίες και τα χρόνια εγκατάλειψης προσδίδουν στο κτήριο επιπλέον μυστήριο και δέος. Εγκαταλελειμμένο και βουβό μαρτυρά ζωντανά και παραστατικά την παλιά του χρήση.

 Το μαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου, η επιγραφή «Νοσηλευτήριο», ο χώρος φύλαξης και νοσηλείας, τουαλέτες, βρύσες, ανοιχτοί χώροι ξύλινα παράθυρα και πόρτες. Τα πέρασμα του χρόνο είναι εμφανές και οι φθορές σε εκτεταμένο βαθμό.

 Παρ όλα αυτά συνεχίζει να παραμένει εντυπωσιακό και μια αξιοποίηση και αλλαγή χρήσης θα άλλαζε την τοπογραφία μιας γειτονιάς που παρακμάζει ημέρα με την μέρα και είναι γνωστή για τις αποθήκες χοντρικής πώλησης κινέζικων προϊόντων, για την υπαίθρια σεξεργασία και τους οίκους ανοχής με πολλά κτήρια παλιά και καινούργια να έχουν αφεθεί στην εγκατάλειψη.