Αεροδρόμια: Σενάρια απεργιών προμηνύουν ένα ακόμα καλοκαίρι ταλαιπωρίας

Το περασμένο καλοκαίρι θυμόμαστε όλοι τις πολύωρες καθυστερήσεις και τις μαζικές ακυρώσεις πτήσεων από μεγάλες αεροπορικές εταιρείες, καθώς πολλές ήταν αυτές που αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν καθημερινά ανώτατα όρια επιβατών λόγω έλλειψης προσωπικού.

Η κύρια αιτία του χάους ήταν οι ελλείψεις προσωπικού. Οι εργαζόμενοι στην αεροπορία απολύθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και δεν είχαν αντικατασταθεί. Σχηματίστηκαν ουρές στην ασφάλεια του αεροδρομίου, το check in και τον έλεγχο διαβατηρίων, ενώ οι αποσκευές συσσωρεύτηκαν χωρίς κανέναν να τις χειριστεί.

Οι μισές πτήσεις στην Ευρώπη καθυστέρησαν το περασμένο καλοκαίρι και σχεδόν 2.000 ακυρώνονταν καθημερινά, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό οργανισμό διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας Eurocontrol.

Στοιχεία από την ταξιδιωτική πλατφόρμα Digitrips αποκαλύπτουν ότι οι ακυρώσεις, καθώς και οι αλλαγές στο πρόγραμμα τους, έγιναν πολύ πιο κοντά στην ώρα αναχώρησης μιας πτήσης από ό, τι γινόταν τα προηγούμενα χρόνια.

Το μέλλον για τους ταξιδιώτες με αεροπλάνο όμως δεν φαίνεται καθόλου ρόδινο, σύμφωνα με τον Emilie Dumont, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας που προέβλεψε ότι δεδομένων όλων των ζητημάτων που επηρεάζουν τη βιομηχανία αυτή τη στιγμή, οι ακυρώσεις θα συνεχίσουν να είναι μία πραγματικότητα. «Αυτή η χρονιά είναι πιθανό να είναι ακόμη πιο δύσκολη και με τις ελλείψεις προσωπικού και τις απεργίες που συνεχίζουν να προκαλούν αναστάτωση σε όλο τον κόσμο»

Η Ευρώπη ειδικότερα αναμένεται όμως να επηρεαστεί από τις απεργίες των εργαζομένων και την άνοιξη που διανύουμε, αλλά και το καλοκαίρι που έρχεται. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, οι πτήσεις από και προς τα αεροδρόμια σε όλη τη Γερμανία ακυρώθηκαν εν μέσω απεργίας των εργαζομένων. Αυτή η απεργία επηρέασε επτά αεροδρόμια, συμπεριλαμβανομένων τριών από τα κορυφαία αεροδρόμια της χώρας— Φρανκφούρτης, Μονάχου και Αμβούργου. Τουλάχιστον 300.000 επιβάτες επηρεάστηκαν σε αυτή την περίπτωση και οι αεροπορικές εταιρείες ακύρωσαν χιλιάδες πτήσεις.

Η Ισπανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένουν απεργίες των εργαζομένων τους επόμενους μήνες επίσης. Στην Ισπανία, τα εργατικά συνδικάτα αναμένεται να συνεχίσουν να πραγματοποιούν 24ωρες απεργίες κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Πέμπτη, τουλάχιστον έως τις 13 Απριλίου, σύμφωνα με δημοσιεύματα στη χώρα.

Εν τω μεταξύ, στη Γαλλία, οι εργαζόμενοι πραγματοποιούν απεργίες για τις αλλαγές που έγιναν στο συνταξιοδοτικό της χώρας, όπου αύξησαν τα όρια συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 χρόνια. Η διαμάχη για αυτό το θέμα οδήγησε σε απεργίες τόσο των σιδηροδρομικών όσο και των εργαζομένων στα αεροδρόμια. Πρόσφατα μάλιστα, το 30% των πτήσεων από το αεροδρόμιο Orly του Παρισιού ακυρώθηκαν.

Φέτος το καλοκαίρι άραγε, θα δούμε τα περσινά φαινόμενα με καθυστερήσεις ωρών, «παγιδευμένο» κόσμο σε χώρους αναμονής, πεταμένες βαλίτσες και ακυρώσεις πτήσεων που χαρακτήρισαν το περασμένο καλοκαίρι την Ευρώπη;

Τα αεροδρόμια λοιπόν, θα πρέπει να αντεπεξέλθουν στη ζήτηση, με τα ανώτατα όρια χωρητικότητας πιθανόν να αποτελούν την «εξαίρεση», σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση από τον οργανισμό αεροδρομίων ACI Europe.

Ο Ολιβιέ Γιάνκοβετς, γενικός διευθυντής της ACI Europe, εξέφρασε τη βεβαιότητα για τις προοπτικές λιγότερων διαταραχών στα αεροπορικά ταξίδια κατά τη θερινή σεζόν του 2023, με τα αεροδρόμια να έχουν «εντείνει τα σχέδια ετοιμότητας».

«Έχουν έρθει σε επαφή με όλους τους επιχειρησιακούς εταίρους τους – αεροπορικές εταιρείες, υπηρεσίες εδάφους, δυνάμεις συνοριακού ελέγχου και έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας – για να εντοπίσουν πιθανούς κινδύνους και σημεία πίεσης, ιδίως όσον αφορά τα επίπεδα στελέχωσης και να επινοήσουν μέτρα ελαχιστοποίησης», είπε ο Γιάνκοβετς.

«Σε γενικές γραμμές, η χωρητικότητα θα πρέπει να ανταποκρίνεται στη ζήτηση και οι περιορισμοί χωρητικότητας θα γίνουν η εξαίρεση».

Μιλώντας στο ανοιξιάτικο συνέδριο του Business Travel Association στο Λονδίνο, ο διευθύνων σύμβουλος της British Airways, Σον Ντόιλ, είπε ότι είναι βέβαιος ότι δεν θα επαναληφθεί η συμφόρηση και οι ακυρώσεις του περασμένου καλοκαιριού στο Χίθροου.

«Η περσινή χρονιά δεν ήταν απλή… αλλά έχουμε κάνει πολύ δρόμο πολύ γρήγορα. Οι πόροι και η λειτουργικότητα είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από πέρυσι», είπε, προσθέτοντας ότι η αεροπορική εταιρεία είχε ξεκινήσει τη μεγαλύτερη εκστρατεία προσλήψεων που έχει πραγματοποιήσει πέρυσι, προσλαμβάνοντας περισσότερα από 7.500 άτομα.

Η ACI Europe δημοσίευσε επίσης στοιχεία που δείχνουν πώς τα αεροπορικά ταξίδια στην Ευρώπη πλησιάζουν σε επίπεδα πριν από την Covid, με την επιβατική κίνηση του Ιανουαρίου να είναι μόλις 11 τοις εκατό χαμηλότερη από τον Ιανουάριο του 2019 – η καλύτερη μηνιαία απόδοση από την έναρξη της πανδημίας στις αρχές του 2020. Λίγο παραπάνω τα δύο πέμπτα των ευρωπαϊκών αεροδρομίων (42 τοις εκατό) έχουν πλέον ανακάμψει στα επίπεδα κίνησης πριν από τον Covid, με περισσότερες πιθανότητες να φθάσουν σε αυτή την τιμή ορόσημο τους επόμενους μήνες.

«Η συνεχής επέκταση της χωρητικότητας από αερομεταφορείς εξαιρετικά χαμηλού κόστους και η πρόσφατη άρση των απαιτήσεων τεστ πριν από την αναχώρηση για ταξιδιώτες από την Κίνα θα πρέπει να συνεχίσουν να οδηγούν την ανάκαμψη προς τα αεροδρόμια», πρόσθεσε ο Jankovec.

Τα αεροδρόμια της Πορτογαλίας σημείωσαν την ισχυρότερη ανάκαμψη τον Ιανουάριο και ακολουθούν η Κύπρος, η Κροατία, η Μάλτα και η Ρουμανία. Ωστόσο, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Τσεχική Δημοκρατία και η Γερμανία συνεχίζουν να υστερούν τουλάχιστον 30 τοις εκατό σε σχέση με τα επίπεδα κυκλοφορίας πριν από την Covid, με αυτό εν μέρει να αποδίδεται στον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία.

Η Γερμανία συνεχίζει να ακολουθεί την ανάκαμψη άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών αεροπορικών αγορών, με την Ισπανία να έχει ήδη 2,2% μπροστά από την κίνηση του 2019, ενώ η Ιταλία -4,7%, η Γαλλία -11% και το Ηνωμένο Βασίλειο -14,3%.

Ξεχωριστά στοιχεία από τον οργανισμό αεροπορικών εταιρειών IATA έδειξαν επίσης ότι η παγκόσμια ζήτηση αεροπορικών ταξιδιών είχε «ένα πολύ υγιές ξεκίνημα» το 2023, με τη βοήθεια της Κίνας που άρει τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς της Covid τον Ιανουάριο.

Η συνολική παγκόσμια κίνηση τον Ιανουάριο ήταν στο 84,2 τοις εκατό των επιπέδων του 2019 με όλες τις αγορές να «καταγράφουν ισχυρή ανάπτυξη», με επικεφαλής τους αερομεταφορείς στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες αύξησαν την κίνηση κατά 60,6 τοις εκατό σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2022, καθώς ο μέσος συντελεστής φορτίου αυξήθηκε κατά 14,2 ποσοστιαίες μονάδες στο 75 τοις εκατό.

Ο γενικός διευθυντής της IATA, Willie Walsh, δήλωσε: «Με την έντονη ταξιδιωτική ζήτηση να συνεχίζεται κατά τη διάρκεια της παραδοσιακά πιο αργής χειμερινής περιόδου στο βόρειο ημισφαίριο, το σκηνικό είναι έτοιμο για μια ακόμη μεγαλύτερη ζήτηση την άνοιξη και το καλοκαίρι».

Πώς θα είναι τα αεροπορικά ταξίδια το 2023;

Η βιομηχανία λοιπόν, λέει ότι είναι προετοιμασμένη για αυτό το καλοκαίρι, αλλά ο αριθμός των ταξιδιωτών πρόκειται να αυξηθεί για άλλη μια φορά.

«Το να πλησιάσουμε τα επίπεδα κυκλοφορίας πριν από την πανδημία δεν θα είναι εύκολο σε ένα πλαίσιο ζητημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας, πιθανής βιομηχανικής δράσης, μη διαθεσιμότητας εναέριου χώρου, σημείων συμφόρησης στον τομέα, αυξανόμενης ζήτησης και αλλαγών στο σύστημα», σύμφωνα με τον Eurocontrol.

Ο φορέας διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας λέει ότι το 2023 είναι μια «τεράστια προκλητική» χρονιά και θα απαιτήσει μεγάλη προσπάθεια για την κάλυψη της ζήτησης και τη αποφυγή των καθυστερήσεων, συντάσσοντας σε όλες εκείνες τι φωνές που υποστηρίζουν πάντως, ότι και φέτος το καλοκαίρι θα χαρακτηριστεί από καθυστερήσεις και ακυρώσεις.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;

Πρόβλημα ασφάλειας πτήσεων λόγω υποστελέχωσης στα 15 μικρά περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας, καταγγέλλει ο Γιώργος Κωνσταντινάκης, πρόεδρος  του Πανελληνίου Συλλόγου Τηλεπικοινωνιών (FISO) ΥΠΑ, μόλις την προηγούμενη εβδομάδα και οριακά στην έναρξη της τουριστικής περιόδου για τη χώρα.

Όπως ανέφερε ο κ. Κωνσταντινάκης στην ΕΡΤ, στα 10 αεροδρόμια από αυτά υπηρετεί μόνο ένα άτομο και «παρότι η κατάσταση το καλοκαίρι αλλάζει, το πολύ να προστεθεί άλλο ένα». Όπως επισήμανε, το αεροδρόμιο της Σύρου «παραμένει με ένα άτομο και εάν του συμβεί οτιδήποτε, κλείνει το αεροδρόμιο».

«Οι καταγγελίες μας είναι συνολικότερα για την υποστελέχωση στον κλάδο μας και όχι μόνο για τα μικρά αεροδρόμια, αλλά και για τα υπόλοιπα στα οποία δραστηριοποιείται ο κλάδος μας. Φυσικά εκεί που φαίνεται περισσότερο είναι στα 15 μικρά αεροδρόμια, παραμεθόρια, στα οποία παρέχεται η υπηρεσία πληροφοριών πτήσης. Είναι μία υπηρεσία εφάμιλλη του ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας. Βρίσκεται ο συνάδελφος σε πύργο ελέγχου και μιλάει με το αεροσκάφος μέσω συχνότητας, δίνοντάς του πληροφορίες σχετικά με τη μετεωρολογική κατάσταση που υπάρχει στην περιοχή, με την κατάσταση του διαδρόμου της πίστας, των κινήσεων που υπάρχουν από αεροσκάφη μέσα στην περιοχή που ελέγχει κλπ. Από τα 15 μικρά στα οποία δραστηριοποιείται ο κλάδος μας, στα 10 υπηρετεί ένα άτομο μόνο, το οποίο αυτό είναι σε εγρήγορση, εάν χρειαστεί, εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο για να εξυπηρετεί εκτός από τις επιβατικές πτήσεις και πτήσεις σανίδας» είπε. Το κανονικό ωράριο είναι από τις 07:30 έως τις 14:30.

Ο κ. Κωνσταντινάκης εξήγησε πως «η Πάρος το διάστημα Ιουνίου – Σεπτεμβρίου έχει 1.541 κινήσεις κατά μέσο όρο μηνιαίως. Η Νάξος 1.089, η Κάρπαθος 562, η Μήλος 531, η Σύρος 468. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, η Πάρος είχε δύο άτομα για όλο αυτό το πλήθος των κινήσεων και από τα μέσα Ιουλίου και μετά προστέθηκε και άλλο ένα άτομο και έγιναν τρεις. Η Νάξος δύο άτομα και από τον Αύγουστο έγιναν τρεις, η Κάρπαθος τρία άτομα, η Μήλος ένα άτομο και σε κάποιο χρονικό διάστημα έγιναν δύο και η Σύρος το περισσότερο διάστημα ήταν με ένα άτομο. Μάλιστα στη Σύρο είχαμε και περιστατικά λιποθυμίας από τον συνάδελφο, ο οποίος δούλευε 24 ώρες το εικοσιτετράωρο».

Ο ίδιος σημείωσε πως «εδώ και δύο χρόνια, από τότε που αναλάβαμε σαν σύλλογος αλλά και οι προηγούμενοι συνάδελφοι, έχουμε ενημερώσει το αρμόδιο υπουργείο Μεταφορών και τη διοίκησή μας για την υποστελέχωση, λόγω συνταξιοδότησης. Αυτή τη στιγμή έχουμε μείνει 110 άτομα για 40 αεροδρόμια».

Όπως ανέφερε, «έχουν προκηρυχθεί πέντε μετατάξεις από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα από τον Αύγουστο κι ακόμη δεν έχουν τελειώσει. Υπάρχουν και άλλες 16 στο συρτάρι του υπουργείου, που δεν τις έχουν αγγίξει καθόλου».

Από την άλλη, μόλις πριν λίγες μέρες και μετά την μεγάλη τραγωδία στα Τέμπη που έφερε στο φως όλες τις παθογένειες των σιδηροδρόμων στη χώρα, ο Σύλλογος Αερολιμενικών καταγγέλλει τις δικές του ελλείψεις και αναφέρει ότι ο πρώην υπουργός Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής δεν έχει δεχτεί ούτε μία φορά να συναντηθεί μαζί τους για να συζητηθούν θέματα του κλάδου. Αναφερόμενοι εμμέσως σε ομοιότητες με την κατάσταση ασφαλείας στους σιδηροδρόμους υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, οτι: «Πέρα λοιπόν από συντετριμμένοι, είμαστε και εξοργισμένοι με όσα ακούγονται και γράφονται. Διαπιστώνουμε ομοιότητες σε όλα τα επίπεδα. Έχει γίνει κατανοητό πόσο επικίνδυνα μπορεί να γίνουν τα πράγματα, αν όλα αφεθούν στην τύχη τους ή ακόμα;», αφήνοντας υπόνοια πως θα κινηθούν έτσι ώστε να διορθωθούν όλα αυτά – ίσως και με απεργίες; – ενδεχομένως και τους επόμενους μήνες που χαρακτηρίζονται σημαντικοί για την μεταφορά τουριστών στη χώρα.