Ακροδεξιές τάσεις στην ελληνική κοινωνία: πού βρισκόμαστε το 2022;

Το Σημείο για τη μελέτη και την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς παρουσιάζει την πρώτη του ετήσια μέτρηση τάσεων της ελληνικής κοινωνίας σε μια σειρά από κρίσιμα θέματα που μπορούν να θεωρηθούν «δείκτες ακροδεξιάς συγκρότησης»

Στην έρευνα αποτυπώνονται οι απόψεις των πολιτών σχετικά με τη λειτουργία των θεσμών, την πολιτική και τη δημοκρατία. Παρατηρούμε την ευρύτατη αποδοχή του κύρους της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας αλλά και την ισχυρή δυσπιστία απέναντι σε όψεις λειτουργίας του κομματικού συστήματος και θεσμών, όπως η δικαιοσύνη και τα ΜΜΕ. 

Αναφορικά με τα θέματα έμφυλης ισότητας, σημαντική αποδοχή έχει το κίνημα metoo και επιβεβαιώνεται ισχυρά το δικαίωμα στην άμβλωση. Ως θετική πρέπει να καταγραφεί η σχετική αποδοχή των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ σε γάμο και τεκνοθεσία.

Ιδιαίτερο μέρος της έρευνας αφορά μια σειρά δεικτών που αφορούν τη μετανάστευση, καθώς και την στάση των ερωτώμενων απέναντι στο φαινόμενο της ρατσιστικής βίας και σε συγκεκριμένα ατομικά δικαιώματα. Στα θέματα αυτά όπως και στα θέματα «ταυτότητας» αναδεικνύεται ένα τμήμα της «κοινωνικής ακροδεξιάς» με ιδιαίτερα ατομικά / δημογραφικά χαρακτηριστικά και συγκεκριμένες αντιλήψεις.

Τέλος, με βάση τις απαντήσεις του δείγματος σε μια σειρά από «σκληρά ταυτοτικά ερωτήματα» μπορεί κανείς να ανιχνεύσει έναν πολύ σκληρό πυρήνα αμιγών αντιδραστικών αντιλήψεων περίπου 7.5% και περίπου 16% με ισχυρές παρόμοιες τάσεις.

Τα ευρήματα της έρευνας θα παρουσιαστο΄ύν το βράδυ της Δευτέρας στη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης σε εκδήλωση-παρουσίαση: “Ακροδεξιές τάσεις στην ελληνική κοινωνία: πού βρισκόμαστε σήμερα;” με τη συμμετοχή των:

Ρόζα Βασιλάκη, ερευνήτρια Βασιλική Γεωργιάδου, καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Γιάννης Μπαλαμπανίδης, συγγραφέας, διδάκτορας πολιτικής επιστήμης Λευτέρης Παπαγιαννάκης, διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες Παντελής Φλατσούσης, σκηνοθέτης Έλενα-Όλγα Χρηστίδη, ψυχολόγος, επιστημονική συνυπεύθυνη του Orlando LGBT+

Το συντονισμό είχε ο διευθυντής του Σημείου: Κωστής Παπαϊωάννου

Την παρουσίαση των ευρημάτων έκανε ο ο managing director της about people, Πέτρος Ιωαννίδης.

*Η πανελλαδική έρευνα κοινής γνώμης πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών aboutpeople από τις 10 έως 14 Ιουνίου 2022, σε δείγμα 1001 ατόμων, με τη μέθοδο των ηλεκτρονικών συνεντεύξεων μέσω διαδικτύου, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ – Παραρτήμα Ελλάδας.

Ο καθρέφτης της άκρας δεξιάς στην Ελλάδα

Εισαγωγικά

Η ιδιαίτερα σημαντική έρευνα του ΣΗΜΕΙΟΥ σε συνεργασία με την aboutpeople, προσπαθεί με τρόπο διεισδυτικό να αποτυπώσει τις τάσεις της κοινής γνώμης και να καταγράψει τις αντιλήψεις της γύρω από μια μεγάλη σειρά σημαντικών ζητημάτων που αφορούν την πολιτική και την κοινωνία, τη λειτουργία της Δημοκρατίας, τα κόμματα, καθώς και την στάση των πολιτών απέναντι σε κρίσιμα κοινωνικά θέματα, όπως είναι αυτό της Μετανάστευσης, ή της ρατσιστικής βίας.

Αυτό που προκύπτει με σαφήνεια και επιβεβαιώνει άλλες έρευνες κοινής γνώμης με θεματολογία σχετικά με τους θεσμούς τις αξίες και την πολιτική, είναι ότι το αξιακό πολιτικό και κοινωνικό προφίλ που καταγράφεται είναι ιδιαίτερα αντιφατικό, κυρίως στο κομμάτι που αφορά συγκεκριμένα πολιτικά διακυβεύματα.

Επίσης η έρευνα καταγράφει και προσδιορίζει με σαφήνεια, ένα διακριτό κομμάτι της κοινής γνώμης, που στέκεται σκεπτικά ή απορριπτικά απέναντι στη δημοκρατία και τους θεσμούς της. Ένα κομμάτι της Ακροδεξιάς με ιδιαίτερα ατομικά / δημογραφικά χαρακτηριστικά και συγκεκριμένες αντιλήψεις που σχετίζονται με το ευρύτερο πλαίσιο, όπως είναι για παράδειγμα το μεταναστευτικό, η ρατσιστική βία, ή συγκεκριμένα ατομικά δικαιώματα.

Η σύντομη, αλλά σε όλο το εύρος της έρευνας, παράθεση των δεδομένων που ακολουθεί, αποφεύγει για λόγους αξιολογικής ουδετερότητας την ερμηνεία των στοιχείων και στέκεται στην καταγραφή τους και στην επισήμανση των βασικών στατιστικών διαφοροποιήσεων, κάτι που από μόνο του, φωτίζει και περιγράφει με σαφήνεια ένα πολύ ξεκάθαρο δημογραφικό και ιδεολογικό προφίλ.

Η παράθεση των στοιχείων χωρίζεται σε δυο ενότητες.

Η πρώτη ενότητα αφορά την πολιτική και τα κόμματα και καταγράφει στάσεις και αντιλήψεις σχετικά με τη Δημοκρατία, τα κόμματα, την Ακροδεξιά και ζητήματα ταυτότητας.

Η δεύτερη ενότητα αφορά την κοινωνία, με την αναλυτική καταγραφή σειράς σημαντικών δεικτών που αφορούν τα δικαιώματα, τη μετανάστευση, καθώς και με την στάση των ερωτώμενων απέναντι στο φαινόμενο της ρατσιστικής βίας.

^Η πανελλαδική έρευνα πραγματοποιήθηκε από τις 10 έως 14 Ιουνίου 2022, σε δείγμα 1001 ατόμων με τη μέθοδο των ηλεκτρονικών συνεντεύξεων μέσω διαδικτύου.

Ενότητα Α . Πολιτική και κόμματα

Α.1 Ζητήματα Δημοκρατίας

Στάση απέναντι στη Δημοκρατία

Η Δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα;

Το 83% των ερωτηθέντων στην έρευνα συμφωνεί με την άποψη ότι παρά τα προβλήματα της, δεν υπάρχει καλύτερο πολίτευμα από την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Μια καθολική οριζόντια αποδοχή, με μια ανησυχητική διαφοροποίηση στη μικρότερη ηλικιακή κατηγορία (17-34) όπου ένας στους τέσσερεις ερωτώμενους (25%) διαφωνεί με την παραπάνω άποψη.

Δημοκρατία ή Δικτατορία;

Σε ορισμένες περιπτώσεις η δικτατορία ίσως είναι προτιμότερη από τη δημοκρατία.

Ίδια εικόνα παρουσιάζεται και σε αυτό το παρεμφερές ερώτημα, με το 82,9% να διαφωνεί ότι η δικτατορία ίσως είναι προτιμότερη από τη δημοκρατία και το 15,6% να συμφωνεί.

Οι διαφοροποιήσεις εδώ εντοπίζονται στην ηλικιακή κατηγορία 35-44 όπου το 23,6% συμφωνεί και σε όσους έχουν μέχρι μεταλυκειακή εκπαίδευση (19%).

Πολιτικά οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στους Δεξιούς (35,3%), στους κατά δήλωση Εθνικιστές (56,9%) και σε όσους δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (30,2%).

Αποτίμηση της Δικτατορίας της 21ης Απριλίου

Η δικτατορία της 21ης Απριλίου δεν έκανε μόνο κακό στη χώρα. Είχε και καλές πλευρές.

Το 65,6% των ερωτηθέντων διαφωνεί με την άποψη ότι η δικτατορία της 21ης Απριλίου δεν έκανε μόνο κακό στη χώρα.

Αντίθετα, με την παραπάνω άποψη συμφωνεί το όχι ευκαταφρόνητο 23,5%.

Ο βαθμός συμφωνίας με τις «καλές πλευρές της δικτατορίας» εντοπίζεται στις ηλικιακές κατηγορίες 35-44 (29,7%) και κυρίως στην κατηγορία 45-54 (32,1%), σε όσους έχουν μέχρι μεταλυκειακή εκπαίδευση (28,3%) στους ερωτηθέντες εκτός Αττικής (26,8%) και στα χαμηλά εισοδήματα (37%).

Πολιτικά οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στους Δεξιούς με ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό (63,6%), στους κεντροδεξιούς (36,6%), στους κατά δήλωση Εθνικιστές (76,1%) και σε όσους δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (49,1%).

Με σημαντικές διαφοροποιήσεις καταγράφεται η παραπάνω άποψη και σε όσους δηλώνουν ότι επιθυμούν να επιστρέψουμε στη δραχμή (42,6%).

Τα προβλήματα της Δημοκρατίας

Ποια τα μεγαλύτερα προβλήματα για τη Δημοκρατία στη σημερινή Ελλάδα;

Η διαφθορά/διαπλοκή (49,1%), το κομματικό/ πελατειακό κράτος (40,8%) καθώς και η έλλειψη ανεξαρτησίας των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (35,9%) αποτελούν τα τρία βασικότερα προβλήματα για τη Δημοκρατία στην Ελλάδα σήμερα.

Ακολουθούν και συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα, η παρέμβαση των κυβερνήσεων στο έργο της Δικαιοσύνης (29,3%), η απουσία ηγετών που νοιάζονται για την πατρίδα και το εθνικό συμφέρον (29,1%).

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μικρές ηλικίες (17-34) κατατάσσουν την έλλειψη ανεξαρτησίας των ΜΜΕ ως μεγαλύτερο πρόβλημα για τη Δημοκρατία σήμερα στην Ελλάδα.

Με βάση την πολιτική αυτοτοποθέτηση, όσοι δηλώνουν Αριστεροί, Κεντροαριστεροί και Κεντρώοι θεωρούν τη διαφθορά/ διαπλοκή μεγαλύτερο πρόβλημα, σε αντίθεση με τους κεντροδεξιούς που θεωρούν μεγαλύτερο πρόβλημα τον Λαϊκισμό και τους Δεξιούς που δηλώνουν ως μεγαλύτερο πρόβλημα το κομματικό/ πελατειακό κράτος.

Με βάση τον ιδεολογικό χαρακτηρισμό, όσοι δηλώνουν Εθνικιστές θεωρούν την απουσία ηγετών που νοιάζονται για την πατρίδα και το εθνικό συμφέρον, ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας.

Στάση απέναντι στην αποχή

Η αποχή στις εκλογές ζημιώνει τη δημοκρατία;

Το 86,6% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι η αποχή ζημιώνει τη δημοκρατία, ενώ αντίθετα το 10,5% διαφωνεί με αυτή την άποψη.

Η διαφωνία στην παραπάνω στάση δημογραφικά εντοπίζεται στις ηλικιακές κατηγορίες 17-34 (12,6%) και 35-44 (13,7%), σε όσους έχουν μέχρι μεταλυκειακή εκπαίδευση (15,3%), και σε όσους έχουν χαμηλό εισόδημα (13,7%).

Πολιτικά οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στους Δεξιούς (13,9%), στους κατά δήλωση Εθνικιστές (18,2%) και σε όσους δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (18,3).

Με σημαντικές διαφοροποιήσεις καταγράφεται η παραπάνω άποψη και σε όσους δηλώνουν ότι επιθυμούν να επιστρέψουμε στη δραχμή (17,1%).

Πολιτική και διαφθορά

Οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι και κοιτάνε μόνο το δικό τους συμφέρον

Το 69,5% των ερωτηθέντων συμφωνεί με την άποψη ότι οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι και κοιτάνε μόνο το δικό τους συμφέρον.

Αντίθετα, με την παραπάνω άποψη διαφωνεί το 24,4%.

Η συμφωνία στη θέση ότι οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι και κοιτάνε μόνο το δικό τους συμφέρον, έχει σημαντικές διαφοροποιήσεις στις ηλικιακές κατηγορίες 17-34 (82,9%) και 35-44 (80,8%), σε όσους έχουν μέχρι μεταλυκειακή εκπαίδευση (74,7%), και σε όσους έχουν χαμηλό εισόδημα (83,5%).

Πολιτικά οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στους Δεξιούς (74,1%), στους Κεντρώους (72,1%), στους κατά δήλωση Εθνικιστές (90,1%%) και σε όσους δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (89,3%).

Με σημαντικές διαφοροποιήσεις καταγράφεται η παραπάνω άποψη και σε όσους δηλώνουν ότι επιθυμούν να επιστρέψουμε στη δραχμή (89,2%).

Αριστερά – Δεξιά

Οι διαφορές ανάμεσα σε Αριστερά και Δεξιά παραμένουν διακριτές στην εποχή μας

Διακριτές παραμένουν οι διαφορές μεταξύ της Αριστεράς και της Δεξιάς, σύμφωνα με το 64,4% των ερωτηθέντων, σε αντίθεση με το 32,8% που διαφωνεί με την παραπάνω άποψη.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μελέτη των διαφοροποιήσεων στους ερωτηθέντες.

Καταρχάς παρατηρείται μια διακριτή ηλικιακή διαφοροποίηση.

Οι μεγαλύτερες ηλικίες 65 και άνω (74,7%) και 55-64 (69,6%) συμφωνούν ότι οι διαφορές μεταξύ της Αριστεράς και της Δεξιάς είναι διακριτές, ενώ αντίθετα οι μικρότερες ηλικίες διαφωνούν σε ποσοστό 39,8% οι 17-34 και 38% οι 35-44.

Εξίσου ενδιαφέρουσες είναι οι διαφοροποιήσεις και με βάση την πολιτική τοποθέτηση.

Όσοι τοποθετούνται στην Αριστερά και την Κέντρο – Αριστερά συμφωνούν σε ποσοστά 86,7% και 76,1% αντίστοιχα, ενώ οι κεντρώοι ερωτηθέντες διχάζονται (49,3% συμφωνούν, 45,5% διαφωνούν).

Τα ποσοστά «επανέρχονται» και πάλι στην συμφωνία τόσο στους Κεντροδεξιούς (80,6%), ενώ οι Δεξιοί ερωτηθέντες συμφωνούν 60,1% και διαφωνούν 38,6%.

Πλειοψηφικά διαφωνούν με τον διαχωρισμός Αριστερά – Δεξιά όσοι δηλώνουν Εθνικιστές (50,7%) και όσοι δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (61,6%).

Α.2 Κόμματα και Ακροδεξιά

Δείκτης αντικομματισμού

Δεν περιμένω τίποτα από τα κόμματα. Μόνο η ενεργοποίηση των πολιτών θα βελτιώσει την κατάσταση.

Το 64,1% των ερωτηθέντων συμφωνεί με την άποψη ότι μόνο η ενεργοποίηση των πολιτών θα βελτιώσει την κατάσταση και όχι τα κόμματα.

Αντίθετα, με την παραπάνω άποψη διαφωνεί το 34,2%.

Η συμφωνία εντοπίζεται στις γυναίκες (68,3%) ηλικιακά στους 17-34 (75,6%),στους 45-54 (69,9%) και στα χαμηλά εισοδήματα (81,7%)

Πολιτικά το ενδιαφέρον παρουσιάζεται στους κατά δήλωση κεντροδεξιούς που διαφωνούν πλειοψηφικά σε ποσοστό 58,2% με την άποψη ότι δεν περιμένουν τίποτα από τα κόμματα και στους Φιλελεύθερους (53,4%).

Αντίθετα οι Δεξιοί (66,3%) και οι Εθνικιστές δηλώνουν στο συντριπτικό 94% ότι συμφωνούν με την παραπάνω άποψη.

Χρειάζεται η Ελλάδα «εθνικό κόμμα» ;

Στην Ελλάδα λείπει ένα εθνικό κόμμα που θα εκπροσωπήσει τα συμφέροντα της πατρίδας και του έθνους

Διχασμένοι είναι οι ερωτώμενοι στην ερώτηση για την αναγκαιότητα να υπάρξει ένα εθνικό κόμμα στην Ελλάδα.

Το 48,1% των ερωτηθέντων συμφωνεί με αυτή την άποψη ενώ διαφωνεί το 48,2%.

Ποιοι είναι αυτοί που συμφωνούν με την ανάγκη του εθνικού κόμματος;

Δημογραφικά ο βαθμός συμφωνίας εξαρτάται άμεσα από την ηλικία.

Όσο νεότεροι τόσο περισσότερο συμφωνούν …

17-34 (59,4%), 35-44 (54,7%), 45-54 (49,6%).

Υψηλό βαθμό συμφωνίας έχουν και όσοι κατοικούν εκτός Αττικής (52,9%), τα χαμηλά εισοδήματα (66,7%) και όσοι έχουν μέχρι μεταλυκειακή εκπαίδευση (55,8%).

Πολιτικά οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στους Δεξιούς (80,9%), στους εθνικιστές 992%) και σε όσους δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (75,1%).

Με σημαντικές διαφοροποιήσεις καταγράφεται η παραπάνω άποψη και σε όσους δηλώνουν ότι επιθυμούν να επιστρέψουμε στη δραχμή (78,3%).

Στάση απέναντι στη Χρυσή Αυγή

Αν η Χρυσή Αυγή δεν πραγματοποιούσε εγκληματικές ενέργειες πιστεύετε ότι θα ήταν ένα χρήσιμο κόμμα για την κοινωνία ή όχι;

Το 72,2% των ερωτηθέντων διαφωνεί με την άποψη ότι αν η Χρυσή Αυγή δεν πραγματοποιούσε εγκληματικές ενέργειες θα ήταν ένα χρήσιμο κόμμα για την κοινωνία.

Αντίθετα, υπάρχει ένα 22,3% που συμφωνεί με την χρησιμότητα ύπαρξης της Χρυσής Αυγής, αν αυτή δεν χρησιμοποιούσε εγκληματικές ενέργειες.

Αυτό το ποσοστό εντοπίζεται ηλικιακά όπως και στην ερώτηση για την αναγκαιότητα ύπαρξης εθνικού κόμματος στις ίδιες κατηγορίες.

17-34 (24,6%), 35-44 (29,7%), 45-54 (26,6%).

Υψηλό βαθμό συμφωνίας έχουν και εδώ τα χαμηλά εισοδήματα (34,6%) και όσοι έχουν μέχρι μεταλυκειακή εκπαίδευση (28,1%).

Πολιτικά οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στους Δεξιούς (47,9%), στους εθνικιστές (75%) και σε όσους δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (39,1%).

Σημαντική διαφοροποίηση καταγράφεται στην παραπάνω άποψη και σε όσους δηλώνουν ότι επιθυμούν να επιστρέψουμε στη δραχμή (41,8%).

Α.3 Ζητήματα ταυτότητας

Η ταυτότητα των Ελλήνων

Πως θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας;

Το 60,6% των ερωτώμενων χαρακτηρίζει τον εαυτό του πρώτα Έλληνα και μετά Ευρωπαίο, το 22.2% Έλληνα μόνο, το 7,1% πρώτα Ευρωπαίο και μετά Έλληνα, ενώ το 3% Ευρωπαίο μόνο.

Όσοι τοποθετούνται στη Δεξιά, δηλώνουν Έλληνες μόνο (71,4%), σε αντίθεση με τους ερωτώμενους που τοποθετούνται στους υπόλοιπους πολιτικούς χώρους και δηλώνουν πρώτα Έλληνες και μετά Ευρωπαίοι.

Εθνική ταυτότητα και Ευρωπαϊκή Ένωση

Απειλείται ή όχι η εθνική μας ταυτότητα από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Το 57,3% των ερωτηθέντων, πιστεύει ότι η εθνική μας ταυτότητα δεν απειλείται, γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση σέβεται τις ιδιαιτερότητες του κάθε κράτους μέλους.

Αντίθετα, ένας στους τρείς ερωτώμενους, το 31,7% πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλεί την εθνική μας ταυτότητα και τις εθνικές μας παραδόσεις.

Ελλάδα και παγκοσμιοποίηση

Απειλή ή ευκαιρίας η παγκοσμιοποίηση για την Ελλάδα;

Το 45,2% των ερωτηθέντωνπιστεύει ότι η παγκοσμιοποίηση αποτελεί απειλή για την Ελλάδα, κυρίως μεγάλης ηλικίας 65+ (49,7%)Δεξιοί (57,6%) και Εθνικιστές (76,7%) σε αντίθεση με το 36,7% που δηλώνει ότι η παγκοσμιοποίηση είναι μια ευκαιρία για την χώρα.

Καταγράφεται και ένα αξιοσημείωτο 18,1% που δεν απαντάει στο παραπάνω δίπολο.

Η Συμφωνία των Πρεσπών

Η Ελλάδα έπρεπε ή δεν έπρεπε να αποδεχτεί το όνομα Βόρεια Μακεδονία

Η Ελλάδα δεν έπρεπε να αποδεχτεί το όνομα Βόρεια Μακεδονία δηλώνει το 50,6% των ερωτηθέντων, ενώ αντίθετα το 39,6% δηλώνει ότι καλώς έγινε η Συμφωνία.

Η στάση απέναντι στη Συμφωνία διαιρεί και τους ερωτώμενους με βάση την ιδεολογική τους τοποθέτηση.

Όσοι δηλώνουν Αριστεροί και Κεντρο – Αριστεροί συμφωνούν με τη Συμφωνία σε ποσοστά 77,9% και 66,6% αντίστοιχα.

Αντίθετα όσοι δηλώνουν Δεξιοί και Κέντρο – Δεξιοί συμφωνούν μόλις σε ποσοστά 7,3% και 13% αντίστοιχα.

Υψηλό βαθμό συμφωνίας έχουν όσοι δηλώνουν Σοσιαλδημοκράτες (50,6%), ενώ αντίθετα ένας στους τέσσερεις Φιλελεύθερους (23,7%) δηλώνει συμφωνία με το όνομα Βόρεια Μακεδονία.

Ενότητα Β . Κοινωνία

Στην παρούσα ενότητααποτυπώνονται οι θέσεις των ερωτώμενων για μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα που αφορούν κυρίως τον χώρο των δικαιωμάτων, το κομμάτι της μετανάστευσης και του προσφυγικού ζητήματος, καθώς και το ζήτημα της ρατσιστικής βίας.

Σε αυτή την ενότητα της έρευνας, προκύπτουν και οι μεγαλύτερες αντιφάσεις της κοινής γνώμης, κάποιες ενδιαφέρουσες αλλά ανησυχητικές πολώσεις, όπως αυτή της καθιέρωσης ή όχι της θανατικής ποινής,

Β.1 Κοινωνία και δικαιώματα

	Συμφωνώ %	Διαφωνώ %
Το κίνημα metoo έχει προσφέρει σημαντικά στο θέμα της βίας κατά των γυναικών	72,4	17,8
Οι Εβραίοι έχουν πολύ μεγάλη δύναμη και κινούν τα παγκόσμια νήματα	55,5	31,6
Ό,τι και αν κάνει το κράτος, οι Ρομά δεν μπορούν να ενσωματωθούν στην κοινωνία γιατί η παραβατικότητα είναι στοιχείο του πολιτισμού τους	54,8	41,1
Να επιτραπούν οι γάμοι ομοφυλόφιλων	52,6	36,8
Ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να φτάνει σε σημείο που να δένει τα χέρια της αστυνομίας και να μην μπορεί να κάνει τη δουλειά της	51,3	41,2
Να επανέλθει η θανατική ποινή για ορισμένα εγκλήματα	49,2	49,3
Το δικαίωμα στις συγκεντρώσεις πρέπει να περιορίζεται όταν η αστυνομία κρίνει ότι απειλείται η δημόσια τάξη	43,2	53
Να επιτραπούν οι υιοθεσίες παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια	41,4	50,1
Είναι θεμιτό οι γυναίκες να ακολουθούν επαγγελματικές καριέρες, αλλά ο πρώτος ρόλος θα πρέπει να είναι της μητέρας	35,2	60
Όλες οι εκτρώσεις θα πρέπει να απαγορευτούν, εκτός και αν υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος ή κινδυνεύει η ζωή της εγκύου	21,5	76,1

Β.2 Μετανάστευση

	Συμφωνώ %	Διαφωνώ %
Οι μετανάστες κάνουν δουλειές που οι Έλληνες πλέον δεν θέλουν να κάνουν .	76,8	20
Ο αριθμός μεταναστών στη χώρα μας είναι υπερβολικά μεγάλος	69,8	24,4
Τα παιδιά νόμιμων μεταναστών ή προσφύγων που γεννιούνται στην Ελλάδα, πρέπει να έχουν το δικαίωμα άμεσης απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας	65,2	29,6
Δεν πιστεύω ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ Ουκρανών προσφύγων και προσφύγων από το Αφγανιστάν, Συρία κλπ. Έχουν όλοι ζωτική ανάγκη να φύγουν	58,4	38,7
Η παρουσία μεγάλου αριθμού μεταναστών και προσφύγων από μουσουλμανικές χώρες στην Ελλάδα, απειλεί τον πολιτισμό και τις παραδόσεις μας	58,1	39,8
Για να αποτρέψουμε την είσοδο μεταναστών και προσφύγων στη χώρα είναι σωστό να κάνουμε επαναπροωθήσεις στη θάλασσα, ακόμα και αν υπάρχει κίνδυνος να χαθούν ζωές.	29,4	65,4

Β.3 Ρατσιστική βία

Υπάρχει ρατσιστική βία στην ελληνική κοινωνία;

Το 78,1% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι υπάρχει ζήτημα ρατσιστικής βίας στην ελληνική κοινωνία, ενώ αντίθετα το 16,8% θεωρεί ότι δεν υπάρχει.

Από όσους πιστεύουν ότι υπάρχει ρατσιστική βία, το 83,7% θεωρεί ότι αυτή η βία δεν είναι δικαιολογημένη, ενώ αντίθετα το 13% τη δικαιολογεί.

Δημογραφικά οι διαφοροποιήσεις σε όσους δικαιολογούν τη βία, εμφανίζονται στην ηλικιακή ομάδα 45-54 (15,6%) και 65+ (14,8%), σε όσους έχουν μέχρι μεταλυκειακή εκπαίδευση (16%),στους κάτοικους της Αττικής (15,2%) και σε όσους έχουν χαμηλό εισόδημα (17,9%)

Πολιτικά οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στους Δεξιούς (24,8%), στους Κεντρώους (17,1%), στους κεντροδεξιούς (22,1%) στους κατά δήλωση Εθνικιστές (30,3%) και σε όσους δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν στους πολιτικούς διαχωρισμούς (17,8%).

ΠΗΓΗ: simeio.org.gr