Η ιστορία των Ολυμπιακών μεταλλίων: Από την Αθήνα του 1896 μέχρι το Παρίσι του 2024

Η ιστορική διαδρομή με έναρξη το στεφάνι από κλαδί ελιάς, στα σημερινά χρυσά, ασημένια και χάλκινα μετάλλια

2 Αυγούστου 2024, 4:13 μμ

η-ιστορία-των-ολυμπιακών-μεταλλίων-απ-1196307

2 Αυγούστου 2024, 4:13 μμ

Τα Ολυμπιακά μετάλλια είναι τα έπαθλα που λαμβάνουν οι νικητές στα ολυμπιακά αθλήματα, κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Είναι αυτά που φιλούν συνήθως οι αθλητές και τα πιάνουν γεμάτοι καμάρι, κατά την απονομή, το αισθάνονται ως το επιστέγασμα της μεγάλης προσπάθειας που κατέβαλαν επί μήνες για να φτάσουν στην κορυφή του κόσμου.

Απ’ όταν ξεκίνησαν να πραγματοποιούνται ως θεσμός στην Αρχαία Ελλάδα, με καταγεγραμμένους πρώτους αυτούς του 776 π.Χ. , οι νικητές των αθλημάτων έφευγαν με έπαθλο , ένα στεφάνι από κλαδί ελιάς και ένα δίπλωμα.

Απεικονίσεις

Μέσα στα χρόνια το έπαθλο των νικητών άλλαξε και μέχρι σήμερα απονέμονται μετάλλια, τα οποία έχουν τόσο συμβολική όσο και οικονομική αξία. Το σχεδιασμό των μεταλλίων τον αναλαμβάνει η εκάστοτε διοργανώτρια χώρα , ακολουθώντας τις προϋποθέσεις σχεδιασμού που έχει θέσει η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, αλλά και η Οργανωτική Επιτροπή της εκάστοτε χώρας. Είναι αναγκαίο να παρουσιάζεται η θεά της Νίκης, που είναι το Ολυμπιακό έμβλημα, να αναγράφεται το όνομα του αθλήματος που αφορά, το όνομα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, καθώς να αναγράφεται και ολόκληρο το όνομα των Ολυμπιακών Αγώνων. Επιπλέον, ανάλογα με τη χώρα που διοργανώνει τους Αγώνες, πρέπει να τηρούνται κάποια αισθητικά και επικοινωνιακά στοιχεία, που κρίνει αναγκαία η Οργανωτική Επιτροπή.

Στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα το 1896, υπήρχαν μόνο αργυρά μετάλλια, που δίνονταν στον πρώτο νικητή. Στη μια πλευρά απεικονίζονταν ο Δίας να κρατάει μια υδρόγειο σφαίρα, στην οποία στέκονταν η φτερωτή Νίκη και δίπλα υπήρχε η επιγραφή “ΟΛΥΜΠΙΑ“. Στην άλλη πλευρά του μεταλλίου υπήρχε η Ακρόπολη και η επιγραφή “ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ 1896“.

(εικόνα:Olympic medals through the ages – in pictures | Sport | The Guardian)

Σχεδιασμός- Κατασκευή

Από τους Αγώνες του 1928 που διεξήχθησαν στο Άμστερνταμ ως και του Αγώνες της Μελβούρνης το 1956, καθιερώθηκε στη μία όψη του μεταλλίου, το σχέδιο που δημιούργησε ο φλωρεντινός γλύπτης Τζουζέπε Κασσιόλι, η οποία έπειτα εγκρίθηκε από διαγωνισμό της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Η άλλη όψη ανήκε δικαιωματικά στη διοργανώτρια χώρα.

(εικόνα :Olympic medals through the ages – in pictures | Sport | The Guardian)

Σημαντική τροποποίηση στο σχεδιασμό, πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια των αγώνων της Αθήνας το 2004, όταν άλλαξε και το χαρακτηριστικό ρωμαϊκό αμφιθέατρο του Κασσιόλι με ένα αρχαίο ελληνικό, το οποίο διατηρήθηκε και στα επόμενα Ολυμπιακά μετάλλια. Στους αγώνες του 2008, τα μετάλλια των νικητών είχαν αναμειχθεί με νεφρίτη ( ορυκτό του ασβεστίου, του μαγνησίου και του πυρίτιου).

Κάθε μετάλλιο έχει διαφορετικό βάρος : Το χρυσό ζυγίζει 529 γραμμάρια, το ασημένιο 525 και το χάλκινο 455 γραμμάρια. Ακόμη, σύμφωνα με τους κανονισμούς της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, το χρυσό και το ασημένιο μετάλλιο πρέπει να είναι κατασκευασμένα από τουλάχιστον 92,5% ασήμι, με τα χρυσά να είναι επιπλέον επιστρωμένα με τουλάχιστον 6 γραμμάρια χρυσού. Τα χάλκινα μετάλλια κατασκευάζονται, ως επί το πλείστον , από χαλκό.

Η διάμετρος οφείλει να συμπληρώνει τουλάχιστον τα 60 mm και πάχος 3 mm, αλλά η οργανώτρια χώρα μπορεί να επιμεληθεί το σχεδιασμό επιλογής της.

Τόκιο 2020

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020 στο Τόκυο, το σχεδιασμό των μεταλλίων ανέλαβε η διεθνούς φήμης Ελληνίδα σχεδιάστρια, Έλενα Βότση. Τη μπροστινή όψη των μεταλλίων κοσμούσε η θεά Νίκη στο Καλλιμάρμαρο, ενώ όπως είχε δηλώσει η ίδια η σχεδιάστρια, τα μετάλλια είχαν οικολογικό χαρακτήρα. Πιο συγκεκριμένα είχε αναφέρει : “Κατασκευάστηκαν από την ανακύκλωση 6,2 εκατομμυρίων παλιών κινητών, που δώρισε το κοινό της Ιαπωνίας, στο πλαίσιο εκστρατείας που πραγματοποίησε η Οργανωτική Επιτροπή των Αγώνων.

(εικόνα: σχεδιασμος ολυμπιακων μεταλλίων – Αναζήτηση Εικόνες (bing.com)

Πεκίνο 2022

Τα μετάλλια στους Αγώνες του Πεκίνο, έφεραν την επιγραφή “Tong Xin“, που σημαίνει “Ενωμένοι ως ένα”. Είχαν κλασικό κινέζικο σχεδιασμό, με πέντε ομόκεντρους κύκλους που αντιπροσωπεύουν αρχαία κινέζικα περιδέραια, φτιαγμένα από νεφρίτη και το σήμα των Ολυμπιακών Αγώνων , στο κέντρο. Περιμετρικά των κύκλων αναγράφονταν αρχαία κινέζικα ρητά, ενώ στην πίσω όψη υπήρχε τον όνομα του εκάστοτε αθλήματος.

(εικόνα : ΠΕΚΙΝΟ 2022: 100 μέρες πριν από την έναρξη παρουσιάστηκαν τα μετάλλια – SPORTS)

Παρίσι 2024

Tα μετάλλια των φετινών Ολυμπιακών Αγώνων, είναι στρογγυλά, όπως ορίζει ο κανονισμός, ενώ στη μέση παρατηρείται ένα εξάγωνο. Είναι ένα γυαλισμένο κομμάτι σιδήρου, προερχόμενο από το διασημότερο μνημείο του Παρισιού, τον Πύργο του Άιφελ, σχεδιασμένο έτσι, με σκοπό να εορταστεί με κύρος και εμβληματικότητα η επιστροφή των Αγώνων, στο Παρίσι, μετά από 100 χρόνια.