Λάμπης Κωνσταντινίδης: Ο Θεσσαλονικιός πίσω από την οργάνωση των Ολυμπιακών του 2024

Το 2024 είναι προ των πυλών και μαζί του φέρνει ένα πλούσιο αθλητικό καλεντάρι από το οποίο φυσικά ξεχωρίζει το κορυφαίο ραντεβού όλων των σπορ.

Το Παρίσι φοράει τα καλά του και μετράει αντίστροφα για να υποδεχτεί αθλητές και αθλήτριες από κάθε γωνιά του κόσμου καθώς από τις 26 Ιουλίου έως τις 11 Αυγούστου θα φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες και από τις 28 Αυγούστου έως και τις 8 Σεπτεμβρίου τους Παραολυμπιακούς Αγώνες.

Για πρώτη φορά από τους Θερινούς Παραολυμπιακούς Αγώνες 1960, οι Θερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες 2024 μοιράζονται το ίδιο λογότυπο, χωρίς καμία διαφορά, αντανακλώντας την κοινή «φιλοδοξία» μεταξύ των δυο διοργανώσεων.

Από το Σηκουάνα που θα πραγματοποιηθεί η τελετή έναρξης, τα γήπεδα που θα έχουν στο φόντο τους ιστορικά μνημεία της χώρας, το πράσινο αποτύπωμα που θέλουν να αφήσουν οι δύο διοργανώσεις, το Παρίσι θέλει να αλλάξει την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων όπως τη γνωρίζαμε έως σήμερα.

Και πίσω από όλα αυτά ένας Θεσσαλονικιός!

Ο Λάμπης Κωνσταντινίδης, Διευθυντής Οργάνωσης και Συντονισμού για το «Παρίσι 2024», ένας ακόμα Έλληνας που μεγαλουργεί στο εξωτερικό και μιλάει στην parallaxi φωτίζοντας όλες τις άγνωστες πτυχές της προετοιμασίας και προσπάθειας που κάνει η γαλλική πρωτεύουσα τα τελευταία χρόνια για να παρουσιάσει ένα αποτέλεσμά του, που όμοιο του δεν έχουμε δει, βάζοντας στο επίκεντρο -πέρα από τον αθλητισμό- τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Η αγάπη του για τους Ολυμπιακούς Αγώνες αναπτύχθηκε από τα μαθητικά του χρόνια στο κολέγιο Ανατόλια. Από εκεί στα φοιτητικά έδρανα πανεπιστημίων σε ΗΠΑ και Γαλλία.

Με το που επιστρέφει στην Ελλάδα μετά το πέρας των σπουδών του, η χώρα μας διοργανώνει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και αυτό ήταν σίγουρα μια κομβική στιγμή στην πορεία που έχει διαγράψει ο ίδιος όσον αφορά το κορυφαίο αθλητικό ραντεβού του πλανήτη.

Τορίνο, Πεκίνο, Βανκούβερ, Λονδίνο, πριν φτάσει το 2015 να αναλάβει το μεγάλο πρότζεκτ του Παρισιού για το 2024, με τη γαλλική πρωτεύουσα να κατασκευάζει μόνο το Ολυμπιακό Χωριό και μια πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων καθώς η προηγούμενη είχε κατασκευαστεί για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924. Και μάλιστα έχει ήδη προβλεφθεί η μεταολυμπιακή χρήση, καθώς θα δοθεί στον μεγαλύτερο βαθμό για τις ανάγκες του κοινούαλλά και για χρήση από μαθητές σχολείων.

Oσον αφορά το Ολυμπιακό Χωριό αυτό χτίζεται σε μια περιοχή στα βόρεια του Παρισιού, όπου υπάρχει μεγάλο οικιστικό έλλειμμα, και με θερμικά δωμάτια, τεχνολογίας του 2050 έτσι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αρκετές δεκαετίες μετά.

Δίπλα από τον πύργο του Αϊφελ θα γίνουν αγώνες μπιτς βόλεϊ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και ποδοσφαίρου τυφλών για τους Παραολυμπιακούς.

Στον εμβληματικό και πανέμορφο χώρο (από το 1900) του Grand Palais θα διεξαχθούν η ξιφασκία και το τάε κβον ντο και για τις δύο διοργανώσεις.

Στους κήπους των ανακτόρων των Βερσαλλιών θα διεξαχθεί η ιππασία, ενώ στην πλατεία που βρίσκεται μπροστά στο Μέγαρο των Απομάχων, μέσα στο οποίο βρίσκεται ο τάφος του Ναπολέοντα Βοναπάρτη και άλλων επιφανών στρατιωτικών ηρώων της Γαλλίας, θα φιλοξενηθεί η τοξοβολία. Στην πλατεία Concord, όπως λέμε πλατεία Ομονοίας, θα έχουμε τα αθλήματα πόλης στον δρόμο όπως το σκέιτμπορντ, το μπρέικντανς και το μπάσκετ 3Χ3, όπως και το ελεύθερο BMX στο ποδήλατο.

Πέρα από τα όσα μας λέει για την έως τώρα πορεία του και τα όσα ετοιμάζει το Παρίσι, δε θα μπορούσαμε και να μην τον ρωτήσουμε την άποψή του για το τι έκανε λάθος η χώρα μας 20 χρόνια μετά και βλέπουμε το Ολυμπιακό Στάδιο να κλείνει, αλλά και φυσικά για την περίπτωση της Θεσσαλονίκης με τους μεγάλους αθλητικούς της χώρους να ρημάζουν.

Αθήνα 2004, Παρίσι 2024. Ονειρευόσασταν 20 χρόνια πριν το ότι θα φτάσετε στο σημείο να αναλάβετε εσείς επικεφαλής σχεδιασμού και συντονισμού του κορυφαίου αθλητικού γεγονότος του πλανήτη και πώς αισθανθήκατε όταν σας ανατέθηκε ο συγκεκριμένος ρόλος.

«Όταν ξεκίνησα αυτό το όμορφο ταξίδι, πάντα με απασχολούσε πώς θα μπορούσα να μαθαίνω και να εξελίσσομαι διαρκώς, ώστε να μπορώ να είμαι χρήσιμος και αξιόπιστος συνεργάτης στο μεγαλύτερο ίσως οργανωτικό project του πλανήτη. Το γεγονός πως, μετά από μια πορεία σε διάφορες διοργανώσεις σε όλο τον κόσμο, μια ξένη χώρα όπως η Γαλλία μου εμπιστεύτηκε το συγκεκριμένο ρόλο είναι βεβαίως μια σπουδαία αναγνώριση αλλά και μια τεράστια ευθύνη, το βάρος της οποίας αντιλαμβάνομαι καθημερινά».

Πώς ένα παιδί από τη Θεσσαλονίκη από τα μαθητικά του χρόνια στο Ανατόλια αποφασίζει να μπει στον… μαραθώνιο των Ολυμπιακών Αγώνων;

«Η αλήθεια είναι πως στο Κολλέγιο Ανατόλια με απασχολούσαν περισσότερο οι παραστατικές τέχνες παρά ο αθλητισμός. Ωστόσο με ενδιέφεραν ανέκαθεν οι Ολυμπιακοί Αγώνες και τους παρακολουθούσα φανατικά. Αυτή η μοναδική συγκυρία όπου κάθε τέσσερα χρόνια όλος ο κόσμος σταματά και συντονίζεται για να αποθεώσει τους καλύτερους αθλητές του κόσμου μου προκαλούσε και μου προκαλεί ακόμη και τώρα δέος. Όταν λοιπόν, αποφοιτώντας από το πανεπιστήμιο στις ΗΠΑ έψαχνα να βρω το επόμενο βήμα, η διοργάνωση των Αγώνων στην Αθήνα ήταν μια μοναδική ευκαιρία να συνδυάσω τις σπουδές μου στις διεθνείς σχέσεις με τους Ολυμπιακούς που τόσο με ενδιέφεραν».

Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες μαζί θα διαρκέσουν περίπου 3 εβδομάδες. Πόσα χρόνια όμως προετοιμασίας κρύβονται πίσω από τα όσα θα δει όλος ο πλανήτης;. Ποιες δυσκολίες υπήρξαν και ποιες τελευταίες πινελιές εκκρεμούν για να μπουν λίγο πριν την αντίστροφη μέτρηση.

«Οι Αγώνες απαιτούν πράγματι πολύχρονη προετοιμασία που δεν είναι τόσο κατανοητή από το ευρύ κοινό. Μιλάμε για μια διοργάνωση με πάνω από 200 αποστολές, 15.000 αθλητές, 20.000 δημοσιογράφους, 150.000 άμεσα ή έμμεσα εργαζόμενους, 13 εκατομμύρια θεατές και πάνω από 3 δισεκατομμύρια τηλεθεατές.

Λόγω της ασύλληπτης πολυπλοκότητας του project, χρειάζεται ένας πρωτοφανής συντονισμός μεταξύ των διαφόρων φορέων, η κινητοποίηση τεράστιων κονδυλίων από τον ιδιωτικό τομέα μέσω χορηγιών (στο Παρίσι αυτές ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ), ο σχεδιασμός, η αδειοδότηση, η προκήρυξη και η κατασκευή των υποδομών και των υπηρεσιών σε χρόνους πολύ σύντομους για τα συνήθη δεδομένα, κ.ο.κ.

Στην περίπτωση του Παρισιού, η προεργασία ξεκίνησε το 2013 κι εγώ εντάχτηκα στην ομάδα το 2015, με την κατάθεση της υποψηφιότητας στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Πλέον ο σχεδιασμός έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί και βρισκόμαστε ήδη στη φάση των εντατικών δοκιμών και προσομοιώσεων για να είμαστε πανέτοιμοι το καλοκαίρι».

Θα είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού οι πιο «πράσινοι» που έχουμε δει έως τώρα; Τι σχεδιάζετε γύρω από αυτό.

«Ο σκοπός μας είναι να διοργανώσουμε μεγαλειώδεις αλλά βιώσιμους αγώνες. Σεβόμενοι απολύτως τις δεσμεύσεις του Συμφώνου του Παρισιού του 2015, οι Αγώνες θα έχουν ουδέτερο αποτύπωμα, μειώνοντας κατά 50% τους ρύπους σε σχέση με τις πιο πρόσφατες διοργανώσεις. Αυτό επιτυγχάνεται κατ’αρχάς με τη δραστική μείωση των νέων κατασκευών: στο Παρίσι κατασκευάσαμε μόνο μια πισίνα και το Ολυμπιακό Χωριό, καθώς όλες οι υπόλοιπες εγκαταστάσεις είτε υπάρχουν είτε θα είναι προσωρινές. Επίσης μειώσαμε δραστικά το στόλο των οχημάτων που θα χρησιμοποιηθούν για τους Αγώνες, επενδύοντας στις δημόσιες μεταφορές. Επιπλέον, όλες οι εγκαταστάσεις θα χρησιμοποιούν αποκλειστικά ένεργεια προερχόμενη από ΑΠΕ, ενώ για το παραμικρό αντικείμενο που έχει αγοραστεί από τη διοργάνωση, έχουμε συγκεκριμένο πλάνο για τη μεταολυμπιακή χρήση του ώστε να μην καταλήξει στα αζήτητα».

Πέρα από το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, πείτε μας και για την προσπάθεια που γίνεται να περάσει ένα ισχυρό μήνυμα ισοτιμίας μεταξύ των αθλητών που θα λάβουν μέρος στους Ολυμπιακούς, αλλά και στους Παραολυμπιακούς αγώνες.

«Οι Αγώνες του Παρισιού θέλουμε να είναι ανοιχτοί σε όλους. Η ισοτιμία, η αλληλοκατανόηση και ο αλληλοσεβασμός παραμένουν ζητούμενα στην εποχή μας και οι Αγώνες μπορούν να συνεισφέρουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Γι’ αυτό το λόγο, δουλέψαμε σκληρά με τη ΔΟΕ και τις διεθνείς ομοσπονδίες ώστε για πρώτη φορά να συμμετάσχει ο ίδιος ακριβώς αριθμός ανδρών και γυναικών, κάτι που δεν είχε καταστεί δυνατό από την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων.

Παράλληλα, θέλουμε και οι αθλητές με αναπηρία να έχουν επιτέλους την αναγνώριση που αξίζουν. Γι αυτό άλλωστε επιλέξαμε το ίδιο ακριβώς έμβλημα και για τους Ολυμπιακούς και για τους Παραολυμπιακούς Αγώνες, όπως και τις ίδιες ακριβώς εγκαταστάσεις, είτε πρόκειται για υπάρχουσες όπως το Ρολαν Γκαρός είτε προσωρινές σε μνημεία όπως οι Βερσαλλίες, το Πεδίον του Άρεως (Champ de Mars) ή το Μέγαρο των Απομάχων (Les Invalides). Για να καταδείξουμε πως ο αθλητισμός πρέπει να ενώνει και να είναι υπεράνω διακρίσεων».

Το Παρίσι ενόψει των Αγώνων αποφάσισε να μην φτιάξει κάτι χωρίς να υπάρχει μέριμνα για το πώς θα χρησιμοποιηθεί την επόμενη μέρα των Ολυμπιακών. Τι κάναμε λάθος στην περίπτωση της Ελλάδας, βλέποντας 20 χρόνια μετά πολλές από τις υποδομές να μένουν αναξιοποίητες και κάποιες από αυτές να ρημάζουν;

«Η οποιαδήποτε υποδομή θέλει μακρύ κι επίπονο σχεδιασμό μέχρι να φτάσει στην υλοποίησή της που συχνά ξεπερνά τον χρόνο κατασκευής. Τι σκοπό θα εξυπηρετεί όταν ολοκληρωθεί; Εντάσσεται σε ένα ευρύτερο αναπτυξιακό σχέδιο; Θα υφίσταται η ίδια ανάγκη σε βάθος χρόνου;

Ποιος θα αναλάβει τη διαχείριση; Με ποια κονδύλια θα συντηρείται; Πρόκειται για βασικά, αυτονόητα ίσως ερωτήματα που πρέπει να τίθενται εξαρχής και για τα οποία πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες και δεσμευτικές απαντήσεις.

Κάτι τέτοιο απαιτεί βεβαίως μακροπρόθεσμη στρατηγική κι ευρύτερες συναινέσεις που δυστυχώς δεν βρίσκονται εύκολα σε πολλές χώρες, ούτε και στην περίπτωσή μας.

Από την άλλη όμως, υπήρξαν και πολλές υποδομές του 2004, ιδίως στο Λεκανοπέδιο Αττικής, που ήταν επιτυχείς κι άλλαξαν δραστικά τη ζωή των κατοίκων, όπως για παράδειγμα στον τομέα των μεταφορών όπου η μεταολυμπιακή χρήση ήταν γνωστή κι εξασφαλισμένη εκ των προτέρων».

Δε θα μπορούσα να μη σας ρωτήσω και για την περίπτωση της Θεσσαλονίκης. Οι εικόνες που μας έρχονται καθημερινά από το Καυτάνζογλειο, το Εθνικό Κολυμβητήριο είναι απογοητευτικές. Τι πρέπει να κάνει η πόλη για να μπει ηχηρά στον αθλητικό χάρτη των Βαλκανίων, της Ευρώπης και ευρύτερα του κόσμου;

«Η αξιοπιστία μιας πόλης ως ικανής να φιλοξενήσει διοργανώσεις υψηλού επιπέδου χτίζεται σε βάθος χρόνου. Απαιτεί δηλαδή (κι ας γίνομαι κουραστικός!) μακροπρόθεσμη στρατηγική κι επενδύσεις, ξεκινώντας από διαχειρίσιμες διοργανώσεις και χτίζοντας ένα καλό όνομα βήμα-βήμα.

Αφενός χρειάζονται οι υποδομές. Όχι απλά οι σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις με τα προπονητήρια τους που πρέπει να πληρούν τα διεθνή πρότυπα, αλλά και τα ξενοδοχεία, οι σύγχρονες μεταφορές και τεχνολογίες, το καταρτισμένο προσωπικό.

Αφετέρου απαιτείται και μια εντατική προσπάθεια προσέλκυσης διοργανώσεων, όπως γίνεται λόγου χάρη με τα συνέδρια, τις εκθέσεις ή ακόμα και τις κινηματογραφικές παραγωγές.

Πόλεις υπάρχουν άπειρες στον κόσμο, εναπόκειται στη Θεσσαλονίκη να διεκδικήσει το ρόλο που πιστεύει πως της αναλογεί, αντιμετωπίζοντας τα κακώς κείμενα κι αναδεικνύοντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα που δεν είναι καθόλου λίγα για μια πόλη του μεγέθους και της τρισχιλιετούς ιστορίας της».