Οι ιπτάμενοι σκιέρς: Άλμα με σκι, ένα απίστευτο αγώνισμα
Γεννήθηκε στις χιονισμένες πλαγιές της Νορβηγίας, γύρω στα 1860. Αρχικά, ήταν μέρος του εορτασμού των καρναβαλιών
Το άλμα με σκι είναι πολλά περισσότερα από ένα αγώνισμα. Είναι ένα θέαμα χειμερινής ακροβασίας, που συναρπάζει το κοινό, εδώ και έναν αιώνα.
Είναι ένα από τα έξι αθλήματα, που έχουν το προνόμιο να αγωνίζονται σε όλους τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, από τις απαρχές τους στο Σαμονί, το 1924 μέχρι τους επερχόμενους Αγώνες του Μιλάνο-Κορτίνα 2026.
Από τους Νορβηγούς, που κυριάρχησαν στα πρώτα χρόνια μέχρι τις σημερινές αθλήτριες, το άλμα με σκι έχει γραφτεί με χρυσά γράμματα στα χρονικά της ολυμπιακής ιστορίας.
Η γέννηση μιας παράδοσης!
Το άλμα με σκι γεννήθηκε στις χιονισμένες πλαγιές της Νορβηγίας, γύρω στα 1860. Αρχικά, ήταν μέρος του εορτασμού των καρναβαλιών, αλλά το 1892 μεταμορφώθηκε σε επίσημο αγώνισμα, όταν η βασιλική οικογένεια της Νορβηγίας απένειμε το «Κύπελλο του Βασιλιά», στον νικητή ενός μικρού διαγωνισμού κοντά στο Όσλο.
Το μεγαλύτερο άλμα τότε ήταν 21,5 μέτρα (περίπου 70,5 πόδια), ένα ασήμαντο αποτέλεσμα, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα. Οι Νορβηγοί έφεραν το άθλημα στις Ηνωμένες Πολιτείες, στα τέλη του 19ου αιώνα και ο πρώτος αγώνας διοργανώθηκε στο Σαιντ Πωλ της Μινεσότα, το 1887. Η δημοτικότητα του άλματος εξαπλώθηκε γρήγορα και στην Ανατολική Ακτή.
Το πιο εκπληκτικό, όμως, είναι ότι το άλμα με σκι βρήκε το δρόμο του σε περιοδείες τσίρκων στην Αμερική και είχε συμπεριληφθεί ακόμη και στο τσίρκο Ringling Brothers και Barnum & Bailey, στις αρχές του 20ου αιώνα.
Ο δύο-φορές ολυμπιονίκης Birger Ruud περιόδευσε στις ΗΠΑ, πηδώντας μπροστά σε 88.000 θεατές, στο Los Angeles Memorial Coliseum, το 1938. Άλμα στο σκι φιγουράρει πλέον στις στοιχηματικές εταιρείες και για όποιον θέλει να το γνωρίσει, μειώνοντας το ρίσκο του, μπορεί να το κάνει μέσα από στοιχηματικές, που δίνουν bonus εγγραφής χωρίς κατάθεση.
Ολυμπιακή εξέλιξη: Από ένα αγώνισμα σε πέντε!
Το άλμα με σκι ξεκίνησε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ως αποκλειστικά ανδρικό αγώνισμα. Μόνο το αγώνισμα του μεγάλου λόφου (τότε γνωστό ως «σπριντ») ήταν στο πρόγραμμα από το 1924. Η πρώτη σημαντική επέκταση ήρθε 40 χρόνια αργότερα, στους Αγώνες του 1964, με την προσθήκη του αγωνίσματος του κανονικού λόφου. Το ομαδικό αγώνισμα των ανδρών προστέθηκε το 1988. Για τις γυναίκες, η ολυμπιακή αναγνώριση ήρθε πολύ αργότερα. Παρόλο που οι γυναίκες αγωνίζονταν εδώ και δεκαετίες, το πρώτο τους αγώνισμα (κανονικός λόφος) προστέθηκε στους Αγώνες του Σότσι το 2014, μόλις τρία χρόνια αφού εντάχθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Η Αμερικανίδα Sarah Hendrickson έγραψε ιστορία, ως η πρώτη γυναίκα που πήδηξε σε ολυμπιακό αγώνισμα. Στο Πεκίνο 2022, έκανε το ντεμπούτο του το μικτό ομαδικό αγώνισμα. Στο Μιλάνο-Κορτίνα 2026, το πρόγραμμα θα επεκταθεί περαιτέρω, με την προσθήκη του αγωνίσματος του μεγάλου λόφου για γυναίκες και του νέου αγωνίσματος «σούπερ ομάδας» για άνδρες, που αντικαθιστά την παλιά ομάδα. Η δυσκολία αυτού του τόσο εντυπωσιακού αθλήματος και εξωγενείς παράγοντες, όπως για παράδειγμα η ταχύτητα του ανέμου, το καθιστούν απρόβλεπτο, γι αυτό και τα προγνωστικά στοιχήματος δεν είναι καθόλου εύκολα.
Θρύλοι και αξέχαστες στιγμές!
Αν υπάρχει ένα όνομα που δεσπόζει στο άλμα με σκι, αυτό είναι του Φινλανδού Matti Nykanen. Ο «ιπτάμενος Φινλανδός» κατέχει 5 ολυμπιακά μετάλλια (4 χρυσά, 1 ασημένιο). Στους Αγώνες του Κάλγκαρι το 1988, πέτυχε κάτι που παραμένει μοναδικό. ‘Έγινε ο πρώτος και μοναδικός άλτης, που κέρδισε και τα τρία διαθέσιμα χρυσά μετάλλια (κανονικός λόφος, μεγάλος λόφος, ομαδικό) σε μία διοργάνωση. Ο Nykanen είναι ο μοναδικός άλτης που έχει κερδίσει τίτλους και στους πέντε μεγάλους αγώνες του αθλήματος.
Δίπλα του βρίσκεται ο Ελβετός Simon Ammann, ο οποίος εξισώθηκε με τον Nykanen, ως ο μόνος άλτης που κατάφερε να κερδίσει το «νταμπλ» (κανονικός και μεγάλος λόφος) σε δύο διαφορετικές Ολυμπιάδες (2002 και 2010).
Οι Αγώνες του Κάλγκαρι το 1988 έδωσαν δύο εντελώς διαφορετικούς, αλλά εξίσου αξέχαστους, θρύλους. Από τη μια πλευρά, ο Matti Nykanen, που επισκίασε τους πάντες, με το χρυσό του, επιβεβαιώνοντας την απόλυτη κυριαρχία του. Από την άλλη, ο Βρετανός Michael “Eddie The Eagle” Edwards, που κατέκτησε τις καρδιές του κόσμου όχι με τις νίκες του, αλλά με την αγάπη του για το άθλημα. Ο Edwards, χωρίς χρηματοδότηση και με δανεικό εξοπλισμό, τερμάτισε τελευταίος και στις δύο διακρίσεις, αλλά ο ακλόνητος ενθουσιασμός και το χαμόγελο του τον μετέτρεψαν σε σύμβολο του ολυμπιακού αγώνα. Η ιστορία του κινηματογραφήθηκε το 2016, στην ταινία «Eddie the Eagle».
Η Νορβηγία, ως η γενέτειρα του αθλήματος, είναι η απόλυτη δύναμη στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Κατέχει το ρεκόρ σε χρυσά μετάλλια (12) και συνολικά μετάλλια (36). Η κυριαρχία της ήταν τόσο απόλυτη μεταξύ 1924 και 1952, που κέρδισε το χρυσό στο αγώνισμα του μεγάλου λόφου σε κάθε Ολυμπιάδα, πραγματοποιώντας ακόμη και δύο «σουίτ» (1932, 1948).
Ακολουθούν οι παραδοσιακές δυνάμεις της Αυστρίας (27 μετάλλια) και της Φινλανδίας (22 μετάλλια). Η Σλοβενία αναδείχθηκε, ως νέα δύναμη στους Αγώνες του Πεκίνου 2022, κερδίζοντας δύο από τα τρία πρώτα της χρυσά μετάλλια στην ιστορία της, στο άλμα με σκι.
Η έκπληξη στο Πεκίνο!
Οι Αγώνες στο Πεκίνο το 2022, σηματοδότησαν την απόλυτη επιβεβαίωση της Σλοβενίας. Η Ursa Bogataj, που είχε τερματίσει τελευταία στον ίδιο αγώνα, στους Αγώνες του 2018, κατέκτησε το χρυσό στο αγώνισμα του κανονικού λόφου γυναικών, φέρνοντας στη Σλοβενία το πρώτο της χρυσό μετάλλιο, στο άλμα με σκι. Η συμπατριώτισσά της Nika Kriznar πήρε το χάλκινο και μαζί οδήγησαν την εθνική ομάδα σε ένα ακόμη χρυσό, στο νέο μικτό ομαδικό αγώνισμα.
Στους άνδρες, ο Ιάπωνας Ryoyu Kobayashi νίκησε το φαβορί Karl Geiger, από τη Γερμανία. Στον μεγάλο λόφο, ο Νορβηγός Marius Lindvik επανέφερε τη χώρα του στην κορυφή του βάθρου, για πρώτη φορά από το 1964.
Μιλάνο-Κορτίνα 2026 και το μέλλον!
Το μέλλον του αθλήματος φαίνεται λαμπρό, ιδιαίτερα για τις γυναίκες. Η προσθήκη του αγωνίσματος του μεγάλου λόφου για γυναίκες, στο πρόγραμμα του 2026, είναι ένα ιστορικό βήμα προς την πλήρη ισότητα. Αυτό θα δώσει στις αθλήτριες μια δεύτερη ευκαιρία για μετάλλιο και θα επιδείξει τις πλήρεις δυνατότητές τους. Παράλληλα, το νέο αγώνισμα «σούπερ ομάδα» για άνδρες (που αντικαθιστά την παλιά ομάδα), υπόσχεται περισσότερη δράση.
Το άλμα με σκι είναι η τέχνη της πτήσης, η τεχνική της απογείωσης και η ψυχολογία της προσγείωσης.
