Χιλή και Βολιβία στις φλόγες-Οι εξεγέρσεις που είναι σε εξέλιξη

Η έδρα πανεπιστημίου του Σαντιάγο πυρπολήθηκε χθες Παρασκευή (τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα Σάββατο ώρα Ελλάδας), κατά τη διάρκεια βίαιων επεισοδίων στο περιθώριο μεγάλης ειρηνικής συγκέντρωσης διαμαρτυρίας στο κέντρο της πρωτεύουσας της Χιλής, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου.

Η πυρκαγιά εξαπλώθηκε γρήγορα στο πρυτανείο του Πανεπιστημίου Πέδρο δε Βαλβίδια, μερικές δεκάδες μέτρα από την πλατεία Ιταλίας, όπου δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν ειρηνικά καθώς η κοινωνική κρίση που ξέσπασε στη Χιλή πριν από τρεις εβδομάδες συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.

Στον χώρο του Πανεπιστημίου επιχειρεί ισχυρή δύναμη του πυροσβεστικού σώματος του Σαντιάγο.

Η ειρηνική πορεία δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, που συγκεντρώθηκαν για άλλη μια φορά χθες στο κέντρο του Σαντιάγο για να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους για την πολιτική της συντηρητικής κυβέρνησης και για τις κοινωνικές ανισότητες, ακολουθήθηκε από συγκρούσεις ανάμεσα σε ομάδες διαδηλωτών και αστυνομικούς, την πυρπόληση του ιστορικού κτιρίου του πρυτανείου ενός πανεπιστημίου και τη λεηλασία μιας εκκλησίας.

Περίπου 75.000 άνθρωποι, σύμφωνα με τον δήμο της πρωτεύουσας, συμμετείχαν στη συγκέντρωση στην πλατεία Ιταλίας.

Η ειρηνική πορεία ολοκληρώθηκε στην Πλατεία Μπακεδάνο, στο κέντρο της πόλης. Ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη από τη 18η Οκτωβρίου, σύμφωνα με την εφημερίδα La Tercera.

Οι κινητοποιήσεις εναντίον της αύξησης της τιμής του εισιτηρίου του μετρό στο Σαντιάγο, την οποία αναγκάστηκε να ακυρώσει ο πρόεδρος Σεμπαστιάν Πινιέρα, μετατράπηκαν σε τεράστιο κίνημα διαμαρτυρίας από τη 18η Οκτωβρίου. Οι συμμετέχοντες στις διαδηλώσεις προβάλλουν διάφορα αιτήματα – υψηλότερους μισθούς και συντάξεις, καλύτερο σύστημα υγείας, υψηλότερους φόρους για τους πολίτες με τα μεγαλύτερα εισοδήματα, μεταξύ άλλων – και καταγγέλλουν τις κοινωνικές ανισότητες.

Οι κινητοποιήσεις έχουν αμαυρωθεί από εκτεταμένα επεισόδια – ταραχές, λεηλασίες, πυρπολήσεις καταστημάτων – με τουλάχιστον είκοσι νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Οι υλικές ζημιές υπολογίζεται ότι φθάνουν σε αξία το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.

Στο περιθώριο της χθεσινής πορείας, μια μερίδα διαδηλωτών πυρπόλησε ιστορικό κτίριο στο Πανεπιστήμιο Πέδρο δε Βαλβίδια, ενώ μια άλλη ομάδα λεηλάτησε την κοντινή εκκλησία Parroquia de La Asunción, παίρνοντας πάγκους για να τα τους μετατρέψουν σε οδοφράγματα.

Την Πέμπτη ο πρόεδρος Πινιέρα ανακοίνωσε πακέτο μέτρων για την αποκατάσταση «της δημόσιας τάξης», που προβλέπει την επιβολή αυστηρότερων ποινών σε βάρος όσων λεηλατούν, κρύβουν τα πρόσωπά τους ή στήνουν οδοφράγματα.

Ο πρόεδρος της Χιλής, δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας, κατέβαλε προσπάθειες για να τερματίσει τις κινητοποιήσεις ανακοινώνοντας κοινωνικά μέτρα, όπως την αύξηση του κατώτερου μισθού και την αύξηση των φορολογικών συντελεστών για τους πολίτες με τα υψηλότερα εισοδήματα, ενώ προχώρησε σε ανασχηματισμό της κυβέρνησής του. Οι κινήσεις του όμως δεν μοιάζουν να ικανοποιούν το κίνημα διαμαρτυρίας, που πλέον ζητεί αναθεώρηση του Συντάγματος.

Μονάδες της αστυνομίας σε τρεις πόλεις της Βολιβίας στασίασαν χθες Παρασκευή εναντίον του σοσιαλιστή προέδρου Έβο Μοράλες, καθώς η αντιπολίτευση συνεχίζει να απαιτεί την παραίτησή του στους δρόμους αμφισβητώντας τη νίκη του από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών την 20ή Οκτωβρίου.

Η πρώτη η οποία στασίασε ήταν η Τακτική Μονάδα Αστυνομικών Επιχειρήσεων (UTOP) της πόλης Κοτσαμπάμπα, στο κεντρικό τμήμα της χώρας, πριν την ακολουθήσουν τα μέλη των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας στη Σούκρε (νότια) και στη Σάντα Κρους, πλούσια περιοχή στο ανατολικό τμήμα της χώρας, προπύργιο της αντιπολίτευσης.

«Στασιάσαμε», είπε αστυνομικός με καλυμμένο το πρόσωπο σε δημοσιογράφους μπροστά στο αρχηγείο της UTOP στην Κοτσαμπάμπα. «Είμαστε στο πλευρό του λαού, όχι με τους στρατηγούς», πρόσθεσε συνάδελφός του, που όπως και ο πρώτος δεν θέλησε να κατονομαστεί.

Πλάνα που μεταδόθηκαν απευθείας τηλεοπτικά εικονίζουν περίπου είκοσι αστυνομικούς να σκαρφαλώνουν στην οροφή του αρχηγείου και να ανεμίζουν τη σημαία της Βολιβίας, ενώ δεκάδες νεαροί υποστηρικτές της αντιπολίτευσης τους ενθάρρυναν. Διαδηλωτές πέταγαν κροτίδες και τραγούδαγαν τον εθνικό ύμνο.

Η αστυνομία της Τσουκισάκα (Σούκρε) «υποστηρίζει τους συναδέλφους που στασίασαν στην Κοτσαμπάμπα», είπε στέλεχος της, επίσης με καλυμμένο το πρόσωπο.

Ο πρόεδρος Μοράλες κατήγγειλε αργά το βράδυ της Παρασκευής [το πρωί του Σαββάτου ώρα Ελλάδας] ότι εκτυλίσσεται απόπειρα «πραξικοπήματος» στη Βολιβία.

«Αδελφοί και αδελφές μου, η δημοκρατία μας διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας του πραξικοπήματος σε εξέλιξη από βίαιες ομάδες εναντίον της συνταγματικής τάξης. Καταγγέλλουμε ενώπιον της διεθνούς κοινότητας αυτή την επίθεση εναντίον του Κράτους του Δικαίου», ανέφερε μέσω Twitter o πρώτος αυτόχθονας πρόεδρος της λατινοαμερικάνικης χώρας μετά την έκτακτη συνεδρίαση που συγκάλεσε με ορισμένους από τους υπουργούς του.

«Καλώ τον λαό μας να υπερασπιστεί ειρηνικά τη δημοκρατία και το Σύνταγμα για την υπεράσπιση της ειρήνης και της ανθρώπινης ζωής ως των πολυτιμότερων αγαθών πάνω από κάθε πολιτικό συμφέρον», πρόσθεσε.

Νωρίτερα, ο υπουργός Άμυνας Χαβιέρ Σαβαλέτα επισήμανε ότι δεν σχεδιάζεται να διεξαχθεί καμιά επιχείρηση για να εξουδετερωθούν οι στασιαστές.

«Καμία στρατιωτική επιχείρηση δεν θα διεξαχθεί για την ώρα, αυτό αποκλείεται εντελώς», είπε ο Σαβαλέτα, 17 ημέρες μετά την έναρξη διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης εναντίον της επανεκλογής του Μοράλες.

Ο Λουίς Φερνάντο Καμάτσο, ο πιο ριζοσπαστικός από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης ο οποίος πρωτοστατεί στις διαδηλώσεις, προέτρεψε πριν από μία εβδομάδα τον στρατό και την αστυνομία να ενωθούν με την αντιπολίτευση.

Ο Καμάτσο βρισκόταν σε νότιο προάστιο της Λα Πας το απόγευμα όταν διαδόθηκε η είδηση για την στάση των αστυνομικών στην Κοτσαμπάμπα. Υποστηρικτές του τον επευφήμησαν αμέσως.

Στις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης, τις απεργίες, τους αποκλεισμούς δρόμων και τα βίαια επεισόδια που έχουν ξεσπάσει από την 20ή Οκτωβρίου, όταν ο Μοράλες κέρδισε την τέταρτη θητεία του στην προεδρία κατά τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών που όμως οι αντίπαλοί του θεωρούν προϊόν νοθείας, έχουν σκοτωθεί τρεις άνθρωποι και έχουν τραυματιστεί περίπου 200.

Νωρίτερα χθες η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το αποτέλεσμα της επαλήθευσης της ψηφοφορίας από ομάδα παρατηρητών του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) θα ανακοινωθεί μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Ο πρόεδρος Μοράλες έχει δεσμευθεί ότι εάν διαπιστωθεί πως υπήρξε νοθεία, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος των εκλογών.

Ο Κάρλος Μέσα απαίτησε από το Κογκρέσο νωρίτερα χθες να εγκρίνει με τη διαδικασία του κατεπείγοντος νομοθεσία για τη διεξαγωγή εκλογών, ενώ ο Μοράλες επαναλάμβανε ότι δεν θα παραιτηθεί.

«Η δεξιά λέει “ο Έβο πρέπει να παραιτηθεί”. Θέλω να σας πω, αδελφές και αδελφοί μου, σε όλη τη Βολιβία και στον κόσμο, ότι δεν θα παραιτηθώ (…). Έχουμε εκλεγεί από τον λαό και τηρούμε το Σύνταγμα», αντέτεινε.

ΑΠΕ