Αναβρασμός στην Ευρώπη: Η Πολωνία ζητά ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ – Τι λέει ο Ζελένσκι

Ο Πολωνός πρόεδρος Κάρολ Ναβρότσκι αποφάσισε να συγκαλέσει συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας εντός 48 ωρών καθώς η Πολωνία κατέρριψε ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) που εισήλθαν στον εναέριο χώρο της στη διάρκεια εκτεταμένης ρωσικής επίθεσης στη δυτική Ουκρανία.

“… η είδηση ότι θα έχουμε πλήρη πληροφόρηση για το τι συνέβη στην Πολωνία εντός 48ωρών με οδήγησε στην απόφαση να συγκαλέσω το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας εντός 48 ωρών”, είπε ο Κάρολ Ναβρότσκι προσθέτοντας πως η κατάσταση αντιπροσωπεύει μια στιγμή που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία του ΝΑΤΟ και της Πολωνίας.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η διείσδυση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στον πολωνικό εναέριο χώρο στη διάρκεια ρωσικής επίθεσης στη δυτική Ουκρανία είναι “απλώς απαράδεκτη”, προσθέτοντας ότι θα μιλήσει σύντομα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε.

“Καλώ τη Ρωσία να θέσει τέλος σε αυτή τη φυγή προς τα εμπρός (…). Δεν θα κάνουμε συμβιβασμούς στην ασφάλεια των συμμάχων μας”, έγραψε ο Μακρόν σε ανάρτηση στην πλατφόρμα Χ.

Η ρωσική επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έπληξε επίσης την Πολωνία είναι δοκιμή για τις αμυντικές ικανότητες χωρών μελών του ΝΑΤΟ και είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι συνιστά απλώς σύμπτωση, δήλωσε σήμερα ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα.

“Το καθεστώς του (Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ) Πούτιν απειλεί όλη την Ευρώπη και δοκιμάζει συστηματικά μέχρι πόσο μακριά μπορεί να φθάσει”, έγραψε ο Φιάλα στο Χ.

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας Αντόνιο Ταγιάνι καταδίκασε “την παραβίαση της πολωνικής επικράτειας από ρωσικά drones” την οποία χαρακτήρισε “σοβαρό και απαράδεκτο γεγονός” σε ανάρτηση στο Χ.

“Είναι μια προσβολή στην εσωτερική ασφάλεια ολόκληρης της ευρωατλαντικής περιοχής”, έγραψε ο Ταγιάνι, εκφράζοντας “την πλήρη αλληλεγγύη” της Ιταλίας στην Πολωνία, μια “φίλη και σύμμαχο χώρα”.

Τι προβλέπει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ

Σύμφωνα με το άρθρο 4 της ιδρυτικής συνθήκης του ΝΑΤΟ, τα κράτη μέλη μπορούν να φέρουν ένα θέμα υπόψη του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (Συμβούλιο ή NAC – το κύριο όργανο λήψης πολιτικών αποφάσεων του ΝΑΤΟ) και να το συζητήσουν με τους Συμμάχους. Το κύριο φόρουμ για πολιτικές διαβουλεύσεις είναι το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο. Το NAC είναι η κύρια επιτροπή λήψης πολιτικών αποφάσεων του ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας, λόγω της προεδρίας του, διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Οι διαβουλεύσεις πραγματοποιούνται επίσης σε τακτική βάση σε άλλα φόρουμ, συμπεριλαμβανομένων των επιτροπών και των ομάδων εργασίας του ΝΑΤΟ. Όλα αυτά τα όργανα αντλούν την εξουσία τους από το Συμβούλιο.

Το άρθρο 4 αναφέρει: “Τα Μέρη θα διαβουλεύονται από κοινού όποτε, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα μέρη”.

Οποιαδήποτε χώρα μέλος μπορεί να επικαλεστεί επίσημα το Άρθρο 4 της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού. Μόλις γίνει επίκληση, το θέμα συζητείται και μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε κάποια μορφή κοινής απόφασης ή δράσης εκ μέρους της Συμμαχίας. Όποιο και αν είναι το σενάριο, οι συνάδελφοι που κάθονται γύρω από το τραπέζι του Συμβουλίου ενθαρρύνονται να αντιδράσουν σε μια κατάσταση που τους γνωστοποίησε μια χώρα μέλος.

Από τη δημιουργία της Συμμαχίας το 1949, το Άρθρο 4 έχει επικληθεί επτά φορές. Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία ζήτησαν να πραγματοποιήσουν διαβουλεύσεις βάσει του άρθρου 4 μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ουκρανία: Ο Ζελένσκι δηλώνει ότι η Πολωνία στοχοθετήθηκε σκοπίμως σε ρωσική επίθεση με drones

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σημείωσε σήμερα ότι η Πολωνία στοχοθετήθηκε σκοπίμως σε ρωσική επίθεση με μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (drones) στη διάρκεια της νύχτας και πρότεινε «κοινό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας» με τους ευρωπαίους συμμάχους του.

«Αυξανόμενα στοιχεία δείχνουν ότι η κίνηση αυτή, η κατεύθυνση αυτή επιδρομής, δεν ήταν τυχαία», σημείωσε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X.

«Η Ουκρανία είναι επίσης έτοιμη να βοηθήσει την Πολωνία να χτίσει ένα αποτελεσματικό σύστημα προειδοποίησης και προστασίας κατά ρωσικών απειλών αυτού του είδους», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.

Η Πολωνία ανακοίνωσε σήμερα ότι κατέρριψε «εχθρικά αντικείμενα» στον εναέριο χώρο της στη διάρκεια ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, κάτι το οποίο γίνεται για πρώτη φορά σε αυτήν τη χώρα μέλος του NATO από τον Φεβρουάριο του 2022 που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία.

Ο Ζελένσκι είχε υπογραμμίσει εξάλλου νωρίτερα ότι η στοχοθέτηση της Πολωνίας με τουλάχιστον 8 επιθετικά μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (drones) στη διάρκεια των ρωσικών επιθέσεων τη νύχτα συνιστά ένα «εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο για την Ευρώπη».

«Σήμερα υπήρξε άλλο ένα βήμα κλιμάκωσης –ρωσοϊρανικά ‘σαχίντ’ επιχείρησαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, σε εναέριο χώρο του NATO. Δεν ήταν μόνο ένα ‘σαχίντ’ κάτι το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ατύχημα, αλλά τουλάχιστον 8 επιθετικά drones στόχευσαν προς την Πολωνία», σημείωσε ο Ουκρανός πρόεδρος σε ανάρτησή του στο X, αναφερόμενος σε αυτά τα drones ιρανικής κατασκευής που χρησιμοποιούνται από τη Μόσχα.

«Αυτό είναι ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο για την Ευρώπη», πρόσθεσε, ζητώντας από τη Δύση μια ισχυρή απάντηση.

Συνολικά γύρω στα 415 drones και πάνω από 40 πύραυλοι χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση στην Ουκρανία, η οποία εκτάθηκε σε 15 ουκρανικές περιφέρειες, στοίχισε τη ζωή σε έναν άνθρωπο στην περιφέρεια Ζιτομίρ και τραυμάτισε άλλους 3 στην περιφέρεια Χμελνίτσκι, τόνισε επίσης ο Ουκρανός πρόεδρος.

Η Πολεμική Αεροπορία της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι κατέρριψε 386 από τα 415 drones και 27 από τους 43 πυραύλους που εξαπολύθηκαν στη διάρκεια της νύχτας. Επίσης ανέφερε ότι κατέγραψε πρόσκρουση 16 πυραύλων και 21 drones σε 17 μέρη.

Αξιωματούχοι στην περιφέρεια Βινίτσια στην κεντρική Ουκρανία δήλωσαν ότι μη στρατιωτικές υποδομές επλήγησαν. Στη δυτική περιφέρεια Βολίν, οι υπηρεσίες πρώτων βοηθειών ανέφεραν παράλληλα ότι έσβησαν φωτιά που είχε επεκταθεί σε 1.000 τετραγωνικά μέτρα.

Μετά την επίθεση ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρίι Σιμπίχα ζήτησε από τις γειτονικές χώρες να χρησιμοποιούν τα αντιαεροπορικά τους συστήματα για την αναχαίτιση εναέριων στόχων πάνω από την Ουκρανία.

«Η Ουκρανία προτείνει ένα βήμα αυτού του είδους για πολύ καιρό. Χρειάζεται να γίνει για χάρη της συλλογικής ασφάλειας», σημείωσε ο Σιμπίχα σε ανάρτησή του στο X.

Λευκορωσία: Τα drones έχασαν την πορεία τους από συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου – Η Πολωνία είχε ενημερωθεί 

Τη δική της εκδοχή για τη σημερινή κρίση στην Πολωνία με την κατάρριψη των φερόμενων ως ρωσικών drones δίνει η Λευκορωσία, η οποία ανέφερε ότι κατέρριψε και αυτή κάποια μη επανδρωμένα αεροσκάφη που παρέκκλιναν της πορείας τους.

Ο λόγος, σύμφωνα με το Μινσκ, για αυτή την παρέκκλιση είναι η ενεργοποίησης συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου στη διάρκεια ανταλλαγής πληγμάτων μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, ενώ πρόσθεσε ότι είχε ενημερώσει την Πολωνία και την Λιθουανία για ότι πλησίαζαν drones.

Στη δήλωση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου των λευκορωσικών ενόπλων δυνάμεων υποστράτηγου Πάβελ Μουραβέικο δεν διευκρινίζεται σε ποια πλευρά ανήκαν τα drones –γνωστά ως μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV)– που παρέκλιναν της πορείας τους.

«Στη διάρκεια νυχτερινής ανταλλαγής πληγμάτων από UAV μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας, Δυνάμεις Αντιαεροπορικής Άμυνας και μέσα της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας που ήταν σε υπηρεσία παρακολουθούσαν συνεχώς τα UAV που είχαν παρεκκλίνει της πορείας τους εξαιτίας της δράσης των συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου των πλευρών», ανέφερε ο Μουραβέικο σε ανακοίνωση στα αγγλικά.

«Κάποια από τα drones που παρέκκλιναν καταστράφηκαν από τις Δυνάμεις Αντιαεροπορικής Άμυνας της χώρας μας πάνω από την επικράτεια της Δημοκρατίας», δήλωσε.