BBC: Στη Γεωργία ψέκασαν διαδηλωτές με τοξική ουσία από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο
«Ένιωθες το νερό να σε καίει», περιέγραψε ένας από τους διαδηλωτές
Οι Αρχές της Γεωργίας φαίνεται πως χρησιμοποίησαν ένα χημικό όπλο της εποχής του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου για να καταστείλουν τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα πέρσι, σύμφωνα με έρευνα του BBC.
«Ένιωθες το νερό να σε καίει», περιέγραψε ένας από τους διαδηλωτές που δέχθηκαν επίθεση με υδροβόλο στους δρόμους της Τιφλίδας. Η αίσθηση, όπως είπε, δεν περνούσε ούτε με νερό.
Όσοι είχαν συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις ενάντια στην απόφαση της κυβέρνησης να «παγώσει» την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, ανέφεραν κι άλλα παρατεταμένα συμπτώματα: δύσπνοια, βήχα και εμετούς που κράτησαν εβδομάδες.
Ένας από αυτούς, ο Γκέλα Κχασάια, δήλωσε πως το δέρμα του «έκαιγε» για μέρες μετά τον ψεκασμό.
Το BBC μίλησε με ειδικούς σε χημικά όπλα, γιατρούς και πληροφοριοδότες από την ειδική μονάδα καταστολής της Γεωργίας, καταλήγοντας ότι όλα δείχνουν στη χρήση μιας ουσίας γνωστής ως «camite» – ενός χημικού που χρησιμοποιήθηκε από τον γαλλικό στρατό στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η γεωργιανή κυβέρνηση απέρριψε τα ευρήματα ως «απίθανα» και «παράλογα», υποστηρίζοντας πως η αστυνομία ενήργησε «νόμιμα» εναντίον «βίαιων εγκληματιών».
Το camite: Ένα ξεχασμένο χημικό με μακρά δράση
Το camite είχε χρησιμοποιηθεί από τη Γαλλία εναντίον των γερμανικών δυνάμεων στον Α’ Παγκόσμιο. Ελάχιστα στοιχεία υπάρχουν για τη χρήση του στη συνέχεια, ενώ θεωρείται ότι εγκαταλείφθηκε τη δεκαετία του 1930 λόγω των παρατεταμένων επιπτώσεών του. Αντικαταστάθηκε από το πολύ ηπιότερο CS gas (δάκρυ-αέριο).
Στα τέλη Νοεμβρίου 2024, όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε το «πάγωμα» των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ -στόχος που βρίσκεται στο ίδιο το σύνταγμα της Γεωργίας- χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν μπροστά στο κοινοβούλιο.
Η αστυνομία απάντησε με εκτόξευση νερού, σπρέι πιπεριού και δακρυγόνα. Όμως τα συμπτώματα που δήλωσαν εκατοντάδες διαδηλωτές ξεπερνούσαν κατά πολύ τα συνήθη.
Η μελέτη που αποκάλυψε τα ίχνη του χημικού
Ο παιδίατρος Κωνσταντίν Τσαχουνασβίλι, ο οποίος επίσης δέχτηκε ψεκασμό, περιέγραψε αίσθηση καψίματος που διαρκούσε μέρες και επιδεινωνόταν με το πλύσιμο. Δημιούργησε διαδικτυακό ερωτηματολόγιο στο οποίο απάντησαν σχεδόν 350 άτομα. Πάνω από τους μισούς ανέφεραν συμπτώματα που κράτησαν πάνω από 30 μέρες.
Η μελέτη του, που έγινε δεκτή προς δημοσίευση στο διεθνές περιοδικό Toxicology Reports, έδειξε ότι 69 διαδηλωτές παρουσίασαν σημαντικές ανωμαλίες στις ηλεκτρικές ενδείξεις της καρδιάς.
Ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι, γιατροί και οργανώσεις πολιτικών δικαιωμάτων κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα: το νερό περιείχε χημικό παράγοντα.
Το Υπουργείο Εσωτερικών αρνήθηκε να αποκαλύψει τι χρησιμοποιήθηκε.
Κομβικό ρόλο στην έρευνα έπαιξε ο Λάσα Σεργκελασβίλι, πρώην επικεφαλής οπλισμού της ειδικής μονάδας καταστολής. Ο ίδιος αποκάλυψε ότι το 2009 του ζητήθηκε να δοκιμάσει ένα χημικό για χρήση σε υδροβόλα.
Η εμπειρία του ήταν τρομακτική: δυσκολία στην αναπνοή, αίσθηση καύσου που δεν περνούσε ούτε με ειδικά διαλύματα. Παρότι εισηγήθηκε να μην χρησιμοποιηθεί, το χημικό -όπως λέει- συνέχισε να φορτώνεται στα οχήματα μέχρι και το 2022. Άλλοι αξιωματικοί, ακόμα εν ενεργεία, του επιβεβαίωσαν πως το ίδιο υλικό χρησιμοποιήθηκε και στις διαδηλώσεις του 2024.
Το BBC εξασφάλισε απόρρητο έγγραφο καταλόγου υλικών της μονάδας (Δεκέμβριος 2019) στο οποίο αναφέρονταν δύο χημικές ουσίες:
«Chemical liquid UN1710»
«Chemical powder UN3439»
Ο κωδικός UN1710 αντιστοιχεί στο τριχλωροαιθυλένιο (TCE), έναν διαλύτη. Ο κωδικός UN3439 καλύπτει μια μεγάλη γκάμα επικίνδυνων ουσιών -όμως μόνο μία από αυτές έχει ιστορικά χρησιμοποιηθεί σε καταστολή πλήθους: το βρωμοβενζυλοκυανίδιο, γνωστό ως camite
Ομόφωνη εκτίμηση ειδικών: «Όλα δείχνουν camite»
Ο κορυφαίος τοξικολόγος και ειδικός σε χημικά όπλα καθηγητής Κρίστοφερ Χόλστεγκε εξέτασε τα στοιχεία και κατέληξε ότι:
«Τα κλινικά ευρήματα και οι μαρτυρίες συνάδουν με έκθεση σε bromobenzyl cyanide.»
Απέκλεισε παράλληλα τα γνωστά μέσα καταστολής όπως το CS gas: «Η εμμένουσα δράση των συμπτωμάτων δεν ταιριάζει σε συμβατικούς παράγοντες καταστολής όχλου».
Προειδοποίησε ότι η χρήση camite θα είχε στόχο να κρατήσει τον κόσμο μακριά «για μεγάλο χρονικό διάστημα» και ότι πρόκειται για «εξαιρετικά επικίνδυνη» πρακτική.
UN: «Ενδέχεται να συνιστά βασανιστήριο»
Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια, Άλις Έντουαρντς, δήλωσε πως η ανεξέλεγκτη χρήση χημικών σε υδροβόλα ουσιαστικά ισοδυναμεί με «πειραματικό όπλο».
«Οι πληθυσμοί δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται ως πειραματόζωα. Είναι σαφής παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Επεσήμανε ότι τα μέσα καταστολής οφείλουν να έχουν μόνο προσωρινή επίδραση, κάτι που δεν ισχύει εδώ. Κάλεσε σε διερεύνηση πιθανών περιστατικών «βασανιστηρίων ή άλλης απάνθρωπης μεταχείρισης».
Η απάντηση της κυβέρνησης
Η γεωργιανή κυβέρνηση χαρακτήρισε τα ευρήματα «αστεία» και «παράλογα» υποστηρίζοντας ότι η αστυνομία ενήργησε «νόμιμα» απέναντι σε «βίαιους εγκληματίες».
Παρά την αυστηροποίηση των ποινών για τους διαδηλωτές, οι κινητοποιήσεις εδώ και έναν χρόνο συνεχίζονται σχεδόν καθημερινά στην Τιφλίδα, με αιτήματα την παραίτηση της κυβέρνησης, την καταγγελία της χειραγώγησης εκλογών και της φιλορωσικής πολιτικής.
Το κυβερνών κόμμα Georgian Dream αρνήθηκε ότι υπηρετεί ρωσικά συμφέροντα, επιμένοντας πως οι πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές έγιναν για το «κοινό καλό».
Πηγή: ethnos.gr / BBC
