Cambridge Analytica – Δίκη 8 δισ.: Επενδυτές στρέφονται κατά Ζούκερμπεργκ
Οι πιο δύσκολες κατηγορίες
Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ αναμένεται να εμφανιστεί ως βασικός μάρτυρας σε μια ασυνήθιστη δίκη ύψους 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων που ξεκινά αυτή την εβδομάδα, στην οποία ο διευθύνων σύμβουλος της Meta κατηγορείται ότι λειτουργούσε το Facebook ως παράνομη επιχείρηση που επέτρεπε τη συλλογή δεδομένων των χρηστών χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
Οι μέτοχοι της Meta Platforms, της μητρικής εταιρείας του Facebook, του Instagram και του WhatsApp, μήνυσαν τον Ζούκερμπεργκ και άλλα νυν και πρώην στελέχη της εταιρείας, υποστηρίζοντας ότι παραβίαζαν συστηματικά μια συμφωνία του 2012 μεταξύ του Facebook και της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου (FTC) για την προστασία των δεδομένων των χρηστών.
Η υπόθεση χρονολογείται από το 2018, όταν αποκαλύφθηκε ότι η Cambridge Analytica —μια πλέον ανενεργή εταιρεία πολιτικών συμβούλων που εργάστηκε για την επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρία των ΗΠΑ το 2016— είχε αποκτήσει πρόσβαση σε δεδομένα εκατομμυρίων χρηστών του Facebook.
Οι μέτοχοι ζητούν από τον Ζούκερμπεργκ και τους άλλους κατηγορούμενους να αποζημιώσουν την εταιρεία για περισσότερα από 8 δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόστιμα και άλλα κόστη που κατέβαλε η Meta μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου της Cambridge Analytica, συμπεριλαμβανομένου και του ιστορικού προστίμου ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων που επιβλήθηκε στο Facebook από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC) το 2019 για παραβίαση της συμφωνίας του 2012.
Μεταξύ των κατηγορουμένων περιλαμβάνονται η πρώην διευθύντρια επιχειρησιακών λειτουργιών Σέριλ Σάντμπεργκ, ο επενδυτής επιχειρηματικού κεφαλαίου και μέλος του διοικητικού συμβουλίου Μαρκ Αντρίσεν, καθώς και πρώην μέλη του συμβουλίου όπως ο Πίτερ Θιλ, συνιδρυτής της Palantir Technologies, και ο Ριντ Χέιστινγκς, συνιδρυτής του Netflix.
Ο Ζούκερμπεργκ και οι άλλοι κατηγορούμενοι, οι οποίοι αρνήθηκαν να σχολιάσουν, έχουν απορρίψει τις κατηγορίες στις δικαστικές καταθέσεις ως «ακραίους ισχυρισμούς». Η Meta, η οποία δεν είναι κατηγορούμενη στην υπόθεση, επίσης αρνήθηκε να σχολιάσει.
Η δίκη, η οποία θα διεξαχθεί χωρίς ενόρκους, ξεκινά την Τετάρτη στο Γουίλμινγκτον του Ντέλαγουερ και προβλέπεται να διαρκέσει οκτώ ημέρες. Το επίκεντρό της θα είναι κυρίως γεγονότα και συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου που έλαβαν χώρα πριν από περίπου μία δεκαετία, με στόχο να διαπιστωθεί πώς οι ηγέτες του Facebook εφάρμοσαν τη συμφωνία του 2012.
Παρότι η δίκη αφορά πολιτικές του παρελθόντος, έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι ανησυχίες για την ιδιωτικότητα συνεχίζουν να απασχολούν τη Meta, η οποία βρίσκεται υπό εξέταση για τον τρόπο με τον οποίο εκπαιδεύει τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης της. Η εταιρεία δηλώνει ότι έχει επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια από το 2019 στο πρόγραμμα προστασίας της ιδιωτικότητας των χρηστών.
Ο Τζέισον Κιντ, επικεφαλής του Digital Content Next —συνδέσμου εκπροσώπησης παρόχων ψηφιακού περιεχομένου— δήλωσε ότι η υπόθεση θα αποκαλύψει λεπτομέρειες για το τι γνώριζε το διοικητικό συμβούλιο και πότε, σχετικά με τα δεδομένα των χρηστών, οι οποίοι σήμερα ξεπερνούν τα 3 δισεκατομμύρια σε καθημερινή βάση στις πλατφόρμες της Meta. «Υπάρχει το επιχείρημα ότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε το Facebook και το Instagram στην καθημερινότητά μας», είπε. «Μπορούμε όμως να εμπιστευτούμε τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ;».
Οι πιο δύσκολες κατηγορίες
Πριν από δύο χρόνια, οι κατηγορούμενοι επιχείρησαν να απορρίψουν την υπόθεση πριν φτάσει σε δίκη, κάτι που ο δικαστής αρνήθηκε. «Πρόκειται για υπόθεση που αφορά φερόμενες παρανομίες σε πραγματικά κολοσσιαία κλίμακα», είχε δηλώσει τότε ο Τράβις Λάστερ, ο οποίος χειριζόταν την υπόθεση. Η δίκη στο Δικαστήριο Επιτροπείας (Court of Chancery) θα τελεί πλέον υπό την εποπτεία της Καθαλίν Μακόρμικ.
Πλέον, οι ενάγοντες —μεμονωμένοι επενδυτές και συνταξιοδοτικά ταμεία συνδικάτων, συμπεριλαμβανομένου του Συνταξιοδοτικού Ταμείου Εκπαιδευτικών της Πολιτείας της Καλιφόρνια— καλούνται να αποδείξουν μία από τις πιο δύσκολες κατηγορίες στο εταιρικό δίκαιο: ότι τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου απέτυχαν πλήρως στο καθήκον εποπτείας τους. Νομικοί ειδικοί σημειώνουν ότι αυτή φαίνεται να είναι η πρώτη δίκη που αφορά τέτοια κατηγορία.
Ο Ζούκερμπεργκ και η Σάντμπεργκ φέρονται να προκάλεσαν εν γνώσει τους την παραβίαση του νόμου από την εταιρεία. Ενώ η νομοθεσία του Ντέλαγουερ προστατεύει τα μέλη διοικητικών συμβουλίων και τα διευθυντικά στελέχη από κακές επιχειρηματικές αποφάσεις, δεν τους προστατεύει από παράνομες ενέργειες — ακόμα και αν αυτές είναι κερδοφόρες.
Οι κατηγορούμενοι υποστήριξαν στις δικαστικές καταθέσεις ότι οι ενάγοντες δεν μπορούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία.
Οι μέτοχοι, σε έγγραφα που κατατέθηκαν πριν από τη δίκη, δήλωσαν ότι μπορούν να αποδείξουν πως, μετά τη συμφωνία του 2012, το Facebook συνέχισε να εφαρμόζει παραπλανητικές πρακτικές σε θέματα ιδιωτικότητας, υπό τις εντολές του Ζούκερμπεργκ. Από την πλευρά τους, οι κατηγορούμενοι ισχυρίστηκαν ότι τα στοιχεία θα δείξουν πως η εταιρεία δημιούργησε ομάδα για την εποπτεία της ιδιωτικότητας, προσέλαβε εξωτερική εταιρεία συμμόρφωσης και ότι το Facebook ήταν θύμα της «μεθοδευμένης εξαπάτησης» από την Cambridge Analytica.
Πέρα από τις βασικές κατηγορίες περί παραβίασης απορρήτου, οι ενάγοντες ισχυρίζονται επίσης ότι, όταν ο Ζούκερμπεργκ αντιλήφθηκε ότι το σκάνδαλο της Cambridge Analytica επρόκειτο να αποκαλυφθεί και να οδηγήσει σε πτώση της μετοχής της εταιρείας, παρακινήθηκε να πουλήσει μετοχές του και αποκόμισε τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε κέρδος. Οι κατηγορούμενοι απάντησαν ότι τα στοιχεία θα δείξουν πως ο Ζούκερμπεργκ ακολούθησε ένα προκαθορισμένο επενδυτικό σχέδιο, το οποίο παρέχει προστασία από κατηγορίες για εσωτερική πληροφόρηση. Προσέθεσαν επίσης ότι το κίνητρό του ήταν να ενισχύσει τις φιλανθρωπικές του δραστηριότητες.
