Διάσκεψη COP29: Η συμφωνία για 300 δισ. ετησίως στις φτωχότερες χώρες και οι αντιδράσεις

Οι πλουσιότερες χώρες δεσμεύτηκαν να δώσουν ένα ποσό ρεκόρ 300 δισ. δολάρια (238 δισεκατομμύρια λίρες) ετησίως μέχρι το 2035 στον αναπτυσσόμενο κόσμο για να τους βοηθήσουν να προετοιμαστούν και να αποτρέψουν την κλιματική αλλαγή.

Οι συνομιλίες στη διάσκεψη κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα COP29 στο Αζερμπαϊτζάν διήρκεσαν 33 ώρες και έφτασαν σε απόσταση αναπνοής από την κατάρρευση. Τελικά, οι ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου δεσμεύτηκαν το Σάββατο να αυξήσουν τη χρηματοδότησή τους προς τις φτωχότερες χώρες που απειλούνται από την κλιματική αλλαγή, στο τέλος μιας χαοτικής διάσκεψης.

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε γύρω στις 3 τα ξημερώματα άφησε μια πικρή γεύση σε αρκετούς από τους συμμετέχοντες, με τις φτωχότερες χώρες του κόσμου και νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού, της Καραϊβικής και της Αφρικής να ζητούν τα διπλάσια, αν όχι περισσότερα, χρήματα.

Η εκπρόσωπος των 45 φτωχότερων χωρών του κόσμου έκανε λόγο για μία «όχι αρκετά φιλόδοξη» συμφωνία. «Το ποσό που προτάθηκε είναι απελπιστικά μικρό. Είναι αμελητέο», υποστήριξε η Λίλα Ναντάν από την Ινδία, επικρίνοντας παράλληλα την αζερική προεδρία της COP29.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ΗΠΑ και άλλες πλούσιες χώρες που μετείχαν στην 29η διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (COP29), συμφώνησαν να αυξήσουν τις δωρεές και τα δάνεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες από 100 δισεκ. δολάρια σε «τουλάχιστον 300 δισεκ. δολάρια» ετησίως μέχρι το 2035.

Τα χρήματα προορίζονται για την αντιμετώπιση των πλημμυρών, του καύσωνα και της ξηρασία αλλά και για να επενδύσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες σε μορφές ενέργειας με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αντί να αναπτύξουν τις οικονομίες τους με καύση άνθρακα και πετρελαίου, όπως έκαναν χώρες της Δύσης για περισσότερο από έναν αιώνα.

Οι Ευρωπαίοι, οι κορυφαίοι χορηγοί χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, δεν ήταν διατεθειμένοι να υπερβούν αυτό το ποσό σε μια περίοδο δημοσιονομικής σύσφιξης και πολιτικής αναταραχής. Θεωρούν όμως ότι συνέβαλαν σε μια απόφαση ιστορικής σημασίας. «Η COP29 θα μείνει στην Ιστορία ως απαρχή μιας νέας εποχής στη χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο επίτροπος Βόπκε Χούκστρα.

«Η συμφωνία που επιτεύχθηκε θέτει τα θεμέλια πάνω στα οποία πρέπει να χτίσουμε», δήλωσε ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, εκφράζοντας ανάμεικτα συναισθήματα για το περιεχόμενό της. «Ήλπιζα σε ένα πιο φιλόδοξο αποτέλεσμα για την αντιμετώπιση της μεγάλης πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε», ανέφερε, καλώντας τις κυβερνήσεις να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Τα Ηνωμένα Έθνη είναι μαζί σας. Ο αγώνας μας συνεχίζεται και δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ», διεμήνυσε.

Ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε τη συμφωνία στη διάσκεψη του Μπακού, κάνοντας λόγο για «σημαντικό βήμα» στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ δεσμεύτηκε πως η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει τη δράση της παρά τον σκεπτικισμό που έχει εκφράσει ο διάδοχός του στον Λευκό Οίκο, Ντόναλντ Τραμπ. «Παρότι ορισμένοι επιδιώκουν να αρνηθούν ή να καθυστερήσουν την εν εξελίξει επανάσταση της πράσινης ενέργειας στην Αμερική και ανά τον κόσμο, κανείς δεν μπορεί να την αντιστρέψει – κανείς», δήλωσε ο Μπάιντεν.

«Απογοητευτική» και «κατώτερη των προκλήσεων» χαρακτήρισε τη συμφωνία η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης της Γαλλίας Ανιές Πανιέ-Ρινασέ. Παρά τα βήματα προόδου που έγιναν – συμπεριλαμβανομένου του τριπλασιασμού της χρηματοδότησης για τις φτωχότερες χώρους του κόσμου οι οποίες απειλούνται περισσότερο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής –, η διάσκεψη του Μπακού χαρακτηρίστηκε από «πραγματική αποδιοργάνωση και έλλειψη ηγεσίας εκ μέρους της αζερικής προεδρίας», δήλωσε η υπουργός στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).

«Καμία χώρα δεν πήρε όλα όσα ήθελε, φεύγουμε από το Μπακού έχοντας μπροστά μας πολλή δουλειά. Δεν είναι ώρα για θριαμβολογίες», δήλωσε ο επικεφαλής του ΟΗΕ για το Κλίμα, Σάιμον Στιλ.

Η διάσκεψη στο Μπακού ήταν μια «οδυνηρή εμπειρία», σχολίασε η βραζιλιάνα υπουργός Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, Μαρίνα Σίλβα, η χώρα της οποίας θα φιλοξενήσει την COP30 το 2025.

Εννέα χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή, η καύση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα ήταν μεγαλύτερη φέτος σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά.

Στις δύο εβδομάδες των εργασιών της COP29 στο Αζεμπαϊτζάν, σημειώθηκαν καταιγίδες που σκόρπισαν τον θάνατο σε Φιλιππίνες και Ονδούρα, η Ισπανία πάσχιζε να επουλώσει τις πληγές της μετά τις φονικές πλημμύρες, ενώ ο Ισημερινός κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας και πυρκαγιών.