ΕΕ: Αναθεώρηση συμφωνίας με Ισραήλ λόγω Γάζας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναθεωρεί τη συμφωνία σύνδεσης με το Ισραήλ, λόγω οργής για τον αποκλεισμό της Γάζας. Έντονη αντίδραση από το Ισραήλ. Αντιρρήσεις από Ελλάδα και Κύπρο.

Ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες

Προς αναθεώρηση της συμφωνίας σύνδεσης με το Ισραήλ προχωρά η Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω της οργής που έχει προκαλέσει σε αρκετά κράτη μέλη του «μπλοκ» ο δίμηνος αποκλεισμός της Λωρίδας της Γάζας από την κυβέρνηση Νετανιάχου. Η απόφαση ελήφθη χθες από τους υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ στη συνεδρίασή τους στις Βρυξέλλες, μετά από σχετική πρωτοβουλία του Ολλανδού υπουργού Εξωτερικών Κασπάρ Βέλντκαμπ.

Η υπερσυντηρητική κυβέρνηση της Ολλανδίας -που εξέπληξε αρκετούς εντός της ΕΕ- κατόρθωσε να συγκεντρώσει την αποδοχή της πρότασής της από συνολικά 17 κράτη μέλη, πλειοψηφία δηλαδή ικανή, ώστε η Κομισιόν να εκκινήσει διαδικασία αναθεώρησης της συμφωνίας σύνδεσης με το Ισραήλ, που μετρά 25 χρόνια. Συγκεκριμένα, η Κομισιόν θα αξιολογήσει εάν το Ισραήλ έχει παραβιάσει τις υποχρεώσεις του για τα ανθρώπινα δικαιώματα βάσει του άρθρου 2 της συμφωνίας, που περιγράφει ολόκληρο το φάσμα των διπλωματικών και οικονομικών σχέσεων των δύο πλευρών.

«Η κατάσταση στη Γάζα είναι καταστροφική» τόνισε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλλας μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης. «Είναι σαφές ότι υπάρχει ισχυρή πλειοψηφία για την αναθεώρηση της συμφωνίας» σημείωσε, ωστόσο αρνήθηκε να διευκρινίσει το πότε η Κομισιόν θα είναι σε θέση να προχωρήσει σε αυτή τη διαδικασία. Αναγνώρισε όμως ότι μπορεί να εκληφθεί ως «πίεση» προς το Ισραήλ να επιτρέψει την πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.

Έντονη αντίδραση από το Ισραήλ

Έντονη ήταν η αντίδραση του Ισραήλ, που μέσω εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών τόνισε ότι η χώρα «βρίσκεται σε θέση άμυνας σε έναν πόλεμο που επιβλήθηκε από τη Χαμάς», υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί αρκετές προτάσεις των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός και συμφωνίες ανταλλαγής ομήρων.

Η Ιρλανδία και η Ισπανία είχαν ζητήσει, για πρώτη φορά, αναθεώρηση της συμφωνίας τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ και ο προκάτοχος της Κάλλας, Ζοζέπ Μπορέλ, είχε ζητήσει το ίδιο τον περασμένο Νοέμβριο. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, στην ομάδα των «17» περιλαμβάνονται η Αυστρία, το Βέλγιο, η Εσθονία, η Δανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Σουηδία. Η απόφαση της Αυστρίας, που πρόσκειται πάντα φιλικά προς το Ισραήλ, «ήταν η μεγαλύτερη έκπληξη».

Αντιρρήσεις από Ελλάδα και Κύπρο

Καμία έκπληξη δεν υπήρξε ως προς τα 10 κράτη μέλη που τάχθηκαν κατά, για διαφορετικούς ωστόσο λόγους το καθένα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν η Γερμανία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ουγγαρία και η Ιταλία, ενώ η Λετονία απείχε.

Αναστολή ολόκληρης της συμφωνίας ΕΕ-Ισραήλ πάντως απαιτεί ομοφωνία, που σημαίνει ότι δύσκολα θα επιτευχθεί. Ωστόσο, για την αναστολή των εμπορικών σχέσεων χρειάζεται μόνο ειδική πλειοψηφία. Επομένως, τα 17 κράτη μέλη μπορούν να δώσουν το «πράσινο φως» στην Κομισιόν για μια τέτοια διαδικασία.