Έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος σκηνοθέτης Ντ. Α. Πενεμπέικερ

No one captured American culture, from the ’50s all the way into the new millennium, quite like Direct Cinema pioneer D. A. Pennebaker. Today we salute our dear friend with a showcase of seven films, now playing on the Criterion Channel: https://t.co/35SjpgYUx9 pic.twitter.com/N9jPgpybGK

— Criterion Channel (@criterionchannl) August 4, 2019

Σε ηλικία 94 ετών έφυγε από τη ζωή την 1η Αυγούστου στην κατοικία του στο Λονγκ Άιλαντ των ΗΠΑ ο Ντ. Α. Πενεμπέικερ, ένας μεγάλος σκηνοθέτης, που υπέγραψε ορισμένα από τα πιο εμβληματικά ντοκιμαντέρ στην ιστορία του Ροκ. Μεταξύ αυτών το κορυφαίο Don’t Look Back του 1967 για την περιοδεία του Μπόμπ Ντύλαν και το Ziggy Stardust and the Spiders from Mars του 1973 του Ντέιβιντ Μπόουϊ. Μάλιστα το 2007 κυκλοφόρησε το 65 Revisited, όπου περιέλαβε και υλικό που δεν είχε περιληφθεί στο πρώτο ντοκιμαντέρ για τον Ντίλαν.

Γεννημένος το 1925 στο Ίβανστον του Ιλινόις, ο Πενεμπέικερ, γιός ενός φωτογράφου, ήταν ο πρωτεργάτης σε μία ολάκερη γενιά κινηματογραφιστών στη δεκαετία του ’60 που έφεραν κι επέβαλλαν σημαντικές καινοτομίες στις τεχνικές λήψης –ο ίδιος ήταν πρωτοπόρος στη χρήση φορητής κάμερας– και υιοθέτησαν ένα προσωπικό ύφος, του κινηματογράφος-αλήθεια (cinema-verite’). Ο ίδιος μάλιστα ήταν ο «εφευρέτης» του μοντέρνου πολιτικού ντοκιμαντέρ με το Primacy, που αφορούσε τη νίκη του Τζ.Φ.Κένεντι στις εκλογές των Δημοκρατικών για το χρίσμα της προεδρίας των ΗΠΑ στο Ουϊσκόνσιν.

Ο Πενεμπέικερ αποφοίτησε το 1947 από το Παν/μιο Γειλ με πτυχίο μηχανολόγου μηχανικού και δούλεψε στις πρώτες πειραματικές απόπειρας χρήσης των υπολογιστών , δημιουργώντας τη δική του εταιρεία που επεξεργάσθηκε ένα καινοτόμο πρόγραμμα αεροπορικών κρατήσεων. Πούλησε την εταιρεία του και προσπάθησε να κάνει τα δικά του βήματα στην συγγραφή και την ζωγραφική, ενώ στην κινηματογραφική τέχνη μυήθηκε από τον Φράνσις Τόμσον. Το πρωτόλειό του ντοκιμαντέρ Daybreak Express κυκλοφόρησε το 1953 και συνιστά μία πρωτότυπη ματιά στην πόλη της Νέας Υόρκης σε μία διαδρομή από τον υπέργειο σιδηρόδρομο υπό την υπόκρουση της μουσικής του Ντιούκ Έλιγκτον.Α

Παρ’ οτι διακρίθηκε στα ντοκιμαντέρ για τη μουσική (μεταξύ των οποίων υπέγραψε—ακόμη κι ως παραγωγός—εκείνα για τον Τζίμι Χέντριξ, το Φεστιβάλ του Γούντστοκ και το Μοντερέι, Depeche Mode, ή τον σαξοφωνίστα της τζαζ Μπράντφορντ Μαρσάλις), ο Πενεμπέικερ ήταν εξίσου παθιασμένος με την πολιτική. Είχε πραγματοποιήσει ένα ντοκιμαντέρ (The War Room) για την προεκλογική εκστρατεία της νίκης των Μπιλ Κλίντον και Αλ Γκορ το 1993. Η ταινία του αυτή είχε προταθεί για Όσκαρ και είχε λάβει το βραβείο του National Board of Review για το καλλίτερο ντοκιμαντέρ. Το 2012 ο Πενεμπέικερ τιμήθηκε με Όσκαρ για το σύνολο του έργου του.

Πηγή: The Guardian, La Repubblica