Εισαγωγές ρωσικού φυσικού αεριού στην Ευρώπη – Έσπασαν τα ρεκόρ το 2024
Τα στοιχεία καταδεικνύουν το φιάσκο των δυτικών κυρώσεων, αλλά και τη «δίψα» των ευρωπαϊκών χωρών για φτηνότερη ενέργεια
Ρεκόρ εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τη Ρωσία κατέγραψε η Ευρώπη το 2024. Τα στοιχεία καταδεικνύουν το φιάσκο των δυτικών κυρώσεων, αλλά και τη «δίψα» των ευρωπαϊκών χωρών για φτηνότερη ενέργεια σε σχέση με αυτήν που προσέφεραν οι ΗΠΑ ως εναλλακτική μετά τη ρήξη της ΕΕ με τη Ρωσία λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Rystad Energy, που καταγράφουν τη διακίνηση του LNG στην Ευρώπη, πλοία που μετέφεραν περίπου 17,8 εκατ. τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία ελλιμενίστηκαν σε ευρωπαϊκά λιμάνια το 2024. Πρόκειται για ένα μέγεθος μεγαλύτερο κατά 2 εκατομμύρια τόνους σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023.
Μάλιστα ο Jan-Eric Fähnrich της Rystad Energy σημειώνει στον Guardian πως δεν πρόκειται απλώς για μια άνοδο, αλλά για «επίπεδα ρεκόρ».
Η Ρωσία μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ
Η ΕΕ περιόρισε δραστικά τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και στράφηκε στο LNG από μια σειρά χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ρωσία, η οποία μάλιστα το 2024 ξεπέρασε το Κατάρ, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση στους προμηθευτές της Ευρώπης, πίσω μόνο από τις ΗΠΑ.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως στο σύνολο των προμηθειών φυσικού αερίου (LNG και από αγωγούς), η Ρωσία, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Bruegel, ξεπέρασε τις ΗΠΑ το 2024 και βρέθηκε δεύτερη, πίσω μόνο από τη Νορβηγία. Είναι χαρακτηριστικό το «τελεσίγραφο» που έστειλε πρόσφατα ο Ντόνταλντ Τραμπ στους Ευρωπαίους καλώντας να αγοράσουν περισσότερο πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ, ώστε να αντιστραφεί το εμπορικό ισοζύγιο, διαφορετικά θα προχωρήσει στην επιβολή δασμών.
Τα στοιχεία για το ρεκόρ προμηθειών LNG από τη Ρωσία δημοσιεύονται λίγες ημέρες αφότου η Ουκρανία τερμάτισε τη συμφωνία που υπήρχε για τις ροές ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω αγωγών που διασχίζουν τη χώρα. Η εν λόγω συμφωνία, που είχε υπογραφεί πριν από τον πόλεμο, έληγε στις 31 Δεκεμβρίου και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε πως δεν πρόκειται να προχωρήσει σε ανανέωσή της καθώς τα χρήματα από το φυσικό αέριο στηρίζουν τις ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία.
«Ο λόγος που οι Ευρωπαίοι αγοράζουν ρωσικό αέριο είναι απλός»
Τα ταμεία της Μόσχας «γεμίζουν» όμως και με άλλους τρόπους, καθώς η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία κοστίζει ακριβά και πολλοί στην ΕΕ προτιμούν – ακόμη και με σκιώδεις τρόπους – τα φτηνότερα ρωσικά καύσιμα. Σύμφωνα με την Rystad Energy, το 2024, η Ευρώπη εισήγαγε 49,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών και άλλα 24,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα σε υγρή μορφή μέσω πλοίων. Μέρος του ρωσικού LNG μεταπωλείται μέσω τρίτων χωρών. Παράλληλα οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να προμηθεύονται και ρωσικό πετρέλαιο, το οποίο περνάει στη γηραιά ήπειρο με διάφορους τρόπους και κυρίως με την συμβολή πρόθυμων τρίτων χωρών εκτός ΕΕ σε ρόλο ενδιάμεσων προμηθευτών.
«Ο λόγος για την άνοδο στις εισαγωγές ρωσικού LNG είναι απλός», δήλωσε ο Vaibhav Raghunandan, Ρώσος αναλυτής στην Crea. «Το ρωσικό LNG προσφέρεται με έκπτωση σε εναλλακτικούς προμηθευτές… Χωρίς να επιβάλλονται κυρώσεις στο εμπόρευμα, οι εταιρείες λειτουργούν για δικό τους συμφέρον και αγοράζουν αυξανόμενες ποσότητες φυσικού αερίου από τον φθηνότερο προμηθευτή».
LNG, «σκιώδης στόλος» και «αναβαπτίσεις»
Οι Ουκρανοί τονίζουν πως το καθεστώς των κυρώσεων που έχει επιβληθεί στη Μόσχα υπονομεύεται από «παραθυράκια» που επιτρέπουν ακόμη στη Ρωσία να χρηματοδοτεί την πολεμική της μηχανή με έσοδα από ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο).
«Τα επίπεδα ρεκόρ των ρωσικών εισαγωγών LNG το 2024 είναι μια ισχυρή υπενθύμιση ότι η ΕΕ πρέπει να ενεργήσει αποφασιστικά για να κλείσει τις τρύπες στο καθεστώς κυρώσεων», σημειώνουν στον Guardian Ουκρανοί ακτιβιστές. «Απαιτείται επειγόντως πλήρης απαγόρευση των ρωσικών εισαγωγών LNG για να σταματήσει η χρηματοδότηση του πολεμικού ταμείου του Πούτιν», τονίζουν.
Καλούν δε την ΕΕ να «πατάξει» τον ρωσικό «σκιώδη στόλο», τα πλοία «φαντάσματα» που διακινούν «εκτός ραντάρ» ρωσικά καύσιμα (πετρέλαιο και LNG) ανά τον κόσμο, αλλά και να κλείσει τα κενά που υπάρχουν στη διαδικασία διύλισης και επεξεργασίας, επιτρέποντας σε τρίτες χώρες, όπως η Τουρκία και η Ινδία, να «αναβαπτίζουν» ρωσικά καύσιμα και να τα στέλνουν ως ενδιάμεσοι στην ΕΕ, παρακάμπτοντας τις κυρώσεις.
Πηγη – ieidiseis / Παναγιώτης Κωνσταντίνου
