Εκλογές στην Πορτογαλία: Το ακροδεξιό Chega θα έχει ρόλο-κλειδί

Για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα τριών ετών οι Πορτογάλοι πολίτες προσφεύγουν στις κάλπες σήμερα, σε μια σκληρή εκλογική αναμέτρηση τα αποτελέσματα της οποίας αναμένονται με ενδιαφέρον.

Σύμφωνα με τον Guardian, οι σημερινές εκλογές αναμένεται να οδηγήσουν σε τεράστια κέρδη και έναν πιθανό ρόλο-κλειδί για το ακροδεξιό κόμμα Chega.

Οι εκλογές διεξάγονται μετά από την κατάρρευση της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Αντόνιο Κόστα, ο οποίος παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία τον Νοέμβριο εν μέσω έρευνας για εικαζόμενες παρανομίες στον χειρισμό μεγάλων πράσινων επενδυτικών σχεδίων από την κυβέρνησή του.

Ο Κόστα –ο οποίος ήταν στην εξουσία από το 2015 και κέρδισε με απόλυτη πλειοψηφία στις γενικές εκλογές του 2022– δεν έχει κατηγορηθεί για κανένα έγκλημα. Είπε ότι αισθάνθηκε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να παραιτηθεί επειδή «τα καθήκοντα του πρωθυπουργού δεν συνάδουν με καμία υποψία για την ακεραιότητά μου».

Η ψηφοφορία ξεκίνησε στις 8 το πρωί της Κυριακής και τα περισσότερα αποτελέσματα των ψηφοδελτίων αναμένονται λίγες ώρες μετά το κλείσιμο των εκλογικών τμημάτων στις 8 το βράδυ.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι εκλογές θα είναι μια σκληρή μάχη, με λίγες μόνο ποσοστιαίες μονάδες διαφοράς μεταξύ της κεντροδεξιάς Δημοκρατικής Συμμαχίας –μια εκλογική πλατφόρμα που αποτελείται από το μεγάλο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (PSD) και δύο μικρότερα συντηρητικά κόμματα– και το Σοσιαλιστικό κόμμα.

Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή, την τελευταία ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας, ανέδειξε τη Δημοκρατική Συμμαχία στο 34% και τους σοσιαλιστές στο 28%. Αλλά η δημοσκόπηση, για την εφημερίδα Público και το δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό RTP, ανέφερε επίσης ότι οι σοσιαλιστές και άλλα, μικρότερα αριστερά και κομμουνιστικά κόμματα θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν αρκετές ψήφους συλλογικά για να υπερισχύσουν αυτών του δεξιού μπλοκ.

«Καμπανάκι» για το Chega

Πολλά θα εξαρτηθούν από το Chega, το λαϊκίστικο, ακροδεξιό κόμμα που ιδρύθηκε πριν από πέντε χρόνια από τον Αντρέ Βεντούρα, έναν πρώην τηλεοπτικό τεχνικό του ποδοσφαίρου που κάποτε ήταν ένα ανερχόμενο αστέρι στο PSD. Αφού κέρδισε το 1,3% των ψήφων στις εκλογές του 2019 και το 7,2% το 2022, το Chega αναμένεται τώρα να αποσπάσει ένα τεράστιο κύμα υποστήριξης την Κυριακή, λαμβάνοντας μεταξύ 15% και 20% των ψήφων.

Αν και ο ηγέτης του PSD, Λουίς Μαυροβούνιο, έχει απορρίψει οποιαδήποτε συμφωνία με το Chega λόγω των «συχνά ξενοφοβικών, ρατσιστικών, λαϊκιστικών και υπερβολικά δημαγωγικών» απόψεων του Βεντούρα, είναι πιθανό να δεχθεί σημαντική πίεση από το ίδιο του το κόμμα εάν η βοήθεια του Chega χρειάζεται για να σταματήσει την αριστερά από το να επιστρέψει στην εξουσία.

Ο Βεντούρα και οι συνάδελφοί του επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν τη ευρεία δυσαρέσκεια με τα κυρίαρχα αριστερά και δεξιά κόμματα της Πορτογαλίας, καθώς η χώρα συνεχίζει να υποφέρει από στεγαστική κρίση, χαμηλούς μισθούς και μια σειρά από σκάνδαλα διαφθοράς που επηρεάζουν το PS και το PSD.

«Ποτέ στην ιστορία της Πορτογαλίας δεν υπήρξε μεγαλύτερη πιθανότητα ανατροπής του δικομματικού συστήματος που μας σκότωνε τα τελευταία 50 χρόνια», είπε ο Βεντούρα σε υποστηρικτές του σε συγκέντρωση του Chega στη βόρεια Πορτογαλία την περασμένη εβδομάδα. «Δεν ήμασταν ποτέ τόσο κοντά».

Κατακόρυφη πτώση της δημοφιλίας της κυβέρνησης

Ο Pedro Magalhães, πολιτικός επιστήμονας στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας, είπε ότι οι Σοσιαλιστές είχαν μια μάχη στα χέρια τους.

«Παρόλο που η οικονομική κατάσταση έχει γίνει σχετικά ευνοϊκή – όσον αφορά την ανάπτυξη του ΑΕΠ, την ανεργία και τη δημοσιονομική υγεία της χώρας – η δημοφιλία της κυβέρνησης μειώθηκε κατακόρυφα από τις τελευταίες εκλογές, από περισσότερο από 60% σε περίπου 25%», είπε. «Αυτό φαίνεται να συνδέεται με το αυξανόμενο κόστος ζωής που παρατηρήθηκε τα τελευταία δύο χρόνια, ειδικά στη στέγαση σε μητροπολιτικές περιοχές, και με τις παραπαίουσες επιδόσεις στη δημόσια εκπαίδευση και το NHS».

Ο Magalhães είπε ότι ενώ η υποστήριξη για τη Δημοκρατική Συμμαχία είχε αυξηθεί λόγω της δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων, «η ανάπτυξή της ως η κύρια εναλλακτική λύση έναντι των Σοσιαλιστών περιορίζεται από την άνοδο της ριζοσπαστικής δεξιάς που εκπροσωπείται από το Chega».

Αλλά τόνισε επίσης ότι πολλοί ψηφοφόροι ήταν ακόμα αναποφάσιστοι και πολλοί παρέμειναν αβέβαιοι, σημειώνοντας ότι «περίπου ένας στους πέντε ερωτηθέντες ισχυρίζεται ότι είναι αναποφάσιστος για το τι θα κάνει αυτή την Κυριακή, ακόμη και μεταξύ εκείνων που δηλώνουν πρόθεση ψήφου, μια σημαντική μειοψηφία δηλώνει ότι μπορεί ακόμα να αλλάξουν».

Ο André Azevedo Alves, πολιτικός επιστήμονας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Πορτογαλίας και στο Πανεπιστήμιο St Mary, στο Λονδίνο, είπε ότι πολλά θα κρέμονταν από την ικανότητα των Σοσιαλιστών να συγκεντρώσουν ξανά τους ψηφοφόρους εν μέσω της προοπτικής μιας εκλογικής ανακάλυψης για την ακροδεξιά.

«Το 2022, η απειλή του Chega κινητοποίησε ορισμένους ψηφοφόρους στο κέντρο να ψηφίσουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα –και κάποιους στο ριζοσπαστικό και ακροαριστερό, που είχε ιστορικά χαμηλά αποτελέσματα– να αλλάξουν την ψήφο τους στο Σοσιαλιστικό Κόμμα σχεδόν την τελευταία στιγμή» είπε.

«Θα λειτουργήσει ξανά; Νομίζω ότι οι συνθήκες για να λειτουργήσει είναι χειρότερες – είχατε δύο επιπλέον χρόνια, με απόλυτη πλειοψηφία, που ήταν ένα απόλυτο χάος. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε τις καλύτερες συνθήκες για να κυβερνήσει και δεν ήταν καν σε θέση να οργανωθεί εσωτερικά».

ΠΗΓΗ: ieidiseis.gr