Ενεργειακή κρίση και Ουκρανία η νέα πανδημία για τον τουρισμό
Οι πρώτες ενδείξεις για τις απώλειες στον κλάδο που περιμένει την κατάσταση να καταλαγιάσει για να μιλήσει με ασφάλεια για το μέγεθος των επιπτώσεων.
Η ενεργειακή κρίση και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία βάζουν για μια ακόμα φορά σε αδιέξοδο τον τουριστικό κλάδο της χώρας, αλλά κυρίως της Β. Ελλάδας που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της μετά τις επιπτώσεις της πανδημίας στον κλάδο την προηγούμενη διετία.
Οι εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό, όπως είναι φυσικό, έχουν αλλάξει τη ψυχολογία αρκετών επίδοξων ταξιδιωτών, που μπαίνουν σε δεύτερες σκέψεις και αποφασίζουν να μεταθέσουν για αργότερα μια «απόδραση» τους στο εξωτερικό.
Άνθρωποι του κλάδου, σημειώνουν ότι τα τουριστικά γραφεία της Β. Ελλάδας δουλεύουν το τελευταίο διάστημα μόνο με οδικές εκδρομές εντός συνόρων και η κατάσταση για μια ακόμα φορά δε θυμίζει σε τίποτα τις προ πανδημίας εποχές, αφού το πρώτο τρίμηνο του 2022 βρίσκει τους επαγγελματίες του κλάδου στο 80 με 90% κάτω σε σύγκριση με το 2019.
Εάν τα πράγματα σταθεροποιηθούν τις επόμενες ημέρες, ίσως το κλίμα να αντιστραφεί στο τριήμερο της 25ης Μαρτίου και φυσικά για το Πάσχα, με τους τουριστικούς πράκτορες να ελπίζουν σε μια «ανάσα» πριν από το καλοκαίρι.
Βέβαια, δεν είναι μόνο ο πόλεμος στην Ουκρανία που επηρεάζει τον ταξιδιωτικό κλάδο.
Ένας άλλος «πόλεμος», ο οικονομικός και οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, αλλά και οι αυξημένες τιμές στα καύσιμα, έρχονται να «γονατίσουν» και άλλο τους επαγγελματίες του τουρισμού.
Τα τουριστικά γραφεία ανεξάρτητα με την κίνηση και την πληρότητα στα ταξίδια τους, έχουν λειτουργικά έξοδα που «τρέχουν», με λογαριασμούς και υποχρεώσεις που πρέπει να πληρωθούν, την ώρα που οι καταναλωτές μπροστά σε ένα «τσουνάμι» ακρίβειας καλούνται να αποφασίσουν για το αν είναι σε θέση να επενδύσουν χρήματα για ένα ταξίδι λίγων ημερών τη συγκεκριμένη περίοδο ή να περιμένουν την καλοκαιρινή περίοδο.
Στα θετικά πάντως είναι το γεγονός ότι παρά τις πολλαπλές δυσκολίες που παρουσιάζονται, ο κλάδος αντέχει και κανένα τουριστικό γραφείο στη Β. Ελλάδα δεν έχει βάλει λουκέτο για την ώρα.
Κίνδυνος να χαθεί η χρονιά από τον Μάρτιο
Η απόφαση της Ρωσίας να καταργήσει πώληση τουριστικών πακέτων προς τις χώρες που τις έχουν επιβάλλει κυρώσεις για την εισβολή της στην Ουκρανία, όπως είναι φυσικό επηρεάζει και την Ελλάδα.
Ειδικότερα όταν μιλάμε για μια «δεξαμενή» ταξιδιωτών που τα τελευταία χρόνια (πριν την εμφάνιση της πανδημίας) επέλεγαν την Ελλάδα με τη διαφορά να γίνεται το 2013 με πάνω από 1,3 εκατ. αφίξεις από την Ρωσία και την τριετία 2017-2019 να είναι σταθερά περισσότεροι από 800.000. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τα έσοδα του κλάδου από τους ταξιδιώτες από την Ρωσία το 2019 άγγιξαν τα 433 εκατ. ευρώ.
Τώρα βέβαια τα πράγματα αλλάζουν, αφού ήδη οι πρώτες ακυρώσεις και το «πάγωμα» στις κρατήσεις είναι γεγονός και κανείς δε γνωρίζει πως θα εξελιχθεί η κατάσταση ενόψει καλοκαιριού, ενώ οι προοπτικές ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικές, αφού θα αυξάνονταν και οι πτήσεις που συνδέουν την Ρωσία με τη χώρα μας.
Επαγγελματίες της Χαλκιδικής εκτιμούν ότι τη φετινή χρονιά αναμένονταν στη χώρα συνολικά 900.000 ταξιδιώτες από Ρωσία, Ουκρανία, εκ των οποίων πολλοί θα επέλεγαν την περιοχή, αλλά και γενικότερα τη Β. Ελλάδα για την παραμονή τους, όμως τώρα όλα είναι στον αέρα.
Ερωτηματικό αποτελεί και η ψυχολογία ταξιδιωτών από τις ΗΠΑ που προς το παρόν μοιάζουν μουδιασμένοι στο ενδεχόμενο να μεταβούν στην Ευρώπη, αφού πιστεύουν ότι σε όποια χώρα και αν πάνε μπορεί και να κινδυνεύσουν εξαιτίας των πολεμικών συγκρούσεων στην Ουκρανία.
Ένα ακόμα «αγκάθι» είναι και η αύξηση των ναύλων σε περίπτωση που οι αεροπορικές εταιρίες αναγκάζονται να επιλέξουν άλλο σχέδιο πτήσης, εάν δεν είναι σε θέση να περάσουν πάνω από τον εναέριο χώρο της Ρωσίας.
Οι εξελίξεις στη Μαύρη Θάλασσα, την Βαλτική, αλλά και ο φόβος για περαιτέρω κλιμάκωση στην Ευρώπη και στο Αιγαίο, προκαλούν ανησυχία και στον κλάδο της κρουαζιέρας, με τις μεγάλες εταιρίες να τηρούν και αυτές στάση αναμονής. Σε αυτό το κλίμα έρχεται να προστεθεί και το γεγονός ότι αρκετοί εργαζόμενοι στην κρουαζιέρα που προέρχονται από την Ουκρανία έχουν επιστρέψει στην πατρίδα τους.
Ουκρανοί πρόσφυγες θα καλύψουν θέσεις εργασίας στον τουρισμό
Μέρος ή ακόμη και το σύνολο των ελλείψεων σε προσωπικό για τον κλάδο του τουρισμού θα μπορούσαν να καλύψουν οι Ουκρανοί πρόσφυγες ελληνικής καταγωγής ή μη, που θα βρεθούν στην Ελλάδα για μόνιμη εγκατάσταση ή προσωρινή.
Αναφερόμενος στο θέμα του τουρισμού, ο Β. Κικίλιας τόνισε ότι «με βάση τη ραγδαία ανάπτυξη που έχει το τουριστικό προϊόν στη χώρα και σε όλη την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, γεννήθηκε η ανάγκη για επιπλέον 50.000 θέσεις εργασίας. Αυτές δεν καλύφθηκαν πέρυσι από το ελληνικό εργατικό δυναμικό, οπότε αυτές οι θέσεις εργασίας, ενδεχομένως θα μπορούσαν να καλυφθούν από ομογενείς μας ή Ουκρανούς πρόσφυγες, αν αυτοί έρθουν στην Ελλάδα για να μείνουν».
Η διαδικασία προβλέπεται στο Προεδρικό Διάταγμα του 2006, άρθρο 80. Όπως σημειώνει ο Β. Κικίλιας «προβλέπει την αμνηστία, τη φροντίδα των προσφύγων και τις εργασιακές σχέσεις με βάση το ευρωπαϊκό πλαίσιο και τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας».
