Η επίθεση της Νέας Υόρκης αποκαλύπτει τα όρια της αντιτρομοκρατικής στρατηγικής

Λίγα λεπτά μετά την πυροδότηση αυτοσχέδιου εκρηκτικού μηχανισμού τον οποίο έφερε πάνω του ένας άνδρας μέσα σε συρμό του μετρό σε υπόγεια στοά κοντά στην Times Square της Νέας Υόρκης νωρίς χθες το πρωί, προκλήθηκε χάος. Ωστόσο, πολύ γρήγορα ο ύποπτος συνελήφθη, τα δρομολόγια των τρένων αποκαταστάθηκαν και οι δρόμοι γέμισαν και πάλι από κόσμο.

Η άμεση και συντονισμένη αντίδραση εξέθεσε τα όρια της αντιτρομοκρατικής δύναμης που έχτισε η πόλη μετά τις πολύνεκρες επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001: έμαθε να απαντάει γρήγορα και αποτελεσματικά σε επιθέσεις, αλλά είναι αντιμέτωπη με ένα σχεδόν αδύνατο έργο, αυτό της πρόληψης κάθε απειλής και κυρίως από ενέργειες των αποκαλούμενων “μοναχικών λύκων” που βάζουν στο στόχαστρό τους δημόσιους χώρους και το γιγαντιαίο δίκτυο μεταφορών της πόλης.

Σχεδόν έξι εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν για τις μετακινήσεις τους καθημερινά τον υπόγειο της Νέας Υόρκης και επιβιβάζονται σε κάποιον από τους 472 σταθμούς του–τους περισσότερος από οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο.

Αυτή η ανοιχτή πρόσβαση αποτελεί εν μέρει και τον λόγο που το αμερικανικό σύστημα των σιδηροδρόμων μπορεί να μεταφέρει πέντε φορές περισσότερους επιβάτες σε σχέση με τις αεροπορικές εταιρίες. Όμως, όπως προκύπτει και από έρευνα που πραγματοποίησε νωρίτερα μέσα στον χρόνο η Υπηρεσία Έρευνας του Κογκρέσου, αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχουν τόσα κενά ασφαλείας.

“Δεν μπορείς να πραγματοποιήσεις σωματική έρευνα σε όποιον εισέρχεται σε έναν υπόγειο και ειδικά σε ένα τόσο μεγάλο σύστημα υπογείου όπως αυτό της Νέας Υόρκης”, εξηγεί ο Τομ Νόλαν, ένας πρώην αναλυτής του αμερικανικού υπουργείου Εσωτερικής Ασφαλείας, ο οποίος τώρα είναι καθηγητής Εγκληματολογίας στο κολλέγιο Μέριμακ της Μασαχουσέτης.

Στη χθεσινή επίθεση δεν υπήρξε νεκρός και ο βαρύτερα τραυματισμένος ήταν ο ίδιος ο δράστης, ο οποίος κατονομάστηκε από τις αρχές της Νέας Υόρκης ως Ακάγεντ Ουλά, 27 ετών, κάτοικος Μπρούκλιν και υπήκοος Μπαγκλαντές.

Ο κυβερνήτης της πολιτείας της Νέας Υόρκης Άντριου Κιούμο εμφανίστηκε ανακουφισμένος όταν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι μόλις τρεις ακόμη άνθρωποι είχαν τραυματιστεί ελαφρά κατά την επίθεση.

“Όταν ακούς για βόμβα μέσα σε σταθμό του μετρό, κάτι που είναι για πολλούς λόγους ένας από τους χειρότερους εφιάλτες μας, η πραγματικότητα αποδεικνύεται πολύ καλύτερη σε σχέση με τον φόβο και με ό,τι αρχικά αναμέναμε”, είπε ο Κιούμο.

Και είχε λόγους για να περιμένει τα χειρότερα: καμικάζι σκότωσαν 52 ανθρώπους στον υπόγειο του Λονδίνου και σε λεωφορεία της πόλης το 2005, ενώ 40 άνθρωποι σκοτώθηκαν στις επιθέσεις στο μετρό της Μόσχας το 2010 και 32 τον περασμένο χρόνο σε συντονισμένες επιθέσεις στον υπόγειο των Βρυξελλών και στο αεροδρόμιο.

“Αυτή είναι μια πραγματικότητα, είτε βρίσκεσαι στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο ή στο Παρίσι”, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας της αστυνομίας Νέας Υόρκης Τζον Μίλερ. “Μπορεί να συμβεί οπουδήποτε”.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΜΕΝΑ ΣΚΥΛΙΑ, ΚΑΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΟΠΛΑ

Ένα δίκτυο από κάμερες ασφαλείας καλύπτει σχεδόν ολόκληρο τον υπόγειο σιδηρόδρομο της Νέας Υόρκης, που εκτείνεται σε ένα δίκτυο από ράγες 1.070 χιλιομέτρων.

Η αστυνομία της Νέας Υόρκης χρησιμοποιεί ανιχνευτές ραδιενέργειας για την αναζήτηση “βρώμικων” βομβών— μηχανισμοί που συνδυάζουν τα παραδοσιακά εκρηκτικά με ραδιενεργό υλικό– λέει ο Άντονι Ρόμαν, ένας σύμβουλος ιδιωτικής ασφαλείας, ο οποίος γνωρίζει τις μεθόδους αντιτρομοκρατίας της αστυνομίας Νέας Υόρκης.

Μυστικοί αστυνομικοί αλλά και ένστολοι περιπολούν στο σύστημα του υπογείου μαζί με ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά και ελέγχουν διάφορα σημεία του, ενώ υπάρχουν και αστυνομικοί με βαρύ οπλισμό.

Η Κοινή Ειδική Αντιτρομοκρατική Δύναμη της πόλης συλλέγει πληροφορίες από το εξωτερικό, ενώ κάμερες ασφαλείας αναγνώρισης προσώπου και πινακίδων αυτοκινήτου μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να εντοπίζουν τους υπόπτους σε αληθινό χρόνο, λέει ο Ρόμαν.

Αλλά αυτό που είναι αδύνατο είναι να επιχειρήσει κανείς να ερευνήσει κάθε επιβάτη, όπως συμβαίνει στα αεροδρόμια με τους ανιχνευτές μετάλλων και τους σαρωτές σώματος. Επιπλέον αυτό θα δημιουργούσε περισσότερες ευκαιρίες για επιθέσεις προκαλώντας συνωστισμό.

“Δεν θα είναι ποτέ κατά 100% (τα προληπτικά μέτρα ασφαλείας). Ο στόχος είναι να προληφθεί η μεγάλη πλειονότητα των επιθέσεων και για εκείνες τις λίγες που σημειώνονται να μειώνονται στο ελάχιστο οι επιπτώσεις τους μέσω της γρήγορης, συντονισμένης και δια-υπηρεσιακής απάντησης”.

Ο Μίλερ της αστυνομίας της Νέας Υόρκης λέει ότι η αντικαστασκοπεία έχει αποτρέψει τουλάχιστον 26 σχέδια επίθεσης από το 2001. Αλλά η αύξηση των επιθέσεων με δράστες “μοναχικούς λύκους”, οι οποίοι ριζοσπαστικοποιούνται από μόνοι τους και δεν συνεργάζονται με κάποια ένοπλη οργάνωση του εξωτερικού, το καθιστά δυσκολότερο, υποστηρίζουν οι ειδικοί.

Τόσο ο Ουλάχ όσο και ο Σαϊφούλο Σαΐποφ, ο οποίος κατηγορείται ότι σκότωσε οκτώ ανθρώπους όταν έπεσε πάνω τους με το νοικιασμένο φορτηγάκι του σε ποδηλατόδρομο του Μανχάταν και είχε ασπαστεί το Ισλαμικό Κράτος, φαίνεται να έδρασαν μόνοι τους, σύμφωνα με τις αρχές.

“Είναι πολύ πιο δύσκολο με τους μοναχικούς λύκους”, λέει ο Μαξ Λάιτσουχ, ο υψηλόβαθμος αναλυτής σε θέματα δημόσιων μεταφορών στην εταιρεία διαχείρισης κινδύνου και συμβούλων ασφαλείας iJET International.

Έπειτα από την επίθεση της Δευτέρας πόλεις όπως το Σικάγο, τη Βοστώνη και το Λος Άντζελες αυξήσαν τα μέτρα ασφαλείας τους στο δίκτυο μεταφορών.

Τελικά οι προσπάθειες αυτές αποσκοπούν κυρίως στο να καθησυχάσουν το κοινό, υποστηρίζει η Μαρία Χάμπερφελντ, ειδική στην υπηρεσία αντιτρομοκρατίας της αστυνομίας και καθηγήτρια στο Κολλέγιο Ποινικής Δικαιοσύνης της Νέας Υόρκης Τζον Τζέι.

Πηγή: ΑΠΕ