Η εργασιακή ζωή μπαίνει σε μια νέα εποχή
Οι αλλαγές που έφερε ο κοροναϊός ήρθαν για να μείνουν.
Αντίο «προ κοροναϊού» εποχή. Καλωσήρθες «μετά την εξημέρωση» εποχή Farewell BC (before coronavirus). Welcome AD (after domestication)
Στις 16 Μαρτίου ο Bartleby εγκατέλειψε τα γραφεία του The Economist για να επιστρέψει στο σπίτι. Αυτή ήταν η τελευταία ημέρα που συγκεντρώθηκε όλο το συντακτικό προσωπικό στο Λονδίνο. Κατά τη στιγμή της γραφής, δεν υπάρχει καμία ημερομηνία επιστροφής στο γραφείο. Είναι αξιοσημείωτο το πόσο γρήγορα έχουμε προσαρμοστεί. Η εφημερίδα γράφτηκε, επεξεργάστηκε και δημιουργήθηκε από καναπέδες και τραπέζια κουζίνας. Ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος μοιάζουν πια με μια αρχαία εποχή. Η αλλαγή μπορεί να συναγωνιστεί μεγάλες μεταμορφώσεις στο χώρο εργασίας τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Το Twitter έχει ήδη πει ότι όλοι οι υπάλληλοί του θα έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται μόνιμα από το σπίτι και το Facebook αναμένει ότι το μισό προσωπικό του θα το πράξει εντός μιας δεκαετίας. Ήταν μια πολύ πιο ξαφνική μετάβαση από αυτό που συνέβη με τα εργοστάσια στην βιομηχανική επανάσταση. Χρειάστηκε όμως μισός αιώνας από την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη δεκαετία του 1880 προτού τα εργοστάσια αναδιαμορφωθούν για να επωφεληθούν από τη νέα πηγή ενέργειας. Η τρέχουσα, γρήγορη μετάβαση στην νέα εποχή, υλοποιήθηκε υπό προϋποθέσεις. Πρώτον, οι ευρυζωνικές υπηρεσίες είναι σήμερα αρκετά γρήγορες ώστε να επιτρέπουν λήψεις εγγράφων και τηλεδιάσκεψη. Δεύτερον, οι προηγμένες οικονομίες περιστρέφονται γύρω από υπηρεσίες, όχι από βιομηχανοποίηση. Τη δεκαετία του 1970, όταν η Βρετανία υιοθέτησε μια τριήμερη εβδομάδα (για την καταπολέμηση της απεργίας των ανθρακωρύχων), υπήρξαν διακοπές ρεύματος και οι τηλεοπτικοί σταθμοί έπρεπε να κλείσουν νωρίς. Με άλλα λόγια, η ζωή στο σπίτι επηρεάστηκε επίσης σοβαρά. Η πανδημία δεν έχει σβήσει τα φώτα. Η εργασία εξ ’αποστάσεως φαίνεται φυσιολογική και αποδεκτή. Στο παρελθόν, οι υπάλληλοι που έμεναν σπίτι, έπρεπε να να μην αφήνουν υποψίες αν είχαν κάνει κοπάνα. Τώρα οι εργαζόμενοι που επιμένουν να δουλεύουν από το γραφείο, φαίνονται υπερόπτες. Πολλά πράγματα φυσικά χάνονται. Οι βιντεοκλήσεις δεν έχουν τον αυθορμητισμό μιας κανονικής συνάντησης. Η απόσταση κάνει δύσκολη την δημιουργία συντροφικότητας στο κλίμα. Η δημιουργικότητα είναι πιθανώς πιο δύσκολο να ενισχυθεί. Η εταιρεία κατάρτισης Octavius Black of Mind Gym, λέει ότι νέες ιδέες προέρχονται από αδύναμους συνδέσμους στα δίκτυα – δηλαδή, άτομα που συναντάτε περιστασιακά. Τέτοιες «περιστασιακές συγκρούσεις» έχουν γίνει πιο σπάνιες. Ωστόσο, παρόλο που τα γραφεία δεν θα εξαφανιστούν, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η εργασιακή ζωή θα επιστρέψει στους ρυθμούς της προ κοροναϊού εποχής.
Για περισσότερο από έναν αιώνα, οι εργαζόμενοι μπήκαν σε συσσωρευμένα τρένα και λεωφορεία, ή υπέφεραν μποτιλιαρίσματα, για να μπουν στο γραφείο και πίσω, πέντε ημέρες την εβδομάδα. Τους τελευταίους δύο μήνες δεν χρειάστηκε να μετακινηθούν, και έχουν απολαύσει την «διακοπή» της προηγούμενης ρουτίνας. Οι εργοδότες, από την πλευρά τους, έχουν διατηρήσει μέρη στα κέντρα της πόλης, επειδή έπρεπε να συγκεντρώσουν το προσωπικό τους σε ένα μέρος. Το ενοίκιο είναι μόνο μέρος του κόστους: Υπάρχει ο καθαρισμός, ο φωτισμός, οι εκτυπωτές, η τροφοδοσία και η ασφάλεια.Όταν εργαζόμαστε από το σπίτι, πληρώνουμε για τις δικές μας παροχές και φαγητό. Πολλές επιχειρήσεις και υπάλληλοι μπορεί έτσι να είχαν τη στιγμή του «Μάγου του Οζ»: η εταιρική έδρα φαίνεται να είναι ένας γέρος πίσω από την κουρτίνα. Η πίστη στο κεντρικό γραφείο δεν μπορεί ποτέ να αποκατασταθεί. Μια άλλη πτυχή της «μετά την εξημέρωση» εποχής μπορεί να είναι η εξαφάνιση της εργάσιμης εβδομάδας πέντε ημερών. Ακόμα και πριν από την πανδημία πολλοί εργαζόμενοι είχαν συνηθίσει να απαντούν σε mail και τηλέφωνα και το Σαββατοκύριακο. Στην «μετά την εξημέρωση» εποχή, το εμπόδιο μεταξύ του σπιτιού και της επαγγελματικής ζωής (ένας χρήσιμος τρόπος για την ανακούφιση του άγχους) θα είναι ακόμη πιο δύσκολο να διατηρηθεί.
Χωρίς μετακίνηση από Δευτέρα έως Παρασκευή, το Σαββατοκύριακο φαίνεται μια πιο αόριστη ιδέα, όπως και η εργάσιμη ημέρα να διαρκεί από τις 9 έως τις 5. Στο μέλλον οι εργαζόμενοι μπορεί να εργάζονται και να κάνουν διαλείμματα όποτε θέλουν, με τις εταιρικές βιντεοκλήσεις να είναι το μοναδικό «εργαλείο» που θα φέρνει τους υπαλλήλους πιο κοντά. Το μειονέκτημα, ωστόσο, είναι ότι ο ρυθμός της ζωής έχει διαταραχθεί και χρειάζονται νέες ρουτίνες: Όπως είπαν και οι Madness (το βρετανικό ποπ συγκρότημα) στο «Buggy Trousers», ένα τραγούδι για το σχολείο, «οι άνθρωποι περιορίζονται στο να «δοκιμάζουν διαφορετικούς τρόπους για να κάνουν τη διαφορά στις μέρες».
Κοιτώντας στο μέλλον, η εποχή μετά την «εξημέρωση» μπορεί να φέρει κι άλλες αλλαγές. Κάποιοι μπορεί να αποφασίσουν να ζήσουν σε μικρές πόλεις όπου το κόστος στέγασης είναι χαμηλότερο, καθώς δεν χρειάζεται να μετακινούνται. Οι άνδρες θα έχουν λιγότερες δικαιολογίες για να παραλείψουν τον καθαρισμό ή τη φροντίδα των παιδιών, εάν δεν εξαφανίζονται στο γραφείο.Κατά μία έννοια, αυτή είναι μια επιστροφή στο φυσιολογικό: μέχρι τον 19ο αιώνα οι περισσότεροι άνθρωποι εργάζονταν στα σπίτια τους ή κοντά. Ωστόσο, οι κοινωνικοί ιστορικοί μπορούν να θεωρήσουν το 2020 ως την αρχή μιας νέας εποχής.
Πηγή: The Economist