Ευρωκοινοβούλιο: Ζητά Επιτροπή PEGA Νο2 μετά τις υπεκφυγές της Κομισιόν στις συστάσεις του

Καθώς οι υποθέσεις κατασκοπείας συσσωρεύονται, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν εκφράσει την οργή τους για την έλλειψη παρακολούθησης των συστάσεών τους για το λογισμικό κατασκοπείας, ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν την ίδεα της σύστασης μιας δεύτερης εξεταστικής επιτροπής – “PEGA2” – για την εξέταση των αναδυόμενων υποθέσεων και τη συνέχιση της πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να νομοθετήσει.

Η ειδική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PEGA) που διερεύνησε τη χρήση spyware στην Ισπανία, την Ελλάδα, την Πολωνία, την Κύπρο και την Ουγγαρία ολοκλήρωσε τις εργασίες της τον Μάιο του 2023 με συστάσεις προς την Επιτροπή για τη βελτίωση του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου.

Τέσσερις μήνες μετά, η αδράνεια της Επιτροπής και υπεκφυγές ως προς τις συστάσεις του Κοινοβουλίου έχουν προκαλέσει απογοήτευση στους ευρωβουλευτές, οι οποίοι εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για ακόμη μια φορά κατά τη διάρκεια ακρόασης για το spyware στην επιτροπή πολιτικών ελευθεριών (LIBE) του Κοινοβουλίου την Πέμπτη.

Το πιο επίμαχο ζήτημα στην απάντηση της Κομισιόν στην επιτροπή LIBE, που περιήλθε στα χέρια του Euractiv, είναι ο «μη νομοθετικός» χαρακτήρας των δράσεων που προτείνονται μπροστά στις εκκλήσεις του Κοινοβουλίου για κοινά πρότυπα της ΕΕ που να ρυθμίζουν τη χρήση του spyware από τους φορείς των κρατών μελών.

«Αυτό προφανώς δεν είναι αρκετό κατά την άποψή μας», δήλωσε στο Euractiv η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Σάσκια Μπρίκμοντ. Υποστηρίζει επίσης ότι – σε αντίθεση με τη γραπτή απάντηση – η Κομισιόν έχει πολλές αρμοδιότητες για να δράσει, αλλά «δεν υπάρχει η πολιτική βούληση».

Η 15σέλιδη απάντηση της Κομισιόν, σύμφωνα με την ευρωβουλευτή του Renew Σόφι Ιντ’ Βελντ, «δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απάντηση», ενώ η ίδια πρόσθεσε ότι «η Επιτροπή απλώς παραδέχεται ότι ‘δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτα’».

«Λένε [η Ευρωπαϊκή Επιτροπή] ότι είναι αρμοδιότητα των εθνικών αρχών να διερευνούν [τις περιπτώσεις spyware]. Το όλο θέμα είναι ότι οι εθνικές αρχές είναι ένοχες για κατάχρηση αυτού του λογισμικού», δήλωσε.

Επιτροπή παρακολούθησης στα σκαριά;

Η εισηγήτρια των πρώτων συστάσεων για το spyware που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Σόφι Ιντ’ Βελντ, προτείνει τη σύσταση μιας δεύτερης εξεταστικής επιτροπής, «κατά προτίμηση» πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, ώστε να συνεχίσει να ερευνά τις νέες εξελίξεις και να συνεχίσει να πιέζει την Επιτροπή να δράσει, δήλωσε η ίδια.

Σε συνέχεια της συζήτησης της Πέμπτης, «θα αρχίσω να το συζητώ με τους υπόλοιπους», πρόσθεσε, υποστηρίζοντας ότι «όλοι συμφωνούμε στη βαθιά δυσαρέσκεια για την απουσία οποιασδήποτε δράσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

Η αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου Καταρίνα Μπάρλεϊ (S&D) δήλωσε επίσης στο Euractiv ότι είναι υπέρμαχος μιας επιτροπής “PEGA2”, καθώς η Επιτροπή πρέπει ακόμη «να υποβάλει νομοθετική πρόταση για τη θέσπιση σαφούς νομικού πλαισίου σχετικά με το spyware».

«Θα υποστήριζα σίγουρα την PEGA2», δήλωσε επίσης η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Σάσκια Μπρίκμοντ στο Euractiv, προσθέτοντας ότι αν όχι μια εντελώς νέα επιτροπή, υπάρχει βούληση μεταξύ των νομοθετών να συνεχίσουν τουλάχιστον να εργάζονται πάνω στο θέμα.

«Ας πιέσουμε ίσως για ένα ευρύτερο εργαλείο κατ’ αρχάς, και αν δεν υπάρχει πλειοψηφία γι’ αυτό, τότε τουλάχιστον να έχουμε κάποιους πόρους για να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε [για το spyware], επειδή θεωρώ πως υπάρχουν ακόμα πολλά ζητήματα που εκκρεμούν», δήλωσε η ίδια.

Υπάρχουν όμως και οι φωνές που υποστηρίζουν ότι με την πρώτη επιτροπή έγινε μια πολύ καλή δουλειά και έρευνα πάνω στο θέμα, όπως ο Γερούν Λέναερς (ΕΛΚ) που ήταν πρόεδρος της πρώτης επιτροπής PEGA.

«Έχουμε εργαστεί επί 1,5 χρόνο για την έρευνά μας και οι συστάσεις μας είναι απολύτως σαφείς. Η Επιτροπή θα πρέπει πρώτα να αναλάβει την ευθύνη της να δώσει συνέχεια στο έργο που παρέδωσε το Κοινοβούλιο», είπε στο Euractiv, χαρακτηρίζοντας την αδράνεια των κρατών μελών και της Επιτροπής «πραγματικά αξιοθρήνητη».

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών (LIBE) Χουάν Φερνάντο Λόπεζ Αγκιλάρ (S&D) τόνισε επίσης ότι προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η εφαρμογή των συστάσεων του PEGA.

Για να συσταθεί μια δεύτερη εξεταστική επιτροπή μετά τη συζήτηση των εργασιών της επιτροπής PEGA, το Κοινοβούλιο απαιτεί το ένα τέταρτο των ευρωβουλευτών που τάσσονται υπέρ. Υπάρχουν προηγούμενα για μια τέτοια κίνηση, καθώς το Κοινοβούλιο δημιούργησε μια δεύτερη επιτροπή για να συνεχίσει να συζητά την ξένη παρέμβαση το 2022 (ING2).

Οι υποθέσεις spyware συσσωρεύονται

Μια τέτοια επιτροπή είναι απαραίτητη επειδή «υπήρξαν πολλές εξελίξεις μετά την έγκριση της έκθεσης για το spyware», δήλωσε η Σόφι Ιντ’ Βελντ.

Πιο πρόσφατα, στις 9 Οκτωβρίου, η Διεθνής Αμνηστία δημοσιοποίησε ότι η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα και ο Γάλλος ευρωβουλευτής Πιερ Καρλέσκιντ έγιναν στόχοι στο Twitter από τις αρχές του Βιετνάμ με το λογισμικό Predator της ελληνικής εταιρείας Intellexa – μαζί με άλλα 50 άτομα και ιδρύματα.

Στις 21 Ιουλίου, η ελληνική ανεξάρτητη αρχή προστασίας δεδομένων ανακοίνωσε ότι 92 άτομα είχαν στοχοποιηθεί μέσω SMS με το λογισμικό κατασκοπείας Predator. Η ελληνική κυβέρνηση ωστόσο αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη με το λογισμικό κατασκοπείας Predator και επιμένει ότι γνωρίζει μόνο για παρακολουθήσεις υπό τη νόμιμη οδό των μυστικών υπηρεσιών.

Στις 13 Σεπτεμβρίου από έρευνα διαπιστώθηκε ότι η δημοσιογράφος Γκαλίνα Τιμτσένκο, επικεφαλής ενός κορυφαίου ρωσικού ανεξάρτητου μέσου ενημέρωσης με έδρα τη Λετονία, του Meduza, είχε γίνει στόχος λογισμικού Pegasus. Η Τιμτσένκο ήταν μία από τους προσκεκλημένους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη συζήτηση της Πέμπτης για το λογισμικό κατασκοπείας. Μετά την εν λόγω συζήτηση, η ευρωβουλευτής Σόφι Ιντ’ Βελντ ξεκίνησε να συντάσσει επιστολή προς τον ισραηλινό κατασκευαστή του Pegasus NSO ώστε να μάθει πληροφορίες σχετικά με τους αγοραστές και τη χρήση του λογισμικού.

Υπάρχουν και άλλες εξελίξεις που απαιτούν επίσης παρακολούθηση σε επίπεδο ΕΕ, λένε οι ευρωβουλευτές.

Ενώ οι ΗΠΑ έβαλαν στη μαύρη λίστα την ελληνική Intellexa τον Ιούλιο, η πολωνική γερουσία κήρυξε «παράτυπη και παράνομη» την αγορά του κατασκοπευτικού λογισμικού Pegasus από την πολωνική κυβέρνηση.

Την ίδια στιγμή, οι ισπανικές δικαστικές αρχές έκλεισαν την έρευνα για την κατασκοπεία του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσευ με το Pegasus λόγω έλλειψης συνεργασίας από τις αρχές του Ισραήλ.

Πηγή: euractiv.gr