Γαλλία: Προεδρικές εκλογές χωρίς Λεπέν; – Τα σενάρια μετά την καταδίκη

Σεισμός στον πολιτικό κόσμο της Γαλλίας. Με σημερινή απόφαση του δικαστηρίου η Μαρίν Λεπέν δεν έχει δικαίωμα υποψηφιότητας στις προεδρικές εκλογές του 2027, για τις οποίες μπαίνουν ήδη στη γραμμή, με τις πρώτες ανακοινώσεις τους, οι μελλοντικοί υποψήφιοι.

Η απόφαση αποκλεισμού της Λεπέν εκδόθηκε στο πλαίσιο της υπόθεσης «υπεξαίρεσης ευρωπαϊκών κονδυλίων» ύψους 4 εκατομμυρίων ευρώ μέσω των κοινοτικών συμβούλων, που απασχολεί τη Γαλλία από το 2011. Τότε η Μαρίν Λεπέν είχε εκλεγεί στο Ευρωκοινοβούλιο. Με τη σημερινή απόφαση, η Μαρίν Λεπέν καθώς και 8 συνεργάτες της καταδικάστηκαν για διασπάθιση δημόσιου χρήματος.

Η ποινή που επιβλήθηκε στη Λεπέν

Η ποινή για την πρόεδρο της Εθνικής Συσπείρωσης είναι: 4 χρόνια φυλάκισης εκ των οποίων τα δύο με τη μορφή κατ’ οίκον ηλεκτρονικής κράτησης, 100.000 ευρώ πρόστιμο και 5 χρόνια αδυναμία επιλεξιμότητας που συνοδεύεται από τον όρο «προσωρινή εκτέλεση» Μεταφράζεται σε απαγόρευση συμμετοχής σε εκλογές για 5 χρόνια, καλύπτοντας έτσι και τις προεδρικές του 2027.

Το φόβητρο του νομικού όρου «προσωρινή εκτέλεση» είχε επανειλημμένα απασχολήσει τη Λεπέν, η οποία ως δικηγόρος υπερασπίσθηκε η ίδια την υπόθεσή της. Είχε μιλήσει για «απειλή θανάτου» του κόμματος, ή για «απειλή πολιτικής εκτέλεσης» της ίδιας. Διατήρησε όμως μια ήρεμη στάση καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι οι δικαστές δεν θα έφταναν σε αυτό το άκρο.

Η «απειλή» όμως επιβεβαιώθηκε σήμερα, που αποτελεί σημαντικό κτύπημα για το πολιτικό μέλλον της Λεπέν. Ακόμα και εάν προχωρήσει σε έφεση, η μη επιλεξιμότητα παραμένει λόγω της χρονοβόρου διαδικασίας.

Το ερώτημα των Γάλλων

Και το ερώτημα των Γάλλων επίσης παραμένει : Πως είναι δυνατόν τα σχεδόν 12 εκατομμύρια των εκλογέων, που ψήφισαν για την Εθνική Συσπείρωση στις τελευταίες εκλογές, να στερηθούν της δυνατότητας να επιλέξουν το φαβορί τους, την εποχή μάλιστα που με τελευταία δημοσκόπηση η Μαρίν Λεπέν έχει φτάσει το 37% των προτιμήσεων.

Έτσι έχουν φουντώσει τα σχόλια και οι συζητήσεις «για υπερβολικό γλίστρημα της εξουσίας στα χέρια των δικαστών», καθώς και για προτάσεις αναθεώρησης της σχετικής νομοθεσίας που γεννήθηκε επί εποχής Φρανσουά Ολάντ και ύστερα από το σκάνδαλο φοροδιαφυγής του τότε υπουργού Οικονομίας Ζερόμ Καουζάκ.

Η Μαρίν Λεπέν, που έφθασε στο δικαστήριο στις 10 το πρωί, κάθισε στα πρώτα έδρανα και για σχεδόν δυόμισι ώρες προσηλώθηκε στα λόγια της προέδρου που εξηγούσε τα κίνητρα του δικαστηρίου για την απόφαση, έφυγε από την αίθουσα πριν από την τελική λήξη, χωρίς την παραμικρή δήλωση.

Τα σενάρια για την επόμενη μέρα

Με τα τωρινά δεδομένα, η Λεπέν ελπίζει σε νέα δίκη το 2026, ώστε να μπορέσει να είναι υποψήφια το 2027, σε περίπτωση που αθωωθεί. Όπως αναφέρει το BFMTV, η καταδίκη της Λεπέν αφορά πενταετή αποκλεισμό εκλογιμότητας, με άμεση ισχύ, αλλά και τέσσερα χρόνια φυλάκισης, εκ των οποίων τα δύο θα εκπληρωθούν με βραχιολάκι για υπεξαίρεση ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η Μαρίν Λεπέν παραμένει βουλευτής, αλλά δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για την επόμενη πενταετία. Πρακτικά δεν μπορεί να είναι υποψήφιο πρόεδρος στις εκλογές του 2027, αν και είναι πιθανό να ασκήσει έφεση, ωστόσο η δεν θα ανασταλεί η ποινή της. Με βάση τις καθυστερήσεις του γαλλικού δικαστικού συστήματος, η δίκη μπορεί να γίνει το 2026 και η απόφαση δεν αναμένεται πριν την άνοιξη του επόμενου έτους.

Για το τι θα συμβεί από εδώ και πέρα υπάρχουν τρία σενάρια. Το πρώτο είναι να αθωωθεί σε δεύτερο βαθμό η Λεπέν, που σημαίνει ότι θα μπορεί να είναι υποψήφιο για τον προεδρικό θώκο. Πάντως, αυτό το ενδεχόμενο δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες.

Το δεύτερο σενάριο είναι να διατηρηθεί η ποινή και σε δεύτερο βαθμό. Σε αυτό το ενδεχόμενο η Μαρίν Λεπέν δεν θα μπορέσει οριστικά να είναι υποψήφια για την προεδρία της Γαλλίας.

Τέλος, το τελευταίο σενάριο θέλει τους δικαστές να αποφασίζουν ότι δεν θα είναι σε άμεση ισχύ η απαγόρευση εκλογιμότητας. Πάντως, μένει να φανεί αν η ακροδεξιά πολιτικός θα επιμείνει στη θέση της να είναι υποψήφια για το Μέγαρο των Ηλυσίων ή θα αλλάξει γνώμη, μετά την καταδίκη της.

Ασκεί έφεση η Λεπέν

Η επικεφαλής της Εθνικής Συσπείρωσης θα ασκήσει κατά της δικαστικής απόφασης, με στόχο να αθωωθεί, όπως δήλωσε η δικηγόρος της. Πάντως, η προσφυγή σε δεύτερο βαθμό δεν θα φέρει και αλλαγή στην έναρξη ισχύος της ποινής.

Υπενθυμίζεται ότι η Λεπέν κρίθηκε ένοχη για υπεξαίρεση δημοσίων κονδυλίων στην υπόθεση των κοινοβουλευτικών βοηθών του πρώην Εθνικού Μετώπου και καταδικάστηκε σε πενταετή στέρηση του δικαιώματος εκλέγεσθαι, με προσωρινή εκτέλεση.

Σημειώνεται ότι η Εθνική Συσπείρωση είναι πρώτη στις δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές του 2027.

Πηγή: DW/ Ολυμπία Τσίπηρα